Bệnh lupus ban đỏ giai đoạn cuối có nguy hiểm không?

1. Góc tư vấn: Hiểu về bệnh Lupus ban đỏ

Trước khi tìm hiểu về bệnh lupus ban đỏ, hãy hiểu về cơ chế hoạt động của hệ miễn dịch cơ thể trong việc chống lại các tác nhân gây bệnh. Hệ miễn dịch là hàng rào bảo vệ quan trọng đối với sức khỏe con người, giúp chúng ta chống lại sự xâm nhập của các tác nhân lạ có thể gây hại như vi khuẩn, virus, vật thể lạ,…

Bệnh lupus ban đỏ là một loại bệnh miễn dịch

Tuy nhiên trong bệnh lupus ban đỏ, hệ miễn dịch bị rối loạn khả năng nhận biết tác nhân lạ, dẫn đến việc nhận diện tế bào trong cơ thể là yếu tố nguy cơ và sản sinh ra kháng thể tiêu diệt. Hiện nguyên nhân gây ra bệnh tự miễn lupus ban đỏ hệ thống vẫn chưa được xác định, vì thế điều trị và phòng ngừa cũng không hiệu quả tốt.

Bởi vì sản sinh ra kháng thể chống lại chính tế bào trong cơ thể, người mắc bệnh lupus có thể bị tổn thương nhiều cơ quan. Tuy nhiên nếu phát hiện sớm, bệnh nhân được điều trị sẽ có thể kiểm soát tình trạng này tốt hơn, ngăn ngừa tổn thương nặng và biến chứng nguy hiểm. 

Đối tượng dễ bị lupus ban đỏ hệ thống là phụ nữ, chiếm tới 90%, đặc biệt là trong độ tuổi từ 15 - 50. Mặc dù chưa xác định được nguyên nhân chính xác nhưng một số yếu tố được xác định có nguy cơ cao gây ra bệnh:

Tính di truyền

Những thành viên trong gia đình có tiền sử mắc bệnh sẽ có nguy cơ cao hơn so với người bình thường. Nguyên nhân được nghi ngờ là do đột biến gen có liên quan.

Yếu tố di truyền là nguy cơ cao khiến phụ nữ mắc lupus ban đỏ

Vấn đề về nội tiết

Lupus ban đỏ hệ thống thường gặp ở phụ nữ, đặc biệt là từ 18 - 50 tuổi do vấn đề về nội tiết. Sử dụng thuốc tránh thai hàng ngày cũng có thể ảnh hưởng đến sự phát triển hoặc nghiêm trọng hóa của bệnh.

Vai trò của Môi trường

Hệ miễn dịch có thể bị tổn thương và rối loạn, dẫn đến việc phát triển bệnh lupus ban đỏ do tác nhân nhiễm khuẩn hoặc tác động của ánh nắng mặt trời, tiếp xúc với các loại hóa chất.

2. Bệnh lupus ban đỏ có gây ngứa không?

Triệu chứng của Bệnh lupus ban đỏ hệ thống rất đặc trưng và dễ nhận biết nhất là xuất hiện nốt hồng ban có hình dạng giống cánh bướm trên da. Mặc dù triệu chứng này có thể gây nhầm lẫn với các bệnh lý da khác, nhưng điểm khác biệt là lupus ban đỏ gây tổn thương da nặng và rộng nhưng thường không gây ngứa hoặc ít ngứa. Trong khi các bệnh lý da khác thường gây cảm giác ngứa ngáy và không thoải mái.

Vết ban đỏ do lupus này thường xuất hiện nhiều nhất ở vùng da mặt, cổ hoặc các vùng da tiếp xúc với ánh sáng, như bàn tay, cổ tay. Tổn thương da này rất nhạy cảm với ánh sáng, và sau một thời gian dài, vùng da có thể teo nhỏ giữa và hình thành dạng đĩa. Một số trường hợp của bệnh nhân lupus ban đỏ có tổn thương da dưới dạng phồng nước hoặc xuất huyết. 

Hơn nữa, lupus ban đỏ hệ thống gây ra một số triệu chứng khác như:

• Mất tóc, rụng tóc và vàng tóc.

• Niêm mạc vùng họng và miệng dễ bị tổn thương, nhưng người bệnh thường không cảm thấy đau.

• Triệu chứng liên quan đến tim: đau ngực, khó thở do tổn thương cơ tim, và có thể dẫn đến suy tim nặng hơn.

• Triệu chứng về khớp: Phổ biến nhất là viêm khớp, làm ảnh hưởng đến khả năng di chuyển của người bệnh.

• Triệu chứng về phổi: Bao gồm viêm phổi, viêm màng phổi, và các bệnh lý phổi nặng gây suy hô hấp.

• Triệu chứng liên quan đến máu: Phần lớn bệnh nhân lupus ban đỏ hệ thống đều có các triệu chứng thiếu máu như: da xanh xao, môi tái, cơ thể mệt mỏi, suy giảm sức khỏe, giảm khả năng hoạt động,... Xét nghiệm máu thường cho thấy giảm số lượng cả ba loại tế bào máu: bạch cầu, hồng cầu, tiểu cầu.

• Triệu chứng về tổn thương thận: lupus ban đỏ thường gây ra viêm thận tự miễn, hay còn gọi là viêm thận lupus. Bệnh nhân có thể có các triệu chứng như tăng huyết áp, tiểu ra máu, nước tiểu đục, phù toàn thân,... 

• Triệu chứng tâm thần: Khi lupus ban đỏ ảnh hưởng đến hoạt động của hệ thần kinh, bệnh nhân có thể gặp các vấn đề như giảm trí nhớ, rối loạn tư duy, mất trí nhớ, co giật, đau đầu nặng,...

Triệu chứng lupus ban đỏ ở mỗi bệnh nhân có thể khác nhau, phụ thuộc vào mức độ ảnh hưởng của bệnh đến hoạt động của các cơ quan. Nhiều bệnh nhân không có triệu chứng rõ ràng, chỉ cảm thấy mệt mỏi, đau nhức cơ, rối loạn kinh nguyệt,... Điều này làm cho việc phát hiện bệnh và chẩn đoán trở nên khó khăn.

Đặc trưng của lupus ban đỏ hệ thống là triệu chứng thường xuất hiện dưới dạng các cơn cấp tính, xen kẽ nhau. Bệnh thường tiến triển trong vài năm cho đến khi triệu chứng trở nên nặng nề, điều này khiến bệnh tiến triển sang giai đoạn cuối nguy hiểm.

Nếu không phát hiện và điều trị lupus ban đỏ kịp thời, bệnh nhân có thể tử vong

3. Bệnh lupus ban đỏ ở giai đoạn cuối nguy hiểm ra sao?

Thực tế lupus ban đỏ có hai dạng là lupus ban đỏ dạng đĩa và lupus ban dưới da. Phần lớn trường hợp mắc lupus ban đỏ dạng đĩa không quá nguy hiểm và có thể điều trị thành công, nhưng khoảng ¾ số ca bệnh phát triển thành lupus ban đỏ hệ thống. Trong dạng bệnh thứ hai, nếu tiến triển đến giai đoạn cuối, thì rất nguy hiểm.

Tại thời điểm này, hệ miễn dịch đã tạo ra kháng thể và gây tổn thương cho hầu hết các cơ quan quan trọng trong cơ thể bao gồm: tim mạch, thận, thần kinh, hệ tạo máu, hô hấp, tiêu hóa,… Tổn thương càng nặng nề, biến chứng càng nguy hiểm và đe dọa tính mạng của bệnh nhân.

Biến chứng liên quan đến tim mạch

Lupus ban đỏ có khả năng gây ra tràn dịch màng tim, viêm cơ tim, suy tim mạn tính,… Những cơn cấp tính của bệnh có thể dẫn đến viêm cơ tim cấp, suy tim cấp, và trụy mạch, gây ra tử vong cho người bệnh.

Biến chứng liên quan đến phổi

Bệnh nhân gặp khó thở, suy hô hấp cấp có thể gây tử vong.

Biến chứng tại thận

Hệ miễn dịch gây viêm nang thận, phá hủy cấu trúc nang thận và dẫn đến suy thận.

Biến chứng liên quan đến thần kinh

Có thể xuất hiện các biến chứng như rối loạn tâm thần, co giật,…

Biến chứng đến hệ tạo máu

Hệ tạo máu thường gặp xuất huyết, thiếu máu trầm trọng hơn khi bị ảnh hưởng.

Việc bắt đầu điều trị sớm hỗ trợ trong việc kiểm soát các triệu chứng và biến chứng của bệnh lupus ban đỏ

Bệnh lupus ban đỏ hệ thống được phát hiện càng sớm, điều trị tích cực bằng thuốc ức chế miễn dịch và thuốc hỗ trợ sẽ giúp người bệnh kiểm soát tốt các triệu chứng và biến chứng của bệnh. Đặc biệt cần theo dõi để tránh tình trạng nhiễm trùng tiến triển, gây sốc và tử vong cho bệnh nhân.