1. Phương pháp sản xuất tinh trùng
Tinh trùng trưởng thành có chiều dài khoảng 50 đến 60 μm và bao gồm 3 phần: đầu, cổ và đuôi. Dưới đây là phương pháp sản xuất tinh trùng:
Tinh trùng trưởng thành bao gồm đầu, cổ và đuôi
- Tinh trùng được tạo ra từ tinh hoàn của nam giới, chính xác là trong ống sinh tinh. Quá trình sản xuất tinh trùng bắt đầu khi nam giới bước vào thời kỳ dậy thì, các tế bào gốc (hay còn gọi là tinh nguyên bào) sẽ phân chia nhiều lần và biệt hóa để tạo ra tinh bào.
Sau đó, tinh bào trong ống sinh tinh sẽ tạo ra tinh trùng. Sau đó, tinh trùng sẽ di chuyển đến mào tinh và trưởng thành tại đó trước khi thực hiện xuất tinh.
- Quá trình sinh tinh ở nam giới diễn ra từ khi dậy thì đến tuổi cao tuổi. Mỗi ngày, khoảng vài trăm triệu tinh trùng được sản xuất trong mỗi tinh hoàn. Tuy nhiên, trong quá trình thụ tinh, chỉ có 1 tinh trùng có khả năng thụ tinh với trứng dựa trên hàng trăm tinh trùng được phóng vào âm đạo của phụ nữ. Khi quá trình sinh tinh bị suy giảm, chất lượng và số lượng tinh trùng cũng giảm, tạo ra nguy cơ vô sinh ở nam giới.
- Quá trình tạo ra tinh trùng thường kéo dài khoảng 70 ngày. Sau đó, khi di chuyển đến mào tinh hoàn, tinh trùng cần khoảng 12 đến 21 ngày để trưởng thành và hoàn thiện chức năng sinh sản. Do đó, để hoàn tất quá trình sinh tinh cần khoảng 10 đến 12 tuần.
2. Những yếu tố nào có thể ảnh hưởng đến quá trình tạo ra tinh trùng?
Có một số yếu tố có thể tác động đến quá trình sinh tinh như sau:
- Chế độ dinh dưỡng không cân đối, đặc biệt là thiếu hụt vitamin A, E, axit amin, axit béo, kẽm,... có thể gây giảm số lượng và chất lượng của tinh trùng.
- Môi trường sống độc hại, chứa nhiều hóa chất, phóng xạ cường độ cao, từ trường do thiết bị điện gia dụng và công nghiệp,... cùng với thói quen uống rượu bia, sử dụng ma túy cũng có thể làm giảm số lượng và chất lượng của tinh trùng.
- Nhiệt độ: Thường thì nhiệt độ ở vùng bìu thấp hơn khoảng 2 độ C so với nhiệt độ cơ thể. Điều này đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì quá trình sinh tinh. Tăng nhiệt độ có thể làm giảm quá trình sinh tinh và tăng tỷ lệ tinh trùng bị biến dạng.
Thường xuyên tiếp xúc với nhiệt độ cao có thể gây ảnh hưởng đến quá trình sinh tinh
Vì vậy, nam giới cần chú ý khi thường xuyên ngồi làm việc lâu hoặc làm việc trong môi trường nắng nóng như nghề đầu bếp, thợ hàn,... để tránh tăng nhiệt độ ở vùng bìu, điều này cũng quan trọng.
- Nhiễm khuẩn: Khi bị viêm nhiễm đường sinh dục do nhiều nguyên nhân như lậu, giang mai, viêm mào tinh hoàn, biến chứng quai bị,... cũng có thể ảnh hưởng đến tinh hoàn và quá trình sinh tinh, có thể dẫn đến tăng nguy cơ vô sinh.
- Do dùng thuốc và một số bệnh lý:
+ Một số bệnh lý có thể gây ảnh hưởng đến quá trình sản xuất tinh trùng như chấn thương cấp cứu ngoại khoa, một số bệnh mạn tính (như suy giảm chức năng gan, thận,..), bệnh ung thư,... và một số bệnh khác.
+ Các loại thuốc như thuốc nội tiết tố, các loại hóa chất trong điều trị ung thư,... cũng có thể gây ảnh hưởng đến quá trình sản xuất tinh trùng.
3. Làm thế nào để cải thiện chất lượng tinh trùng?
Tinh trùng càng khỏe mạnh thì khả năng thụ thai càng cao. Dưới đây là một số cách để cải thiện sức khỏe của tinh trùng:
- Giảm cân nếu đang trong tình trạng thừa cân, béo phì. Nên cố gắng duy trì trọng lượng hợp lý.
- Thường xuyên tập luyện để nâng cao sức khỏe, tăng sản xuất testosterone và cải thiện số lượng cũng như chất lượng tinh trùng. Tuy nhiên, cần chọn bài tập phù hợp và tránh tập luyện quá mức để không làm giảm nồng độ testosterone và gây tác dụng phản tác.
- Tránh sử dụng quá nhiều chất kích thích như bia rượu, thuốc lá.
- Hạn chế tiếp xúc với các hóa chất độc hại.
Nên chọn quần lót có chất liệu hút ẩm
- Tránh mặc quần chật, thay vào đó nên mặc quần lót rộng rãi và làm từ chất liệu cotton: Điều này giúp giữ cho vùng bìu thông thoáng, tránh tăng nhiệt ở đây, tạo điều kiện tốt nhất để nuôi dưỡng tinh trùng phát triển mạnh mẽ.
- Bổ sung thực phẩm giàu vitamin B, C, D, E và kẽm để tăng sức đề kháng và sản xuất testosterone. Điều này giúp cải thiện chất lượng tinh trùng và chức năng sinh lý cho nam giới. Cụ thể:
Cung cấp đầy đủ dưỡng chất cho cơ thể
+ Một số thực phẩm giàu vitamin B như măng tây, cải mầm, hạt ngũ cốc, rau bina, một số loại trái cây,...
+ Các thực phẩm chứa nhiều vitamin C như khoai tây, cà chua, ớt chuông, kiwi, dâu tây, bắp cải,...
+ Những thực phẩm giàu vitamin D như cá, gan bò, sữa chua, phô mai,...
+ Thực phẩm giàu vitamin E như hạt đậu nành, bí ngô, hướng dương,...
+ Các thực phẩm có nhiều kẽm như thịt bò, thịt gia cầm, hải sản, sản phẩm từ bơ, sữa,...
- Ngủ đủ giấc cũng là yếu tố quan trọng giúp cải thiện sức khỏe tinh trùng. Cần ngủ khoảng 7 đến 8 tiếng để kiểm soát hormone và giảm căng thẳng của cơ thể. Điều này cũng ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng và khả năng sinh sản của nam giới.
- Trong một số trường hợp cần thiết, nam giới có thể sử dụng thuốc theo sự chỉ định của bác sĩ. Lưu ý, không nên tự ý sử dụng thuốc khi chưa được bác sĩ chỉ định. Cũng không nên áp dụng các bài thuốc dân gian khi chưa có bằng chứng khoa học, để tránh gây ra những hậu quả nghiêm trọng.