1. Ánh nắng mặt trời và ảnh hưởng đến da
1.1. Tại sao ánh nắng mặt trời có thể gây hại cho da?
Để hiểu cách bảo vệ da dưới ánh nắng mặt trời hiệu quả, ta cần biết tại sao loại ánh sáng này gây hại cho da. Trong ánh nắng mặt trời chứa nhiều loại tia được coi là “kẻ thù” của da:
Ảnh hưởng tiêu cực của ánh nắng mặt trời đối với da
- Tia UVA (cực tím A)
Loại tia này có bước sóng dài nhất của mặt trời, dễ dàng xâm nhập vào lớp sâu nhất của da là hạ bì, kích hoạt các gốc tự do và khiến cho quá trình lão hóa da diễn ra nhanh chóng hơn.
- Tia UVB (cực tím B)
Tia này có khả năng xâm nhập vào lớp biểu bì của da, gây dị ứng, cháy nắng và tăng nguy cơ ung thư.
- Tia UVC (cực tím C)
Dạng tia này do tầng ozon lọc và vô cùng nguy hiểm.
- Tia IR (ánh sáng hồng ngoại)
Nói một cách đơn giản, đây chính là tia gây nhiệt của mặt trời, khi da tiếp xúc thường xuyên với tia IR thì dễ bị ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng đàn hồi, từ đó dễ gây lão hóa sớm.
1.2. Các hậu quả của ánh nắng mặt trời đối với da
- Tăng sắc tố
Khi tiếp xúc với nắng quá lâu, da dễ bị tạo ra các vết đốm sậm màu.
- Lão hóa da sớm
Mặc dù không gây ra cảm giác đau đớn, tia UV khi thâm nhập vào da sẽ kích thích quá trình lão hóa, gây ra nám, tàn nhang, da khô, và nếp nhăn.
Dấu hiệu lão hóa da sớm do tiếp xúc thường xuyên với ánh nắng mặt trời- PLE (vết sáng đa hình dạng)
Khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời mạnh trong khoảng 20 phút, có thể phát ban da gọi là PLE. Đặc điểm của PLE là da xuất hiện các đốm đỏ nhỏ, bỏng rộp và da có vùng đỏ.
- Mụn rộp đơn hình
Tia UVA từ ánh nắng mặt trời làm giảm hệ thống miễn dịch của da, dẫn đến vi khuẩn dễ tấn công và gây mụn rộp đơn hình, các vết bỏng rộp nhỏ xung quanh miệng hoặc môi.
- Ung thư da
Trên 95% tia UVA chứa tia tử ngoại UV. Mặc dù tia này có ít tác động hơn tia UVB, nhưng vì nó xuất hiện nhiều hơn tia UVB gấp 30 - 50 lần, nên có nguy cơ gây hại cho tế bào da ở lớp cuối cùng của biểu bì. Đây là vùng dễ mắc bệnh ung thư da nhất.
Cách bảo vệ da dưới ánh nắng mặt trời một cách đơn giản
Tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời
Thời điểm từ 10 - 16 giờ là khi tia cực tím trong ánh nắng mặt trời hoạt động mạnh nhất. Vì vậy, lúc này nên hạn chế ra ngoài để bảo vệ da khỏi tổn thương. Nếu không tránh khỏi việc tiếp xúc với ánh nắng, cách tốt nhất là tìm nơi râm mát và mặc quần áo che kín cơ thể, kèm theo việc đeo kính râm.
- Sử dụng đồ bảo vệ da
Khi ra ngoài dưới ánh nắng, nên sử dụng đồ bảo vệ da để che phủ cơ thể, đặc biệt là các loại quần áo màu sẫm được làm từ vật liệu chống nắng. Điều này sẽ giúp tăng khả năng bảo vệ da khỏi tác động của ánh nắng mặt trời.
- Đeo kính râm chống tia UV
Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, kính râm lý tưởng có khả năng ngăn chặn từ 99 - 100% tia UVB và UVA nếu được làm từ vật liệu hấp thụ tia cực tím lên đến 400 nm. Kính râm đơn thuần chỉ có khả năng chặn tia UV khoảng 70%, nhưng so với không đeo kính râm, điều này vẫn là một biện pháp bảo vệ da hiệu quả.
Sử dụng kem chống nắng suốt năm là biện pháp bảo vệ da dưới ánh nắng mặt trời rất hiệu quả
- Đội mũ rộng vành
Đội mũ rộng vành để che phủ phần cổ và mặt là một cách bảo vệ da dưới ánh nắng mặt trời vô cùng hiệu quả, vì đây là các vùng da dễ bị tác động bởi tia UV nhất và cũng là nơi ung thư da thường phát triển. Tuy nhiên, tránh sử dụng mũ có lỗ rộng, vì điều này không phải là biện pháp tối ưu để bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời.
2.2. Sử dụng kem chống nắng
Để bảo vệ da khỏi tác động của ánh nắng mặt trời, việc sử dụng kem chống nắng là không thể thiếu. Mặc dù việc mặc quần áo kín và hạn chế tiếp xúc với ánh nắng có ý nghĩa, nhưng không đảm bảo bảo vệ da trước tác động xấu của ánh nắng mặt trời như việc sử dụng kem chống nắng thường xuyên.
Để đạt được hiệu quả bảo vệ da tốt nhất, hãy lựa chọn kem chống nắng phù hợp với từng loại da. Đối với trẻ em có làn da nhạy cảm, nên sử dụng kem chống nắng vật lý (chứa titanium dioxide hoặc zinc oxide). Khi mua kem chống nắng, hãy chú ý đến các chỉ số:
- SPF (chỉ số chống nắng UVB): SPF càng cao, khả năng bảo vệ càng tốt: SPF 15 bảo vệ da đến 93%, SPF 30 bảo vệ da đến 97%, SPF 50 bảo vệ da lên tới 99%.
Các sản phẩm có SPF từ 30 trở lên không cải thiện hiệu quả bảo vệ đáng kể, và kem chống nắng nào cũng có khả năng bảo vệ da trước tác động của ánh nắng mặt trời lên đến 100%. Do đó, sử dụng kem chống nắng là cách bảo vệ da dưới ánh nắng mặt trời, nhưng để đạt hiệu quả cao nhất, nên chọn kem chống nắng có SPF ít nhất là 30.
- PA: Đây là chỉ số bảo vệ da chống tia UVA, nên chọn sản phẩm có khả năng chống UVA càng cao càng tốt.
Để sử dụng kem chống nắng hiệu quả nhất dưới ánh nắng mặt trời, cần tuân thủ các quy tắc sau:
+ Mỗi lần thoa chỉ sử dụng 1 - 2g.
+ Thoa lại kem 2 - 3 lần mỗi giờ, đặc biệt sau khi ra nhiều mồ hôi hoặc tắm. Thoa kem chống nắng trước khi tiếp xúc với ánh nắng khoảng 20 - 30 phút.
+ Tránh sử dụng kem chống nắng đã hết hạn sử dụng.
2.3. Ăn đủ lượng vitamin
Thêm vào chế độ ăn hàng ngày các thực phẩm giàu vitamin như hải sản, rau củ, thịt nạc, trái cây, nước ép trái cây,... là biện pháp tốt để cung cấp độ ẩm và cải thiện độ đàn hồi cho da.
Những cách bảo vệ da dưới ánh nắng mặt trời mà chúng tôi chia sẻ ở trên rất đơn giản để thực hiện, nhưng nếu không duy trì chúng, hiệu quả sẽ khó đạt được. Bằng quyết tâm và thực hiện đúng cách, bạn sẽ bảo vệ làn da của mình tốt nhất và luôn tự tin với vẻ đẹp tự nhiên của mình.