Buzz
Trong bài viết này, Mytour xin giới thiệu đến bạn đọc toàn bộ kỹ năng làm đề đọc hiểu lớp 7, nhằm hỗ trợ bạn học sinh có thêm nhiều gợi ý và kiến thức cần thiết để đạt kết quả cao trong các kỳ thi sắp tới.
1. Đọc hiểu văn bản có ý nghĩa gì?
- Là quá trình tìm hiểu và giải mã ý nghĩa của một bài văn.
- Trong bài thi, đọc hiểu có thể được hiểu là phần câu hỏi hoặc các bài tập kiểm tra khả năng nắm bắt các khía cạnh, hình thức, và nội dung của văn bản.
2. Cấu trúc của câu hỏi trong đọc hiểu văn bản
- Bài tập đọc hiểu thường bao gồm 2 phần chính
* Phần văn bản cần đọc (Nguồn văn liệu)
+ Phong cách sử dụng ngôn ngữ: thơ, văn, báo chí, luận điểm...
+ Nguồn gốc: Trích từ sách giáo khoa Ngữ văn, bên ngoài sách giáo khoa
+ Nội dung: Rất đa dạng và phong phú
* Các câu hỏi đi kèm
+ Xác định thể loại văn bản: Phương thức diễn đạt
Lưu ý cách đặt câu hỏi: Đề thường tập trung vào phương thức diễn đạt chính
+ Thể loại văn bản
+ Xác định các yếu tố về hình thức của văn bản: Sử dụng từ ngữ, cấu trúc câu, biện pháp tu từ, kết nối ý…
+ Xác định nội dung của văn bản
+ Áp dụng kiến thức về xã hội để biểu đạt quan điểm, ý kiến về các vấn đề liên quan.
3. Các yêu cầu trong bài đọc hiểu
- Yêu cầu trong bài đọc hiểu:
+ Hình thức trả lời: Sử dụng câu văn hoặc đoạn văn ngắn, rõ ràng và súc tích
+ Nội dung cần có: Phải chứa đựng đầy đủ thông tin, tập trung vào ý chính
- Kiến thức và kỹ năng cần có: Đọc tài liệu của những tác giả chuyên nghiệp
+ Kiến thức cần: Hiểu biết về môn Ngữ văn và kiến thức xã hội
+ Năng lực: Giải thích từ ngữ, khái niệm - xác định chủ đề của văn bản - viết các đoạn văn nghị luận ngắn - hiểu và cảm nhận tác phẩm Văn chương Nghệ thuật
1. Phân biệt các phương thức biểu đạt
- Phương thức hành động: Tạo ra nhân vật, diễn biến câu chuyện, đưa ra kết quả
- Phương thức luận cứ: Đưa ra quan điểm, dựa trên lý lẽ, cung cấp chứng cứ hỗ trợ
- Phương thức miêu tả: Sử dụng ngôn từ mô tả chi tiết để gợi lên hình ảnh, âm thanh trong tâm trí của người đọc
- Giải thích: Cung cấp thông tin về các lĩnh vực khoa học, cuộc sống
- Thể hiện cảm xúc, tình cảm
- Hành vi quản lý
Lưu ý: Khi đọc hiểu là thơ -> Thường biểu cảm
Khi đọc hiểu là văn bản thường -> Thường nghị luận
2. Phân loại các thể thơ
- Để xác định thể thơ, ta chỉ cần đếm số câu và số chữ
4. Đặc điểm của các loại bài đọc hiểu văn bản
Các loại câu hỏi thường gặp trong phần Đọc hiểu
- Trong câu hỏi nhận biết: Thường hỏi về phương pháp biểu đạt, phong cách ngôn ngữ, từ ngữ, hình ảnh, và cách trình bày văn bản…
- Trong dạng câu hỏi hiểu: Thường hỏi học sinh hiểu về một câu nói trong văn bản như thế nào; hỏi vì sao tác giả lại cho rằng, nói rằng…(kiểu hỏi này để so sánh quan điểm giữa học sinh và tác giả); Kiểu câu hỏi theo tác giả… Ba kiểu hỏi này thường được lặp lại.
- Trong dạng câu hỏi vận dụng: Thường yêu cầu học sinh rút ra thông điệp ý nghĩa hoặc chỉ ra những việc làm cụ thể của bản thân.
Các bước khi làm phần đọc – hiểu
Bước 1: Đọc kỹ đề bài, hiểu rõ từng phần rồi làm từng câu, dễ trước khó sau.
- Đề văn theo hướng đổi mới có 2 phần: đọc hiểu và viết văn. Phần đọc hiểu thường xoay quanh nhiều vấn đề, thí sinh cần nắm vững những kiến thức cơ bản sau:
- Nhận biết 6 loại phong cách ngôn ngữ của văn bản: Dựa vào nguồn gốc ghi dưới phần trích của đề bài để nhận dạng các loại phong cách như Báo chí, Văn chương nghệ thuật, Khoa học, Chính luận, Khẩu ngữ hoặc Hành chính công vụ.
- Xác định 5 phương thức biểu đạt của văn bản dựa vào từ ngữ hay cách trình bày. Đoạn trích có sự diễn biến (Tự sự), từ biểu lộ cảm xúc (Biểu cảm), từ khen chê, bộc lộ quan điểm (Nghị luận), từ thuyết trình, giới thiệu đối tượng (Thuyết minh) và từ gợi tả sự vật, sự việc (Miêu tả).
- Nhận biết các phép tu từ từ vựng (so sánh, ẩn dụ, hoán dụ, lặp từ, nói quá, nói giảm, chơi chữ…); tu từ cú pháp (lặp cấu trúc câu, giống kiểu câu trước; đảo ngữ; câu hỏi tu từ; liệt kê).
- Các biện pháp tu từ giúp làm rõ đối tượng nói đến, tạo thêm gợi cảm, hình ảnh, âm thanh, màu sắc, làm đối tượng trở nên hấp dẫn, sâu sắc.
- Đối với các văn bản mới, học sinh cần đọc nhiều lần để hiểu từng câu, từng từ, hiểu nghĩa và ý nghĩa qua cách trình bày, liên kết câu, cách ngắt dòng… để có thể trả lời câu hỏi về nội dung chính, tư tưởng, thông điệp rút ra từ văn bản…
Bước 2: Đọc yêu cầu, nhấn mạnh từ ngữ quan trọng, câu chính. Làm điều này giúp hiểu rõ yêu cầu và hướng đi chính xác, tránh lạc đề.
Bước 3: Luôn tự hỏi và trả lời: Ai? Cái gì? Làm thế nào? Như thế nào? Kiến thức gì? Điều này giúp bài viết rõ ràng, chính xác, không bỏ sót thông tin.
Bước 4: Phân chia câu, ý rõ ràng. Sử dụng từ ngữ chính xác và viết cẩn thận từng chữ.
Bước 5: Kiểm tra và sửa chữa cẩn thận từng câu. Đảm bảo không để trống câu nào. Tài liệu của nhung tây
*Một số ghi chú quan trọng
- Sử dụng từ ngữ chính xác, bày tỏ rõ ràng, viết đúng chính tả và dấu câu, tránh viết quá dài.
- Dành khoảng 30 phút để làm câu hỏi đọc hiểu và trả lời đúng yêu cầu của đề bài.
Viết kĩ lưỡng từng câu, không bỏ sót ý, tránh việc viết vội vàng để đạt được điểm đầy đủ.
5. Bí quyết làm bài đọc hiểu
1. Phần đọc hiểu
- Thường, đề bài sẽ cung cấp một đoạn thơ hoặc một đoạn văn và yêu cầu học sinh đọc và trả lời các câu hỏi.
- Các câu hỏi phổ biến:
- Xác định thể thơ/ Xác định phong cách ngôn ngữ của đoạn văn
- Ý chính của đoạn thơ/ đoạn văn là gì? (Câu chủ đề của đoạn văn là gì – với đoạn văn)
- Phân tích các kỹ thuật nghệ thuật chính được sử dụng trong đoạn thơ/ đoạn văn? Ý nghĩa của chúng?
2. Xử lý câu hỏi
a. Với đoạn thơ
- Câu hỏi 1:
+ Xác định loại thể thơ bằng cách đếm số chữ trong từng câu thơ. Thông thường trong bài người ra đề sẽ cho vào các thể thơ bốn chữ/ năm chữ/ bảy chữ/ lục bát
+ Các thể thơ trung đại như thất ngôn bát cú (7 chữ/ câu, 8 câu/bài), thất ngôn tứ tuyệt (7 chữ/ câu, 4 câu/ bài)… xác định bằng cách đếm số chữ trong một câu và số câu trong một bài. (Các thể thơ thuộc giai đoạn trung đại trong đề thường ít cho nhưng phải nắm được cách xác định)
- Câu hỏi 2: Trình bày nội dung chính của khổ thơ, tức là ý định cuối cùng của tác giả.
..........
Tải file tài liệu để xem thêm về kỹ năng làm văn đọc hiểu
