Buzz
1. Bệnh về van động mạch chủ hai mảnh và những biểu hiện
Van động mạch chủ hoặc van 3 lá nằm ở vị trí giữa động mạch chủ và tâm thất bên trái, chịu trách nhiệm là van một chiều để máu chảy ra từ trái tim vào động mạch chủ. Hoạt động mở, đóng liên tục của van này cực kỳ quan trọng để tim điều chỉnh lưu lượng máu ra ngoài phù hợp cũng như ngăn chặn máu trở lại tim.
Van động mạch chủ hai mảnh là một loại dị tật từ khi sinh ra
Thường thì, van động mạch chủ của trái tim có 3 lá, nhưng ở những người mắc bệnh van động mạch chủ hai mảnh có thể khiếm khuyết bẩm sinh nên chỉ còn 2 lá van. Cũng có các dạng khiếm khuyết khác khi van động mạch chủ chỉ có 1 lá hoặc 4 lá nhưng rất hiếm, dạng 2 mảnh lá van vẫn phổ biến hơn cả.
Bệnh van động mạch chủ hai mảnh khiến cho van không thể mở rộng hoàn toàn, có thể dẫn tới hẹp van động mạch chủ và giảm lưu lượng máu mà tim cung cấp cho cơ thể. Nếu khiếm khuyết khiến van động mạch chủ không thể đóng kín, máu có thể chảy ngược vào tâm thất trái dễ gây ra tình trạng như: Phình động mạch chủ, tăng giảm huyết áp không ổn định, bóc tách động mạch chủ,…
Mặc dù là khiếm khuyết tim bẩm sinh nhưng đa phần trẻ mắc van động mạch chủ hai mảnh không có vấn đề nghiêm trọng, vẫn có sức khỏe và hoạt động bình thường trong nhiều năm. Trong các trường hợp trẻ mắc bệnh suy tim sung huyết từ nhỏ là rất hiếm gặp, nhưng không nên coi thường nếu có các triệu chứng tim bất thường.
Nhiều trẻ mắc bệnh van động mạch chủ hai mảnh mà không có bất kỳ dấu hiệu nào
Nhiều người mắc bệnh van động mạch chủ hai mảnh thường chỉ phát hiện triệu chứng khi trưởng thành. Nguyên nhân là do theo thời gian, canxi tích tụ lên và xung quanh van làm cho lá van cứng lại, hẹp lại. Khi đó, việc bom máu của trái tim ra ngoài trở nên khó khăn hơn nhiều, tạo áp lực lên trái tim và có thể dẫn đến suy tim nếu kéo dài. Các triệu chứng thường gặp do hẹp van động mạch chủ là: đau ngực, chóng mặt
Ngoài ra, ở những bệnh nhân mắc bệnh van động mạch chủ hai mảnh mà van không hoạt động mở đóng hoàn toàn, máu có thể chảy ngược vào tâm thất trái, khiến trái tim phải làm việc thêm một lần nữa. Tình trạng này dễ làm tâm thất trái bị giãn ra, phình to, triệu chứng là khó thở khi tăng cường hoạt động.
Bệnh van động mạch chủ hai mảnh càng trở nặng thì triệu chứng càng xuất hiện thường xuyên hơn, thậm chí cả khi ở trạng thái nghỉ ngơi, không vận động. Lúc này, việc chẩn đoán và can thiệp là cần thiết để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe từ bệnh van động mạch chủ hai mảnh.
2. Bệnh van động mạch chủ hai mảnh có thể gây ra những biến chứng gì?
Khoảng 30% bệnh nhân mắc bệnh van động mạch chủ hai mảnh có thể phát triển thành những biến chứng nghiêm trọng theo thời gian, vì vậy cần theo dõi sát sự thay đổi của van tim và can thiệp khi cần thiết. Các biến chứng có thể gây ra nguy cơ tử vong là:
2.1. Suy tim
Khi van động mạch chủ hai mảnh gây hẹp van tim trong thời gian dài, tâm thất trái phải làm việc mạnh hơn, làm cho thành của nó dày hơn. Hậu quả là tình trạng tâm thất phì đại, khả năng bơm của tim giảm dần và dẫn đến suy tim.
Các yếu tố có thể gây ra suy tim sớm hơn ở bệnh nhân mắc bệnh van động mạch chủ hai mảnh bao gồm: Nồng độ Cholesterol cao trong máu, chăm sóc tim mạch không tốt, hút thuốc lá,…
2.2. Phình và bóc tách động mạch chủ
Tình trạng mất cân bằng mô liên kết do van động mạch chủ hai mảnh có thể gây ra sự thoái hóa dần của lớp nội mô lót bên trong động mạch, dẫn đến việc bị giãn ra và bóc tách khỏi các lớp khác, đặc biệt khi huyết áp tăng cao. Kết quả cuối cùng, khi động mạch chủ bị giãn quá mức có thể tạo ra phình ra, hình thành túi phình tại vị trí thành động mạch.
Vị trí phình ra có thể vỡ hoặc tách ra, có nghĩa là các lớp mô bên trong và bên ngoài động mạch tách rời nhau. Đây là hai biến chứng khẩn cấp, nếu không can thiệp kịp thời có thể gây tử vong.
3. Cách điều trị van động mạch chủ hai mảnh như thế nào?
Rất ít trẻ mới sinh mắc bệnh van động mạch chủ hai mảnh nghiêm trọng nhưng các trường hợp này cần phải phẫu thuật ngay lập tức. Bệnh nhân trưởng thành có các triệu chứng hoặc biến chứng cũng cần phải phẫu thuật để điều trị triệt để tình trạng bệnh.
Thường thì, phẫu thuật thay thế van động mạch chủ được thực hiện
Có nhiều phương pháp phẫu thuật điều trị có thể áp dụng tùy thuộc vào tình trạng bệnh là:
Thay van động mạch chủ
Khi van động mạch chủ cũ bị vôi hóa, hỏng và không thể phục hồi hoặc thực hiện chức năng của mình, việc thay van là bắt buộc. Có thể sử dụng van cơ học hoặc van từ mô tim của lợn, bò hoặc người để thay thế. Van sinh học thường không bền, dễ thoái hóa theo thời gian nên cần theo dõi thường xuyên và thay thế khi cần thiết.
Ngoài ra, bệnh nhân được thực hiện phẫu thuật thay van động mạch chủ cần uống thuốc chống đông máu suốt đời để ngăn ngừa sự hình thành cục máu đông.
Phẫu thuật sửa chữa van động mạch chủ
Phương pháp này hiếm khi được sử dụng trong điều trị bệnh van động mạch chủ hai mảnh, do khả năng hồi phục sau phẫu thuật không cao. Phương pháp can thiệp thường bao gồm tách các lá van bị dính lại với nhau, tái tạo hình dạng hoặc loại bỏ mô phát triển quá mức.
Phẫu thuật nong van bằng bóng
Một bóng được đưa vào động mạch chủ thông qua động mạch háng để mở rộng động mạch chủ bị tắc nghẹt. Bóng ban đầu có kích thước nhỏ được đưa vào, sau đó được bơm phồng lên tại vị trí hẹp và cuối cùng được đưa ra ngoài bằng ống thông.
Phương pháp này thường được áp dụng cho trẻ bị van động mạch chủ hai mảnh có tình trạng hẹp van động mạch chủ, nhưng van có thể hẹp lại khi trưởng thành.
Đối với trường hợp bị van động mạch chủ hai mảnh, việc thăm khám định kỳ và theo dõi bệnh tình là rất quan trọng.
Thực hiện phẫu thuật can thiệp vào gốc động mạch chủ là một giải pháp hiệu quả.
Quá trình can thiệp này bao gồm việc loại bỏ phần động mạch chủ bị phình to và thay thế bằng ống ghép hoặc khâu nối trực tiếp.
Sau khi được chẩn đoán mắc phải tình trạng van động mạch chủ hai mảnh, việc kiểm tra và theo dõi tình trạng sức khỏe đều cần được thực hiện đều đặn.
