Khi bé biết bò lần đầu tiên là một khoảnh khắc đáng nhớ với hầu hết các bậc cha mẹ. Đây cũng là một trong những bước phát triển quan trọng đầu tiên của bé, mang lại cho cha mẹ nhiều niềm vui và kỳ vọng về sự lớn lên của con. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về thời điểm bé bắt đầu tập bò, các phương pháp tập bò của trẻ và cách khuyến khích bé học bò.
Khi nào trẻ bắt đầu biết bò?
Khi bé đạt 10 tháng tuổi, trẻ thường đã có khả năng di chuyển bằng tay và đầu gối khá thành thạo. Nguồn: Getty Images.
Thường thì, cha mẹ sẽ nhận thấy dấu hiệu đầu tiên của việc bé cố gắng bò khi bé khoảng 7 tháng tuổi. Khi đạt 10 tháng tuổi, bé thường đã có khả năng di chuyển bằng tay và đầu gối khá thành thạo (theo nghiên cứu từ Đại học Michigan, Hoa Kỳ).
Tuy nhiên, mỗi em bé đều phát triển theo cách riêng, có trẻ có thể bắt đầu biết bò đến khi 12 tháng tuổi. Thậm chí, có trẻ không sử dụng tay và đầu gối để bò mà di chuyển bằng tay và mông.
Một số trẻ có thể bỏ qua việc bò và thay vào đó tập đi bằng cách dùng tay để kéo cơ thể lên. Vì vậy, không cần lo lắng nếu thấy con làm điều này, ngay cả khi bé chưa biết bò.
Trẻ sơ sinh phát triển với tốc độ khác nhau. Nguồn: Getty Images.
Một nghiên cứu mới đây đã chỉ ra rằng thời điểm mà trẻ em sinh ra có thể ảnh hưởng đến sự phát triển sớm của chúng. Theo nghiên cứu này, trẻ sinh vào những tháng mùa đông có khả năng phát triển kỹ năng nhận thức và tâm vận động sớm hơn so với những trẻ sinh vào mùa hè.
Bác sĩ nhi khoa Corey Fish, MD, giám đốc y tế tại Brave Care, chia sẻ quan điểm của mình về việc trẻ sơ sinh không biết bò. Ông nói rằng điều này phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau: “Theo quan điểm chuyên môn của tôi, việc một đứa trẻ có những cách khác để di chuyển ngoài việc bò là một bước tiến quan trọng trong quá trình phát triển.”
Ông tiếp tục: “Một số trẻ không bao giờ bò, và một số trẻ có thể bắt đầu di chuyển bằng cách lướt người hoặc đi bộ từ lúc rất sớm.”
Nếu bé của bạn đã 7 tháng mà vẫn chưa biết bò, đừng lo lắng quá nhiều. Mỗi đứa trẻ có thể phát triển theo những tốc độ riêng của mình. Một số bắt đầu sớm hơn, trong khi một số khác có thể bắt đầu muộn hơn một chút.
Bài viết có thể bạn quan tâm: 7 phương pháp hữu ích để khuyến khích sự phát triển vận động của trẻ em
Các phong cách di chuyển bò đa dạng
Bò bằng tay và đầu gối là cách di chuyển phổ biến nhất ở trẻ nhỏ. Nguồn: Getty Images.
Khi nghĩ đến việc một em bé đang bò, hầu hết mọi người sẽ tưởng tượng rằng trẻ sử dụng tay và đầu gối để di chuyển. Mặc dù đây là cách di chuyển phổ biến nhất, nhưng cũng có nhiều phong cách khác nhau:
- Bò ngược: Bé trườn hoặc bò lùi bằng chân và mông.
- Bò thông thường: Bé sử dụng tay và đầu gối để di chuyển.
- Bò kiểu biệt kích: Bé nằm sấp và chỉ dùng cánh tay để di chuyển.
- Bò cua: Tương tự như bò thông thường nhưng bé nhấc đầu gối lên khỏi mặt đất và di chuyển bằng tay và chân.
- Bò sấp: Bé ngồi thẳng, sử dụng chân và mông để di chuyển.
Một số bé có thể kết hợp nhiều phong cách bò khác nhau hoặc có cách bò riêng của mình. Quan trọng nhất là bé đang bắt đầu tập di chuyển một cách độc lập.
Những biện pháp khuyến khích bé tập bò
Tập bò giúp bé phát triển cảm giác độc lập và rèn luyện cơ bắp. Khi bé bắt đầu tập bò, bạn có thể khuyến khích bé bằng một số cách.
Khuyến khích bé nằm sấp
Trẻ sơ sinh nằm sấp nhiều hơn sẽ giúp trẻ bắt đầu tập bò sớm hơn. Nguồn: Getty Images.
Bạn có thể hỗ trợ bé khi bé tập bò bằng cách khuyến khích bé dành nhiều thời gian nằm sấp. Thời gian nằm sấp sẽ giúp trẻ phát triển cơ tay vì bé sẽ tự đẩy cơ thể lên bằng tay.
Cơ tay mạnh mẽ là yếu tố quan trọng trong quá trình tập bò. Đặt bé nằm sấp cũng giúp phát triển các cơ ở cổ. Nghiên cứu của Kuo Y-L và đồng nghiệp (2008) cho thấy rằng trẻ sơ sinh nằm sấp nhiều hơn, khả năng trẻ bắt đầu tập bò sẽ cao hơn. Viện hàn lâm Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP) khuyên cha mẹ nên cho bé nằm sấp (dưới sự giám sát của người lớn) từ hai đến ba lần một ngày.
Cha mẹ nên tránh đặt bé nằm sấp khi bé ngủ. Nguồn: Getty Images.
Bác sĩ Fish cũng đồng ý rằng dành nhiều thời gian nằm sấp là cách tốt nhất để khuyến khích trẻ bò. Ông gợi ý rằng hãy bắt đầu cho bé tập bò từ 2 đến 4 tháng tuổi hoặc sớm hơn nếu con bạn có thể tự ngẩng đầu lên. Bác sĩ Fish cho biết thêm: “Hãy để bé có nhiều thời gian ở trên sàn nhà và đặt những món đồ chơi hoặc đồ vật vui nhộn xung quanh phòng, sau đó bạn hãy để trẻ tự di chuyển đến nơi đặt đồ vật đó.”
Tuy nhiên, khi ngủ, AAP khuyên cha mẹ nên tránh đặt trẻ nằm sấp. Trẻ sơ sinh được an toàn nhất là nằm ngửa khi ngủ.
Cho phép con đến gần bạn
Hãy khuyến khích trẻ di chuyển đến gần bạn khi bé tập bò. Nguồn: Getty Images.
Khi bé đang học cách di chuyển độc lập, hãy cố gắng đứng xa bé và khuyến khích bé đến gần bạn. Nếu trẻ mất một chút thời gian để làm điều này, hãy kiên nhẫn. Mỗi em bé có thể bò theo tốc độ của riêng mình.
Chuyển sang đi bộ
Di chuyển trên sàn giúp bé phát triển các cơ và chuẩn bị sẵn sàng cho cột mốc phát triển tiếp theo - đi bộ. Nguồn: Getty Images.
Khi con bắt đầu biết bò, hãy khuyến khích trẻ dành nhiều thời gian trên sàn để di chuyển xung quanh tùy thích. Theo nghiên cứu của Karasik LB và các cộng sự (2011), di chuyển trên sàn giúp bé phát triển các cơ và chuẩn bị sẵn sàng cho cột mốc phát triển tiếp theo - đi bộ.
Khi bé đã trải qua một số tháng để bò, bạn có thể thấy bé đang cố gắng kéo cơ thể lên bằng cách nắm chặt đồ vật xung quanh. Bạn có thể khuyến khích điều này bằng cách đặt đồ chơi và các vật dụng khác ở độ cao hơn, chẳng hạn như đặt trên ghế, bàn để khuyến khích bé đứng dậy.
Để hỗ trợ quá trình chuyển từ đứng vững đến việc đi những bước dài hơn, bố mẹ có thể sử dụng xe tập đi. Đây là một thiết bị hỗ trợ thăng bằng, giúp bé có thể tự đứng vững và khích lệ việc tập đi.
Cách đảm bảo an toàn cho trẻ nhỏ khi bé di chuyển
Bạn nên đặt nắp che ổ cắm để đảm bảo an toàn khi bé tập bò. Nguồn: Getty Images.
Những bé đang tập bò cần một không gian an toàn để di chuyển. Mytour sẽ gợi ý cho bạn một số cách để tạo ra không gian an toàn cho bé:
- Cất dây rèm hoặc giữ chúng kín và ở trên cao
- Đặt những đồ vật kích thước nhỏ có thể gây nguy hiểm nằm xa tầm tay bé
- Đặt nắp bảo vệ ổ cắm điện
- Đặt rào chắn bảo vệ ở đầu và cuối cầu thang
- Đặt đệm xung quanh đồ nội thất cứng hoặc sắc nhọn
- Cố định chặt đồ đạc và thiết bị dễ bị đổ ngã vào tường
- Sử dụng ổ khóa để ngăn bé mở cửa
- Sử dụng khóa cửa và chốt tủ
- Sử dụng chốt cửa lò sưởi (nếu có)
- Sử dụng dụng cụ bảo vệ bếp để tránh bé tiếp xúc với bếp nóng
Trẻ nhỏ rất tò mò và di chuyển không ổn định, vì vậy, bạn nên áp dụng các biện pháp trên để giảm thiểu nguy cơ bé té ngã, gặp tai nạn và tiếp xúc với đồ vật nguy hiểm.
Bài viết liên quan: Cách chơi với trẻ sơ sinh cực kỳ đơn giản và an toàn, ba mẹ có thể thực hiện cho bé tại nhà
Khi nào bạn cần thăm bác sĩ?
Khả năng di chuyển từ một điểm này sang một điểm khác là một cột mốc quan trọng trong quá trình phát triển của bé. Nguồn: Getty Images.
Nhiều bé sinh non có thể phát triển chậm trong giai đoạn đầu đời. Tuy nhiên, điều này thường không đáng lo ngại vì bé có thể sẽ bắt kịp những bé sinh đủ tháng ngay lập tức.
Khi đến 12 tháng tuổi, hầu hết bé đều biết bò. Bác sĩ Fish nói: 'Tôi chỉ lo lắng khi bé không thể tự di chuyển đến bất kỳ đâu bằng bất kỳ cách nào'. Thay vào đó, ông quan sát xem bé có thể di chuyển sang một chỗ khác bằng cách nào không? Về mặt chuyên môn, bác sĩ cho biết khả năng di chuyển từ một điểm này sang một điểm khác là một cột mốc quan trọng trong quá trình phát triển của bé.
Nếu bé đã 1 tuổi mà vẫn chưa biết bò, hãy tham khảo ý kiến từ bác sĩ chuyên môn. Nguồn: Getty Images.
Tuy nhiên, nếu bé của bạn đã 1 tuổi mà không biết bò, bạn nên tham khảo ý kiến từ bác sĩ nhi khoa để tìm hiểu lý do tại sao. Tốt nhất, hãy có can thiệp sớm đối với trẻ chậm phát triển khi cần thiết.
Gợi ý
Hãy cho bé nằm sấp khi chơi và khuyến khích bé di chuyển về phía bạn khi bé đang ở trên sàn. Nguồn: Getty Images.
Hầu hết các bé sơ sinh bắt đầu biết bò từ 7 đến 10 tháng tuổi. Tuy nhiên, mỗi bé đều phát triển khác nhau, vì vậy có thể bé của bạn sẽ bắt đầu tập bò sớm hơn hoặc muộn hơn so với trung bình. Để khích lệ bé tập bò, hãy để bé nằm sấp khi chơi và khuyến khích bé di chuyển về phía bạn khi bé đang ở trên sàn. Khi bé bắt đầu tập di chuyển, việc tạo một không gian an toàn để bé tự do di chuyển là cần thiết.
Nếu bạn lo lắng về việc bé không thể bò, lời khuyên tốt nhất từ Mytour là nên tham khảo ý kiến của bác sĩ nhi khoa để được tư vấn thông tin chuyên môn và nhận được câu trả lời chính xác nhất cho mọi thắc mắc của bạn.
Phương Trúc tổng hợp từ verywellfamily.