Bệnh sốt phát ban ở trẻ có đe dọa không? Phụ huynh cần thực hiện những gì?

Sốt phát ban là gì và có nguy hiểm không? Hãy cùng Mytour tìm hiểu nguyên nhân, triệu chứng, cách chăm sóc trẻ mắc bệnh sốt phát ban tại nhà và khi nào cần đưa trẻ đến bệnh viện.

Bệnh sốt phát ban ở trẻ em dễ lan truyền trong cộng đồng 

Sốt phát ban là gì?

Bệnh sốt phát ban (Roseola) là một bệnh truyền nhiễm không nguy hại, do virus gây ra với dấu hiệu chính là sốt và sau đó là nốt ban màu hồng trên da. Sốt phát ban ở trẻ nhỏ khi nào mới hết là vấn đề được quan tâm.

Bệnh sốt phát ban ở trẻ em là tình trạng thường gặp trong độ tuổi từ 6 – 36 tháng. Trong thời kỳ này, trẻ em có hệ miễn dịch yếu, dễ bị virus xâm nhập gây ra các triệu chứng như sởi, rubella (bệnh sởi Đức) hoặc viêm nhiễm đường ruột ECHO.

Nguyên nhân gây bệnh sốt phát ban ở trẻ

Nguyên nhân gây sốt phát ban ở trẻ em chủ yếu là các loại virus không gây hại, và sẽ tự khỏi trong khoảng 5 đến 7 ngày nếu được chăm sóc đúng cách, vì vậy người bệnh có thể tự điều trị tại nhà sau khi được bác sĩ chuyên khoa tư vấn.

Bác sĩ sẽ kê đơn thuốc để điều trị bệnh sốt phát ban

Dấu hiệu nhận biết trẻ mắc bệnh sốt phát ban

Trước khi xuất hiện nốt ban

Giai đoạn này, trẻ mắc bệnh sốt phát ban thường biểu hiện việc quấy khóc và có dấu hiệu sốt. Tuy nhiên, tùy thuộc vào nguyên nhân cụ thể, trẻ có thể xuất hiện thêm một số biểu hiện khác. Ví dụ:

• Sốt phát ban do sởi: Trẻ thường có sốt cao, kèm theo ho, đỏ mắt và chảy nước mũi.
• Sốt phát ban do rubella: trẻ có thể có sốt nhẹ hoặc một số trường hợp không có sốt.

Trong thời kỳ xuất hiện nốt ban

Sau khi trẻ bị sốt trong vài ngày, nổi ban đỏ có thể xuất hiện. Những nốt ban sẽ lan dần từ mặt xuống cổ, sau đó lan xuống ngực và bụng, rồi tới các chi khác.

Bên cạnh việc xuất hiện nốt ban, trẻ cũng có thể gặp phải tình trạng phân bón hoặc tiêu chảy. Thời kỳ xuất hiện nốt ban thường kéo dài vài ngày và tự hết nếu trẻ được chăm sóc và điều trị đúng cách.

Sau giai đoạn phát ban

Hầu hết nốt ban không gây sẹo trên da của trẻ. Nhưng trong các trường hợp mắc sởi hoặc nhiễm khuẩn, có thể gây ra vết thương để lại sẹo trên da.

Nếu được chăm sóc đúng cách, sau khi mắc bệnh sốt phát ban, trẻ sẽ nhanh chóng hồi phục, có thể hoạt động, ăn uống và chơi đùa bình thường.

Tuy nhiên, nếu chăm sóc không đúng cách, trẻ có thể gặp phải các biến chứng nghiêm trọng như viêm tai giữa, viêm phổi, tiêu chảy có máu hoặc thậm chí là viêm não, có thể gây nguy hiểm.

Bệnh sốt phát ban ở trẻ em là tình trạng phổ biến

Phân biệt giữa sốt phát ban và bệnh sởi

Dấu hiệu ban đầu của bệnh sốt phát ban ở trẻ sơ sinh và sởi có nhiều điểm tương đồng. Tuy nhiên, khi nắm vững kiến thức cơ bản, mẹ có thể dễ dàng phân biệt giữa hai bệnh này như sau:

Tương đồng

Trẻ có thể phát sốt nhẹ hoặc sốt cao từ 38 đến 39 độ, cơ thể trẻ em thường mệt mỏi, chậm phát triển, trẻ thường quấy khóc, biếng ăn hơn bình thường và có thể từ chối bú.

Sau khi hết sốt, trẻ bắt đầu xuất hiện các nốt ban trên da. Ngoài ra, trẻ mắc bệnh sốt phát ban cũng có thể bị nôn mửa hoặc tiêu chảy.

Khác biệt

Ngoài các dấu hiệu giống nhau dễ gây nhầm lẫn, hai loại bệnh này cũng có một số điểm khác biệt như sau: 

Bệnh sốt phát ban:

Những nốt ban do sốt phát ban trên da trẻ thường có màu hồng hoặc đỏ. Đây là những nốt ban mịn và xuất hiện không theo trình tự. Sau vài ngày sẽ tự biến mất và thường không để lại sẹo hay vết thâm.

Nguyên nhân chính gây ra hiện tượng sốt phát ban ở trẻ là do virus hô hấp như virus Rubella.

Khi trẻ mắc bệnh sốt phát ban, mẹ không cần quá lo lắng vì bệnh không gây nguy hiểm. Khi được chăm sóc và điều trị đúng cách, bệnh thường giảm và khỏi trong khoảng 5 đến 7 ngày.

Bệnh sởi:

Với trẻ mắc bệnh sởi, những vết ban trên da thường có màu sáng hơn. Tính chất của những vết ban này thường là lồi lên, nổi nhẹ trên bề mặt da của trẻ.

Ban đầu, vết ban thường xuất hiện ở vùng sau tai, sau đó lan rộng xuống lưng, bụng, ngực và sau đó trải dài trên toàn cơ thể. Khi biến mất, những vết ban này có thể không hoàn toàn biến mất, có thể để lại vết thâm.

Nguyên nhân gây ra bệnh sởi là do một loại virus thuộc họ Paramyxoviridae. Đây là một loại bệnh truyền nhiễm cấp tính có thể lây lan dễ dàng và gây ra đợt dịch.

Trẻ em thường có hệ miễn dịch yếu, do đó khi tiếp xúc với người mắc bệnh sởi, trẻ dễ bị lây nhiễm. Nếu không được chữa trị kịp thời, bệnh có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng đe dọa tính mạng.

Nguyên nhân gây sốt phát ban ở trẻ em chủ yếu là do những virus không gây hại

Trẻ mắc bệnh sốt phát ban có thể lây lan không?

Bệnh sốt phát ban ở trẻ em có khả năng lây lan rộng rãi trong cộng đồng, đặc biệt là trong môi trường nhà trẻ và trường học. Đây là môi trường lý tưởng cho việc truyền nhiễm bệnh khi nước bọt chứa virus bùng phát. 

Bệnh sốt phát ban phổ biến trong độ tuổi từ 6 tháng đến 2 tuổi và ít phát sinh ở trẻ em trên 4 tuổi. Hầu hết trẻ mắc bệnh này khi tham gia nhà trẻ.

Trẻ bị bệnh sốt phát ban thường khỏi sau bao lâu?

Thời gian trẻ hồi phục khỏi bệnh sốt phát ban phụ thuộc vào nhiều yếu tố như tình trạng sức khỏe, thời điểm phát hiện và điều trị. Các dấu hiệu cho thấy trẻ sắp khỏi bệnh sốt phát ban bao gồm:

• Các dấu hiệu tự biến mất sau khoảng 5 – 7 ngày.
• Sốt phát ban không trở nên nghiêm trọng hơn.
• Sốt giảm và ban đầu biến mất.
• Trẻ không còn ho hoặc khò khè, nhịp tim và hô hấp trở lại bình thường.
• Giảm triệu chứng đau và ít quấy khóc hơn.

Biến chứng của bệnh sốt phát ban ở trẻ em

Nếu không hiểu rõ về nguyên nhân và cách chăm sóc khi trẻ bị bệnh, có thể gây ra những tác động nguy hiểm như viêm phổi, viêm tai giữa, tiêu chảy ra máu hoặc thậm chí là viêm não, hoặc gây ra các trường hợp tái phát sốt, gây ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ trong tương lai.

Phương pháp điều trị bệnh sốt phát ban ở trẻ

Dưới đây là những biện pháp cần thực hiện khi chăm sóc trẻ em mắc bệnh sốt phát ban:

Chăm sóc tại nhà:

• Luôn cho trẻ mặc thoải mái bằng cách nới lỏng quần áo, giúp tránh cảm giác không thoải mái do những nốt ban nổi.
• Tránh để trẻ gãi da.
• Thực hiện chườm ấm cho trẻ trong thời gian không quá 10 phút mỗi giờ. Theo dõi nhiệt độ và hạ sốt cho trẻ khi cần thiết.
• Đảm bảo duy trì sự lưu thông không khí và hạ sốt cho trẻ.
• Thận trọng khi tắm gội. Trong thời gian mắc bệnh sốt phát ban, cơ thể trẻ yếu đuối. Nếu không thực hiện việc tắm gội cẩn thận, trẻ dễ mắc bệnh hoặc chuyển sang các tình trạng bệnh lý nghiêm trọng hơn.
• Dùng thuốc hạ sốt cho trẻ hoặc sử dụng thuốc hạ sốt đặt hậu môn.
• Nếu trẻ vẫn tiếp tục sốt, cung cấp paracetamol với liều 10mg – 15mg/1kg cân nặng/lần, tách nhau ít nhất 6 tiếng.
• Khuyến khích trẻ uống nhiều nước, nước gừng, soda chanh, nước thịt luộc, nước khoáng, oresol hoặc nước uống thể thao như Gatorade hoặc Powerade để phòng ngừa mất nước. Tách biệt trẻ để tránh lây nhiễm và phòng tránh sự lây lan sang các trẻ khác.
• Sau khi đã khôi phục đủ nước và điện giải cần thiết và hạ sốt cho trẻ, tiếp tục quan sát. Nếu tình hình của trẻ không cải thiện, đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để kiểm tra và điều trị.

Những biện pháp không nên thực hiện khi chăm sóc trẻ em mắc bệnh sốt phát ban:

• Tránh để trẻ em ở những nơi chật chội, ẩm ướt.
• Hạn chế đưa trẻ đến những nơi đông người, công cộng.
• Ngăn chặn trẻ tiếp xúc với các chất tẩy rửa, sữa tắm dành cho em bé, ô nhiễm từ khói bụi, hóa chất, lông thú nuôi trong nhà để tránh tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.
• Không cho trẻ mặc quần áo bó sát, chất liệu vải có thể gây kích ứng da.
• Hạn chế trẻ ăn trứng, thực phẩm khó tiêu, đồ lạnh, đá và kem.
• Nếu tự chăm sóc trẻ em bị sốt phát ban tại nhà không đúng cách, có thể gây nguy hiểm cho con. Mẹ cần cập nhật thông tin về bệnh và cách chữa trị sốt phát ban cho trẻ đúng cách, kịp thời.

Đưa trẻ đến bệnh viện kịp thời

Những trường hợp trẻ bị sốt phát ban như sau cần được đưa đến bệnh viện để chữa trị:

• Trẻ bị sốt không kiểm soát được nhiệt độ dù đã sử dụng thuốc giảm sốt.
• Sốt của trẻ cao hơn 39,4°C.
• Nếu phát ban nhưng không có sự cải thiện sau 3 ngày.
• Bé có hệ miễn dịch suy yếu.
• Trẻ dưới 6 tháng tuổi.
• Trẻ bị mất nước do tiêu chảy.

Khi gặp bác sĩ chuyên khoa, hãy cung cấp thông tin về tiền sử bệnh và mô tả chi tiết về tình trạng của trẻ để giúp bác sĩ đưa ra chẩn đoán và kế hoạch điều trị phù hợp. 

Lời nhắn từ Mytour

Mytour mong rằng bài viết đã cung cấp đủ thông tin cần thiết cho các mẹ về bệnh sốt phát ban, từ nguyên nhân đến biểu hiện, cách ứng phó và chăm sóc trẻ em khi bị bệnh. Chúc các mẹ sớm tìm được phương pháp phù hợp để giúp con sớm khỏi bệnh!

Linh Linh tổng hợp