1. Lý do khiến trẻ sơ sinh dễ mắc chàm sữa
1.1. Quá trình hình thành chàm sữa ở trẻ sơ sinh
Với trẻ sơ sinh, chàm sữa thường xuất hiện ngay từ những tháng đầu của cuộc sống. Ban đầu, chàm sữa thường xuất hiện ở mặt sau đó có thể lan rộng ra các phần khác của cơ thể. Bệnh thường khỏi rồi tái phát, da trở nên dày và khô hơn giữa các đợt bệnh. Với sự chăm sóc đúng cách, da của trẻ sẽ hồi phục bình thường.
Vấn đề về chức năng của hệ miễn dịch thường là một trong những lý do khiến trẻ sơ sinh dễ mắc bệnh chàm sữa
Để hiểu tại sao trẻ sơ sinh thường bị mắc phải chàm sữa, cha mẹ cần nắm rõ cơ chế hình thành căn bệnh này. Nói một cách đơn giản, chàm sữa là hậu quả của việc hỏng hóc tường bảo vệ da. Tường bảo vệ da này giống như một chiếc lá chắn, bảo vệ da khỏi các tác nhân có hại và giữ cho nước bên trong da không bị bay hơi ra ngoài, giữ độ ẩm cho da.
Khi tường bảo vệ da bị hỏng hóc, nước bên trong da bay hơi ra ngoài nhiều hơn cần thiết, gây ra tình trạng da khô và bong tróc. Bên cạnh đó, cũng do lý do này, các chất kích ứng từ bên ngoài có thể dễ dàng xâm nhập vào da, gây ra cảm giác ngứa và viêm nhiễm, làm da đỏ và gây ra chàm sữa.
1.2. Nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh mắc phải chàm sữa
Có nhiều nguyên nhân để giải thích tại sao trẻ sơ sinh thường mắc chàm sữa, trong đó phổ biến nhất phải kể đến:
- Yếu tố di truyền: trẻ có yếu tố di truyền từ dòng họ, cha mẹ có tiền sử bị dị ứng, hen suyễn, mề đay,...
- Môi trường: hiện tượng này thường xảy ra ở trẻ sơ sinh từ vài ngày tuổi đến 2 tháng tuổi. Khi môi trường thay đổi đột ngột, bị ô nhiễm, thiếu độ ẩm, trẻ dễ mắc chàm sữa.
- Thức ăn từ người mẹ cho con bú có thể gây kích ứng da hoặc trẻ uống sữa công thức quá giàu đạm.
- Rối loạn chức năng hệ miễn dịch: chế độ sinh hoạt không hợp lý dẫn đến rối loạn chức năng hệ miễn dịch ở trẻ. Kết quả là tường bảo vệ da khỏi các tác nhân có hại mất dần tác dụng, gây mất nước ở da.
- Da của trẻ có thể khô và nhạy cảm, và hệ miễn dịch không hoạt động tốt.
- Làn da của trẻ thường tiếp xúc với các chất gây kích ứng như trong sữa tắm, bụi nhà, lông động vật,...
- Quá trình mang thai khiến cho trẻ mẹ phải đối mặt với nhiều áp lực.
2. Triệu chứng và cách phòng ngừa chàm sữa ở trẻ sơ sinh
2.1 Chăm sóc da cho trẻ sơ sinh bị chàm
Từ những lý giải về nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh thường mắc bệnh chàm sữa như đã đề cập ở trên, để chăm sóc và điều trị cho trẻ một cách hiệu quả, cha mẹ cần:
- Thực hiện vệ sinh da đúng cách
+ Tắm cho trẻ đều đặn mỗi ngày bằng nước ấm để giảm ngứa và nguy cơ nhiễm khuẩn da. Mỗi lần tắm không nên kéo dài quá 10 phút và không chà xát vào vùng da bị chàm sữa vì có thể gây xước da và nhiễm khuẩn. Sau khi tắm xong, hãy sử dụng khăn bông sạch để thấm khô nước trên da bé.
Dưỡng ẩm đều đặn giúp làn da của trẻ sơ sinh chống lại chàm sữa và giảm nguy cơ tái phát
+ Giữ da của bé luôn khô ráo, tránh tình trạng đổ mồ hôi quá nhiều vì có thể gây ra cảm giác ẩm ướt khó chịu.
+ Thường xuyên thay bỉm cho bé để tránh da ẩm ướt kéo dài có thể gây kích ứng, chàm sữa phát triển nhanh chóng.
+ Sử dụng sữa tắm đặc biệt cho trẻ bị chàm: lựa chọn loại sữa tắm nhẹ nhàng không chứa các chất tẩy rửa gây kích ứng cho da.
- Dùng kem dưỡng ẩm để làm mềm da đều đặn mỗi ngày
Như đã giải thích về nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh thường mắc bệnh chàm sữa ở trên, vấn đề chính là do lớp hàng rào bảo vệ da bị tổn thương, vì vậy việc dưỡng ẩm là một phương pháp quan trọng trong việc điều trị chàm sữa ở trẻ sơ sinh. Dưỡng ẩm giúp bù nước cho lớp hàng rào tự nhiên của cơ thể đang bị rối loạn. Kem dưỡng ẩm không chỉ ngăn chặn việc mất nước từ da mà còn cung cấp độ ẩm để da không bị khô, bong tróc, từ đó giảm nguy cơ tái phát chàm sữa.
Thời điểm tốt nhất để thoa kem dưỡng ẩm cho bé là sau khi bé tắm. Lúc này da đã được làm sạch và đầy ẩm, giúp kem dễ thẩm thấu hơn. Cha mẹ cũng nên dưỡng ẩm cho da bé ít nhất 2 lần/ngày, đặc biệt là trước khi bé đi ngủ. Để đảm bảo hiệu quả tốt nhất khi sử dụng kem dưỡng ẩm, cha mẹ nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để chọn loại kem phù hợp với bé.
Tránh cho bé tiếp xúc với các bề mặt dễ bám bụi để ngăn chặn chàm sữa
- Sử dụng thuốc bôi corticoid
Thuốc bôi ngoài da chứa corticoid có tác dụng chống viêm chỉ nên thoa một lần/ngày và chỉ dùng trong 5 - 7 ngày khi có chỉ định của bác sĩ. Cần tránh sử dụng quá liều loại thuốc này vì da của bé sơ sinh còn mỏng và dễ tổn thương. Nếu không cần thiết, bác sĩ sẽ kê loại kem chống viêm không chứa corticosteroid.
2.2. Hỗ trợ bé phòng ngừa bệnh chàm sữa
Để phòng ngừa chàm sữa ở bé sơ sinh, cha mẹ không nên lơ là và quên đi các nguyên nhân gây bệnh như đã phân tích ở trên. Cụ thể, cha mẹ cần:
- Tiệt trùng các loại vải có thể gây kích ứng da như len, polyester.
- Tránh để bé tiếp xúc với lông động vật hoặc các bề mặt dễ bám bụi.
- Mẹ đang cho bé bú không nên ăn các loại thực phẩm dễ gây dị ứng như: hải sản, trứng, sữa, sản phẩm từ sữa, thịt bò,...
- Bảo vệ môi trường sống của trẻ luôn được thông thoáng, sạch sẽ, không quá nóng hoặc quá lạnh, không thiếu độ ẩm.
- Tránh để da trẻ tiếp xúc với các chất hóa học có thể gây kích ứng trong sữa tắm và xà phòng giặt.