1. Kiến thức tổng quan về bệnh lỗ tiểu thấp ở trẻ em
Lỗ tiểu thấp là hiện tượng bất thường bẩm sinh ở dương vật, không mở ra ở đỉnh mà thay vào đó là ở phía dưới, từ mặt bụng của dương vật. Vị trí lỗ tiểu thấp ở mỗi trẻ bị ảnh hưởng có thể khác nhau, từ phía đỉnh dương vật tới giữa bìu và hậu môn. Tỷ lệ phần trăm trẻ nam mắc bệnh lỗ tiểu thấp là 1/300.
Do sự biến đổi không bình thường của các cấu trúc như vật hang, vật xốp, niệu đạo trước và bao quy đầu của thai nhi trong quá trình phát triển trong bụng mẹ dẫn đến tình trạng lỗ tiểu thấp. Ngoài ra, còn một số nguyên nhân khác cũng có thể gây ra tình trạng này.
-
Máu không đủ lưu thông vào dương vật;
-
Vấn đề trong quá trình hình thành cấu trúc da ở vùng bụng dương vật;
-
Quá trình thụ tinh trong ống nghiệm gặp vấn đề;
-
Thiếu enzyme cần thiết để sản xuất hormone testosterone.
Ngay từ khi sinh ra, bác sĩ sẽ kiểm tra sức khỏe và phát hiện tình trạng lỗ tiểu thấp. Lỗ tiểu thấp được chia thành 3 mức độ:
-
Thể trước (nhẹ): lỗ tiểu gần đầu dương vật, tại quy đầu hoặc khấc quy đầu;
-
Thể giữa (trung bình): lỗ tiểu ở trên thân dương vật, gần đầu;
-
Thể sau (nặng và rất nặng): lỗ tiểu ở bìu, gốc dương vật, hoặc tầng sinh môn.
Mô phỏng tình trạng lỗ tiểu thấp ở bé trai
Mặc dù lỗ tiểu thấp không làm cho trẻ khó tiểu, nhưng với trẻ bị lỗ tiểu thấp nặng, các bé phải tiểu ngồi và có dương vật cong. Nếu không điều trị, khi trưởng thành có thể ảnh hưởng đến khả năng quan hệ tình dục, có nguy cơ vô sinh.
2. Khi nào cần phẫu thuật cho trẻ bị lỗ tiểu thấp?
Phẫu thuật chỉ được áp dụng cho mọi trường hợp lỗ tiểu thấp (trừ khi trẻ bị lỗ tiểu thấp nhẹ, dương vật vẫn thẳng). Thời điểm phẫu thuật thích hợp là từ 1 - 3 tuổi, tốt nhất là từ 6 tháng tuổi. Phẫu thuật càng sớm càng tốt để tránh gánh nặng tâm lý cho trẻ và giảm nguy cơ biến chứng.
Việc quyết định thời điểm phẫu thuật cũng phụ thuộc vào kích thước dương vật có đạt tiêu chuẩn để mổ hay không. Nếu dương vật của trẻ nhỏ và bị lỗ tiểu thấp, thì có thể trì hoãn phẫu thuật cho đến khi kích thước đạt yêu cầu.
3. Cha mẹ cần chú ý gì khi chăm sóc trẻ sau phẫu thuật lỗ tiểu thấp?
3.1. Chuẩn bị trước phẫu thuật
Bác sĩ sẽ giải thích quy trình điều trị và chăm sóc trẻ cho các bậc phụ huynh trước khi thực hiện phẫu thuật. Trước ngày phẫu thuật 1 tuần, trẻ cần thực hiện các xét nghiệm như xét nghiệm chức năng đông máu và huyết đồ.
Việc thực hiện phẫu thuật lỗ tiểu thấp cho trẻ càng sớm càng tốt
Nếu trẻ bị lỗ tiểu thấp và dương vật nhỏ, không nên phẫu thuật ngay mà cần tiêm bổ sung testosterone 3 liều, mỗi liều cách nhau từ 1 - 3 tuần. Trước ngày phẫu thuật 1 tuần sẽ ngừng tiêm.
Đối với trẻ bị tinh hoàn ẩn kèm lỗ tiểu thấp nặng, cần tiến hành xét nghiệm nhiễm sắc thể karyotype.
3.2. Sau phẫu thuật
Sau khi phẫu thuật khắc phục lỗ tiểu thấp, trẻ cần được theo dõi các phản ứng như:
-
Thể trạng, da niêm, sinh hiệu, tri giác sau khi hồi tỉnh;
-
Màu sắc và tính chất của nước tiểu, có đục hay có máu không, thể tích nước tiểu sau khi đi tiểu là bao nhiêu;
-
Tình trạng vết mổ: băng dính có dịch hay máu chảy ra không, màu sắc của quy đầu hồng hào hay bị đỏ bầm, sưng phù.
Dựa vào mức độ bệnh và các yếu tố khác (như mức độ nặng nhẹ, tình trạng nhiễm trùng sau mổ, kỹ thuật mổ,...) sẽ quyết định thời gian đặt thông tiểu (thường từ 5 - 10 ngày). Việc đặt thông tiểu cần tuân thủ quy trình y tế, túi đựng nước tiểu phải được vệ sinh. Mỗi lần đặt thông tiểu cần ghi chép rõ ngày, giờ đặt.
Đối với vết mổ, cần vệ sinh bằng betadin 2%, rửa nước muối sinh lý và thay băng hoặc không băng (theo chỉ dẫn của bác sĩ) trong vòng 2 - 5 ngày sau phẫu thuật.
Cha mẹ cần chú ý chăm sóc trẻ đúng cách sau khi phẫu thuật lỗ tiểu thấp
Trong thời gian này, trẻ cần dùng thuốc chống phù nề, giảm đau, hạn chế co thắt hoặc kháng sinh để ngăn nhiễm trùng vết mổ. Cha mẹ cần lưu ý và theo dõi cẩn thận các phản ứng của cơ thể bé với thuốc (nếu có).
Khi rời bệnh viện, cha mẹ cần tuân theo hướng dẫn chăm sóc trẻ như sau:
-
Chuẩn bị thực đơn dinh dưỡng đầy đủ, tránh táo bón cho bé;
-
Đảm bảo trẻ được nghỉ ngơi, không hoạt động quá mức;
-
Quan sát xem trẻ có gặp vấn đề với việc đi tiểu như bí tiểu, tiểu khó, tiểu yếu, hoặc tiểu rò không, và đưa trẻ đi kiểm tra ngay nếu cần. Nhớ rằng, nếu có dấu hiệu bất thường sau phẫu thuật, cha mẹ cần đưa trẻ đến bác sĩ ngay, không tự ý tự trị;
-
Đảm bảo trẻ uống thuốc đúng theo đơn bác sĩ. Tuân thủ lịch tái khám đã hẹn để theo dõi vết mổ, đánh giá tình trạng hồi phục và xử trí kịp thời các biến chứng.