(Quê hương) - Suy giảm doanh số iPhone, Apple đổi hướng tìm nguồn thu từ phần mềm và các ứng dụng miễn phí như Facebook trở thành mục tiêu săn mồi.
Cuộc chiến giữa Apple và Facebook về chính sách riêng tư đang gây sóng gió trong nền kinh tế số, khiến nhiều công ty phải chuyển hướng hàng tỷ USD vào quảng cáo và hạn chế thông tin người dùng cho các nhà quảng cáo.
Trong năm 2021, Apple đã phát động cuộc tấn công đầu tiên bằng việc ra mắt iOS 14.5, phiên bản giúp người dùng iPhone và iPad có thể chặn quảng cáo từ Facebook. Cụ thể, Apple giới thiệu tính năng quản lý việc các ứng dụng của bên thứ ba như Facebook thu thập dữ liệu người dùng.
Hành động này của Apple khiến Facebook mất hàng tỷ USD doanh thu và gây ra một mức căng thẳng chưa từng có giữa hai ông lớn công nghệ ở Mỹ.

Tuy nhiên, ít ai biết rằng trước khi xảy ra xung đột, Apple đã đề xuất chia sẻ nguồn doanh thu lớn từ quảng cáo của Facebook nhưng bị từ chối. Điều này chính là lý do khiến Apple quyết định nổ súng trước.
Đề xuất ‘Hợp tác Sinh Tồn’
Theo báo Wall Street Journal (WSJ), Apple đã đưa ra một đề xuất hợp tác chia sẻ một phần doanh thu từ quảng cáo của Facebook từ nhiều năm trước khi leo lên đấu trường. Nguồn tin từ WSJ cho biết Apple 'mong muốn cùng tạo dựng một liên minh kinh doanh với Facebook'.
Một trong những ý tưởng đề xuất là tạo ra một phiên bản Facebook không có quảng cáo. Với việc Apple thu phí trên App Store của họ, phiên bản Facebook không có quảng cáo nhưng phải mất phí khi tải trên App Store có thể mang lại lợi ích cho cả hai bên.
Ngoài ra, Apple cũng muốn tham gia vào lĩnh vực dịch vụ tăng cường quảng cáo (Boosted Post). Đây là dịch vụ mà khách hàng sẽ trả tiền cho Facebook để bài đăng quảng cáo của họ được hiển thị nhiều hơn.
Nguồn tin từ WSJ cho biết Apple đề xuất Facebook biến dịch vụ này thành một ứng dụng để giảm 30% lệ phí từ doanh thu. Điều này khá hiếm hoi vì Apple thường không chia sẻ doanh thu từ hoạt động quảng cáo.
Những yêu cầu này từ Apple đã không được Facebook chấp nhận vì mạng xã hội này không muốn chia sẻ nguồn thu khổng lồ từ quảng cáo của mình. Thậm chí, CEO Mark Zuckerberg còn hoãn việc cập nhật dữ liệu để tránh ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh doanh quảng cáo.
Cuối cùng, Apple đã phải thực hiện một động thái quyết liệt vào năm 2021 khi giới thiệu tính năng App Tracking Transparency (ATT), giúp người dùng kiểm soát việc thu thập dữ liệu.
Theo cuộc khảo sát của Insider Intelligence, chỉ có khoảng 37% người dùng iPhone và iPad cho phép bên thứ ba thu thập dữ liệu và theo dõi họ, tạo ra một làn sóng biến động trong ngành quảng cáo. Báo cáo của Tenjin và Growth FullStack vào tháng 6/2022 cũng chỉ ra rằng 59% ngân sách quảng cáo di động tại Anh và Mỹ đã chuyển từ iOS của Apple sang Android của Google.
Trong khi đó, hãng Lotame ước tính rằng sự thay đổi của Apple sẽ làm mất đi đến 17,8 tỷ USD doanh thu của Facebook, Twitter, Snap và Youtube trong năm 2022.

Đối với Facebook một mình, giá trị vốn hóa của công ty này đã giảm đi 600 tỷ USD trong vòng không đầy 1 năm. Trong tháng trước, công ty mẹ của Facebook, Meta, đã công bố kết quả doanh thu quý đầu tiên giảm đi kể từ khi công ty ra mắt lần đầu vào thị trường công cộng vào năm 2012.
Từ Sự Kết Hợp của Kẻ Thù
Theo WSJ, Apple và Facebook trước đây từng là những đồng minh thân thiết khi Facebook thu hút một lượng lớn người dùng, bao gồm cả các dịch vụ như Instagram, Messenger hoặc WhatsApp trên cửa hàng ứng dụng App Store.
Tuy nhiên, mặc dù hệ sinh thái Facebook được tải nhiều nhất trên App Store của Apple, nhưng nó lại không mang lại doanh số phù hợp với sự phổ biến, vì các ứng dụng này đều là miễn phí. Điều này khiến những người quản lý của Apple cảm thấy 'phẫn nộ' vì họ không thu được bất kỳ khoản phí nào từ các lượt tải xuống.
Tệ hơn nữa, vào năm 2016, Apple đã trải qua lần đầu tiên suy giảm doanh thu từ việc bán iPhone, khiến CEO Tim Cook phải điều chỉnh từ kinh doanh phần cứng sang tập trung phát triển phần mềm.
Năm 2017, các nhà lãnh đạo của Apple đã cam kết tăng gấp đôi doanh thu từ phần mềm vào năm 2020.
Đúng như dự đoán, doanh thu từ phần cứng của Apple trong quý gần nhất đã đạt hơn 63,4 tỷ USD, giảm 1% so với cùng kỳ năm trước do doanh số bán máy tính cá nhân và máy tính bảng suy giảm. Ngược lại, doanh thu từ các hoạt động quảng cáo, điện toán đám mây và App Store đã đạt tới 19,6 tỷ USD, tăng 12% so với cùng kỳ năm trước.
Một nguồn thu rất lớn của Apple đến từ hợp đồng với Alphabet (Google), mà không được tiết lộ cho đến năm 2020. Theo đó, Google sẽ phải trả hàng tỷ USD cho Apple mỗi năm để trở thành công cụ tìm kiếm mặc định trên trình duyệt Safari.

Trong ví dụ này, Apple rõ ràng muốn Facebook phải trả một khoản tiền phản ánh giá trị mà người dùng của họ mang lại cho mạng xã hội lớn nhất thế giới, đặc biệt là khi họ không còn nhận được doanh thu từ việc bán sản phẩm phần cứng.
Theo WSJ, với sức mạnh hiện tại của mình, Apple đang gây sốc cho toàn bộ ngành quảng cáo trực tuyến với các thay đổi về quy định bảo mật thông tin người dùng. Thậm chí, nguồn tin của WSJ còn cho biết Facebook đã phải cân nhắc ý tưởng về việc phát triển một phiên bản không có quảng cáo nhưng phải trả phí trên App Store để chia sẻ lợi nhuận và làm dịu bớt cuộc xung đột.
Tuy nhiên, Facebook một lần nữa từ chối ý tưởng này vì không muốn ảnh hưởng đến nguồn thu lớn từ quảng cáo. Trong khi đó, nhà sáng lập Mark Zuckerberg đã quyết định chuyển hướng sang lĩnh vực vũ trụ số, nhằm tìm kiếm hướng đi mới không bị ràng buộc cho Facebook.
*Nguồn: WSJ