Cách nhận biết giới tính cá Betta một cách chính xác. Cá Betta, loài cá chọi nổi tiếng, thường được bán riêng lẻ trong các bể chuyên dụng. Mặc dù chúng có diện mạo và hành vi tương đồng, nhưng cá đực và cá cái vẫn có những đặc điểm riêng biệt. Việc xác định giới tính là rất quan trọng nếu bạn muốn nuôi một cặp cá Betta.
Bước thực hiện
Nhận biết qua diện mạo

Đặc điểm bắt đầu xuất hiện khi cá trưởng thành. Khi còn nhỏ, cá Betta đực và cái thường khá giống nhau do cơ thể chưa phát triển đầy đủ và đặc điểm sinh dục chưa rõ ràng. Cần phải chờ đến khi có thể nhận biết được đặc điểm riêng của cá đực hoặc sau khoảng hai tháng tuổi.

Phân biệt giới tính qua kích thước và hình dạng của vây. Betta đực thường có vây lưng, vây bụng và vây đuôi dài hơn. Thường các vây của chúng dài gấp 2-3 lần so với chiều cao cơ thể. Vây lưng và vây đuôi sẽ rũ xuống khi chúng mở rộng. Còn cá cái thì vây thường ngắn hơn, kể cả khi chiều cao cơ thể cao hơn hoặc thấp hơn so với cá đực. Vây bụng của cái có hình dạng giống như một chiếc lược.
- Đặc điểm này cần phối hợp với các đặc tính khác để nhận biết giới tính một cách chính xác.

Phân biệt qua màu sắc. Betta đực thường có màu sắc rực rỡ hơn cá cái. Màu sắc của cá đực thường tươi sáng hơn và có các màu xanh dương, xanh lá cây và đỏ trên thân và vây. Màu sắc có thể thay đổi tùy thuộc vào tâm trạng và mức độ kích động của cá. Cá cái khi căng thẳng cũng có thể có màu sắc sáng hơn so với trạng thái bình thường.
- Không nên nhìn màu sắc là tiêu chí duy nhất để nhận biết giới tính, cần phải kết hợp với các đặc điểm khác để đưa ra kết luận chính xác.

Phân biệt qua cơ quan sinh sản. Cá cái có một đốm trắng nhỏ ở dưới bụng, gần vây bụng. Đây là nơi ống dẫn trứng của chúng nằm. Điềm này là đặc điểm nhận dạng dành riêng cho cá cái, không xuất hiện ở cá đực.
- Đây là điểm khó nhận biết ở cá nhỏ vì cơ quan sinh sản chưa hoàn thiện. Ở cá trưởng thành, điểm trắng sẽ dễ nhận thấy hơn.
- Nếu bạn gặp khó khăn, hãy thử cho chúng ăn. Thường thì chúng sẽ nổi lên để ăn, giúp bạn dễ dàng quan sát hơn.

So sánh hình dạng cơ thể. Betta đực thường có thân dài và thon hơn so với cái. Cơ thể của đực thường đầy đặn hơn, trong khi đó cá cái thường ngắn hơn và có bụng to hơn. Sự khác biệt này thường khó nhận biết, cần phải quan sát kỹ lưỡng để phân biệt giới tính của chúng.

Thử thách với chiếc gương. Con cá đực thường sẽ phùng mang khi gặp một con khác cùng giới tính. Cả cá đực và cá cái đều có tính hung hãn, nhưng đực thường hung dữ hơn. Bạn có thể đặt một chiếc gương ở gần hoặc bên trong bể nuôi để kích thích hành vi này. Cá đực thường sẽ tưởng rằng đó là một con cá đực khác và sẽ hiển thị hành vi thống trị.
- Cá cái cũng có thể phùng mang để thể hiện quyền lực, nhưng thường ít hung hăng hơn cá đực. Đối với cái, việc thấy một con cá khác cũng không gây ra nhiều kích động như đối với đực.
- Không nên đặt gương trong bể nuôi trong thời gian dài. Mặc dù việc quan sát cá Betta thể hiện hành vi hung hãn có thể thú vị, nhưng nó có thể gây ra căng thẳng không cần thiết cho chúng. Đặc biệt, con đực có thể mất vây nếu trải qua giai đoạn căng thẳng dài hạn.
Phân biệt giới tính qua hành vi

Phân biệt thông qua phương thức bán hàng. Phương thức bán cũng là một cách để xác định giới tính của cá Betta. Cá Betta đực thường được bán rộng rãi tại các cửa hàng vật nuôi với vẻ đẹp nổi bật, vây rộng và màu sắc bắt mắt. Nhờ những đặc điểm này mà hầu hết các cửa hàng chỉ bán cá Betta đực. Còn cá Betta cái thường được bán bởi những người yêu thú cảnh hoặc các cửa hàng cao cấp.
- Các nhân viên trong cửa hàng vật nuôi thường có kiến thức rộng hơn về thú cảnh. Tuy nhiên, kiến thức của họ cũng có giới hạn và họ chỉ biết về những loài mà họ quan tâm hoặc bán nhiều. Nếu bạn vẫn còn nghi ngờ, hãy cho rằng cá đó là cá Betta đực.

Quan sát bọt nước. Khi cá Betta đực chuẩn bị giao phối, chúng thường tạo ra bọt nước trên mặt bể nuôi. Đây là dấu hiệu rõ ràng cho việc giao phối. Cá đực thường chăm sóc con cái và chuẩn bị cho quá trình giao phối.

Quan sát râu dưới mang của cá Betta. Cả cá Betta đực và cái đều có một bộ râu dưới mang, thường có màu sắc khác biệt so với cơ thể của chúng. Thông thường, bộ râu của chúng có màu nâu hoặc đen, nhưng của con đực thì lớn hơn. Bạn chỉ có thể nhìn thấy bộ râu của con cái khi chúng khép lại mang và bạn phải quan sát kỹ lưỡng. Râu của con đực dễ nhận biết hơn, ngay cả khi mang của chúng đang mở.
Một số lời khuyên
- Phân biệt giới tính của cá Betta là một kỹ năng cần phải rèn luyện. Các nhà lai tạo có kinh nghiệm có thể nhận biết con đực ngay cả khi chúng chỉ dài khoảng 2cm!
- Nếu cảm thấy không tự tin, hãy tìm kiếm sự tư vấn từ các chuyên gia về cá Betta tại cửa hàng cá cảnh trong khu vực. Tốt nhất là bạn nên đến những cửa hàng nhỏ nhưng chuyên nghiệp.
- Nếu bạn muốn xác định giới tính của một con Betta đã trưởng thành, kích thước cũng là một chỉ số hữu ích. Thường thì con cái sẽ nhỏ hơn con đực khi so sánh kích thước toàn bộ cơ thể.
Cảnh báo
- Betta cái có thể được nuôi cùng nhau trong điều kiện sống phù hợp, nhưng con đực thì không. Không bao giờ để chúng cùng một bể nuôi. Tương tự, cá Betta đực và cái không nên chung bể trừ khi trong thời gian giao phối ngắn ngủi.