1. Nhiệt độ của trẻ khi bị sốt
Nhiệt độ của cơ thể thường có sự biến động nhẹ trong ngày, thường thấp vào buổi sáng và tăng vào buổi tối. Đồng thời, nhiệt độ cơ thể cũng có thể thay đổi khi trẻ vận động như chạy nhảy, đùa nghịch hoặc tập thể dục.
Khi nhiệt độ của trẻ cao hơn 1°C so với bình thường, có thể coi là bị sốt, cụ thể là nhiệt độ > 38°C khi đo ở hậu môn hoặc > 37,5 °C khi đo ở nách. Các trạng thái sốt theo nhiệt độ:
- Nhiệt độ từ 37,5 - 38,5°C: đây là loại sốt nhẹ.
- Nhiệt độ từ 38,5 - 39°C: đây là loại sốt vừa.
- Nhiệt độ từ 39 - 40°C: đây là loại sốt cao.
- Nhiệt độ từ 40°C trở lên: đây là loại sốt rất cao, khiến trẻ có thể bị co giật và gây tổn thương não.
Trẻ em có thể thường xuyên mắc phải sốt nhưng không phải loại sốt nào cũng đáng lo ngại, đôi khi đó cũng là một dấu hiệu tích cực bởi đó là cách mà cơ thể bé đang đối phó với vi khuẩn hoặc vi rút xâm nhập.
Sốt thường gặp ở trẻ nhỏ
Hầu hết trường hợp bé bị sốt là do nhiễm trùng (ký sinh trùng, vi trùng, siêu vi trùng), một số khác có thể do mắc các bệnh hệ thống, bệnh ác tính hoặc sốt do thuốc (như sau khi chích ngừa vaccine), do trẻ đang mọc răng hoặc các nguyên nhân khác.
Mức độ nặng nhẹ của bệnh không luôn phản ánh qua nhiệt độ cơ thể, đôi khi sốt cao không nhất thiết là dấu hiệu của một căn bệnh nặng, và ngược lại, khi trẻ mắc các bệnh nặng mà không thấy dấu hiệu sốt, thậm chí có trường hợp bất thường giảm nhiệt độ một cách không đáng kể.
2. Biện pháp điều trị tại nhà khi bé bị sốt
Không cần quá lo lắng khi bé gặp phải sốt, các mẹ có thể tự điều trị cho con bằng cách:
- Lau mát và cho bé uống thuốc giảm sốt.
- Cần chăm sóc bé uống đủ nước, đặc biệt là đối với trẻ dưới 6 tháng tuổi đang được nuôi bằng sữa mẹ hoàn toàn, nên tăng cường lượng sữa vì sữa mẹ đã chứa nước đầy đủ.
Đảm bảo bé uống đủ nước để giảm sốt
- Đặt bé vào trang phục mỏng, chất liệu thông thoáng để giúp cơ thể dễ dàng thoát ra nhiệt độ và giữ bé ở trong môi trường thông thoáng, có gió. Hãy chú ý không đóng kín cửa.
2.1. Cách làm mát cho bé
Làm mát cho trẻ là phương pháp hiệu quả giúp giảm sốt, có thể thực hiện cho bé dù có sốt nhẹ hay sốt cao sau khi đã sử dụng thuốc hạ sốt. Quan trọng nhất là phải làm mát đúng cách, không phải cứ làm mát bằng nước lạnh mà phải dùng nước ấm. Có hai cách làm mát như sau:
Cách 1: Sử dụng khăn ướt. Hãy chuẩn bị nước ấm và 5 chiếc khăn, nhúng chúng vào nước sau đó vắt nhẹ (chú ý không nên vắt quá khô) để đặt lên 2 nách, 2 bên hông và 1 khăn để lau toàn thân. Hãy thay đổi và lau khăn như vậy liên tục cho đến khi nhiệt độ cơ thể giảm xuống.
Chú ý, không nên sử dụng phương pháp này trong môi trường lạnh, vì lúc này khăn sẽ nhanh chóng lạnh và khiến bé cảm thấy không thoải mái. Đồng thời, nước lạnh có thể làm co các mạch máu, dẫn đến việc cơ thể giữ lại nhiệt độ.
Làm mát giúp bé giảm sốt một cách hiệu quả
Cách 2: Tắm nước ấm. Đặt bé vào chậu nước ấm, sau đó rót nước từ trên xuống khắp cơ thể. Sau 5 - 7 phút, lau khô bé và mặc quần áo mỏng và thoáng. Đồng thời, quan sát xem bé có bất kỳ triệu chứng nào khác không.
Khi quan sát bé bị sốt, hãy chú ý đến tinh thần của bé, lượng thức ăn, tình trạng nôn ói, tiêu, tiểu, có triệu chứng ho, thở nhanh, khó thở, hay thở không đều sau khi uống thuốc hạ sốt không?,…
Các mẹ có thể tự quan sát và giúp bé hạ sốt tại nhà nếu bé vẫn tươi tắn, chơi đùa, ăn uống bình thường và có sắc da hồng hào. Dự kiến sốt sẽ giảm trong vòng 2 ngày mà không có bất kỳ dấu hiệu gì bất thường nào xảy ra.
2.2. Dùng thuốc giảm sốt
Cách này thích hợp khi bé bị sốt vừa hoặc sốt cao mà làm mát không hiệu quả. Sử dụng thuốc chứa paracetamol với liều lượng 10 - 15mg/kg cân nặng/lần, và uống mỗi 4 - 6 giờ/lần nếu bé vẫn còn sốt.
Sử dụng thuốc chứa paracetamol với liều lượng 10 - 15mg để giảm sốt cho bé
Nếu bé đang ngủ hoặc nôn mửa và không thể uống thuốc, hãy đưa viên thuốc vào hậu môn với liều lượng tương tự như trên.
3. Khi nên đưa trẻ đi khám khi bị sốt
Sốt ở trẻ là hiện tượng phổ biến và có thể tự điều trị, tuy nhiên đối với các trường hợp nghiêm trọng hơn, các mẹ cần đưa trẻ đi thăm bác sĩ ngay trong vòng 24 giờ nếu có các biểu hiện sau:
- Đối với trẻ dưới 2 tháng tuổi: sốt trên 38°C, có dấu hiệu rối loạn, ngủ nhiều hoặc khó đánh thức.
- Đối với trẻ từ 2 - 4 tháng tuổi: trừ khi bị sốt trong 48 giờ sau tiêm vaccine và không có triệu chứng phụ khác, thì nên đưa trẻ đi khám.
- Đối với trẻ dưới 3 tuổi: bị sốt cao hơn 40°C.
- Cảm thấy đau khi đi tiểu.
- Sốt kéo dài hơn 24 giờ mà không có nguyên nhân rõ ràng hoặc lâu hơn 72 giờ vì bất kỳ lý do nào.
- Sốt tái phát sau hơn 24 giờ hạ sốt.
4. Những việc cần tránh khi chăm sóc bé bị sốt
- Hãy tránh tình trạng lo lắng quá mức, muốn trẻ hạ sốt nhanh chóng bằng cách đồng thời cho uống thuốc hạ sốt và đặt thuốc vào hậu môn, vì điều này có thể gây ra tình trạng quá liều.
- Tránh ủ ấm hoặc mặc quá nhiều quần áo cho bé khi bé đang bị sốt.
- Không sử dụng nước lạnh để lau mát và hạ sốt cho trẻ.
- Không pha rượu, cồn hoặc dấm vào nước lau mát cho trẻ.
- Tránh việc nặn chanh vào miệng của trẻ.
- Không bao giờ sử dụng Aspirin để hạ sốt cho bé vì có thể gây tổn thương cho não của bé (hội chứng Reye).
Tránh sử dụng Aspirin để hạ sốt cho trẻ nhỏ.
- Nếu sau khi lau mát và sử dụng thuốc hạ sốt mà nhiệt độ của trẻ vẫn không giảm, hãy ngay lập tức đưa trẻ đến các cơ sở y tế để được chăm sóc và điều trị kịp thời.