Theo một nghiên cứu mới do người đoạt giải Nobel Y sinh năm 2022 dẫn đầu, phát hiện bệnh Viking thực ra là kết quả của sự phối dịch gen giữa tổ tiên của chúng ta và người khác loài Neanderthal.
'Bệnh Viking' là một dạng bệnh lạ lùng trong đó nam giới lớn tuổi có một vài ngón tay bị mắc kẹt trong tư thế gập. Do bệnh này phổ biến nhất ở khu vực Bắc Âu - ảnh hưởng đến 30% nam giới trên 60 tuổi - nên nó được gọi là bệnh Viking (người Viking sống ở Bắc Âu).
Theo SciTech Daily, nhóm khoa học gia từ Viện Karolinska (Thụy Điển), dẫn đầu bởi PGS Hugo Zeberg và GS Svante Pääbo, đã phân tích dữ liệu di truyền của hơn 7.800 người mắc bệnh Viking và tìm ra yếu tố bất ngờ: Dấu tích của người khác loài .
Một vài ngón tay bị cong gập lại có thể do một biến thể gien tiềm ẩn được di truyền từ tổ tiên người khác loài Neanderthals - Ảnh: VIỆN KAROLINSKA
Bệnh Viking có tên chính thức là 'chứng co rút Dupuytren', có gặp ở cả phụ nữ nhưng hầu hết bệnh nhân vẫn là nam giới. Bệnh thường khởi đầu bằng một khối u trong lòng bàn tay, phát triển to dần và khiến một hoặc vài ngón tay bị cong gập lại.
'Vì chứng co rút Dupuytren hiếm khi xuất hiện ở người gốc Phi nên chúng tôi tự hỏi liệu các biến thể gien của người Neanderthals có thể giải thích một phần lý do hay không' - GS Zeberg giải thích.
Neanderthals, một loài người khác, cùng thuộc chi Homo với con người hiện đại (Homo sapiens), cũng như Denisovans và Homo Erectus.
Các nhóm người Homo sapiens rời châu Phi hàng chục nghìn năm trước đã gặp gỡ và sống chung với nhiều cộng đồng người Neanderthals và Denisovans, dẫn đến hôn nhân lai lịch sử. Do đó, người châu Phi là nhóm dân cư Homo sapiens 'thuần chủng' nhất, là một đối chứng quan trọng trong việc nghiên cứu di truyền khác loài ở con người.
Nghiên cứu này tập trung vào 7.800 bệnh nhân ở Mỹ, Anh và Phần Lan.
Nhóm nghiên cứu so sánh dữ liệu từ những bệnh nhân này với dữ liệu gen từ 645.800 người khỏe mạnh khác, phát hiện ra 61 rủi ro di truyền có thể liên quan đến bệnh Viking.
Tiếp theo, họ sàng lọc và phát hiện 3 đặc điểm di truyền là di sản của tổ tiên người Neanderthals, trong đó có hai yếu tố chính đóng vai trò quan trọng trong bệnh.
Phát hiện này giúp mở rộng hiểu biết về cách gien của người Neanderthals ảnh hưởng đến con người hiện đại. Không phải lúc nào cũng là ảnh hưởng tiêu cực. Gien của Neanderthals cũng có thể mang lại lợi ích trong sinh sản và sức khỏe cho con người.
Một trong hai tác giả chính của nghiên cứu - nhà di truyền học Svante Pääbo - đã đoạt giải Nobel Y học năm 2022 vì những khám phá về người Neanderthals, bao gồm việc giải mã thành công bộ gen của họ.