Buzz
1. Hiểu về chấn thương bong gân
Dây chằng kết nối các xương với nhau và thường dễ bị tổn thương nếu hai xương không hoạt động tốt hoặc chịu lực tác động mạnh. Bong gân xảy ra khi dây chằng bị kéo giãn hoặc rách. Chấn thương này có thể xảy ra ở bất kỳ phần nào của cơ thể, nhưng bong gân ở cổ chân - mắt cá chân thường xuyên nhất.
Vùng cổ chân thường là nơi dễ bị bong gân nhất
Nhiều người nhầm lẫn giữa chấn thương bong gân và căng cơ do có những triệu chứng khác nhau, nhưng vị trí tổn thương lại hoàn toàn khác biệt.
Chấn thương bong gân thường xảy ra đột ngột xung quanh khớp. Tùy thuộc vào mức độ nặng nhẹ của chấn thương và mức độ tổn thương, người bệnh có thể trải qua các triệu chứng khác nhau. Tuy nhiên, sưng, đau, bầm tím và hạn chế cử động là những triệu chứng phổ biến khi bị bong gân.
Bong gân thường tự phục hồi nếu được chăm sóc đúng cách
Bong gân mức độ nghiêm trọng có thể liên quan đến các chấn thương nghiêm trọng khác, như gãy xương. Đây là tình trạng cần được xử lý ngay lập tức, do đó hãy đi kiểm tra nếu bạn gặp các triệu chứng như: tê cứng, đau nhói trở nên nghiêm trọng hơn, không thể di chuyển hoặc đứng vững,…
2. Cách điều trị bong gân cổ chân theo phương pháp RICE
Phương pháp điều trị bong gân được công nhận bởi y học và được nhiều người áp dụng hiệu quả nhất là phương pháp RICE như sau:
2.1. Nghỉ ngơi
Nguyên tắc đầu tiên để phục hồi sau tổn thương bong gân ở cổ tay, cổ chân,… là cần nghỉ ngơi, tránh các hoạt động gây đau, sưng hoặc không thoải mái. Tuy nhiên, không nên hoàn toàn nằm yên, hãy duỗi ra nhẹ nhàng và dần dần tăng cường hoạt động để giúp các khớp di chuyển và phục hồi tốt hơn.
2.2. Chườm đá
Với chấn thương bong gân, chườm đá là phương pháp vô cùng hữu ích. Lạnh từ đá sẽ giúp co mạch máu, giảm sưng viêm và đau đớn. Hãy sử dụng túi đá đã tan hoặc gói đá bằng khăn, chườm lên vùng bị tổn thương khoảng 15 - 20 phút mỗi lần. Nên thực hiện chườm đá ngay sau khi chấn thương, thực hiện đều đặn 2 - 3 tiếng một lần trong vài ngày cho đến khi không còn sưng viêm.
Chườm đá là biện pháp chữa bong gân hiệu quả
2.3. Băng gạc - Compression
Băng gạc cũng là biện pháp hiệu quả giúp giảm sưng và giảm tổn thương do chấn thương bong gân gây ra. Băng thun sẽ bọc quanh phần gân bị kéo giãn, rách, giúp nó giữ vững và phục hồi nhanh hơn, đồng thời cải thiện tình trạng sưng. Hãy nhớ không quấn băng quá chặt vì có thể gây cản trở lưu thông máu và làm tăng đau đớn. Nếu sau khi quấn băng gạc, bạn cảm thấy đau nhiều hơn hoặc có tình trạng sưng, tê ở vùng được quấn, hãy nới lỏng băng ra.
2.4. Nâng cao - Elevation
Nếu bị bong gân ở cổ chân hoặc cổ tay, hãy nâng cao khu vực tổn thương so với mặt đất, đặc biệt là vào ban đêm. Việc này giúp giảm lưu lượng máu tới vùng tổn thương, cải thiện tình trạng sưng và bầm tím.
Ngoài 4 nguyên tắc chăm sóc giúp chấn thương bong gân phục hồi tốt hơn, nếu đau nặng bạn có thể sử dụng thuốc giảm đau như paracetamol hoặc ibuprofen. Nhớ tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng thuốc để tránh tác dụng phụ.
Thường sau 2 ngày chăm sóc và điều trị tích cực, khớp bị tổn thương sẽ cải thiện, không còn đau và cử động dễ dàng hơn. Đặc biệt, nếu chân bị bong gân và bạn có thể di chuyển mà không cảm thấy đau, đó là dấu hiệu phục hồi tốt. Tuy nhiên, vẫn nên hạn chế vận động mạnh vì gân bị rách, kéo giãn có thể cần nhiều tháng để hoàn toàn hồi phục.
Đứt dây chằng là tình trạng nghiêm trọng nhất
Khi chấn thương nghiêm trọng dẫn đến việc dây chằng bị rách, việc phẫu thuật và sau đó phục hồi vận động bằng vật lý trị liệu có thể là cần thiết. Việc sử dụng nẹp cũng là biện pháp tốt để cố định khu vực xương - khớp bị bong gân, giữ ổn định và hỗ trợ phục hồi.
3. Mẹo chữa bong gân cổ chân theo dân gian
Trong quá trình điều trị bong gân, việc giảm hoạt động giúp tránh tổn thương nặng hơn, giảm sưng viêm và tạo điều kiện tốt nhất cho dây chằng phục hồi. Bên cạnh các biện pháp chăm sóc và điều trị truyền thống, bạn có thể áp dụng một số phương pháp dân gian để thúc đẩy quá trình phục hồi, như sau:
3.1. Sử dụng thuốc từ các loại lá
Trong dân gian, có một phương pháp chữa trị đặc biệt với các dược liệu tự nhiên sẵn có, nhưng lại vô cùng hiệu quả. Phương pháp này đòi hỏi bạn chuẩn bị: 2 - 3 lá chìa vôi, lá đau xương, lá thầu dầu, lá cúc tần, lá bạc thau, lá náng hoa trắng, và lá ngải cứu. Mỗi loại lá cần khoảng 1 nắm, sau đó rửa sạch và giã nát, trộn đều trong rượu trắng hoặc giấm.
Sau đó, đắp hỗn hợp này nóng lên vị trí bị bong gân. Thực hiện đắp 2 - 3 lần cho đến khi hỗn hợp khô rồi thay mới. Các chất dinh dưỡng trong lá sẽ thẩm thấu vào da, giúp kích thích quá trình phục hồi của dây chằng tổn thương, đồng thời giảm đau và sưng viêm.
3.2. Sử dụng nước cam thảo
Một mẹo được nhiều người truyền tai nhau trong quá trình chữa trị bong gân là sử dụng nước cam thảo. Để cam thảo ngâm qua đêm, để tinh chất của nó hòa vào nước. Sau đó, sử dụng nước này để bôi lên vùng bị bong gân. Tốt nhất là kết hợp với việc xoa bóp để tăng hiệu quả phục hồi.
Chăm sóc đúng cách giúp chấn thương bong gân phục hồi nhanh chóng hơn
Những biện pháp chữa trị bong gân cổ chân đơn giản mà bạn có thể tự áp dụng ngay tại nhà. Tuy nhiên, trong những trường hợp nghiêm trọng, đặc biệt là khi dây chằng bị đứt, việc tự điều trị tại nhà không đủ, bệnh nhân nên đi khám ngay. Đối với các chấn thương nặng như dây chằng bị đứt hoặc có xương gãy phức tạp, việc phẫu thuật có thể là cần thiết để chữa trị hoàn toàn và phục hồi chức năng của xương - khớp.
