Dân cổ Ai Cập tin rằng sau khi qua đời, linh hồn sẽ ra đi vào thế giới bên kia, và để bảo vệ cơ thể không bị phân hủy, họ đã sử dụng một phương pháp đặc biệt với hy vọng linh hồn có thể hồi sinh. Phương pháp này không gì khác là việc tạo ra các xác ướp.
Huyền thoại về sự ra đời của xác ướp
Truyền thuyết về xác ướp chủ yếu bắt nguồn từ thần thoại và tín ngưỡng tôn giáo của người Ai Cập cổ đại. Một trong những huyền thoại nổi tiếng nhất là câu chuyện về Osiris và Seth.
Osiris, vị vua của Ai Cập, đã dạy người dân kỹ thuật canh tác và mang lại thịnh vượng cho họ, được tôn thờ như vị thần của sông Nile. Nhưng Seth, em trai của Osiris, tham vọng muốn chiếm đoạt ngai vàng, đã âm mưu hãm hại anh trai.
Seth đúc một chiếc hòm rất đẹp và lớn rồi đến dự tiệc do Osiris tổ chức. Tại đây, Seth nói rằng sẽ tặng chiếc hòm cho ai nằm vừa vặn nhất.

Tất cả các thần đều không biết rằng chiếc hòm chỉ dành cho Osiris. Khi được cổ vũ bởi đám đông, Osiris cố gắng nằm vào chiếc hòm. Tuy nhiên, Seth nhanh chóng đóng và khóa chiếc hòm, rồi dùng chì nóng chảy phủ lên. Cuối cùng, vị thần này vứt chiếc hòm chứa Osiris xuống sông Nile.
Sau khi Osiris qua đời, Seth tiếp quản ngôi vị ở Ai Cập cùng với vợ là em gái Nephthys. Vợ của Osiris, Isis, đau buồn vô cùng và khóc suốt nhiều ngày vì cái chết của chồng.
Sau đó, bà cùng em gái Nephthys tìm thấy xác Osiris và mang về Ai Cập để hồi sinh. Tuy nhiên, Seth đã đánh cắp và chia thành 14 mảnh để giấu nó. Isis sau đó tìm thấy các mảnh thi thể của Osiris từ khắp nơi trên thế giới và chôn cất chúng tử tế.

Thời gian trôi qua, cho đến khi Horus, con trai của Osiris, trưởng thành và đánh bại Seth, trả thù cho cha mình và thừa kế ngai vàng. Horus đào lên và ghép lại các mảnh thi thể của cha mình.
Nhờ sự giúp đỡ của các thần khác, Horus đã hồi sinh cha mình, nhưng sự phục sinh của Osiris diễn ra ở thế giới ngầm. Osiris trở thành chủ nhân của thế giới ngầm và phán xét người chết. Câu chuyện này trở thành truyền thống và được các pharaoh Ai Cập tin tưởng.

Cách tạo ra xác ướp như thế nào?
Xác ướp được bảo quản chủ yếu bằng cách ngăn chặn sự thối rữa và phân hủy. Điều này thường được thực hiện bằng cách loại bỏ vi sinh vật và enzyme hoặc tạo ra môi trường không thuận lợi cho chúng.

Ướp xác nhân tạo là quá trình xử lý xác chết để giảm ẩm, diệt khuẩn, loại bỏ nội tạng, tẩm hương liệu, bôi nhựa cây và bọc vải bố nhằm bảo quản xác chết.
Người Ai Cập cổ đại đã thực hiện quy trình ướp xác gồm các bước sau:
Bước 1: Lấy ra nội tạng và não. Đây là bước quan trọng nhất vì nếu không được loại bỏ kịp thời, nội tạng và não có thể làm hỏng xác chết. Những nội tạng này được làm sạch, khử nước, phủ nhựa, và bọc trong vải rồi đặt trong các lọ đặc biệt.

Bước 2: Thấm natron. Đây là bước mất nhiều thời gian nhất trong việc ướp xác. Natron hút nước và chất béo từ cơ thể, làm cho nó khô và cứng.
Sau khi loại bỏ nội tạng và não, thi thể được đặt trong thùng chứa lớn và phủ natron trong khoảng 40 ngày. Trong quá trình này, cơ thể sẽ sụt cân và trở nên cứng như gỗ.
Bước 3: Rửa và tẩm hương liệu. Thi thể sau khi được thấm natron sẽ được rửa sạch bằng nước, sau đó được tẩm hương liệu và nhựa cây để ngăn ngừa sự xâm nhập của vi khuẩn và côn trùng.
Quá trình này tạo ra một lớp bảo vệ trên cơ thể, ngăn chặn sự xâm nhập của ẩm và oxy, và tiêu diệt vi khuẩn và enzym. Một số loại hương liệu và nhựa cây còn có tính kháng khuẩn và khử trùng.

Bước 4: Quấn băng. Thi thể được quấn chặt trong vải lanh để tạo thành nhiều lớp băng. Trong quá trình quấn, bùa hộ mệnh và đồ trang sức được chèn vào băng.
Bước 5: Hoàn thành. Sau khi quấn băng, việc làm xác ướp đã kết thúc. Trước khi được đưa xuống mộ, cần thực hiện các nghi lễ tôn giáo để đánh thức linh hồn.
Sau đó, thi thể được đặt vào quan tài tinh xảo, thường làm bằng gỗ hoặc kim loại, được trang trí đầy màu sắc và hình ảnh. Một số người giàu có thậm chí còn đặt nhiều quan tài vào nhau để bảo vệ và thẩm mỹ hơn.

Mặc dù xác ướp có nhiều điều bí ẩn, mục đích của người xưa làm ra nó không chỉ đơn giản là để qua cõi bên kia, mà còn để phục vụ người cai trị. Xác ướp không chỉ là hiện tượng đáng kinh ngạc mà còn là biểu tượng của trí tuệ và tiến bộ y học của loài người.