Bé chậm tăng cân có thể là điều bình thường hoặc dấu hiệu cảnh báo về sức khỏe. Để giải quyết tình trạng này, mẹ hãy tìm hiểu nguyên nhân và áp dụng 8 bí kíp giúp con tăng cân nhanh dưới đây.
1. Các dấu hiệu nhận biết bé chậm tăng cân
Để nhận biết, theo dõi kích thước cơ bản như cân nặng, chiều cao. Trẻ chậm tăng cân thường nhỏ bé, gầy yếu hơn bạn bè cùng tuổi.
Mẹ có thể tham khảo bảng cân nặng, chiều cao chuẩn WHO dưới đây để kiểm tra tình trạng của bé.
Bảng chiều cao cân nặng chuẩn WHO cho trẻ
Ngoài ra, trẻ chậm tăng cân cũng có thể dẫn đến tình trạng cơ thể không đủ calo cho sự phát triển, điều này thường xuất hiện qua những dấu hiệu như:
- Bé thường không quan tâm và mất hứng thú với mọi thứ xung quanh.
- Thường xuyên buồn ngủ
- Lờ đờ, mệt mỏi
- Quấy khóc thường xuyên
- Ít đi tiểu
- Nước tiểu của bé đặc, có màu vàng sẫm
- Trẻ chậm biết lẫy, bò, ngồi, đi so với các bé cùng tuổi,…
2. Phân biệt trẻ chậm tăng cân tự nhiên và do vấn đề sức khỏe
Đừng lo lắng quá nếu bé nhỏ bé so với bạn bè cùng tuổi, có thể đó chỉ là một biểu hiện của mô hình phát triển đặc biệt của bé.
Để phân biệt trẻ chậm tăng cân tự nhiên và do vấn đề sức khỏe, mẹ có thể quan sát các dấu hiệu sau đây.
- Trẻ chậm tăng cân tự nhiên:
- Trẻ vẫn phát triển cân nặng chậm, nhưng chiều cao và vòng đầu vẫn tuân theo tốc độ tăng trưởng bình thường.
- Bé tự thức dậy, hoạt bát và muốn bú từ 8-12 lần/ngày.
-
-
- Lượng nước tiểu và phân như trẻ bình thường.
-
- Chậm tăng cân do vấn đề sức khỏe:
-
- Ngày thứ 4,5 sau khi sinh, trẻ tăng cân ít hơn 15g/ngày.
- Trẻ không khôi phục tăng cân sau 2-3 tuần.
- Trong 4 tháng đầu, trẻ tăng cân ít hơn 454g/tháng.
- Tốc độ tăng cân, chiều cao, vòng đầu giảm đáng kể so với đường cong phát triển trước đó.
3. Điều tra nguyên nhân gây chậm tăng cân cho trẻ
Tại sao trẻ sơ sinh và nhỏ tuổi chậm tăng cân? Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, trong đó có các yếu tố sau đây.
Con chậm tăng cân do yếu tố dinh dưỡng
Một số nguyên nhân khiến cơ thể trẻ không hấp thụ đủ dinh dưỡng, gây chậm tăng cân như:
- Biếng ăn: Trẻ chán ăn, không hấp thu đủ dưỡng chất cho sự phát triển, khiến cân nặng bị giảm.
- Chất lượng sữa không đáp ứng nhu cầu của bé: Bú mẹ ít sữa hoặc chọn loại sữa không phù hợp có thể làm bé chậm tăng cân.
- Sai lầm khi chế biến thức ăn và chăm sóc bé: Thực đơn không cân đối, chế biến không sáng tạo, hay chăm sóc kém có thể làm bé chậm tăng cân. Việc ăn cháo mua sẵn thường xuyên cũng ảnh hưởng đến sự phát triển của bé.
Trẻ phát triển chậm do bệnh lý
Ngoài các nguyên nhân dinh dưỡng đã nêu, trẻ có thể chậm tăng cân do mắc các bệnh lý sau:
- Hội chứng Down: Bé gặp khó khăn trong quá trình ăn do ảnh hưởng của hội chứng này.
- Rối loạn chuyển hóa: Tình trạng hạ đường huyết, galactosemia, phenylketone niệu gây chậm quá trình chuyển hóa thức ăn thành năng lượng.
- Trào ngược dạ dày: Bệnh lý này khiến trẻ thường xuyên nôn trớ, ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa.
- Nhiễm ký sinh trùng: Sán, giun hút chất dinh dưỡng từ thức ăn, làm suy yếu cơ thể trẻ.
- Vấn đề tiêu hóa: Hệ tiêu hóa của trẻ còn non nớt, dễ gặp vấn đề như chướng bụng, táo bón, tiêu chảy ảnh hưởng đến quá trình hấp thu dưỡng chất.
- Thiếu hụt vitamin, khoáng chất: Thiếu hụt vitamin A,B,D, kẽm, sắt, canxi,…gây suy dinh dưỡng, kém phát triển cho trẻ,…
Nguyên nhân đa dạng
Một số yếu tố sau cũng có thể làm trẻ gầy yếu, chậm tăng cân:
- Sinh non: Trẻ sinh non thường gặp vấn đề sức khỏe như sức đề kháng kém, rối loạn tiêu hóa, chậm tăng cân, chậm phát triển trí não,…
- Bé quá ham chơi, năng động: Hoạt động quá mức làm tăng tốc độ trao đổi chất, tiêu hao năng lượng nhanh chóng trong khi lượng dưỡng chất không đủ dẫn đến chậm tăng cân.
- Bé đang mọc răng: Từ 4 tháng tuổi, bé bắt đầu mọc răng kéo theo các triệu chứng sốt, đau, mệt mỏi, quấy khóc, đi ngoài phân lỏng khiến con lười bú, biếng ăn.
4. Bé chậm tăng cân có sao không?
Tình trạng trẻ bị thiếu hụt chất dinh dưỡng, chậm tăng cân kéo dài có thể gây ra một số vấn đề nghiêm trọng như:
-
- Bé dễ ốm vặt, dễ mắc bệnh: Chậm tăng cân, cơ thể suy nhược dẫn đến giảm khả năng miễn dịch, tạo điều kiện cho virus, vi khuẩn tấn công gây các bệnh như nhiễm trùng hô hấp, rối loạn tiêu hóa,…
- Chậm phát triển trí tuệ: Thiếu hụt các dưỡng chất cần thiết với trí não như Sắt, DHA, I ốt, chất béo,…sẽ khiến trẻ kém thông minh, linh hoạt; chậm tiếp thu.
- Ảnh hưởng vóc dáng: Chậm tăng cân kéo dài, đặc biệt trong 5 năm đầu đời khiến trẻ còi cọc, thấp bé, không đạt được cân nặng và chiều cao lý tưởng trong tương lai.
5. Mách mẹ 8 giải pháp dành cho bé chậm tăng cân
Để khắc phục tình trạng chậm tăng cân, tạo điều kiện cho con phát triển toàn diện thể chất và trí tuệ, các mẹ đừng bỏ lỡ 8 giải pháp hàng đầu dưới đây.
5.1 Trẻ chậm tăng cân nên uống sữa gì?
Sữa vừa giàu dinh dưỡng vừa chứa thành phần cân đối rất phù hợp để bổ sung cho bé tăng cân chậm. Vậy “trẻ chậm tăng cân nên uống sữa gì?”, mẹ hãy tham khảo ngay các tiêu chí dưới đây để lựa chọn loại sữa phù hợp cho con:
- Phù hợp với độ tuổi: Ở mỗi giai đoạn phát triển, nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể trẻ khác nhau, do đó mẹ cần chọn đúng loại sữa phù hợp với độ tuổi để giúp bé cải thiện cân nặng hiệu quả nhất.
- Dinh dưỡng cân bằng cung cấp đủ các dưỡng chất cần thiết: Các loại sữa thường chứa thành phần và hàm lượng dưỡng chất khác nhau. Chọn sữa tăng cân cho bé, mẹ nên ưu tiên các dòng sữa cao năng lượng và có đủ các nhóm dinh dưỡng cơ bản (vitamin khoáng chất, tinh bột, chất béo, chất đạm, canxi,…).
- Chứa thành phần hỗ trợ tiêu hóa giúp bé ăn ngon miệng: Tiêu hóa khỏe sẽ giúp bé hấp thu tốt, tăng cân, bụ bẫm. Vì vậy, mẹ nên chọn sữa chứa thành phần hỗ trợ tiêu hóa, kích thích bé ăn ngon miệng như lợi khuẩn BB536, Vitamin nhóm B, Kẽm, đường oligosaccharide (Lactose, Raffinose, Duphalac), chất xơ GOS,…
- Chứa thành phần tăng đề kháng cho bé: Sức đề kháng tốt là tiền đề để bé phát triển khỏe mạnh, đạt cân nặng và chiều cao lý tưởng. Do đó, mẹ hãy ưu tiên chọn các dòng sữa chứa Lactoferrin, vitamin C, Selen, kháng thể giúp bé có miễn dịch khỏe, tăng cân đều.
- Mùi vị hợp khẩu vị bé: Loại sữa có mùi vị nhạt thanh mát gần giống sữa mẹ sẽ giúp bé hứng thú hơn và uống nhiều hơn.
Nếu mẹ đang băn khoăn chưa biết chọn loại sữa nào tăng cân cho bé thì hãy tham khảo ngay sữa Morinaga của Nhật. Morinaga không chỉ đáp ứng đủ các tiêu chí kể trên mà còn được rất nhiều mẹ bỉm sữa yêu mến, tin tưởng sử dụng cho bé trong hơn 12 năm có mặt tại thị trường Việt Nam.
Morinaga nổi bật với công dụng tăng đề kháng, “mát” tiêu hóa giúp bé khỏe mạnh, tăng cân nhanh. Hiện nay, Morinaga có 3 dòng sữa chứa nhiều thành phần ưu việt phù hợp với từng độ tuổi của trẻ như:
- Hagukumi: Sữa dành cho bé từ 0 – 6 tháng tuổi, chứa Lactoferrin tăng đề kháng và các dưỡng chất tốt cho tiêu hóa như tiền lợi khuẩn Bifidus (Lactose, Raffinose), Kẽm Sulfat và vitamin nhóm B, CanxiCanxi…
- Chilmil: Sữa dành cho trẻ từ 6 – 36 tháng tuổi, chứa Lactoferrin, tiền khuẩn Bifidus (Duphalac, Raffinose), Kẽm Sulfat và vitamin nhóm B, CanxiCanxi…
- Kodomil: Sữa dành cho trẻ trên 36 tháng tuổi, nổi bật với các thành phần hỗ trợ tăng cường đề kháng và tiêu hóa cho bé như Lactoferrin, tiền lợi khuẩn Bifidus (Duphalac, chất xơ GOS), vitamin nhóm B, hơn 2.8 tỷ lợi khuẩn Bifidobacterium longum BB536/100g, Canxi,…
Mẹ có thể tham khảo thêm thông tin chi tiết về 3 dòng sữa Morinaga tại đây.
5.2 Chế độ ăn của bé cần cân đối, đủ dưỡng chất
Để bé phát triển khỏe mạnh, tăng cân đều, mẹ nên đảm bảo thực đơn ăn uống cân đối, đủ chất. Bổ sung đa dạng các thực phẩm như thịt, cá, trứng, sữa, rau củ quả là quan trọng.
Hãy đổi mới cách chế biến và trang trí món ăn thường xuyên, giúp bé thích thú và ăn ngon miệng. Khi bé ăn dặm (trên 6 tháng tuổi), đảm bảo bổ sung đủ nước theo khuyến nghị.
- 8 giải pháp cho bé chậm tăng cân hữu ích nhất
5.3 Chia nhỏ khẩu phần, cho bé ăn thêm bữa phụ
Chia nhỏ khẩu phần ăn thành 3 bữa chính và 3 bữa phụ mỗi ngày giúp bé dễ ăn và hấp thu dinh dưỡng tốt. Để bé hứng thú hơn, các bữa nên cách nhau 2-3 tiếng. Bổ sung sữa chua và trái cây trong bữa phụ giúp bé tăng cân hiệu quả.
5.4 Không ép bé ăn quá nhiều
Đừng ép bé ăn quá nhiều khi thấy chậm tăng cân. Hành động này không chỉ không giúp cải thiện cân nặng mà còn ảnh hưởng đến tâm lý của bé. Thay vào đó, mẹ có thể tạo điều kiện thoải mái, thú vị với thức ăn, ví dụ như mẹ và bé cùng chọn thực phẩm, tham gia chế biến món ăn theo sở thích của bé,...
5.5 Cho bé vận động khoa học mỗi ngày
Vận động thể chất đều đặn giúp trẻ tăng cân nhanh. Hãy dẫn bé tham gia các hoạt động ngoại ô, khuyến khích vận động thể chất, tạo điều kiện cho sự phát triển toàn diện của bé.
- Tăng cường trao đổi chất, giúp bé có cảm giác đói và thèm ăn hơn.
- Phát triển hệ xương khớp và kích thích tiêu hóa, ngăn ngừa táo bón.
5.6 Bé chậm tăng cân đừng quên tẩy giun định kỳ
Sử dụng thuốc tẩy giun sán để loại bỏ ký sinh trùng, bảo vệ đường ruột và giúp bé hấp thụ chất dinh dưỡng tốt hơn. Tẩy giun cần thực hiện đều đặn mỗi 6 tháng từ 2 tuổi trở lên. Một số loại thuốc phổ biến bao gồm:
- Combantrin
- Fugacar
- Zelcom
- Albendazol
- Mebendazol,…
5.7 Chú ý đến sức khỏe tiêu hóa của con
Hệ tiêu hóa là bước quan trọng chuyển đổi thức ăn thành năng lượng cho sự phát triển của cơ thể. Để giúp bé tăng cân nhanh, mẹ có thể cải thiện chức năng tiêu hóa bằng cách:
- Bổ sung lợi khuẩn
- Tăng cường chất xơ trong chế độ ăn
- Tuân thủ chế độ ăn lành mạnh, chọn thực phẩm sạch,…
5.8 Khắc phục các bệnh lý gây chậm tăng cân cho bé
Ngoài những biện pháp đã nêu, mẹ cần đưa bé đến thăm bác sĩ khi phát hiện dấu hiệu chậm tăng cân để loại trừ nguyên nhân do bệnh lý.
Khi bé chậm tăng cân do bệnh lý, mẹ cần tuân thủ đúng hướng dẫn điều trị của bác sĩ để cải thiện cân nặng nhanh chóng và hiệu quả. Ví dụ, trường hợp chậm tăng cân do viêm dạ dày dương tính với vi khuẩn HP, mẹ không nên tự y áp dụng mà cần thực hiện theo phác đồ của bác sĩ chuyên khoa.
Bài viết đã giải đáp một số thắc mắc về tình trạng bé chậm tăng cân và đưa ra 8 giải pháp hữu hiệu. Nếu mẹ còn câu hỏi, hãy gọi ngay hotline 0916 434 429 để được tư vấn miễn phí.
- Sữa cho trẻ biếng ăn tốt nhất từ sơ sinh đến 3 tuổi năm 2023
- Bé biếng ăn cần bổ sung gì? Tổng hợp 7 điều mẹ không nên bỏ qua!
- Trẻ biếng ăn: 3 Nhóm nguyên nhân và 5 Mẹo hữu ích cho mẹ bỉm