Bệnh gan béo phì nặng: Biểu hiện, nguyên nhân và biến chứng

1. Bệnh gan béo phì nặng là gì?

Bệnh gan béo phì nặng là khi tình trạng gan nhiễm mỡ đã đạt đến cấp độ 3, giai đoạn nặng nhất của bệnh lý này. Khi mỡ thừa trong gan chiếm hơn 30% trọng lượng của gan, ta có thể đánh giá đây là tình trạng gan nhiễm mỡ nặng. Ở giai đoạn này, lượng mỡ thừa tích tụ gần như toàn bộ gan, gây ra hạn chế trong quá trình trao đổi chất và vận chuyển máu của cơ quan này. Tình trạng gan béo phì nặng là một trong những dấu hiệu cảnh báo nguy cơ xơ gan và ung thư gan nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

Gan béo phì với lượng mỡ thừa chiếm phần lớn diện tích gan

2. Triệu chứng của gan béo phì

Bệnh gan béo phì là một bệnh lý khó phát hiện thông qua triệu chứng, thường được xác định trong quá trình kiểm tra sức khỏe định kỳ. Tuy nhiên, đối với tình trạng gan béo phì nặng, thường có một số biểu hiện rõ ràng như:

- Thường xuyên cảm thấy mệt mỏi.

- Không có sự ngon miệng trong việc ăn uống, thậm chí làm mất hứng với thức ăn.

3. Nguyên nhân gây gan béo phì nặng

Gan béo phì nặng thường bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau như:

3.1. Lạm dụng rượu bia

Khi tiêu thụ rượu bia hoặc các loại đồ uống có cồn, gan đảm nhận vai trò phân giải và loại bỏ độc tố. Tuy nhiên, nếu sử dụng quá mức và kéo dài, gan sẽ bị quá tải, dẫn đến tích tụ chất béo. Điều này xảy ra do tăng este axit béo và triglyceride, hai loại chất béo có hại. Hơn nữa, việc thường xuyên tiêu thụ rượu bia còn làm giảm quá trình oxy hóa axit béo, góp phần vào việc tích trữ mỡ thừa và hạn chế quá trình loại bỏ mỡ.

Lạm dụng rượu bia là nguyên nhân hàng đầu gây gan béo phì

3.2. Sử dụng thuốc không đúng hướng dẫn

Sử dụng các loại kháng sinh, steroid kháng viêm, corticoid, paracetamol giảm đau, aspirin, ibuprofen, vitamin A quá mức... cũng là nguyên nhân gây các bệnh về gan, đặc biệt là khi người bệnh không tuân thủ đúng hướng dẫn. Vì thuốc khi vào cơ thể sẽ phải được gan loại bỏ, nhưng sử dụng không đúng cách sẽ làm gan hoạt động quá mức, gây tổn thương tế bào gan và suy giảm chức năng.

3.3. Chế độ ăn không cân đối

Chế độ ăn uống hàng ngày không cân đối là một trong những yếu tố chính gây nguy cơ gan béo phì nặng. Việc tiêu thụ thức ăn giàu chất béo không tốt, cholesterol như chiên, xào nhiều dầu mỡ, thịt mỡ, nội tạng động vật, đồ ăn có nhiều đường, tinh bột,... có thể ảnh hưởng đến chức năng gan.

Chế độ ăn dày dạn dầu mỡ, tinh bột, và đường dẫn đến sự tích tụ mỡ thừa

3.4. Thừa cân, béo phì

Những người thừa cân, béo phì có tỷ lệ mắc bệnh gan nhiễm mỡ cao hơn và có thể biến chứng nhanh hơn. Đặc biệt, với những người có bụng béo, vòng bụng lớn không chỉ dễ gây ra gan nhiễm mỡ mà còn ảnh hưởng đến nhiều bộ phận khác do mỡ thừa áp lực.

3.5. Yếu tố di truyền

Ngoài các nguyên nhân phổ biến như lạm dụng rượu, thừa cân, và chế độ ăn uống không khoa học, yếu tố di truyền cũng đóng vai trò quan trọng trong gây ra gan nhiễm mỡ từ nhẹ đến nặng. Nếu trong gia đình có bố mẹ hoặc ông bà mắc bệnh về gan hoặc gan nhiễm mỡ không phải do rượu bia hoặc chế độ ăn uống, thì tỷ lệ mắc bệnh này ở thế hệ sau cũng có thể tăng lên.

3.6. Bỏ qua điều trị khi gan nhiễm mỡ nhẹ

Phần lớn gan nhiễm mỡ được phát hiện và chẩn đoán thông qua các xét nghiệm định kỳ dựa trên các chỉ số huyết học. Do đó, một số bệnh nhân có dấu hiệu hoặc chỉ số gan nhiễm mỡ nhẹ cấp độ 1, 2, nhưng do thiếu nhận thức họ có thể không điều trị hoặc cải thiện đúng cách, dẫn đến tiến triển của bệnh trở nên nặng hơn.

4. Biến chứng nguy hiểm như thế nào?

Mặc dù gan nhiễm mỡ không thường gây ra nhiều triệu chứng nguy hiểm, nhưng nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn đến nhiều biến chứng đặc biệt ở mức độ nặng.

Khi gan nhiễm mỡ nặng không được chữa trị, có thể dẫn đến xơ gan do tế bào gan bị tổn thương. Đồng thời, xơ gan có thể chuyển biến thành ung thư gan một cách nhanh chóng. 

Không chỉ gây ra các bệnh lý tại gan mà bệnh nhân gan nhiễm mỡ nặng còn có thể mắc các bệnh về đái tháo đường, tim mạch, xơ vữa động mạch, máu nhiễm mỡ,... tăng nguy cơ đột quỵ, tắc nghẽn mạch máu.

Gan nhiễm mỡ ở mức độ nặng có nguy cơ cao gây xơ gan và ung thư gan

5. Phương pháp điều trị

Đối với bệnh gan nhiễm mỡ nặng, việc sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ là bắt buộc sau khi khám bệnh nhằm giảm lượng mỡ thừa và ngăn chặn các biến chứng nguy hiểm. Ngoài ra, cần kết hợp một số biện pháp tại nhà như:

• Chế độ ăn lành mạnh với thực phẩm giàu chất xơ, ít dầu mỡ, và bổ sung chất béo có lợi từ quả bơ, hạt, đậu. Cần bổ sung các loại vitamin và khoáng chất cần thiết để tăng cường miễn dịch. 
• Bổ sung thực phẩm chứa nhiều omega 3 như cá hồi, cá thu, hạt chia, óc chó, đậu nành,... hoặc sử dụng viên uống, tuy nhiên cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng
• Tập thể dục đều đặn hàng ngày ít nhất 30 phút, bao gồm chạy bộ, đi bộ, thể dục cardio,... để đốt cháy năng lượng và loại bỏ độc tố qua mồ hôi. 
• Hạn chế uống rượu bia và hút thuốc lá là điều quan trọng đối với người mắc bệnh gan nhiễm mỡ hoặc đang điều trị các vấn đề liên quan đến gan. 

Ngoài việc sử dụng thuốc và thay đổi lối sống, việc kiểm tra sức khỏe định kỳ mỗi 6 tháng một lần cũng quan trọng để phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe trong cơ thể.

Thường xuyên kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm bệnh gan nhiễm mỡ