Theo nghiên cứu mới nhất, rãnh Mariana tiếp nhận khoảng 3 tỷ tấn nước biển hàng năm, một con số đáng kinh ngạc. Tuy nhiên, điều khó hiểu là mực nước biển vẫn không giảm đáng kể dù đã tiêu thụ một lượng nước khổng lồ như vậy.
Bí ẩn và nghiên cứu về rãnh Mariana
Để hiểu được tất cả những điều kỳ lạ đang diễn ra ở rãnh Mariana, trước tiên chúng ta phải hiểu kích thước tuyệt đối của nó. Thật dễ dàng để nghĩ rằng nơi này chỉ là một cái hố sâu, đầy nước, nơi ẩn náu của một số sinh vật phát sáng sinh học đáng sợ.
Tuy nhiên, trên thực tế, rãnh Mariana thực sự rất lớn. Rãnh có chiều dài khoảng 2.550 km (1.580 dặm) nhưng chiều rộng trung bình chỉ vào khoảng 69 km (43 dặm). Phần đáy của rãnh này thấp dưới mực nước biển một khoảng cách lớn hơn nhiều khi so với đỉnh Everest ở trên mực nước biển.
Rãnh Mariana là rãnh sâu nhất thế giới, nằm ở phía tây Thái Bình Dương, với độ sâu khoảng 11.000 mét. Rãnh này ẩn chứa nhiều hiện tượng bí ẩn và gây chấn động, một trong số đó là việc nó tiếp nhận một lượng nước biển khổng lồ, khoảng 3 tỷ tấn nước biển mỗi năm. Hiện tượng này đã khiến các nhà khoa học bối rối trong nhiều năm, họ đã tiến hành rất nhiều nghiên cứu nhưng vẫn không thể giải thích đầy đủ nguyên nhân.
Rãnh Mariana nằm ở nơi giao nhau của hai dòng hải lưu lớn nên có thể đóng vai trò quan trọng trong việc trao đổi nước biển nóng và lạnh. Hình: NBC
Sự sâu rộng của rãnh Mariana làm cho nó trở thành vị trí quan trọng trong việc trao đổi nước nóng và lạnh giữa các đại dương. Khi nhiệt độ thay đổi, các chất lỏng này di chuyển qua các đại dương và tạo ra sự lưu thông.
Rãnh Mariana được coi là phần chính của chu trình nước sâu. Nước sâu là một khối nước nằm sâu trong đại dương, được tách ra khỏi nước bề mặt và lưu thông giữa các đại dương. Theo quan sát của các nhà khoa học, nước biển bị rãnh Mariana nuốt chửng có thể liên quan đến chu trình này. Và chúng có thể là một phần của vùng nước sâu có nguồn gốc từ Nam Cực. Vùng nước sâu này lưu thông qua chu trình nước sâu toàn cầu và cuối cùng đi vào rãnh Mariana.
Rãnh Mariana cũng có thể ảnh hưởng đến các hoạt động sinh học trong nước biển. Sự phân bố và di cư của sinh vật trong đại dương bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố môi trường khác nhau, như nhiệt độ nước, chất dinh dưỡng và dòng hải lưu. Nước biển bị rãnh Mariana nuốt chửng có thể chứa một lượng lớn quần xã sinh vật, vi sinh vật và chất hữu cơ. Nghiên cứu về những sinh vật này có thể giúp hiểu rõ hơn về vai trò của rãnh Mariana và hệ sinh thái của nó.
Các rãnh đại dương được hình thành do sự sụt lún của các mảng đáy biển do hoạt động kiến tạo. Khi các mảng chìm xuống dưới lớp vỏ Trái Đất, chúng tạo ra các phản ứng khử khí trong trầm tích đáy biển, giải phóng một lượng lớn khí và chất lỏng vào nước biển. Những chất khí và chất lỏng này có thể khiến rãnh Mariana nuốt chửng một lượng lớn nước biển và có liên quan đến các quá trình địa chất dưới biển sâu. Hình: Zhihu
Rãnh Mariana nuốt chửng một lượng nước biển lớn như vậy là một hiện tượng phức tạp và khó hiểu. Các nhà khoa học đã thực hiện nhiều nghiên cứu về vấn đề này, nhưng vẫn cần thêm nghiên cứu và bằng chứng thực nghiệm để tiết lộ sự thật. Câu trả lời cho câu hỏi này không chỉ có ý nghĩa to lớn đối với việc nghiên cứu hải dương học mà còn cung cấp tài liệu tham khảo quan trọng để hiểu rõ hơn về môi trường biển sâu của Trái Đất.
Sự dâng lên của mực nước biển và rãnh Mariana
Khi biến đổi khí hậu toàn cầu ngày càng gia tăng, sự dâng lên của mực nước biển đã trở thành vấn đề toàn cầu. Trong số đó, rãnh Mariana, rãnh sâu nhất thế giới, cũng thu hút nhiều sự chú ý.
Với đặc điểm là một trong những rãnh sâu nhất thế giới, rãnh Mariana ảnh hưởng quan trọng đến sự dâng mực nước biển. Khi thể tích nước biển tăng, mực nước dâng lên, và điều này cũng làm tăng sâu hơn rãnh Mariana.
Khi đại dương mở rộng và lượng nước tăng lên, các dòng hải lưu dần dần ăn mòn lớp vỏ, tạo thành những vùng trũng sâu hơn.
Rãnh Mariana là một rãnh biển sâu với các đặc điểm địa chất độc đáo tạo ra sự thay đổi dòng chảy nước trong rãnh. Những đặc điểm địa hình như núi, hẻm núi, và vách đá dưới đáy biển định hình dòng chảy nước biển, tạo thành các hệ thống dòng chảy phức tạp và lớn hấp thụ một phần nước biển. Hình: ZME
Rãnh Mariana cũng giảm tốc độ dâng mực nước biển ở một mức độ nhất định. Sự chênh lệch áp suất và tác động thủy động lực ở sâu trong rãnh khiến một phần nước chảy vào rãnh, từ đó làm giảm lượng nước trong đại dương. Những yếu tố này khiến Rãnh Mariana trở thành bộ cân bằng cho mực nước biển dâng.
Rãnh Mariana không chỉ làm chậm tốc độ dâng nước biển thông qua áp lực nước và hiệu ứng thủy động lực mà còn ảnh hưởng đến sự thay đổi hình dạng của vỏ Trái Đất thông qua hiện tượng sụt lún, từ đó tác động đến các rãnh nước sâu ở đáy đại dương. Việc giải mã khoa học tiết lộ nguyên lý đằng sau hiện tượng này, cung cấp cơ sở để hiểu rõ hơn về sự dâng mực nước biển và nhắc nhở chúng ta cần có biện pháp hiệu quả để giải quyết vấn đề toàn cầu này.
Mối quan hệ giữa sự hình thành rãnh Mariana và sự dâng mực nước biển có thể giải thích bằng các nguyên tắc địa chất và thủy động lực. Sự gia tăng mực nước biển do biến đổi khí hậu toàn cầu làm tăng lượng nước biển, ảnh hưởng đến phân bố áp suất trong vỏ Trái Đất. Lớp vỏ Trái Đất sụt lún ở độ sâu do áp suất nước tăng lên, và sự sụt lún này càng làm sâu thêm các rãnh biển sâu ở đáy đại dương. Hình: Discovermagazine