Khám Phá Bệnh hắc võng mạc trung tâm thanh dịch - một tình trạng xảy ra khi thanh dịch của võng mạc mắt, quan trọng cho cảm thần kinh, bị rò rỉ do vấn đề mạch mắt. Bệnh này phát triển nhanh chóng và có khả năng tự khôi phục sau khoảng 4-6 tháng.

Bệnh hắc võng mạc trung tâm thanh dịch là tình trạng khi thanh dịch của võng mạc mắt, đóng vai trò quan trọng trong cảm thần kinh, bong ra vì mạch mắt có dịch rò rỉ qua biểu mô sắc tố võng mạc.

Các nguyên nhân gây rò rỉ biểu mô sắc tố võng mạc bao gồm viêm nhiễm, tân sinh mạch mạch hoặc sự hình thành khối u. Việc chẩn đoán đầy đủ cần phải phân biệt những nguyên nhân này. Bệnh hắc võng mạc trung tâm thanh dịch có thể chia thành hai dạng lâm sàng khác nhau.

Bệnh hắc võng mạc trung tâm thanh dịch thể cổ điển gây ra do một hoặc nhiều điểm rò rỉ cô lập tại mức độ biểu mô sắc tố võng mạc. Bệnh này thường đi kèm với các rối loạn chức năng biểu mô sắc tố lan toả (như bệnh biểu mô sắc tố võng mạc lan toả, biểu mô sắc tố võng mạc mất bù, hắc võng mạc trung tâm thanh dịch mạn tính) và đặc trưng bởi sự tách rời của võng mạc cảm thần kinh ở vị trí vùng teo biểu mô sắc tố võng mạc và lốm đốm sắc tố. Bác sĩ có thể quan sát các điểm rò rỉ nhỏ trên hình ảnh huỳnh quang mạch máu.

Thị lực giảm, không đồng đều, giảm từ 5/10 đến 6/10 khi bệnh tái phát nhiều lần; thậm chí có thể chỉ còn 1/10 đến 2/10. Bệnh nhân nhìn thấy các đối tượng biến dạng, méo mó, cong. Màu sắc thường thay đổi, đặc biệt là màu nhạt, màu sáng và vàng, cùng với cảm giác bóng đen che trước mắt.

Bệnh hắc võng mạc trung tâm thanh dịch thường xuất hiện các đốm tối ở trung tâm hoặc xung quanh trung tâm, có thể được phát hiện thông qua bảng kiểm tra Amsler. Bệnh nhân đôi khi trải qua đau đầu, đau nhức mắt.

Bệnh hắc võng mạc trung tâm thanh dịch liên quan đến rối loạn vận mạch, vấn đề về máu ở trong võng mạc và thường không xác định được nguyên nhân cụ thể.

Người mắc bệnh có thể xuất hiện ở nhiều nơi trên thế giới, nhưng thường gặp ở các nước Châu Á như Việt Nam, Trung Quốc, Nhật Bản,... Bệnh thường xảy ra ở người trên 20 tuổi, đa phần là nam giới, ít gặp ở người già và trẻ em. Thường gặp ở một mắt và có khả năng tái phát (tỷ lệ tái phát có thể lên đến 30% trong 2 năm).

Bệnh thường xuất hiện ở những người có yếu tố tâm lý, mắc căng thẳng, dễ xúc động,... Các yếu tố khác như cơ địa đặc biệt, lâu năm hút thuốc lá, các vấn đề sức khỏe toàn thân, mất ngủ hay lo lắng cũng là nguyên nhân khả năng mắc bệnh cao.

Để chẩn đoán bệnh hắc võng mạc trung tâm thanh dịch, bác sĩ sẽ thăm khám đáy mắt và phát hiện mắt của bệnh nhân có hoàng điểm sẫm màu, giảm hoặc mất ánh sáng ở trung tâm. Vùng tổn thương thường lồi cao với bờ phản sáng vòng tròn, có chất lắng cặn sau 4 tuần mắc bệnh, màu vàng, nhỏ như đầu kim, tồn tại trong thời gian dài và tiêu rất chậm.

Khám mắt bằng sinh hiển vi sẽ cho thấy phần trong và ngoài của võng mạc mắt, giúp xác định thời gian và đặc tính của chất lắng cặn. Chẩn đoán chủ yếu thông qua phương pháp chụp cắt lớp võng mạc, đôi khi kết hợp mạch huỳnh quang nếu bệnh kéo dài hoặc tái phát nhiều lần.

Bệnh hắc võng mạc trung tâm thanh dịch thường tự khỏi sau 4-6 tháng. Mặc dù không nguy hiểm, nhưng nếu diễn biến nặng, có thể gây ra biến đổi trên võng mạc mắt, gây teo và làm mất chức năng của võng mạc. Khoảng 15% trường hợp có khả năng tái phát theo nghiên cứu khoa học.

Điều trị tập trung vào hỗ trợ và nâng đỡ, sử dụng laser đốt tại vị trí rò rỉ, thường kết hợp với thuốc dãn mạch, giảm phù và dinh dưỡng cân đối. Người bệnh cần duy trì lối sống lành mạnh, tránh các yếu tố xấu như rượu, thuốc lá, căng thẳng tinh thần, mất ngủ,...

Tiên lượng lành tính, người bệnh không cần quá lo lắng, chỉ cần tuân thủ đúng liệu pháp điều trị và theo dõi sự thay đổi.

• Ảnh hưởng của nhược thị
• Đèn LED xanh có thể ảnh hưởng không tốt đối với mắt và giấc ngủ
• Dùng thuốc nhỏ mắt Polymax không giúp, suy giảm thị lực phải làm thế nào?