Lừa hoang châu Phi là thành viên hoang dã của họ ngựa, được coi là tổ tiên của lừa nuôi. Chúng sinh sống trong các sa mạc và khu vực khô cằn của châu Phi như Eritrea, Ethiopia và Somali.
Vào ngày 20 tháng 8 gần đây, một chú lừa con kỳ lạ đã ra đời tại vườn thú Marwell ở Hampshire, Anh, nó có đôi chân giống ngựa vằn nhưng những phần khác thì giống hệt một con lừa thông thường.
Tuy nhiên, nhân viên chăm sóc vườn thú lại rất phấn khích vì thực ra nó là loài lừa hoang châu Phi, một trong những loài động vật có nguy cơ tuyệt chủng cao nhất trên thế giới. Sự xuất hiện của nó đem lại hy vọng mới cho sự sống còn của loài này.
Vườn thú Marwell ở Hampshire, Anh, vui mừng đón nhận sự xuất hiện của một chú lừa hoang châu Phi đực, một trong những loài động vật có nguy cơ tuyệt chủng cao nhất trên thế giới. Ảnh: Britannica
Darren Ives, chuyên gia chăm sóc động vật hàng đầu tại vườn thú Marwell, cho biết chú lừa con chưa có tên này có đôi chân gầy gò, đôi tai mềm và giống như hầu hết các loài ngựa khác, nó có thể đứng dậy và thậm chí sẵn sàng chạy ngay sau khi sinh ra.
Hiện chú lừa con đang sống trong chuồng với mẹ của nó, Nadifah, trong khi bố của nó, Lars, đã được đưa ra ngoài tạm thời. Việc di chuyển này nhằm giúp chú lừa con thiết lập mối quan hệ thân thiết với mẹ càng sớm càng tốt.
Trong tự nhiên, mối liên kết giữa lừa con và mẹ đóng vai trò quan trọng đối với sự tồn tại. Vì thế, người chăm sóc muốn khuyến khích các mối quan hệ tương tự trong việc nuôi dưỡng động vật.
Đây thực sự không phải là lần đầu tiên một con lừa hoang châu Phi được sinh ra tại vườn thú. Những người quản lý vườn thú chịu trách nhiệm về việc bảo tồn loài lừa hoang châu Phi 'rất tự hào' với chương trình nhân giống đa thế hệ của họ, một chương trình ngày càng trở nên quan trọng khi hoạt động săn bắn và quần thể động vật hoang dã đã giảm sút qua các thời kỳ lịch sử.
Lừa hoang châu Phi
Lừa hoang châu Phi được xếp vào danh sách đỏ của IUCN là loài cực kỳ nguy cấp, với ước tính hiện chỉ còn dưới 200 cá thể lừa hoang châu Phi tự nhiên.
Lừa hoang châu Phi có bộ lông ngắn và mịn, màu từ xám nhạt đến hung, bụng và chân màu trắng, với sọc ngang màu đen ở chân, rất giống ngựa vằn; nhiều cá thể còn có sọc dài, sẫm màu trên lưng và một sọc trên vai. Loài này còn có bờm thẳng đứng sau gáy, đầu đen, tai to và mềm với viền đen, đuôi cũng có màu đen.
Hàng nghìn năm qua, lừa đã đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển văn minh của loài người. Loài động vật này đã hỗ trợ con người kéo các phương tiện có bánh, vận chuyển du khách và hàng hóa trên toàn cầu. Ảnh: Thoughtco
Ngày nay, lừa hoang châu Phi sinh sống ở Eritrea và Ethiopia, cũng như một số khu vực khác như Djibouti, Somalia, Sudan và Ai Cập. Chúng thích sống ở vùng núi, vùng bán sa mạc, rừng bán khô cằn và đồng cỏ có nước.
Chúng tụ tập thành các nhóm linh hoạt và có tổ chức xã hội, thường hình thành nhóm tạm thời với khoảng 50 cá thể và có thể là cái hoặc cái trống. Trong các nhóm hỗn hợp, một con trống trưởng thành sẽ lãnh đạo và kiểm soát một khu vực lớn, thường gần nguồn nước ổn định. Trong khi đó, trong các nhóm chỉ có cái thì các cái thường hình thành nhóm với con con của mình.
Lừa nhà hiện đại (Equus asinus) đã được lai tạo từ lừa hoang châu Phi (E. africanus) ở Đông Bắc châu Phi vào thời kỳ tiền sử của Ai Cập, khoảng 6.000 năm trước. Ảnh: Foxnews
Vùng lãnh thổ mà lừa hoang châu Phi sinh sống thường khá khô cằn, giúp chúng chịu đựng hạn chế nước tốt và có thể tồn tại đến 4 ngày mà không cần nước. Chúng sẽ tìm kiếm những vùng bóng mát để tránh những thời điểm nhiệt đới nhất trong ngày, thường hoạt động tích cực vào buổi sáng sớm và buổi chiều trước khi mặt trời lặn. Là động vật ăn cỏ, chúng chủ yếu ăn cỏ, đôi khi bổ sung thêm lá cây, cỏ ống và thảo mộc.
Lừa hoang châu Phi thường thực hành hình thức sống đa phu, và con trống trong mỗi lãnh thổ sẽ giao phối với nhiều con cái khác nhau. Chúng sinh sản vào mùa mưa vì thời điểm này thức ăn dồi dào để hỗ trợ sự phát triển của con non. Con non của lừa hoang được coi là trưởng thành giới tính sau 3-4 tuổi, và chúng sinh con từ tháng 10 đến tháng 2 hàng năm.
Hai phân loài lừa hoang dã có vai trò quan trọng trong sự tiến hóa của lừa hiện đại: lừa Nubian (Equus africanus africanus) và lừa Somali (E. africanus somaliensis). Mặc dù cả hai phân loài vẫn còn tồn tại cho đến ngày nay, nhưng cả hai đều được xếp vào danh sách cực kỳ nguy cấp trong Sách Đỏ IUCN. Ảnh: Thoughtco
Tại sao lừa hoang châu Phi đang đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng?
Thực tế, lừa hoang châu Phi đã bị bắt và nuôi trong nhiều thế kỷ, và sự thuần chủng của chúng đã bị ảnh hưởng do việc lai tạo với động vật nuôi.
Mặc dù được bảo vệ ở cấp độ toàn cầu, nhưng lừa hoang châu Phi vẫn bị săn bắt ở Ethiopia và Somalia để lấy thức ăn và nguyên liệu y tế.
Lừa hoang châu Phi phải cạnh tranh với vật nuôi của con người để tìm thức ăn và nước uống, điều này làm cho việc sống sót của chúng trở nên khó khăn hơn. Hơn nữa, một số chủ sở hữu thậm chí phát hiện ra rằng chúng cạnh tranh với vật nuôi và giết chúng trực tiếp.
Tình trạng nghèo đói ở châu Phi gây ra nhiều vấn đề, khi mà con người thậm chí không đủ thời gian để bảo vệ động vật vì phải tập trung vào việc tìm kiếm lương thực và quần áo. Do đó, nhiều loài động vật có nguy cơ tuyệt chủng ở Châu Phi vẫn chưa được bảo vệ đúng mức. Ảnh: Thoughtco