1. Bệnh Celiac - tổng quan và thông tin cơ bản
Bệnh Celiac, hay còn được gọi là bệnh không dung nạp Gluten, là tình trạng cơ thể bị dị ứng với các thực phẩm chứa Gluten như lúa mạch, yến mạch và lúa mì. Bệnh này gây ra các phản ứng phản vệ với Gluten, dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng liên quan đến hệ tiêu hóa.
Celiac là bệnh phản ứng dị ứng với các thực phẩm có chứa Gluten
2. Tác động của bệnh Celiac đối với cơ thể
Bệnh Celiac gây ra viêm và bất thường ở ruột non, gây ra việc suy giảm sản sinh các tế bào trong ruột non làm cho việc hấp thụ thức ăn trở nên khó khăn, dẫn đến thiếu hụt dưỡng chất. Điều này có thể khiến cho cơ thể trở nên mệt mỏi, dễ mắc các vấn đề nghiêm trọng về tiêu hóa.
Rủi ro gây ung thư hạch và ung thư tiểu mô ở ruột non.
Nếu không chăm sóc và điều trị bệnh Celiac đúng cách, có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng như viêm loét và hẹp ruột non do vết thương sẹo.
Vết loét ruột non do bệnh Celiac gây ra các phản ứng đối với hệ tiêu hoá
3. Các triệu chứng khi cơ thể không dung nạp Gluten
Các triệu chứng của bệnh thường rất rõ ràng và gây khó chịu cũng như bất tiện trong sinh hoạt của bệnh nhân.
-
Trẻ con: thường xuất hiện các triệu chứng về tiêu hóa như nôn mửa, đau bụng, phân có mùi khác thường và đôi khi có dầu mỡ, trẻ phát triển kém, thường hay quấy khóc, thụ động và có dấu hiệu của trầm cảm,…
-
Người lớn: thường không có các triệu chứng rõ ràng về tiêu hóa nhưng thường có các biểu hiện như: sức đề kháng yếu, hay mệt mỏi, đau nhức xương khớp, dễ cáu, lo lắng và trầm cảm, ở phụ nữ còn gặp tình trạng rối loạn chu kỳ kinh nguyệt.
-
Cơ thể teo nhỏ, cằm tay teo, bụng phình lên do hoạt động kém, các vấn đề về răng miệng và tiêu hóa.
-
Tiêu chảy: người mắc bệnh Celiac thường trải qua những cơn tiêu chảy kéo dài, đau bụng và rối loạn tiêu hóa, kèm theo đó là mất cân nếu tiêu chảy kéo dài.
-
Nổi mụn nước: những vết nổi mụn nước xuất hiện ở vùng miệng, đầu gối, mông, dưới mắt, cổ, khi nổ ra thường gây ra vết thâm.
-
Loãng xương: người mắc bệnh Celiac thường có nguy cơ cao hơn về loãng xương do xương không hấp thụ được canxi, làm cho xương trở nên yếu và dễ gãy.
-
Viêm da herp (mụn nước trên da) và xuất hiện vết loét trên niêm mạc miệng.
-
Kém hấp thu dưỡng chất và vitamin.
-
Không hấp thu carbohydrate và chất béo, gây ra sự suy giảm cân nặng và phát triển chậm ở trẻ em, mệt mỏi và thiếu năng lượng.
-
Thiếu máu do kém hấp thu các chất cần thiết cho quá trình chuyển hóa của hồng cầu như sắt, axit folic, vitamin B12.
-
Kém hấp thu các chất như canxi và vitamin D cần thiết cho xương, gây ra loãng xương, xương yếu, dễ gãy.
-
Kém hấp thu selenium làm thiếu hụt selen cần thiết cho cơ thể.
-
Không thể chấp nhận lactose từ sữa và các sản phẩm sữa.
Mụn nước Herpes xuất hiện do bệnh Celiac
4. Nguyên nhân gây ra chứng không dung nạp Gluten
-
Tiêu thụ thực phẩm chứa Gluten khiến cho hệ miễn dịch phản ứng với nó nhầm lẫn là chất gây hại, dẫn đến những tác động tiêu cực đối với hệ tiêu hoá.
-
Yếu tố di truyền: nếu trong các quan hệ gia đình như cha mẹ, ông bà mắc Celiac, nguy cơ mắc bệnh của con cháu là rất cao.
-
Nhiễm trùng đường ruột.
-
Sau khi sinh con hoặc sau các ca phẫu thuật đường tiêu hóa.
-
Các yếu tố khác làm tăng nguy cơ mắc bệnh bao gồm: có người thân trong gia đình mắc bệnh Celiac hoặc Herpes; có các triệu chứng của hội chứng Down hoặc hội chứng Turner; mắc bệnh tuyến giáp tự miễn dịch; bị tiểu đường tuýp 1; có triệu chứng của bệnh Sjogren; bị viêm đại tràng.
5. Làm thế nào để phát hiện bệnh
Để thực hiện các xét nghiệm phát hiện bệnh, bệnh nhân cần ngừng ăn các thực phẩm chứa Gluten (nếu có) trước khi làm xét nghiệm để đảm bảo kết quả chính xác.
-
Xét nghiệm huyết thanh: để phát hiện các kháng thể gây bệnh trong đường tiêu hoá.
-
Xét nghiệm di truyền: để xác định kháng nguyên trên gen của người để xác định bệnh Celiac.
Xét nghiệm huyết thanh để phát hiện bệnh Celiac
Khi phát hiện bệnh, các bác sĩ sẽ thực hiện nội soi để đánh giá tình trạng tổn thương của đường ruột và áp dụng các biện pháp điều trị cụ thể.
6. Phòng và chữa trị bệnh như thế nào
Bệnh Celiac mặc dù không phổ biến nhưng khi mắc sẽ gây ra những biến chứng nghiêm trọng, do đó, cần phải nắm vững biện pháp và phương pháp phòng ngừa Celiac dưới đây.
Biện pháp phòng ngừa
Ngoài việc hạn chế thức ăn chứa Gluten, người bệnh cũng cần tuân thủ các nguyên tắc dưới đây để tránh bị nhiễm bệnh.
-
Thường xuyên đến các phòng khám uy tín để thăm khám và làm xét nghiệm để theo dõi quá trình tiến triển của bệnh và tuân thủ hướng dẫn của các bác sĩ để nhanh chóng kiểm soát tình trạng Celiac.
-
Không tự ý mua thuốc tự điều trị tại nhà vì điều này có thể làm cho tình hình bệnh trở nên phức tạp hơn.
-
Thường xuyên tái khám và báo cáo cho bác sĩ về tình trạng sức khỏe.
-
Phát triển thói quen lành mạnh, tập thể dục thể thao, ngủ đủ 8 tiếng mỗi ngày để tăng cường hệ miễn dịch chống lại bệnh tật.
Việc thường xuyên tập thể dục làm tăng cường hệ thống miễn dịch.
Phương pháp điều trị
Điều trị bệnh Celiac thường thực hiện bằng cách điều chỉnh chế độ ăn, loại bỏ Gluten để ngăn chặn các phản ứng tiêu cực của hệ miễn dịch đối với đường ruột.
- 1. Giảm lượng Gluten trong khẩu phần ăn của bệnh nhân. 2. Sử dụng thuốc bổ sung dinh dưỡng và kiểm soát tình trạng dị ứng.
Những điều cần kiêng khi mắc bệnh
Bệnh Celiac là một loại bệnh mà cơ thể phản ứng với Gluten, do đó cần hạn chế hoặc loại bỏ Gluten khỏi khẩu phần ăn hàng ngày.
- 1. Tránh thực phẩm chứa Gluten và thay thế bằng thực phẩm thay thế. 2. Cần tìm hiểu về các thực phẩm phổ biến chứa Gluten để tránh.
Bệnh Celiac có thể không phổ biến nhưng ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Đề phòng bệnh, nên thường xuyên kiểm tra và sớm phát hiện để có liệu pháp phù hợp.