Bệnh Zona thần kinh được gây ra bởi virus varicella zoster (còn gọi là virus gây thủy đậu). Sau khi bạn mắc bệnh thủy đậu, virus này trở nên không hoạt động ở gần tủy sống và não bộ của bạn. Sau nhiều năm, nó tái hoạt động và gây ra bệnh Zona thần kinh.
Bệnh Zona thần kinh: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị
Mặc dù zona thần kinh không đe dọa tính mạng, nhưng mang lại đau đớn cho người bệnh. Việc tiêm vắc xin có thể giảm nguy cơ mắc bệnh. Điều trị sớm là quan trọng để giảm nhẹ nhiễm trùng và biến chứng. Đây là những thông tin cơ bản về bệnh zona thần kinh. Triệu chứng và cách phòng ngừa được giải đáp chi tiết trong bài viết dưới đây!
1. Triệu chứng bệnh zona thần kinh.
2. Nguyên nhân zona thần kinh.
3. Zona thần kinh có lây không?.
4. Biến chứng bệnh zona thần kinh.
5. Khi nào nên thăm bác sĩ.
6. Cách phòng bệnh.
1. Triệu chứng bệnh zona thần kinh
Dấu hiệu và triệu chứng thường xuất hiện ở một bên cơ thể. Bao gồm:
- Đau, nóng rát, tê hoặc ngứa
- Nhạy cảm khi chạm vào
- Phát ban đỏ sau vài ngày
- Mụn nước vỡ và hình thành vảy cứng
- Ngứa
Một số người sẽ trải qua những dấu hiệu như:
- Sốt
- Đau đầu
- Nhạy cảm với ánh sáng
- Mệt mỏi
Đau thường là triệu chứng đầu tiên của zona thần kinh, một số người có thể trải qua đau mạnh. Tùy thuộc vào vị trí của đau, zona có thể bị nhầm lẫn với một số vấn đề ảnh hưởng đến tim, phổi hoặc thận. Nhiều người đau do zona mà không xuất hiện phát ban.
Thường, phát ban do zona xuất hiện dưới dạng dải mụn nước bao quanh ở bên trái hoặc bên phải cơ thể. Có thể xuất hiện ở quanh mắt hoặc một bên cổ hoặc mặt.
2. Nguyên nhân của zona thần kinh
Zona thần kinh xuất phát từ virus varicella zoster, loại virus gây bệnh thủy đậu. Ai mắc thủy đậu đều có nguy cơ phát bệnh zona thần kinh. Sau khi hồi phục từ thủy đậu, virus này lẻn vào hệ thần kinh và ngủ động nhiều năm. Khi hoạt động trở lại, nó di chuyển theo dây thần kinh đến da, tạo nên bệnh zona. Tuy nhiên, không phải ai mắc thủy đậu cũng phải đối mặt với zona thần kinh.
Nguyên nhân của bệnh zona thần kinh vẫn chưa được hiểu rõ, nhưng có thể liên quan đến suy giảm miễn dịch do tuổi tác. Bệnh thường xuất hiện ở người lớn tuổi và những người có hệ miễn dịch suy giảm.
3. Zona thần kinh có khả năng lây truyền không?
Người mắc zona thần kinh có thể truyền virus varicella zoster cho người khác, đặc biệt là nếu người đó chưa từng mắc bệnh thủy đậu và chưa có sự miễn dịch. Lây truyền thường xảy ra khi tiếp xúc trực tiếp với vết phát ban hở. Người nhận virus có thể phát bệnh thủy đậu, không phải zona thần kinh.
Vì vậy, người mắc zona cần tránh tiếp xúc trực tiếp với những người chưa từng mắc thủy đậu, chưa tiêm vắc xin phòng bệnh thủy đậu, có hệ miễn dịch yếu, phụ nữ mang thai, và trẻ sơ sinh.
4. Biến chứng của bệnh zona thần kinh
Zona thần kinh có thể gây ra các biến chứng như:
- Đau thần kinh kéo dài sau zona. Ở một số người, cơn đau vẫn tiếp tục sau khi phát ban đã hết. Tình trạng này thường xảy ra khi dây thần kinh bị tổn thương gửi thông điệp sai lệch hoặc đã được phóng đại đến não.
- Mất thị lực. Zona thần kinh ở mắt có thể gây nhiễm trùng và gây mất thị lực.
- Vấn đề về thần kinh. Tùy thuộc vào dây thần kinh bị ảnh hưởng, zona có thể gây ra viêm não, liệt mặt, vấn đề về thính giác và cân bằng.
- Nhiễm trùng da. Nếu không chữa trị zona thần kinh đúng cách, vi khuẩn sẽ tiếp tục phát triển và gây nhiễm trùng da.
5. Khi nào nên thăm bác sĩ
Nếu bạn cảm thấy có dấu hiệu của zona thần kinh, hãy tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức. Đặc biệt, hãy chú ý nếu bạn có những triệu chứng như đau hay phát ban gần mắt, bởi nếu không được điều trị kịp thời, có thể gây nhiễm trùng và tổn thương mắt. Đối với những người trên 60 tuổi, hoặc những người có hệ miễn dịch yếu, đây là nhóm người có nguy cơ cao và cần chú ý đặc biệt.
Cách tốt nhất để ngăn chặn zona thần kinh là tiêm vắc xin. Vắc xin giúp giảm một nửa nguy cơ mắc bệnh và nên được tiêm từ độ tuổi 60. Mặc dù sau độ tuổi 70 vắc xin không còn hiệu quả nhưng vẫn mang lại những lợi ích nhất định. Đồng thời, có nhiều biện pháp khác nhau như duy trì giấc ngủ đủ, không hút thuốc, và chăm sóc sức khỏe toàn diện để đề phòng bệnh.
Ngoài việc tiêm vắc xin, có nhiều cách khác để phòng tránh zona thần kinh, như duy trì giấc ngủ đủ, từ chối hút thuốc, kiểm soát vấn đề sức khỏe kịp thời, và thực hiện các biện pháp để củng cố hệ miễn dịch. Đặc biệt, khi đã được chẩn đoán mắc bệnh, tuân thủ chặt chẽ phác đồ điều trị và duy trì chế độ ăn uống hợp lý là quan trọng để kiểm soát tình trạng.
Để ngăn chặn zona thần kinh, hãy duy trì một lối sống lành mạnh, bao gồm việc duy trì giấc ngủ đủ, từ chối hút thuốc, kiểm soát sức khỏe và thực hiện các biện pháp cần thiết để tăng cường hệ miễn dịch. Khi đã mắc bệnh, chế độ ăn uống cũng đóng vai trò quan trọng. Hạn chế thực phẩm chứa nhiều đường và chất kích thích giúp kiểm soát tình trạng zona thần kinh một cách hiệu quả.
Hãy bắt đầu ngay từ bây giờ với một lối sống lành mạnh để bảo vệ hệ miễn dịch và tránh lây nhiễm vi khuẩn. Phòng bệnh luôn là quan trọng hơn việc chữa bệnh. Đồng thời, đừng quên tìm hiểu thêm về rối loạn tiền đình để hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị kịp thời.