Bệnh xơ gan: nguyên nhân, biến chứng và cách phòng ngừa

1. Bệnh xơ gan là gì?

Xơ gan là giai đoạn nặng của bệnh xơ gan, khi mô gan bị xơ nhiều, chiếm một phần lớn trong gan dẫn đến suy giảm nghiêm trọng chức năng gan. Khi bệnh đã ở giai đoạn xơ gan, các mô gan này không thể phục hồi cấu trúc và chức năng như ban đầu, dẫn đến việc tổ chức gan dần teo nhỏ hơn.

Bệnh xơ gan là một bệnh lý nguy hiểm do chức năng gan suy giảm không thể phục hồi

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến bệnh xơ gan, phổ biến nhất là các nguyên nhân gây tổn thương mô gan kéo dài như:

Virus viêm gan

Virus viêm gan B và C thường là nguyên nhân gây viêm tế bào gan, gây tổn thương kéo dài dẫn đến xơ hóa.

Lạm dụng rượu bia

Các loại đồ uống có nồng độ cồn cao như rượu bia, đặc biệt là những đồ uống tự pha chế chứa nhiều chất độc gây áp lực lớn lên gan. Những chất độc này cũng gây hại cho gan, gây xơ gan và chai gan.

Sốt rét, ngộ độc

Ngộ độc hóa chất hoặc cơ thể tiếp nhận quá nhiều chất độc từ môi trường hoặc sốt rét cũng làm giảm chức năng gan, gây bệnh xơ gan.

Lạm dụng thuốc

Sử dụng thuốc điều trị không theo chỉ dẫn của bác sĩ hoặc dùng thuốc bảo vệ gan mà không có chỉ dẫn cũng là một trong những nguyên nhân gây xơ gan.

Lạm dụng các loại thuốc điều trị có thể gây tổn thương cho gan

Bệnh xơ gan giai đoạn đầu thường không gây ra nhiều triệu chứng hoặc triệu chứng không rõ ràng. Khi các triệu chứng xuất hiện nhiều hơn, bệnh đã tiến triển nặng đến rất nặng như: mệt mỏi, chán ăn, vàng da, sụt cân, khó chịu, nôn máu, đi ngoài máu, nóng rát ở lưỡi, nước tiểu sẫm màu, mặt xám đen, đau vùng bụng phía trên bên phải, niêm mạc da nổi mạch máu li ti.

2. Bệnh xơ gan nguy hiểm như thế nào?

Chai gan được xem là giai đoạn cuối của bệnh xơ gan, khi chức năng gan suy giảm không thể phục hồi, đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe và tính mạng của bệnh nhân. Chai gan không chỉ ảnh hưởng đến gan mà còn gây tổn thương nhiều cơ quan khác trong cơ thể, gây nhiều biến chứng như:

2.1. Tổn thương hệ tiêu hóa

Chai gan thường gây nhiều hậu quả nghiêm trọng đối với hệ tiêu hóa như: xuất huyết đường ruột khiến bệnh nhân nôn máu, đi ngoài phân đen, lở loét ở ruột non, bao tử hoặc ruột già,...

Bệnh nhân bị chai gan thường gặp phải các triệu chứng tiêu hóa như: buồn nôn, đói bụng, nôn mửa, ăn không ngon, cổ họng bị sưng, sụt cân,...

2.2. Tổn thương hệ thần kinh

Chai gan dẫn đến tích tụ nhiều độc chất trong máu, gây tê liệt, tổn thương tế bào não và hệ thần kinh, do đó người bệnh có thể rơi vào tình trạng buồn ngủ, chán nản, buồn phiền, không thể tập trung, buồn chán, rối loạn tâm trí, bất tỉnh, hôn mê,... Tổn thương thần kinh này có thể gây tử vong nếu không can thiệp kịp thời, cần thường xuyên hỗ trợ gan loại bỏ độc chất trong máu.

Chai gan có thể gây tổn thương thần kinh nghiêm trọng và gây nguy hiểm đến tính mạng.

2.3. Sưng gan

Bệnh chai gan khiến gan sưng to, có thể gây nguy hiểm nếu vỡ.

2.4. Ảnh hưởng đến thận

Bệnh chai gan cũng có thể dẫn đến nhiều hậu quả xấu cho thận như thận hư, thận yếu, thậm chí bệnh nhân phải lọc thận thường xuyên.

2.5. Rối loạn nội tiết

Người bị chai gan cũng thường gặp các rối loạn nội tiết như suy giảm chức năng của tụy, giảm hoạt động của tuyến sinh dục, giảm chức năng của tuyến giáp,... Điều này dẫn đến chứng loãng xương, hiếm muộn, rối loạn kinh nguyệt ở phụ nữ, và gây ra tiểu đường,...

2.6. Ảnh hưởng đến phổi

Bệnh chai gan gây nhiều biến chứng cho phổi như khó thở, ngộp thở, và hơi thở có mùi ngọt lợ lợ,...

Ngoài ra, chai gan cũng có thể gây biến chứng rối loạn đông máu do ảnh hưởng đến các yếu tố đông máu.

Những biến chứng này có ảnh hưởng lớn đến cuộc sống và sức khỏe của người bệnh, việc điều trị các biến chứng là rất quan trọng trong điều trị bệnh chai gan, bên cạnh việc khắc phục triệu chứng và các rối loạn chức năng gan.

3. Cách để phòng ngừa bệnh chai gan

Bệnh chai gan phát triển từ xơ gan, các bệnh lý mạn tính ở gan hoặc viêm gan virus,… nếu không được điều trị đúng cách. Do đó, để phòng ngừa chai gan, cần bảo vệ gan bằng cách duy trì một lối sống và sinh hoạt lành mạnh như sau:

• Tránh tiếp xúc với các thực phẩm, đồ uống có hại cho gan như rượu, bia, caffein, chất kích thích, thuốc lá,…

Rượu bia là nguyên nhân chính gây chai gan.

• Để duy trì chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh, cân bằng dinh dưỡng, hạn chế các thực phẩm có hại cho gan như thực phẩm chế biến sẵn, thực phẩm không đảm bảo vệ sinh an toàn, và thức ăn chiên rán nhiều dầu mỡ,…

• Để duy trì thói quen tập thể dục thường xuyên, nâng cao sức đề kháng, kiểm soát cân nặng, ngăn ngừa béo phì và gan nhiễm mỡ.

• Ngủ đủ giấc mỗi đêm từ 7 - 8 giờ, ngủ sớm trước 11 giờ và xây dựng thói quen sinh hoạt lành mạnh.

Ngoài ra, những người có tiền sử mắc bệnh về gan như viêm gan B, viêm gan C, gan nhiễm mỡ, xơ gan,… cần điều trị chủ động bệnh và kiểm tra định kỳ để phát hiện và điều trị kịp thời nếu bệnh phát triển nặng.

Nếu xuất hiện các triệu chứng nghi ngờ về bệnh lý gan hoặc chai gan, cần đi khám và kiểm tra tại các cơ sở y tế chuyên khoa sớm để tìm nguyên nhân. Bác sĩ sẽ chỉ định xét nghiệm chẩn đoán, và nếu là chai gan, cần điều trị tích cực và cân nhắc phương án ghép gan.

Ghép gan là phương án duy nhất cho những người bị chai gan.

Bệnh viện Đa khoa Mytour là một trong những đơn vị y tế hàng đầu về khám, xét nghiệm sàng lọc và điều trị các bệnh gan mật. Bệnh viện cung cấp nhiều gói xét nghiệm sàng lọc bệnh lý gan mật và bệnh chai gan, giúp phát hiện sớm và điều trị hiệu quả hơn.