Bệnh viêm đại tràng có đe dọa tính mạng không?

1. Tổng quan về viêm đại tràng và nguyên nhân gây bệnh

Đại tràng (hay còn gọi là ruột già) có nhiệm vụ hấp thụ nước và muối khoáng từ thức ăn. Ngoài ra, đại tràng cũng tham gia vào quá trình phân hủy thức ăn nhờ vi khuẩn tạo bã. Khi thức ăn đã chuyển hóa thành phân, đại tràng cùng các nhu động ruột đẩy phân ra ngoài. Theo các bác sĩ, do đại tràng là nơi phân hủy thức ăn nên dễ bị viêm nhiễm, dẫn đến viêm loét và rối loạn chức năng.

1.1. Nguyên nhân gây bệnh

Tình trạng viêm nhiễm đại tràng có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, cụ thể như sau:

• Đại tràng bị tấn công bởi một số vi khuẩn gây viêm nhiễm như amip. Ngoài ra, các loại giun ký sinh như giun tóc, giun đũa, sán ruột hoặc giun kim cũng có thể gây viêm.

Viêm đại tràng do giun ký sinh tấn công

• Ký sinh trùng gây bệnh lỵ như Salmonella, Shigella,... cũng là tác nhân gây viêm đại tràng.

• Chế độ ăn uống thiếu chất, đặc biệt là thiếu chất xơ, và thói quen ăn các thực phẩm có hại như quá cay, quá nóng, hoặc ăn sống. Ngoài ra, các chất kích thích như bia, rượu,... cũng là nguyên nhân phổ biến gây viêm đại tràng.

• Một số bệnh tự miễn như vảy nến, celiac và viêm khớp dạng thấp làm tăng nguy cơ viêm đại tràng.

• Một số loại thuốc có tác dụng phụ làm kích ứng và tổn thương niêm mạc ruột.

Bệnh vảy nến làm tăng nguy cơ viêm nhiễm đại tràng

• Đại tràng có thể bị kích ứng nếu quá trình hấp thụ axit mật không diễn ra đúng cách, gây tổn thương niêm mạc và dẫn đến bệnh.

1.2. Các yếu tố nguy cơ

Một số người có nguy cơ mắc bệnh cao hơn do các yếu tố liên quan, chẳng hạn như:

• Người trung niên và người lớn tuổi: thường gặp ở độ tuổi từ 50 - 70 tuổi.

Người cao tuổi có nguy cơ mắc bệnh cao

• Những người mắc bệnh tuyến giáp, viêm khớp dạng thấp, tiểu đường, vảy nến hoặc bệnh celiac (bệnh gây tổn thương ruột non và cản trở sự hấp thụ dưỡng chất) thường có nguy cơ viêm nhiễm đại tràng cao hơn.

• Tiền sử gia đình có người mắc bệnh đường ruột, ví dụ như hội chứng ruột kích thích.

• Người có thói quen hút thuốc lá thường có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.

2. Các triệu chứng thường gặp ở bệnh nhân

Những bệnh nhân bị viêm đại tràng thường gặp các triệu chứng ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Tuy nhiên, nhiều người lại không chú ý đến những dấu hiệu bất thường của cơ thể, khiến bệnh trở nên trầm trọng hơn. Vì vậy, hãy theo dõi sức khỏe và nhận biết viêm đại tràng qua các triệu chứng sau:

• Rối loạn đại tiện: biểu hiện rõ ràng qua tình trạng phân không đều, có lúc rắn (khó đi) nhưng cũng có lúc lỏng (không theo hình dạng nhất định). Số lần đại tiện tăng lên (2 - 6 lần/ngày), chủ yếu là phân sống, nát, lỏng hoặc táo bón. Bệnh nhân thường cảm thấy mót và muốn đi đại tiện ngay sau khi vừa đi xong.

Đau bụng âm ỉ gây khó chịu cho bệnh nhân

• Đau bụng: đây là triệu chứng phổ biến, có thể đau âm ỉ, theo cơn hoặc đau dữ dội. Đau bụng thường kèm theo chướng bụng, đầy hơi. 

• Trường hợp viêm đại tràng nặng, bệnh nhân có thể bị xuất huyết trực tràng, đi đại tiện ra máu và có chất nhầy.

• Bệnh nhân thường cảm thấy mệt mỏi, suy nhược, biếng ăn và sụt cân.

• Ăn các thực phẩm nóng, tái, nhiều dầu mỡ thường gây đau bụng và đại tiện nhiều lần.

3. Các biến chứng thường gặp do viêm đại tràng

Bệnh nhân viêm đại tràng nếu phát hiện muộn hoặc không điều trị kịp thời sẽ gặp nhiều nguy hiểm. Theo kinh nghiệm của bác sĩ, phần lớn các trường hợp này khó có thể điều trị dứt điểm, nguy cơ tái phát cao và dễ dẫn đến biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến tính mạng. Một số nghiên cứu cho thấy, khoảng 20 - 30% bệnh nhân ung thư đại tràng có nguồn gốc từ viêm đại tràng.

Nhiều bệnh nhân chủ quan và thờ ơ khi được chẩn đoán viêm đại tràng. Điều này cho thấy người bệnh chưa nhận thức được mức độ nguy hiểm và diễn tiến của bệnh. Thực tế, nếu không phát hiện và điều trị kịp thời, tình trạng bệnh sẽ ngày càng nặng hơn, dẫn đến các biến chứng sau:

3.1. Xuất huyết

Tình trạng này thường gặp ở bệnh nhân viêm nhiễm nặng. Theo bác sĩ, hiện tượng này xảy ra do chức năng của lớp lông nhung bị suy giảm. Khi bệnh nhân sử dụng rượu, bia hoặc thực phẩm bẩn, thường sẽ bị chảy máu tươi ồ ạt.

3.2. Thủng đại tràng

Tình trạng này có thể do tự ý sử dụng thuốc mà không có chỉ dẫn của bác sĩ. Việc lạm dụng kháng sinh có thể tiêu diệt toàn bộ lợi khuẩn đường ruột, khiến lớp lông nhung trở nên trơ trọi. Điều này làm cho các vết loét ăn sâu vào đại tràng, lâu dần phần thành đại tràng bị bào mòn và gây ra thủng.

Viêm loét kéo dài có thể dẫn đến thủng đại tràng

3.3. Giãn đại tràng cấp tính

Nếu không điều trị kịp thời, tình trạng viêm nhiễm có thể khiến đại tràng bị giãn, làm suy giảm chức năng tiêu hóa. Trong trường hợp này, nguy cơ viêm loét và thủng đại tràng khá cao.

3.4. Ung thư đại tràng

Đây là biến chứng nghiêm trọng nhất do viêm đại tràng gây ra. Nếu bệnh nhân bị viêm loét niêm mạc kéo dài hoặc điều trị không dứt điểm dẫn đến tái phát nhiều lần, nguy cơ ung thư sẽ tăng cao. Nguyên nhân là do các tế bào biểu mô niêm mạc bị loạn sản, dần phát triển thành khối u ác tính.

4. Biện pháp phòng ngừa bệnh

Ngày nay, viêm đại tràng là một căn bệnh phổ biến với số lượng bệnh nhân ngày càng tăng. Vì vậy, mọi người cần tự ý thức phòng ngừa để giảm nguy cơ mắc bệnh. Vậy làm thế nào để ngăn ngừa viêm đại tràng? Dưới đây là một số gợi ý từ các bác sĩ:

• Xây dựng thói quen ăn uống lành mạnh, chọn lựa thực phẩm sạch, chín và uống nước sôi. Đồng thời, bổ sung đầy đủ dưỡng chất như chất xơ và vitamin, và tránh ăn những món ăn quá cay, quá nóng.

Tăng cường ăn rau xanh để cung cấp chất xơ cho cơ thể

• Thực hiện sổ giun đúng định kỳ, tức 6 tháng sổ giun 1 lần.

• Có thể sử dụng men tiêu hóa tự nhiên để hỗ trợ tiêu hóa thức ăn tốt hơn (nhưng cần sử dụng đúng liều lượng, tránh lạm dụng).

• Khi phát hiện có triệu chứng bất thường, cần đến bác sĩ để kiểm tra, chẩn đoán và điều trị kịp thời (nếu có bệnh).

Hi vọng với những chia sẻ này, mọi người sẽ hiểu rõ hơn về bệnh viêm đại tràng và những biến chứng nguy hiểm của nó. Đồng thời, họ cũng sẽ nhận thức được tầm quan trọng của việc bảo vệ sức khỏe và thực hiện các biện pháp phòng ngừa để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh.