Nhà cổ Phùng Hưng nằm ở trái tim của Hội An, đã tồn tại hơn 240 năm. Nó không chỉ là điểm du lịch đặc biệt mà còn là một phần của lịch sử và được công nhận là di tích quốc gia.
Nhà cổ Phùng Hưng - Điểm đến du lịch Hội An (Ảnh: VnExpress)Không ngẫu nhiên mà nhà cổ Phùng Hưng ở Hội An thu hút hàng trăm nghìn du khách đến thăm mỗi năm. Vậy lý do gì khiến địa điểm này trở nên nổi tiếng như vậy? Hãy khám phá bí mật và giải mã sức hút của ngôi nhà cổ này nhé!
1. Địa chỉ của nhà cổ Phùng Hưng
Khi du lịch đến Hội An, chỉ cần hỏi bất kỳ người dân địa phương nào về nhà cổ Phùng Hưng, không ai không biết. Ngôi nhà nằm tại số 4, đường Nguyễn Minh Khai, phường Minh An, Hội An, Quảng Nam. Nó gần chùa Cầu nổi tiếng, trên một nhánh nhỏ của sông Thu Bồn, giữa đoạn tiếp giáp giữa đường Minh Khai và đường Trần Phú. Du khách chỉ cần đi qua cầu, cách nhà chỉ một bước chân.
Địa chỉ của nhà cổ Phùng Hưng (Ảnh: Sưu tầm)Trước đây, đây là một trong những địa điểm đắc địa và sầm uất nhất của thương cảng Hội An. Thương nhân từ trong và ngoài nước sẽ tới đây để gặp gỡ và giao thương hàng hóa với nhau.
2. Nguồn gốc và ý nghĩa lịch sử của nhà cổ Phùng Hưng
2.1. Thời gian và ngày nhà cổ Phùng Hưng được xây dựng
Kiến trúc của ngôi nhà đã chịu ảnh hưởng từ ba nền văn hóa: Nhật Bản, Trung Hoa và Việt Nam (Ảnh: VnExpress)Nhà cổ Phùng Hưng đã tồn tại trong vòng hơn 240 năm, được xây dựng từ năm 1780. Đây cũng là thời điểm mà thị trấn cảng Hội An đang trên đà phát triển mạnh mẽ. Khi du khách đến thăm ngôi nhà này, họ có thể cảm nhận được sự sôi động và náo nhiệt của phố cổ xưa Hội An như thời hoàng kim.
Trong quá trình tìm hiểu lịch sử, chúng ta gặp chủ nhân của ngôi nhà là một doanh nhân người Việt. Ông xây dựng nhà với mục đích kinh doanh lâu dài, bán các mặt hàng như quế, tiêu, muối, đồ sứ, thủy tinh,... Ông hy vọng rằng gia đình sẽ ngày càng thịnh vượng, vì vậy ông đã đặt tên cho ngôi nhà là “Phùng Hưng” - cũng là tên hiệu buôn của ông, mang ý nghĩa là “thịnh vượng”.
2.2. Thiết kế của nhà cổ Phùng Hưng là sự kết hợp độc đáo của ba trường phái kiến trúc Việt - Nhật - Trung
Với tài chính dư dả và sự hiểu biết rộng lớn, doanh nhân đã thiết kế ngôi nhà của mình theo một kiến trúc đặc biệt và độc đáo. Đó là sự kết hợp của ba trường phái văn hóa Việt Nam, Nhật Bản và Trung Hoa.
Bộ mái của nhà, được thiết kế theo kiểu mái Tứ hải mở rộng ra 4 phía (Ảnh: VnExpress)Cụ thể: Phong cách kiến trúc Trung Hoa được thể hiện qua hệ thống ban công, cửa sổ và cửa chính. Mái lớn giữa nhà là kiểu mái “tứ hải” (bốn biển) - một kiểu kiến trúc phổ biến của Nhật Bản trong thời kỳ Edo. Mái gian trước và sau, cùng với hệ thống rường cột, sườn gỗ, xà dọc và xà ngang, mang đậm nét kiến trúc truyền thống của Việt Nam. Nhà được xây dựng chủ yếu từ các loại gỗ quý hiếm, nên sau hơn hai thế kỷ, nó vẫn giữ được nguyên vẹn nét đẹp như ngày xưa.
2.3. Đã có tám thế hệ sinh sống trong nhà cổ Phùng Hưng
Ngôi nhà vẫn được bảo quản và giữ gìn rất tốt (Ảnh: VnExpress)Hiện nay, chủ nhân của ngôi nhà là con cháu thế hệ thứ tám của vị thương nhân kia. Họ vẫn sống và bảo quản ngôi nhà rất cẩn thận. Một xưởng may, thêu thủ công gia đình đã được mở ra, sản xuất ra những món đồ lưu niệm đẹp mắt cho du khách. Chủ nhà cũng là những hướng dẫn viên du lịch rất am hiểu về ngôi nhà. Họ rất tự hào và say mê khi giới thiệu về nhà cổ Phùng Hưng cho du khách, kể về những đặc điểm độc đáo trong kiến trúc và nội thất cổ xưa của nó.
2.4. Nhà cổ Phùng Hưng - Di tích Lịch sử - Văn hóa cấp Quốc gia.
Ngày 29/6/1993, nhà cổ Phùng Hưng được công nhận là Di tích Lịch sử - Văn hóa cấp Quốc gia. Là một phần của Hội An, suốt hơn 240 năm qua, ngôi nhà đã chứng kiến biết bao biến cố tại quê hương này.
Nhà cổ Phùng Hưng đã được công nhận là Di tích Lịch sử - Văn hóa cấp Quốc gia (Ảnh: VnExpress)Cư dân Hội An sẽ không bao giờ quên trận lũ lụt lịch sử vào năm 1964. Khi đó, nước dâng cao đến 2.5m, ngập lên cả sàn gỗ gác. Ngôi nhà của Phùng Hưng là điểm sáng trong thời kỳ khó khăn đó, cung cấp nơi ẩn náu an toàn cho 160 dân trong suốt 3 ngày 3 đêm.
Vào năm 1999, thiên nhiên gửi đến hai cơn đại hồng thủy, đẩy phố cổ Hội An vào cảnh hỗn loạn. Khu vực này bị chìm trong nước, gây ra tổn thất nặng nề cho cơ sở vật chất và cũng khiến ngôi nhà này không ngoại lệ. Nhờ có cửa thông giữa hai tầng, chủ nhân của ngôi nhà đã tìm cách khắc phục bằng cách di dời hàng hóa lên tầng trên để giảm thiệt hại.
3. Tham quan nhà cổ Phùng Hưng Hội An
Bây giờ, hãy cùng khám phá chi tiết về ngôi nhà nổi tiếng nhất phố cổ Hội An này nhé!
Bố trí và trang trí nội thất vẫn được giữ nguyên (Ảnh: VnExpress)Từ bên ngoài nhìn vào, ngôi nhà mang dạng hình ống, mặt tiền rộng, thể hiện rõ mong muốn và khát vọng “phát tài phát lộc” của chủ nhân. Nhà cao 2 tầng với 2 nếp nối nhau theo hướng Tây Bắc, có tổng cộng 4 mái.
Thiết kế này cũng rất phù hợp và thuận lợi cho việc kinh doanh, buôn bán thời xưa. Vật liệu chính trong xây dựng là gỗ lim và các loại gỗ quý hiếm khác, tạo cho ngôi nhà một vẻ ngoài trầm ấm và sung túc. Cửa chính của ngôi nhà có hai mắt cửa vô cùng uy nghiêm, không chỉ làm đẹp mà còn là biểu tượng bảo vệ cho căn nhà. Theo quan niệm tâm linh, chúng có vai trò giữ gìn ngôi nhà và xua đuổi điều xấu.
3.1. Khám phá kiến trúc độc đáo tại tầng trệt
Tầng trệt của ngôi nhà trước đây được sử dụng để trưng bày và bán hàng. Hiện nay, nó được sử dụng để lưu trữ cổ vật của gia chủ và là nơi tiếp khách. Khách du lịch có thể ngồi nghỉ ngơi trên bộ bàn ghế được làm từ gỗ quý giữa nhà. Những bức tường xung quanh được trang trí bằng những bức chạm trổ tinh tế, do các nghệ nhân làng mộc Kim Bồng tạo ra.
Khi từ bên ngoài bước vào bên trong, bạn sẽ đi qua một cửa giữa. Trên cửa treo bức hoành phi với bốn chữ “Thế Đức Lưu Quang”.Hệ thống cột của nhà được làm từ 80 cây gỗ lim cực kỳ vững chắc. Để giảm độ lún cho ngôi nhà và ngăn mọt gây hại, tất cả các cột đều được đặt trên chân đá. Chân đá này giúp ngăn cách tiếp xúc giữa chân cột với đất, từ đó hạn chế hư hại.
3.2. Khám phá lầu 2 của nhà cổ Phùng Hưng
Bước lên tầng 2 của ngôi nhà, du khách sẽ cảm nhận được không khí linh thiêng và cổ kính bao phủ cả căn phòng. Đây là nơi chủ nhà thiêng liêng đặt bàn thờ tổ tiên và bà Thiên Hậu Thánh Mẫu. Một chiếc bàn được đặt phía trước các bệ thờ. Chủ nhà thường đặt bảy quân xúc xắc bằng đá cẩm thạch trong chén. Khi ra đi xa, họ thường tung xúc xắc để quyết định thời gian khởi hành.
Phòng thờ tại ngôi nhà cổ Phùng Hưng (Ảnh: Sưu tầm)Bởi vị trí gần sông, trước đây thường xảy ra lụt lội, nên sàn gác có các ô trống hình vuông được gọi là “cửa sập”. Những cửa này có thể dễ dàng tháo dỡ để thuận tiện cho việc vận chuyển hàng hóa từ tầng trệt lên gác mỗi khi lụt lội xảy ra.
Cửa sập có thể tháo rời trên sàn gác giúp việc vận chuyển hàng hóa lên gác trở nên dễ dàng khi xảy ra lũ lụt (Ảnh: VnExpress)Nhìn lên, phần mái nhà được lợp bằng ngói âm dương. Loại ngói này:
- Giúp căn nhà thoáng đãng, mát mẻ trong mùa hè và giữ ấm vào mùa đông.
- Trên ngói được chạm khắc hình cá chép, biểu tượng của may mắn, thịnh vượng, và quyền lực trong văn hóa Việt Nam, Nhật Bản, và Trung Quốc thời xưa.
Một hành lang hẹp ở gian trong cùng là lối đi lên tầng 2. Xung quanh tầng 2 là hệ thống hành lang rộng, đều được làm bằng gỗ. Cách sắp xếp cầu thang khoa học tạo nên không gian rộng rãi và thoải mái hơn cho căn nhà.
Hành lang quanh tầng 2 của ngôi nhà (Ảnh: Sưu tầm)Khám phá nhà cổ Phùng Hưng, như một cảnh đời sống gia đình thương nhân xưa hiện ra trước mắt. Điều này làm cho du khách vừa tò mò, vừa thích thú, vừa say mê, hoài niệm.
Khi đến thăm Hội An, đừng bỏ lỡ các khu nghỉ dưỡng ven biển tuyệt đẹp, với dịch vụ sang trọng của Vinpearl. Vinpearl Resort & Spa Hội An và Vinpearl Resort & Golf Nam Hội An chắc chắn sẽ là điểm dừng chân lý tưởng cho bạn.
- Được tặng 02 đêm nghỉ miễn phí tại bất kỳ khách sạn hoặc resort trên toàn hệ thống
- Giảm giá lên đến 10% cho phòng, 5% cho tour và trải nghiệm
- Giảm giá lên đến 50% cho dịch vụ ẩm thực và sân golf
- Miễn phí thẻ hội viên, không phí duy trì
Ngoài nhà cổ Phùng Hưng, Hội An còn rất nhiều điểm du lịch không thể bỏ qua. Bạn có thể ghé thăm chùa Cầu, Hội quán Quảng Đông, xưởng thủ công mỹ nghệ, Bảo tàng Lịch sử - Văn hóa Hội An,... Mỗi điểm du lịch đều là một nét đặc biệt, làm cho Hội An thêm xinh đẹp và cổ kính.
Bước vào Hội An, du khách như đang được đưa trở lại quá khứ. Lúc ấy, lòng trở nên yên bình, thanh thản và nhẹ nhàng, giải tỏa mọi bận rộn và ồn ào của cuộc sống hiện đại.