Buzz
Quá trình chuyển từ việc bú mẹ sang việc tập ăn thô cho bé luôn là thách thức đối với các bậc phụ huynh, vì mỗi bé có thói quen và đặc điểm riêng. Đọc ngay bài viết trong mục chăm sóc bé từ 0 - 3 tuổi để tìm hiểu thêm về các phương pháp ăn thô cho bé.
Tập ăn thô cho bé - Bước đánh dấu sự phát triển của bé
Khi bắt đầu giai đoạn tập ăn dặm, bé sẽ được tiếp xúc với nhiều loại thức ăn khác nhau ngoài sữa mẹ hoặc sữa công thức. Đây có thể là bột gạo, rau củ, cháo, hoa quả... với dạng lỏng và kích thước nhỏ. Tập ăn thô giúp bé từng bước làm quen với thức ăn và tăng dần độ đặc và kích thước của khẩu phần ăn hàng ngày.
Tập ăn thô sẽ giúp bé tiếp cận với các loại thức ăn giống như người lớn, đồng thời giúp bé làm quen và cảm nhận hương vị mới một cách tốt nhất.
Tập ăn thô giúp bé có khả năng ăn đa dạng như người lớn
Kỹ năng tập ăn thô cho bé mẹ cần biết
Thời điểm thích hợp để bé bắt đầu tập ăn thô
Đa số trẻ sơ sinh đều sẵn lòng học cách nhai, nuốt thức ăn khi đạt 6 tháng tuổi. Tuy nhiên, việc chuyển từ ăn lỏng sang đặc không phải lúc nào cũng dễ dàng. Một số bé thích nghi nhanh, nhưng một số bé khác có thể mất nhiều thời gian hơn để làm quen với các loại thức ăn đặc.
Do đó, khi nhận thấy con bắt đầu biểu hiện sẵn sàng để nhai và nuốt, các bậc phụ huynh nên bắt đầu tập ăn thô cho bé. Tuy nhiên, họ cũng không nên ép bé nhai trước khi bé đủ 6 tháng tuổi.
Mức độ thô của thức ăn cho bé
Trong quá trình tập ăn thô cho bé, nhiều bé cảm thấy khó chịu và có thể ọe. Tuy nhiên, các bậc phụ huynh không cần lo lắng vì tình trạng này sẽ biến mất sau vài ngày nếu tăng mức độ thô cho bé đúng cách. Ví dụ, nếu muốn bé ăn cháo đặc hơn, có thể tăng dần tỉ lệ gạo và nước: Từ 1 gạo : 10 nước lên đến 2 gạo : 10 nước,... Cứ thế, các bậc phụ huynh thực hiện tăng dần cho bé.
Trong trường hợp bé ọe khi tăng thô, các bậc phụ huynh không dám tăng thô, bé sẽ bỏ lỡ giai đoạn tập nhai. Điều này khiến bé thường nuốt chửng, ăn bất kỳ thứ gì có kích thước lớn hơn là ọe. Vì vậy, các bậc phụ huynh cần chú ý trong quá trình tăng thô cho bé.
Thực đơn ăn thô cho bé theo độ tuổi
Khi thực hiện các phương pháp tập cho bé ăn thô, các bậc phụ huynh hãy cố gắng thay đổi cấu trúc thức ăn để phù hợp với độ tuổi của bé. Điều này sẽ giúp bé dễ dàng làm quen với hương vị, cấu trúc và giảm thiểu tình trạng không muốn ăn ở trẻ.
Theo Viện Nhi khoa Mỹ và Hiệp hội Dinh dưỡng Lâm sàng Anh Quốc, việc điều chỉnh cấu trúc thức ăn không phụ thuộc vào số lượng răng mà bé có, mà phụ thuộc vào sự phát triển của não bộ theo độ tuổi của trẻ. Vì vậy, các bậc phụ huynh hãy mạnh dạn tập cho bé ăn thô nhé!
Tập bé ăn thô với những loại thức ăn nào trước tiên?
Trong quá trình “đấu trí” tập bé ăn thô, việc lựa chọn thức ăn và cách chế biến sẽ ảnh hưởng lớn tới khả năng ăn và khẩu phần của bé. Dưới đây là một số loại thức ăn phù hợp cho các bé mới bắt đầu tập ăn thô, mời các bậc phụ huynh tham khảo:
Rau củ
Rau củ là nguồn dinh dưỡng vô cùng quan trọng với chất xơ và khoáng chất, giúp hoàn thiện hệ tiêu hóa cho trẻ nhỏ. Trong giai đoạn tập ăn thô, thiếu rau củ có thể gây ra táo bón cho trẻ và đầy hơi do thiếu chất xơ cho bé. Vì thế, ba mẹ nên thường xuyên bổ sung và đổi mới các loại rau củ như khoai lang (bánh khoai lang cho bé ăn dặm), cà rốt, súp lơ, bí ngô,... trong bữa ăn hàng ngày để đảm bảo bé được cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng, đồng thời giúp bé quen với nhiều hương vị và màu sắc khác nhau.
Để tập bé ăn thô, rau củ cần hấp hoặc luộc mềm để dễ dàng tán nhuyễn. Mẹ có thể cắt rau củ thành từng khối nhỏ hoặc từng sợi dài, tuỳ vào khả năng nhai và độ tuổi của bé để bé ăn dễ dàng hơn. Theo các chuyên gia, mẹ nên bắt đầu với 2 - 3 bữa rau/tuần khi bé mới bắt đầu tập ăn thô. Sau khi bé làm quen, có thể tăng số lượng lên 4 - 5 bữa/tuần.
Mẹ có thể cho bé thử ăn thô với rau củ, thịt cá, và các loại hoa quả mềm
Thịt
Thịt là nguồn protein phong phú, cung cấp năng lượng cho bé hoạt động mỗi ngày. Trong thịt còn chứa nhiều vitamin và khoáng chất như sắt, kẽm,... tốt cho sự phát triển của bé. Thịt gà, lợn, bò hay tôm cá rất tốt cho các món tập ăn thô cho bé biếng ăn. Với hương vị thơm ngon, cấu trúc mềm mịn, bé sẽ thích thú và ăn nhiều hơn.
Khi chế biến thịt, mẹ cần xay nhuyễn và nấu thật mềm để bé dễ nuốt và tránh tình trạng hóc. Bé 6 tháng chỉ nên ăn thịt 1 - 2 bữa/tuần. Khi bé lớn hơn (9 - 12 tháng), mẹ có thể tăng số lượng thịt để bé có nhiều năng lượng hơn.
Trái cây
Trái cây giàu vitamin C và axit folic giúp bé phòng tránh các bệnh như mẩn đỏ, mụn hay rôm sảy.
Mẹ có thể cho bé thử trái cây bằng cách cắt nhỏ và cho bé ăn kèm. Chuối, đu đủ, na, xoài, bơ,... là lựa chọn tốt cho tập ăn thô cho bé. Khi bé quen với việc ăn thô hơn, có thể thử với táo, lê, dưa hấu,...
Phương pháp tập ăn thô cho bé có hiệu quả
Ăn dặm theo phong cách Nhật Bản
Với cách ăn dặm kiểu Nhật, mẹ có thể cho bé ăn dùng thìa. Thức ăn được đặt trong tô hoặc khay riêng.
Tập ăn thô cho bé theo phong cách Nhật nhằm phát triển kỹ năng xử lý thức ăn cho bé. Mục tiêu là bé 1 tuổi có thể tự ăn và thưởng thức các món như người lớn. Độ đặc của thức ăn sẽ thay đổi theo từng giai đoạn như sau:
- Bé 5 - 6 tháng: Mẹ nấu cháo với tỉ lệ 1 gạo : 10 nước rồi lọc qua rây. Các món khác cũng cần hấp chín và nghiền mịn.
- Đối với bé 7 - 8 tháng: Mẹ có thể tăng tỉ lệ gạo và nước lên thành 1:7 mà không cần lọc qua rây. Thay vì nghiền mịn, các món ăn khác có thể được nghiền nhỏ để bé dễ làm quen.
- Đối với bé 9 - 11 tháng: Mẹ nấu cháo với tỉ lệ 1 gạo : 3 nước hoặc 1 gạo : 5 nước. Độ đặc của thức ăn cũng tăng dần bằng cách xé tơi. Ở giai đoạn này, thay vì đút thức ăn cho bé, mẹ hãy để bé tự hứng nhé!
- Đối với bé 12 - 18 tháng: Mẹ cho bé ăn cơm mềm hoặc cơm nát, các món ăn kèm có thể để nguyên hoặc cắt nhỏ vừa ăn. Khi bé đã quen với việc tự hứng, mẹ có thể cho bé thử dùng thìa.
Phương pháp ăn dặm truyền thống
Tập ăn thô cho bé theo phong cách truyền thống cũng được nhiều mẹ lựa chọn. Bé sẽ được ăn bột hoặc cháo nấu kèm rau và thịt xay nhuyễn ngay từ khi mới bắt đầu.
Mặc dù phương pháp ăn dặm này khá phổ biến, nhưng lại có nhược điểm khiến bé thiếu kỹ năng ăn thô. Tuy nhiên, hiện nay phương pháp ăn dặm kiểu truyền thống đã được cải tiến để hỗ trợ bé phát triển kỹ năng ăn thô thông qua các giai đoạn sau:
- Đối với bé 6 - 9 tháng: Mẹ cho bé ăn bột kèm rau củ và thịt cá.
- Đối với bé 10 - 13 tháng (1 tuổi): Mẹ cho bé ăn cháo xay như cháo mực, cháo thịt bò,...
- Đối với bé 14 - 18 tháng: Mẹ cho bé ăn cháo đặc.
- Đối với bé hơn 18 tháng (2 tuổi): Mẹ cho bé ăn cơm mềm hoặc nát.
- Đối với bé từ 30 tháng: Mẹ cho bé ăn cơm mềm hoặc cơm khô.
Ăn dặm theo phong cách truyền thống
Phương pháp BLW (ăn dặm tự chủ)
Phương pháp tập ăn thô cho bé theo thực đơn BLW không có giai đoạn tăng thô, cho bé tự ăn thức ăn nguyên miếng từ đầu. Bé không ăn thức ăn nhuyễn mà sẽ tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm chín để tự học cách xử lý chúng.
Ở giai đoạn ban đầu, thức ăn chính của bé là rau củ được cắt thành miếng dài và hấp hoặc luộc chín. Dần dần, thức ăn sẽ được cắt nhỏ phù hợp với khả năng của bé trong việc tự xử lý thức ăn.
Kiểu kết hợp ăn dặm
Mỗi phương pháp đều có ưu, nhược điểm. Ba mẹ có thể lựa chọn phương pháp phù hợp nhất với bé dựa trên sở thích và khả năng của bé.
Ngoài việc sử dụng các phương pháp tập ăn thô cho bé một cách độc lập, ba mẹ cũng có thể thử kết hợp chúng với nhau:
Ăn dặm truyền thống và BLW
Mẹ cho bé ăn thức ăn nhuyễn kèm theo các loại thức ăn khác trong một bát. Như vậy, bé cũng sẽ được tập ăn thô ngay từ giai đoạn đầu.
Ăn dặm kiểu Nhật và BLW
Với phương pháp tập ăn thô cho bé kết hợp giữa kiểu Nhật và BLW, bé ăn thức ăn dạng nhuyễn và dạng thanh nguyên vẹn trong từng bát từ khi mới bắt đầu. Tuy nhiên, khi thực hiện phương pháp này, ba mẹ cần phải tách riêng bữa ăn kiểu Nhật và bữa ăn tự chủ để bé không bị nhầm lẫn và hỗ trợ bé học các kỹ năng tốt nhất.
Lời gửi từ Mytour
Ăn thô không còn là nỗi sợ hãi nếu ba mẹ hiểu rõ khi nào bé sẵn sàng ăn thô và huấn luyện ăn thô cho bé một cách chính xác. Mỗi đứa trẻ đều có tính cách và tốc độ phát triển riêng, vì vậy ba mẹ cần lắng nghe con cái để đạt hiệu quả tốt nhất.
Ngoài ra, các bậc phụ huynh có thể bổ sung dưỡng chất cho bé bằng cách sử dụng bột ăn dặm, bánh gạo và đặc biệt là các loại bánh ăn dặm giàu dinh dưỡng.
Lan Anh biên soạn
