Khám phá vùng ngoại ô Triều Tiên, những tượng chim nhỏ trên cây sào gỗ, gương mặt điêu khắc đầy ám ảnh làm say đắm du khách.
Bí ẩn và linh hồn của làng quê Triều Tiên
Lê Nguyên Dona, người hướng dẫn viên tận tâm, thường dẫn dắt khách Việt trên những hành trình ý nghĩa từ Đài Loan đến Hàn Quốc và Singapore... Cũng là người thích khám phá thế giới, anh chia sẻ về chuyến đi đặc biệt tại Triều Tiên.
Liên kết với thế giới tâm linh là một phần quan trọng của văn hóa người dân Triều Tiên. Để tạo liên lạc với các vị thần, họ tạo hình chim hoặc gương mặt ghê rợn trên những cây lớn trong làng. Ngoài ra, những cây này còn treo vải ngũ sắc và ghi điều ước của người dân. Ba biểu tượng đặc sắc của hộ pháp và vật linh mà người dân đặt ở cổng làng là Sotdae, Jangseung và Shinmok.
Sotdae: Những cây cột với bầy chim nhỏ dễ thương
Sotdae - Biểu tượng của sự Linh thiêng và Bảo vệ tại làng quê Triều Tiên

Những cây sào vô hình lên tận bầu trời, hình tượng của chúng biểu trưng cho lời cầu nguyện chân thành nhất của người dân, qua hình dáng vịt hay ngỗng được cho là sứ giả của Thiên Đàng và Đất Trời. Một số cây sotdae thậm chí khắc hình chú chim nâu đang nắm một con cá trong mỏ, thể hiện sự mong đợi và cầu nguyện của người dân cho một mùa màng bội thu.
Jangseung: Cột gỗ hay phiến đá với khuôn mặt nhân vật
Jangseung là những cột gỗ hoặc đá với gương mặt được khắc trên bề mặt. Một số người cho rằng Jangseung là một biến thể của sotdae hoặc seondol (phiến đá đứng), trong khi số khác nghĩ rằng chúng xuất phát từ niềm tin về sức mạnh sinh sản của nam giới (phallus). Tất cả đều là những biểu tượng của tín ngưỡng dân gian được bảo tồn trong xã hội Triều Tiên.
Jangseung mang nhiều hình dạng và chất liệu khác nhau tùy thuộc vào vùng miền. Tại phía nam, Jangseung thường được làm bằng đá và thể hiện khuôn mặt tròn, dễ thương và hài hước. Ngược lại, ở phía bắc, chúng thường được chế tác từ gỗ với khuôn mặt dài, đôi mắt lớn và miệng mở rộng, thể hiện sự giận dữ. Gương mặt của Jangseung có nguồn gốc từ truyền thống mặt nạ của Triều Tiên và dokkaebi – những con quỷ đáng sợ nhưng thân thiện trong truyền thuyết dân gian của người Triều Tiên.

Jangseung giống như những cột vật tổ xuất hiện trên khắp thế giới với nhiều mục đích khác nhau. Như Sotdae, chúng đóng vai trò như những vị thánh hộ pháp của làng và thường được đặt ở cổng làng. Nó cũng được tin rằng chúng có thể chữa lành bệnh tật. Khi có dịch bệnh, cộng đồng sẽ thực hiện các nghi lễ truyền thống quanh các cột Jangseung để cầu nguyện cho sự an lành trở lại. Cuối cùng, trong một số trường hợp, Jangseung được đặt ở rìa làng để đánh dấu biên giới và chỉ ra sự khác biệt giữa các cộng đồng.
Shinmok: Kết nối hữu ích giữa Trời và Đất
Shinmok, cây cổ thụ tại làng, như cây đa đầu làng ở Việt Nam, lưu truyền từ lâu trong truyền thuyết Dangun Sinhwa về sự hình thành của Triều Tiên. Câu chuyện kể về một con gấu quyết tâm trở thành người, trải qua 100 ngày tu luyện trong hang tối, chỉ ăn loại cỏ thơm sử dụng phổ biến trong các món truyền thống như súp, salad và tỏi ở Triều Tiên. Sau cùng, gấu biến thành một phụ nữ xinh đẹp, cưới Hwanung, con trai của thượng đế, dưới cây Sindansu, loài cây thiêng của núi Taebaeksan. Hai người có một người con trai tên Dangun, người sáng lập Triều Tiên. Sindansu được xem như là một shinmok cổ xưa, là ăng ten thông tin kết nối Trời và Đất.

Ngày nay, shinmok hay Dangnamu được thờ cúng linh thiêng và là hộ pháp của làng, cùng chức năng với sotdae và jangseung. Chúng xuất hiện trên núi và cổng làng, trang trí với mẩu giấy trắng và lớp vải nhiều màu, bao quanh là sotdae và jangseung.
Shinmok thường nằm ở đỉnh núi hoặc trong làng, với vải ngũ sắc quấn quanh, được dân làng tôn sùng. Cây shinmok ở làng Hahoe, Andong, Gyeongsangbuk-do, được xem là một trong những cây cổ xưa nhất ở Triều Tiên, đã tồn tại hơn 600 năm. Ngày nay, shinmok thường được trang trí bằng những tờ giấy trắng ghi chú điều ước của du khách và cộng đồng, tin rằng những điều ước sẽ nhanh chóng trở thành hiện thực.
***
Tham khảo: Chỉ dẫn du lịch tại Mytour.com
Mytour.comNgày 15 tháng Mười Hai năm 2017