Buzz
Chuột chỉ sống đến bốn năm tuổi. Trong khi đó, rùa có thể sống hơn 100 năm và cá voi Nam Cực, loài động vật có vú sống lâu nhất Trái Đất, có thể sống đến 200 năm. Phần lớn các loài động vật bắt đầu lão hóa sau khi đạt đến ngưỡng trưởng thành về sinh lý trong của vòng đời. Vậy lão hóa có ý nghĩa gì và tại sao một số loài lại sống lâu hơn loài khác?
Tại sao xảy ra quá trình lão hóa?
Các yếu tố sau quá trình này rất phức tạp và đa dạng, nhưng chủ yếu là do sự rối loạn và tử vong của tế bào. Khi còn trẻ, chúng ta sản sinh tế bào mới để thay thế tế bào già và tế bào chết. Tuy nhiên, khi già đi, quá trình này chậm lại. Ngoài ra, tế bào già không thể hoạt động tốt như trước đó, làm cho cơ thể chúng ta dần suy giảm, gây ra bệnh tật và cái chết.
Tại sao lại có sự khác biệt về tuổi thọ trong giới động vật?
Hãy đến vùng Đại Tây Dương và Bắc Băng Dương, nơi cá mập Greenland có thể sống đến hơn 400 năm và sò biển Quahog Bắc Cực có thể sống đến 500 năm. Trong số các động vật biển sống lâu, có lẽ loài bọt biển ở Đại Tây Dương là ấn tượng nhất với khả năng sống đến hơn 10.000 năm. Trong môi trường lạnh này, nhịp tim và tốc độ trao đổi chất giảm xuống, làm chậm quá trình lão hóa.
Ảnh hưởng của kích thước đến tuổi thọ
Khi nói về kích thước cơ thể, thường thì các loài lớn hơn sẽ sống lâu hơn. Ví dụ, voi hay cá voi sẽ sống lâu hơn các loài chuột, và chuột lại sống lâu hơn ruồi và giun.
Kích thước đóng vai trò quan trọng trong quá trình tiến hóa của động vật. Sinh vật nhỏ thường trở thành mồi cho sinh vật lớn. Ví dụ, chuột khó sống quá một năm trong tự nhiên, vì vậy chúng đã tiến hóa để phát triển và sinh sản nhanh hơn để đối phó với vòng đời ngắn ngủi của chúng. Ngược lại, động vật lớn hơn thường ít bị săn mồi và có thể phát triển kích thước và sinh sản nhiều lần trong vòng đời của mình.
Vậy với chúng ta thì sao?
Trung bình, con người gần đây đạt được tuổi thọ trung bình là 71 năm, vẫn còn xa để trở thành một trong những loài sống lâu nhất trên Trái Đất. Tuy nhiên, chúng ta có thể hy vọng vào khả năng kéo dài vòng đời của mình trong tương lai.
Vào đầu thế kỷ 1900, tuổi thọ trung bình của loài người chỉ khoảng 50 năm. Tuy nhiên, từ đó, chúng ta đã từ từ thích nghi bằng cách kiểm soát các yếu tố dẫn đến tử vong như lối sống và dinh dưỡng. Điều này, cùng với sự phát triển của các yếu tố khác như y tế, đã làm cho chúng ta trở thành loài duy nhất có khả năng tác động đến số phận tự nhiên của mình.
Nguồn: TED-Ed
