Buzz
Sinh ra từ hơn 100 năm trước, bóng đèn sợi đốt này thường thắp sáng liên tục từ đó đến nay, chỉ tắt một ít trong khoảng thời gian ngắn.
Thường thì, các bóng đèn sợi đốt chỉ sống từ 1.000 đến 2.000 giờ. Ngay cả loại bóng đèn LED, mặc dù bền hơn nhiều so với bóng đèn sợi đốt, cũng chỉ có tuổi thọ từ 25.000 giờ đến 50.000 giờ.
Tại trạm cứu hỏa Livermore ở California, có một chiếc bóng đèn đã tồn tại lâu nhất thế giới với tuổi đời hơn 120 năm. Đặc biệt, tuổi thọ này thuộc về một chiếc bóng đèn sợi đốt, không phải là một công nghệ đặc biệt nào khác.
Mặc dù đã tồn tại trong thời gian dài như vậy, sự bền bỉ của nó chỉ được chú ý vào năm 1972 khi một nhân viên của trạm cứu hỏa nói với một tờ báo địa phương về chiếc bóng đèn tròn đã sáng liên tục trong nhiều năm mà không ai biết nguồn gốc của nó. Mike Dunstan, một phóng viên trẻ của tờ Tri-Valley Herald đã bắt đầu điều tra và cũng kinh ngạc vì phát hiện của mình.
Thật ra, bóng đèn này đã thắp sáng gần như liên tục trong suốt cả thế kỷ và chỉ tắt ít lần trong những thời kỳ ngắn – khi được chuyển đến nơi khác vào năm 1903, tắt trong khoảng một tuần vào năm 1937 và năm 1976 khi dịch chuyển một lần nữa. Trong những năm gần đây, nó cũng đã tắt vài lần khác khi nguồn điện riêng cho nó gặp vấn đề trong thời gian ngắn.
Kể từ đó, chiếc bóng đèn đặc biệt này đã bắt đầu thu hút sự chú ý của mọi người. Tổ chức Kỷ lục Thế giới Guinness cũng chính thức công nhận nó là 'bóng đèn tròn sáng lâu nhất thế giới'. Chiếc bóng đèn này cũng đã được đề cập trên nhiều trang báo và chương trình truyền hình lớn.
Vào năm 1976, khi chuyển đến ở Trạm số 6 mới của Sở Cứu hỏa Livermore, một đám đông cảnh sát và nhân viên cứu hỏa háo hức đợi xem bóng đèn này sáng trở lại. Đồn phó của Sở cứu hỏa, Tom Brandall nhớ lại: 'Nhân viên điện lực lắp bóng đèn và nối điện. Khoảng 22-23 phút sau, bóng đèn không sáng. Đám đông lo lắng. Rồi nhân viên điện lực lắc công tắc mạnh: nó lại sáng'.
Kể từ đó, bóng đèn này luôn được giám sát bằng camera để đảm bảo luôn sáng. Thậm chí, trong những năm sau đó, một chương trình trực tiếp 'BulbCam' cũng được phát sóng để mọi người có thể theo dõi nó. Trên Facebook, có hơn 9.000 nhóm liên quan đến bóng đèn này.
Dù có tuổi thọ dài như vậy, bóng đèn này chưa bao giờ được đánh giá cao về độ sáng – thời gian đầu, độ sáng của nó tương đương các bóng 60W, nhưng hiện nay, nó chỉ tương đương với các bóng 4W. Tuy nhiên, thiếu sót này đã được bù đắp bằng thiết kế của nó.
Nhà thiết kế uy tín Adolphe A. Chaillet đã tạo ra bóng đèn này và nó được sản xuất bởi công ty của ông, Shelby Electric Company. Điểm đặc biệt của bóng đèn này là việc sử dụng sợi Carbon – giúp bóng đèn có tuổi thọ lâu hơn và không tỏa nhiệt bằng bóng đèn Tungsten của Edison. Tuy nhiên, điều này vẫn không thể giải thích được tuổi thọ đáng kinh ngạc của nó.
Nhiều nhóm nghiên cứu, từ chương trình Mythbusters cho đến NPR, đã cố gắng giải thích tuổi thọ đáng kinh ngạc của bóng đèn sợi Carbon này. Tuy nhiên, cho đến bây giờ, tất cả những nỗ lực này vẫn chỉ mang lại một câu trả lời – sự bí ẩn.
Vào năm 2007, giáo sư vật lý Debora M. Katz đã mua được một bóng đèn tròn của hãng Shelby, cùng loại với bóng đèn Thế kỷ trước đó, và phát hiện ra rằng, sợi của bóng đèn loại này dày gấp 8 lần so với bóng đèn sợi Carbon hiện đại.
'Tôi đã so sánh với chiều rộng của sợi tóc trong bóng đèn hiện đại. Tôi phát hiện ra rằng sợi tóc trong bóng đèn hiện đại là một cuộn dây, với đường kính khoảng 0,08mm, được tạo thành từ sợi có độ dày 0,01mm. Tôi không biết điều này cho đến khi nhìn qua kính hiển vi. Chiều rộng của sợi tóc trong bóng đèn Shelby 100 năm tuổi tương đương với chiều rộng của cuộn dây trong bóng đèn hiện đại, 0,08mm'
Theo Katz, sợi tóc dày hơn có thể là một phần nguyên nhân khiến tuổi thọ của bóng đèn này trở nên dài đến như vậy. Ngoài ra, Katz cũng cho rằng, tuổi thọ đáng kinh ngạc của nó một phần đến từ việc nó hoạt động liên tục thay vì bật tắt hàng ngày – một quá trình khiến nó nhanh hỏng hơn (vì sợi tóc phải làm nóng lại từ đầu).
Tuy nhiên, Katz và các sinh viên của ông vẫn không thể kết luận chính xác điều gì giúp mang lại tuổi thọ này. Justin Felgar, một sinh viên của Katz, cho rằng, để tìm hiểu được nó, cần phải 'xé nhỏ' nó ra và cho chạy qua máy gia tốc hạt của Học viện Hải quân Mỹ - một quá trình tốn kém và cho đến giờ vẫn không thể thực hiện được – cho đến khi bóng đèn sợi đốt này còn sáng.
'Tóm lại'
