Buzz
1. Viêm đường hô hấp trên ở trẻ là gì?
Viêm đường hô hấp trên ở trẻ là thuật ngữ ám chỉ các bệnh lý liên quan đến đường hô hấp, bắt nguồn chủ yếu từ thanh quản đến họng. Cụ thể là vùng thanh quản, vùng xoang, vùng hầu, vùng họng và vùng mũi. Đây là những cơ quan tiếp nhận không khí. Sau đó, không khí lại được làm ấm, làm ẩm, loại bỏ tạp chất, rồi mới được chuyển đến phổi.
Viêm đường hô hấp trên ở trẻ là một bệnh lý khá phổ biến
Vì thường xuyên tiếp xúc với các yếu tố gây bệnh trong không khí bên ngoài môi trường, hệ cơ quan hô hấp phía trên thường có nguy cơ cao bị nhiễm trùng, dẫn đến tình trạng viêm. Bệnh lý này thường xuyên xuất hiện ở trẻ nhỏ, khi hệ miễn dịch của họ còn non nớt.
2. Nguyên nhân làm tăng nguy cơ viêm đường hô hấp trên ở trẻ
Trẻ bị viêm đường hô hấp trên chủ yếu là do nhiễm một số loại vi khuẩn, virus. Trong đó:
- Virus: Phổ biến nhất là virus sởi, virus cúm,... chúng dễ lây lan nhưng không gây ra triệu chứng nghiêm trọng.
- Vi khuẩn: Vi khuẩn Bordetella, tụ cầu khuẩn,... cũng là nguyên nhân gây bệnh phổ biến.
Virus cúm là một trong những nguyên nhân gây viêm đường hô hấp trên ở trẻ
Bên cạnh đó, tình trạng sức khỏe và yếu tố từ môi trường bên ngoài cũng có thể làm cho trẻ dễ mắc viêm đường hô hấp trên hơn. Cụ thể:
- Tình trạng sức khỏe yếu: Thường xảy ra ở trẻ sơ sinh, trẻ sinh non, trẻ suy dinh dưỡng, trẻ có hệ miễn dịch kém.
- Yếu tố từ môi trường bên ngoài: Khói, bụi, nhiệt độ thấp,... là những yếu tố bên ngoài môi trường dễ khiến trẻ mắc viêm đường hô hấp trên.
3. Triệu chứng khi trẻ bị viêm đường hô hấp trên
Các dấu hiệu cho thấy trẻ bị viêm đường hô hấp trên không khó để nhận biết. Dưới đây là những biểu hiện đặc trưng nhất:
- Trẻ bị sốt.
- Ho, cơn ho xuất hiện theo từng cơn (có thể có đờm hoặc không đờm).
- Chảy dịch mũi hoặc nghẹt mũi.
- Trẻ bị đau rát họng, khó nuốt.
- Trẻ chán ăn hoặc từ chối bú.
- Nếu đã biết nói, tiếng nói của trẻ thường bị khàn.
- Trẻ bị ngứa mắt kèm theo biểu hiện chảy nước mắt.
Sốt là biểu hiện phổ biến nhất của bệnh
Ở trẻ sơ sinh, triệu chứng không thực sự rõ ràng nên thường phát hiện muộn dẫn đến tình trạng viêm phổi. Do đó, cha mẹ nên chú ý theo dõi biểu hiện bất thường, đưa trẻ đi khám sớm để tránh biến chứng không mong muốn.
4. Biến chứng khi trẻ mắc viêm đường hô hấp trên
Nếu không được điều trị kịp thời, trẻ mắc viêm đường hô hấp trên có thể gặp phải các biến chứng nguy hiểm khác, thường gặp nhất là viêm phổi, viêm phế quản hoặc viêm tiểu phế quản.
Thậm chí, trẻ còn có thể mắc viêm não màng não, viêm thận cầu, nhiễm trùng máu,... nguy hiểm đến tính mạng.
5. Phương pháp chẩn đoán và điều trị viêm đường hô hấp trên
5.1. Chẩn đoán
Biểu hiện của viêm đường hô hấp trên ở trẻ thường bị nhầm lẫn với bệnh hen, cúm,... Vì vậy, cha mẹ nên đưa trẻ đến cơ sở y tế để được thăm khám kịp thời, tránh biến chứng nguy hiểm.
Để chẩn đoán viêm đường hô hấp trên, bác sĩ sẽ dựa vào các biểu hiện lâm sàng kết hợp với một số phương pháp xét nghiệm.
5.2. Phương pháp điều trị
Phác đồ điều trị cho trẻ mắc viêm đường hô hấp trên phụ thuộc vào tình trạng bệnh cụ thể của trẻ. Trong đó:
- Viêm đường hô hấp trên ở mức độ nhẹ: Trẻ có thể điều trị tại nhà theo hướng dẫn của bác sĩ.
- Viêm đường hô hấp trên ở mức độ vừa: Trong trường hợp trẻ có dấu hiệu viêm phế quản hoặc viêm phổi nhẹ kèm theo triệu chứng sốt cao, ho, thở nhanh (hơn 50 nhịp mỗi phút), cha mẹ nên đưa trẻ đến bệnh viện để được điều trị kịp thời.
- Viêm đường hô hấp trên ở mức độ nặng: Trẻ đã phát triển thành viêm phổi, có nguy cơ gặp phải các biến chứng nguy hiểm. Lúc này, cha mẹ nên đưa trẻ đến bệnh viện càng sớm càng tốt.
- Viêm đường hô hấp trên ở mức độ rất nặng: Trẻ cần phải được điều trị tích cực, được theo dõi chặt chẽ tại bệnh viện.
Trẻ có thể sử dụng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ
Nếu phát hiện trẻ có dấu hiệu mắc bệnh, cha mẹ không nên tự ý mua thuốc cho trẻ dùng. Liều lượng và thời gian sử dụng thuốc phải tuân theo hướng dẫn của bác sĩ. Thuốc hạ sốt, kháng sinh, kháng viêm, chống phù nề,... là một số nhóm thuốc thường được bác sĩ chỉ định cho trẻ mắc viêm đường hô hấp trên.
6. Cách phòng ngừa viêm đường hô hấp trên cho trẻ
Để phòng ngừa viêm đường hô hấp trên cho trẻ, cha mẹ nên hợp tác thực hiện các biện pháp dưới đây.
- Ngăn chặn không để trẻ tiếp xúc với nguồn bệnh: Cha mẹ không đưa trẻ đến những nơi có dịch bệnh, hạn chế tiếp xúc với người lạ, tránh đưa trẻ đến nơi đông người. Nếu đưa trẻ đến nơi công cộng, hãy đeo khẩu trang cho trẻ, giữ ấm cơ thể cho trẻ.
- Duy trì chế độ dinh dưỡng khoa học: Cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho trẻ, đặc biệt là vitamin và khoáng chất giúp tăng cường hệ miễn dịch. Đối với trẻ chưa cai sữa, cần cho trẻ được bú sữa mẹ thường xuyên.
- Vệ sinh sạch sẽ cho trẻ: Hàng ngày, hãy vệ sinh cá nhân cho trẻ một cách sạch sẽ. Đặc biệt là vệ sinh đường mũi họng, rửa tay sạch và khử khuẩn đúng cách, súc miệng bằng dung dịch nước muối sinh lý.
- Vệ sinh nơi ở cho trẻ: Khu vực trẻ thường tiếp xúc cần được vệ sinh thường xuyên, loại bỏ các yếu tố gây bệnh.
- Khuyến khích trẻ tập thể dục hàng ngày: Đây là biện pháp đơn giản giúp trẻ củng cố sức khỏe, tăng cường hệ kháng.
- Cho trẻ đi tiêm theo hướng dẫn của Bộ Y tế: Cha mẹ nên đưa trẻ đi tiêm vắc xin phòng bệnh theo hướng dẫn của Bộ Y tế.
Hãy vệ sinh cá nhân hàng ngày cho trẻ
7. Lưu ý chăm sóc trẻ mắc viêm đường hô hấp trên
Trong quá trình chăm sóc trẻ mắc viêm đường hô hấp trên, bạn hãy tham khảo một số kinh nghiệm dưới đây.
- Chăm sóc trẻ bị chảy nước mũi, nghẹt mũi: Dùng nước muối sinh lý để rửa mũi cho trẻ giúp trẻ thở dễ hơn. Kê đầu trẻ cao, lau mũi bằng khăn mềm hoặc khăn giấy.
- Chăm sóc trẻ bị sốt: Giúp trẻ hạ sốt bằng cách chườm khăn ấm, uống nhiều nước, mặc quần áo thoải mái. Nếu sốt trên 38.5 độ C, có thể dùng thuốc hạ sốt theo hướng dẫn của bác sĩ.
- Chăm sóc trẻ bị ho: Súc họng bằng nước muối sinh lý, có thể uống nước chanh mật ong.
- Chăm sóc trẻ bị nôn: Để trẻ nằm nghiêng sang một bên, ưu tiên thức ăn dễ nuốt như cháo, cho trẻ uống nước sau khi ăn. Nếu chưa cai sữa mẹ, cho trẻ bú nhiều lần.
Nếu thấy dấu hiệu bất thường ở trẻ, nên đưa trẻ đến cơ sở y tế để kiểm tra, điều trị đúng phương pháp. Hệ thống Y tế Mytour với chuyên khoa Nhi có kinh nghiệm gần 30 năm hoạt động là địa chỉ tin cậy ba mẹ có thể lựa chọn.
