Giả sử bạn thường lưu trữ file, hình ảnh, dữ liệu, tài liệu quan trọng trên ổ cứng. Nếu ổ cứng gặp vấn đề, đừng quá lo lắng vì bạn vẫn có thể khôi phục và cứu vớt dữ liệu quý giá của mình, chỉ cần bỏ chút công sức và thời gian. Dưới đây là một số bí quyết mà bạn cần biết khi khôi phục dữ liệu từ ổ cứng.
Nhận diện ổ cứng lỗi
Hãy tưởng tượng ổ cứng trên máy tính của bạn như một chiếc xe ô tô, bạn có thể cảm nhận cách nó hoạt động, nghe âm thanh và đoán thời gian mỗi ngày nó chạy từ điểm A đến điểm B.
Nhưng nếu bạn bắt gặp bất kỳ dấu hiệu gì lạ lùng với ổ cứng, có thể đến lúc bạn cần phải đổi ổ cứng mới để tiếp tục sử dụng. Mytour khuyến nghị bạn thường xuyên sao lưu dữ liệu trên ổ cứng của mình. Hãy lưu ý những dấu hiệu sau:
- Nếu bạn nghe thấy âm thanh từ ổ cứng hoặc máy tính kêu lạ thường, đó có thể là dấu hiệu đầu đọc đang cố gắng đọc dữ liệu khi ổ cứng gặp lỗi.
- Gặp vấn đề với hiệu suất, máy tính bị treo, màn hình xanh, hay lỗi dữ liệu ngày càng gia tăng. Nếu bạn nhận thấy vấn đề này, hãy sao lưu hoặc chép dữ liệu quan trọng ra ổ cứng ngoại vi hoặc vị trí an toàn khác.
- Hình dạng vật lý của ổ cứng cũng có thể là dấu hiệu cho thấy nó đang gặp vấn đề. Bụi bẩn và các yếu tố khác có thể gây ảnh hưởng và làm hỏng bề mặt của ổ cứng. Hãy thử tháo ổ cứng ra một cách cẩn thận và kiểm tra xem có bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy nó đang bị hư hại không.
Thủ thuật quan trọng khi cứu dữ liệu từ ổ cứng
Nếu bạn phát hiện ổ cứng của mình đang có dấu hiệu của sự cố sắp xảy ra hoặc đã xảy ra, dưới đây là một số giải pháp và thủ thuật để kiểm tra và xác nhận vấn đề có phải liên quan đến ổ cứng hay không.
Lưu ý: Trong trường hợp nguyên nhân là do lỗi ổ cứng, khi bạn thực hiện các biện pháp này, nguy cơ mất dữ liệu và làm hỏng ổ cứng có thể tăng cao. Trong tình huống này, bạn nên tắt nguồn máy tính ngay lập tức và đưa đến các trung tâm cứu dữ liệu đáng tin cậy để nhận sự hỗ trợ.
Phương án 1: Thực hiện Kiểm tra Chẩn đoán. Hầu hết các nhà sản xuất ổ cứng cung cấp công cụ chẩn đoán miễn phí để đánh giá tình trạng ổ cứng. Fujitsu, Western Digital, Seagate và Hitachi đều cung cấp tiện ích chẩn đoán hiệu quả, vượt trội so với các tiện ích chẩn đoán tiêu chuẩn tích hợp sẵn trên hệ điều hành. Truy cập trang hỗ trợ của nhà sản xuất để tải xuống và cài đặt phiên bản tiện ích mới nhất.
Phương án 2: Quét máy tính để phát hiện phần mềm độc hại. Một nguyên nhân khác có thể gây ra sự cố như treo máy, màn hình xanh chết chóc có thể là do phần mềm gián điệp hoặc phần mềm quảng cáo cài đặt trên hệ thống. Thử chạy phần mềm diệt virus và phần mềm chống độc hại để kiểm tra xem hệ thống có bị ảnh hưởng hay không.
Phương án 3: Chạy chương trình chống phân mảnh ổ đĩa. Việc chống phân mảnh và tối ưu hóa hệ thống có thể tạo ra sự khác biệt về hiệu suất, mặc dù điều này là khá hiếm. Trên macOS, phiên bản mới sẽ tự động chống phân mảnh, đôi khi được gọi là Hot-File-Adaptive-Clustering, nhưng trên Windows, người dùng cần chạy tiện ích Disk Defragmentor được tích hợp sẵn trên hệ điều hành.
Phương án 4: Kiểm tra tất cả các kết nối bên ngoài. Mặc dù không quan trọng lắm, nhưng không nên bỏ qua giải pháp này. Hãy đảm bảo rằng ổ cứng của bạn được kết nối đúng cách với các thành phần khác trên máy tính.
Phục hồi dữ liệu từ ổ cứng
Nếu xác định nguyên nhân là do ổ cứng gặp sự cố, bạn có thể tham khảo một số lựa chọn và giải pháp dưới đây để khôi phục dữ liệu.
Lưu ý: Mytour không đảm bảo tất cả các giải pháp dưới đây sẽ đưa lại kết quả khôi phục thành công cho các tập tin và dữ liệu quý giá của bạn. Tuy nhiên, đây là các giải pháp bạn có thể thử áp dụng trước khi nghĩ đến việc đưa ổ cứng đến các trung tâm hoặc cơ sở cứu dữ liệu để được hỗ trợ.
Bước 1: Nếu bạn có quyền truy cập máy tính khác, hãy gắn ổ cứng bằng cách sử dụng cáp USB hoặc dock. Thử kết nối ổ cứng bị lỗi hoặc hỏng với máy tính khác và kiểm tra xem liệu ổ cứng có hiển thị các tập tin và dữ liệu của bạn sau khi kết nối với thiết bị hoạt động hay không.
Nếu sử dụng Mac, có thể nối kết ổ cứng có khả năng lỗi với một Mac khác thông qua cáp FireWire.
Khi khởi động máy Mac, nhấn và giữ phím T cho đến khi biểu tượng FireWire xuất hiện, mở máy Mac ở chế độ Target Mode, giúp truy cập vào ổ cứng của máy mục tiêu. Hoặc bạn có thể truy cập chế độ Target Mode bằng cách chọn System Preferences => Startup Disk Mode ở góc dưới cùng bên phải.
Bước 2: Tiếp theo, tải xuống và cài đặt phần mềm khôi phục dữ liệu để phục hồi thông tin của bạn. Trên thị trường có nhiều công cụ, phần mềm khôi phục dữ liệu miễn phí. Tuy nhiên, các ứng dụng miễn phí thường hạn chế một số chức năng. Dưới đây là danh sách các phần mềm khôi phục dữ liệu hiệu quả, bao gồm cả ứng dụng miễn phí và trả phí:
- Recuva (cho Windows / miễn phí): Một trong những công cụ khôi phục dữ liệu miễn phí hiệu quả không thể bỏ qua là Recuva. Phần mềm của Piriform cho phép khôi phục lại file và dữ liệu quan trọng từ ổ cứng đã hỏng, bị lỗi hoặc đã bị định dạng. Ngoài ra, Recuva còn hỗ trợ khôi phục tài liệu Word chưa lưu, email đã xóa, file nhạc và mọi loại dữ liệu khác.
Tải Recuva về và cài đặt tại đây: Download Recuva
- TestDisk (Windows, Mac OS X, Linux / miễn phí): TestDisk là công cụ khôi phục dữ liệu dành cho người dùng có kinh nghiệm. Được thiết kế để phục hồi các phân vùng mất mát hoặc ổ cứng không thể khởi động, đòi hỏi người dùng thao tác trên Command Prompt. TestDisk khôi phục dữ liệu nhanh chóng và hiệu quả mà không ghi đè lên ổ cứng.
Tải TestDisk về và cài đặt tại đây: Download TestDisk
- FileSalvage (cho Mac OS X / giá 80 USD): FileSalvage là sự lựa chọn hàng đầu để khôi phục dữ liệu từ ổ cứng lỗi trên Mac OS X. Phần mềm này cho phép khôi phục hơn 100 loại file khác nhau từ ổ cứng bị lỗi hoặc hỏng. Giao diện đơn giản và dễ sử dụng, FileSalvage là giải pháp tuyệt vời để cứu dữ liệu từ ổ cứng lỗi.
Tải FileSalvage về và cài đặt tại đây: Download FileSalvage
- UndeletePlus (cho Windows / giá 40 USD): Phiên bản thử nghiệm của UndeletePlus có thể quét và phát hiện các file khôi phục được, với việc nâng cấp lên gói trả phí để khôi phục chúng. Giao diện đẹp mắt, chỉ cần một cú click chuột để nhanh chóng khôi phục các file dữ liệu.
Tải UndeletePlus về và cài đặt tại đây: Download UndeletePlus
- Data Rescue 3 (cho Mac OS X/ giá 100 USD): Data Rescue 3 của Prosoft là phần mềm khôi phục dữ liệu đầu tiên trong danh sách, có giá cao nhất. Cho phép quét và sao chép dữ liệu từ ổ cứng hỏng, với tỷ lệ khôi phục cao hơn so với các phần mềm khác.
Tải Data Rescue 3 về và cài đặt tại đây: Download Data Rescue 3
Ngoài ra, hãy thử Khôi phục dữ liệu với MiniTool Partition Recovery, một công cụ hiệu quả để khôi phục dữ liệu.
Bước 3: Nếu đã thử tất cả các giải pháp trên mà vẫn không thành công, bạn nên tìm đến sự giúp đỡ từ chuyên gia hoặc các cơ sở cứu dữ liệu uy tín để đảm bảo lấy lại được dữ liệu quan trọng. Bạn có thể tham khảo các trung tâm cứu dữ liệu được đánh giá tại Hà Nội và Hồ Chí Minh.
Dưới đây là một số thủ thuật quan trọng khi cứu dữ liệu ổ cứng. Nếu bạn sử dụng Mac và vô tình xóa mất các file quan trọng, hãy xem cách khôi phục file trên Mac OS X đã xóa trên Mytour để lấy lại dữ liệu.