Được đánh giá là thành công trong nhiều lĩnh vực sản xuất quan trọng, Trung Quốc vẫn cần phải chiếm ưu thế trước các hãng sản xuất ô tô nước ngoài trong kỷ nguyên xăng dầu. Nhưng với kỷ nguyên xe điện, họ không cho phép điều đó xảy ra.
Xe 'made in China' có vấn đề?
Bà Shannon Harrison vừa mua một chiếc ô tô điện thương hiệu Polestar giá 65.000 USD vốn được thiết kế ở Thụy Điển, nhưng không được công khai rằng nó được sản xuất tại Trung Quốc. Bà nói: 'Tôi không hề biết nó được sản xuất tại Trung Quốc và chưa từng nghe đến thương hiệu này trước đây. Nguồn gốc của chiếc xe không quá ảnh hưởng đến quyết định mua của tôi, miễn là nó tốt và đưa tôi đến nơi tôi cần đến'.
Thương hiệu Polestar là sản phẩm của Tập đoàn ô tô Geely, một hãng xe lớn ở Trung Quốc và đã mở rộng ra nước ngoài từ năm 2010 bằng cách mua lại hãng xe Volvo của Thụy Điển. Tỷ phú Lý Thư Phúc là người sáng lập và là cổ đông lớn của Geely. Tập đoàn này cùng Volvo đã thành lập công ty Polestar năm 2017, có trụ sở tại Gothenburg, Thụy Điển.
Thương hiệu Polestar.
Các giám đốc cấp cao và nhà thiết kế của Polestar đều làm việc tại Thụy Điển, trong khi dòng xe chính là Polestar 2 được sản xuất tại một nhà máy ở huyện Lộ Kiều thuộc thành phố Thái Châu (tỉnh Chiết Giang, Trung Quốc). Nhà máy này cũng sản xuất các mẫu xe điện của Volvo.
Công ty Polestar thông báo, trong năm nay sẽ giao 50.000 chiếc Polestar cho khách hàng ở 27 quốc gia, tăng gấp đôi so với số xe được giao trong năm 2021 - năm đầu tiên hoạt động hết công suất.
Giám đốc điều hành của Polestar, Thomas Ingenlath, một nhà thiết kế xe hơi lâu năm và từng làm việc tại Volvo và Volkswagen, cho biết: “Khác biệt với hầu hết các đối thủ, tham vọng của chúng tôi không chỉ là ước mơ, mà là hiện thực'
Polestar hiện chỉ là một “người chơi” tương đối nhỏ ở Mỹ, chỉ bán được 6.900 xe trong 9 tháng đầu năm 2022. Trong khi đó, so với đó, hãng Ford đã bán được 28.000 chiếc EV Mustang Mach-E trong cùng khoảng thời gian, Tesla bán được 140.000 chiếc mỗi cho dòng xe 3 và Y, theo dữ liệu từ Wards Intelligence.
Giá bán của EV Polestar ở Mỹ dao động từ 50.000 đến 75.000 USD, và phần lớn khách hàng đồng ý mua với giá từ 60.000 đến 70.000 USD. Nhiều người Mỹ chọn loại xe này vì tình hình khan hiếm xe toàn cầu do thiếu chất bán dẫn.
Một số người mua ở Mỹ cho biết họ chọn Polestar vì chiếc xe này có sẵn trong bối cảnh tình trạng thiếu xe gần đây do sự khan hiếm chất bán dẫn trên toàn cầu.
Các chiếc xe như vậy không được quảng cáo rõ ràng về nguồn gốc 'made in China'. Tuy nhiên, sự hiện diện của chúng trên thị trường Mỹ là một dấu hiệu cho thấy tham vọng của Trung Quốc trong việc trở thành nhà xuất khẩu lớn trong một ngành công nghiệp mà trước đây họ chưa từng thách thức: ô tô.
Sứ mạng trở thành nhà xuất khẩu lớn của Trung Quốc
Mặc dù được đánh giá là thành công trong nhiều lĩnh vực sản xuất quan trọng, Trung Quốc vẫn phải nhường chỗ cho các nhà sản xuất ô tô nước ngoài trong thời kỳ của xăng dầu.
Người tiêu dùng Trung Quốc thường mua nhiều xe sản xuất trong nước, nhưng lại ưa chuộng các thương hiệu ô tô nước ngoài như Volkswagen, General Motors và Toyota hơn, mặc dù Trung Quốc là một nhà xuất khẩu lớn về linh kiện phụ tùng ô tô.
Thương hiệu CATL của Trung Quốc đã trở thành một trong những nhà sản xuất pin hàng đầu cho ô tô điện trên toàn cầu.
Tuy nhiên, sự ra đời của thời kỳ xe điện đã mang lại cho Trung Quốc một cơ hội, bởi vì ô tô điện cần ít linh kiện hơn và dễ dàng sản xuất hơn, trong bối cảnh tình trạng khan hiếm linh kiện đang hạn chế nguồn cung xe điện và mở ra cơ hội cho các công ty có thể cung cấp sản phẩm nhanh chóng hơn.
Các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc đã đầu tư hàng tỉ USD vào việc phát triển ngành công nghiệp ô tô điện, với sự hỗ trợ mạnh mẽ từ chính phủ. Các mẫu xe ô tô điện nội địa đã chiếm phần lớn trong doanh số bán xe ô tô điện ở Trung Quốc, và một số mẫu xe, bao gồm BYD, Nio và Great Wall Motor, đã bắt đầu xuất hiện trên các thị trường nước ngoài, tạo ra áp lực cạnh tranh cho các hãng ô tô truyền thống.
Matthias Schmidt, người sáng lập Viện Nghiên cứu Ô tô Schmidt ở Đức, cho biết các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc đã bắt đầu gia tăng sản xuất ô tô điện trước cả các đối thủ phương Tây, mang lại cho họ 'một lợi thế đáng kể trong hiệu suất sản xuất'.
Bắc Kinh và chính quyền các địa phương Trung Quốc đã khuyến khích sản xuất bằng cách trợ giá mạnh cho các doanh nghiệp sản xuất ô tô điện trong nước, cung cấp cơ sở hạ tầng sạc điện và hỗ trợ giá cho người mua xe điện, đồng thời bảo vệ các nhà sản xuất pin điện Trung Quốc khỏi sự cạnh tranh từ nước ngoài.
Schmidt nhấn mạnh: 'Bây giờ Trung Quốc đang nỗ lực xuất khẩu xe điện sang các thị trường phương Tây. Họ đang tích cực xây dựng kỹ năng và khả năng cạnh tranh trong nước, trong khi các nhà sản xuất phương Tây lại chậm chạp'.
Xe điện phương Tây sản xuất ở Trung Quốc và bán ở phương Tây
Có thể người tiêu dùng sẽ bất ngờ khi biết rằng ngay cả một số thương hiệu nổi tiếng của phương Tây cũng sản xuất xe điện tại Trung Quốc trước khi bán chúng ở các thị trường phương Tây.
Hãng BMW đang sản xuất mẫu SUV điện iX3 tại Trung Quốc để xuất khẩu sang châu Âu và một số quốc gia khác. BMW cũng kế hoạch áp dụng tương tự với mẫu xe điện Mini.
Tesla cũng xuất khẩu hàng ngàn xe điện từ nhà máy ở Thượng Hải sang châu Âu, mặc dù nhà máy mới ở Berlin (Đức) được kỳ vọng sẽ chiếm phần lớn sản lượng xe điện cho châu Âu.
Hiện tại, có thể vì các rào cản ngăn chặn việc thâm nhập thị trường Mỹ, một số hãng xe điện Trung Quốc đang nhắm đến châu Âu và các khu vực khác. Nio ở Thượng Hải đang bán mẫu xe ET7 sang Hà Lan, Đức, Đan Mạch, Thụy Điển và Na Uy, và đồng thời dự định mở rộng sang Mỹ từ năm 2025.
Thương hiệu BYD.
Tập đoàn Công nghiệp ô tô Thượng Hải (SAIC) là tập đoàn nhà nước lớn nhất tại Trung Quốc, đã mua thương hiệu MG của Anh từ những năm 2000, và hiện đang bán nhiều mẫu xe điện tại châu Âu.
BYD ở Thẩm Quyến cũng đã bắt đầu bán 3 mẫu xe điện tại châu Âu, bao gồm cả mẫu SUV Atto 3. BYD cho biết họ đang tiến hành bán xe điện và xe buýt ở hàng chục quốc gia và tập trung vào việc tìm hiểu sâu rộng về thị trường địa phương. Trong tương lai, BYD sẽ mở rộng thị trường và kinh doanh trên toàn cầu.
Great Wall Motor đã tung ra một mẫu xe điện giá rẻ mới tại châu Âu có tên gọi là Ora Funky Cat. Chủ tịch của Great Wall Motor, Wei Jianjun, cho biết công ty đang tìm hiểu cách đáp ứng nhu cầu và thị hiếu khác nhau trên thị trường nước ngoài.
Trong một cuộc phỏng vấn gần đây với tờ China Business Journal, ông Wei nhấn mạnh rằng hình ảnh thương hiệu là một rào cản lớn, đặc biệt là ở châu Âu và Mỹ. Ông nói: 'Không chỉ Great Wall Motor phải đối mặt với tình hình này, mà đó cũng là vấn đề của hầu hết các thương hiệu ô tô Trung Quốc. Quảng bá ô tô đòi hỏi thời gian và có nhiều thách thức. Chúng tôi không thể đánh giá dựa trên một hoặc hai năm, mà cần có chiến lược phát triển dài hạn ít nhất là 10 năm tới'.
Tham khảo: Bài báo của The Washington Post