Buzz
Suy luận là nghệ thuật áp dụng lập luận để phân tích ý tưởng, khám phá sâu hơn tiềm năng thực sự của mỗi người. Suy luận không đơn thuần là suy nghĩ nhiều hơn hay khéo léo hơn, mà là suy nghĩ tốt hơn. Việc hoàn thiện khả năng suy luận sẽ giữ cho trí tò mò của bạn luôn tỉnh táo. Tuy nhiên, không có con đường nào mà không đầy gai góc. Suy luận đòi hỏi tính kỷ luật cao. Lối suy nghĩ này được duy trì dựa trên sự kết hợp toàn diện của quá trình phát triển ổn định, động lực và khả năng nhìn nhận bản thân một cách chân thực nhất – ngay cả khi phải đối mặt với những sự thật khó khăn mà ta phải chấp nhận.
Các bước
Rèn luyện khả năng đặt câu hỏi
Xem xét lại những nhận định của bản thân. Chúng ta thường đưa ra nhận định về hầu hết mọi thứ xung quanh. Đó là cách não bộ xử lý từng thông tin cụ thể và giúp ta sống mỗi ngày. Nhận định có thể được coi là nền móng của nền tảng suy luận. Tuy nhiên, điều gì sẽ xảy ra nếu nhận định của bạn sai, hoặc ít nhất không hoàn toàn chính xác? Bạn sẽ cần xây dựng lại nền móng này từ đầu.
- Xem xét lại nhận định làm thế nào? Einstein từng đặt câu hỏi về một nhận định: liệu các định luật của Newton về chuyển động có thể mô tả chuẩn xác thế giới này hay không? Einstein đã phát triển một cách suy luận hoàn toàn mới để nhìn nhận thế giới, bằng cách đặt lại suy nghĩ của mình về những điều đã xảy ra, bắt đầu từ con số không.
- Chúng ta có thể xem xét lại những nhận định theo cách tương tự. Vì sao chúng ta cảm thấy cần phải ăn sáng ngay cả khi không đói? Vì sao chúng ta chấp nhận rằng mình sẽ thất bại ngay cả khi chưa thử làm?
- Liệu chúng ta có mặc định tin vào những nhận định nào mà chúng có thể bị bác bỏ sau khi nghiên cứu kỹ lưỡng hơn?
Không chấp nhận thông tin mà không kiểm tra
Xem xét tất cả mọi thứ
Điều chỉnh quan điểm cá nhân
Hiểu rõ định kiến cá nhân
Tính trước nhiều bước
Đọc những tác phẩm văn học kinh điển. Không gì có thể sánh bằng sự biến đổi của một tác phẩm văn học xuất sắc. Dù đó là Moby Dick hay tác phẩm của Philip K. Dick, những tác phẩm văn học kinh điển có khả năng thúc đẩy tranh luận (trong văn học), khai sáng (văn học phi hư cấu) hoặc kích thích cảm xúc (thơ). Việc đọc sách không chỉ dành cho những người yêu văn học. Elon Musk, một tên tuổi lớn trong ngành công nghệ, cho biết ông đã nắm vững kiến thức về khoa học tên lửa thông qua 'việc đọc và đặt câu hỏi.'
Tự đặt mình vào vị trí của người khác. Sự thấu hiểu cũng giúp bạn phát triển kỹ năng tư duy phản biện. Dù đó là để cải thiện kỹ năng thương lượng hay hiểu rõ hơn văn thơ, việc đặt mình vào vị trí của người khác giúp bạn đồng cảm và nhận biết được động cơ, mong muốn và lo lắng của họ. Bạn có thể tận dụng thông tin này để cải thiện khả năng thuyết phục của mình hoặc đơn giản là trở thành một người tốt hơn. Thấu hiểu không đồng nghĩa với việc lạnh lùng.
Dành ít nhất 30 phút mỗi ngày để tăng cường chức năng não bộ. Hãy dành 30 phút hàng ngày để giúp não bộ của bạn trở nên khỏe mạnh và linh hoạt hơn. Có nhiều phương pháp bạn có thể áp dụng, dưới đây là một số gợi ý:
- Giải quyết một vấn đề mỗi ngày. Dành thời gian để tìm hiểu và giải quyết các vấn đề. Vấn đề này có thể là lý thuyết hoặc cá nhân.
- Thực hiện đều đặn bài tập thể dục. 30 phút cho bài tập nhịp điệu — ngắn ngủi như việc đi dạo quanh khu phố — có thể giúp cải thiện chức năng não bộ.
- Chú ý đến chế độ ăn uống. Quả bơ, quả việt quất, cá hồi hoang dã, hạt giống và gạo lứt đều có vai trò quan trọng trong sức khỏe của não bộ.
Thực hiện tất cả các bước trên
Hiểu biết sâu sắc về lựa chọn cá nhân. Vì những lý thuyết thông thường có thể lỗi thời, hiểu biết về lựa chọn cá nhân sẽ hỗ trợ khi bạn áp dụng kỹ năng tư duy phản biện vào hành động. Liệt kê toàn bộ các lựa chọn, sau đó xem xét từng lựa chọn một.
Kết bạn với những người thông minh hơn bạn. Muốn tiến xa hơn, hãy chọn môi trường giao lưu với những người có tài năng vượt trội. Hãy từ bỏ cái tôi tự phụ để tập trung vào việc học hỏi và phát triển kỹ năng tư duy phản biện. Giao tiếp với những người thông minh sẽ giúp mở rộng tầm nhìn và trí óc của bạn.
Thất bại là bước đệm cho thành công. Đừng sợ thất bại vì nó giúp bạn rút ra bài học và trở nên mạnh mẽ hơn. Người thành công không phải là những người không từng thất bại mà là những người không bao giờ từ bỏ sau thất bại, và thành công của họ mới là điều mọi người nhìn thấy.
Lời khuyên
- Tránh quá đoán và quá phòng thủ trong phản biện. Hãy tránh sử dụng từ ngữ tuyệt đối như 'không bao giờ' trừ khi bạn chắc chắn. Tuy nhiên, hãy quyết đoán khi phê phán. Ví dụ, từ 'Chậm mà chắc' sẽ hiệu quả hơn khi nói 'Chậm mà chắc trong một số trường hợp'.
- Hãy khôn ngoan. Mục tiêu của bạn không phải là trở thành người nói nhiều mà là đưa ra các đề xuất hữu ích.
- Hỏi ý kiến người khác. Họ có thể mang đến góc nhìn mới và thay đổi cách tiếp cận của bạn. Nên lựa chọn ý kiến từ nhiều đối tượng và nguồn thông tin khác nhau.
- Phát triển kỹ năng nhận xét và học từ những lỗi và thành công của người khác.
- Đọc những bài phê bình từ các nguồn khác nhau để học hỏi từ những kinh nghiệm và ý kiến khác nhau, từ đó phát triển phong cách phê bình của mình.
- Phân biệt lập luận và quy nạp, biết được cách thức diễn dịch và phân tích từ chi tiết đến tổng quát và ngược lại.
- Sử dụng các nguồn tài liệu và Internet để nghiên cứu sâu hơn về các chủ đề bạn đang phê phán. Một bài phê phán thiếu kiến thức thường tệ hại hơn một bài phê phán kém cặn kẽ.
- Bạn có thể phê phán hiệu quả hơn nếu chủ đề là lĩnh vực chuyên môn của bạn. Ví dụ, một họa sĩ có thể phê phán một bức tranh tốt hơn một người không có kiến thức về nghệ thuật.
Cảnh báo
- Sử dụng 'phương pháp sandwich': khen ngợi, đề xuất, khen ngợi. Cách tiếp cận này giúp người nghe dễ chấp nhận hơn lời phê bình. Đồng thời, hãy gọi tên họ, cười tự nhiên và nhìn thẳng vào mắt khi nói chuyện.
- Chú ý phê bình sao cho không làm tổn thương người khác, vì họ có thể trở nên phản cảm nếu cảm thấy bị tấn công. Đừng tấn công một người ủng hộ nạo phá thai bằng cách chỉ trích gay gắt, điều này chỉ khiến họ bảo vệ quan điểm của mình và không chú ý đến luận điểm của bạn. Bắt đầu bằng lời khen ngợi thường mang lại hiệu quả cao nhất.
