Không chỉ đơn thuần là một thiết bị theo dõi thời gian, đồng hồ còn là một “cỗ máy” được trau chuốt tỉ mỉ và chứa đựng hàng loạt chi tiết nhỏ. Do đó, việc sửa chữa một chiếc đồng hồ không hề đơn giản, đặc biệt đối với đồng hồ cơ, mọi người không hiểu về cơ chế hoạt động phức tạp của nó. Qua bài viết này, Mytour sẽ chia sẻ với bạn một số cách sửa đồng hồ cơ bị chết chỉ trong vài bước đơn giản.
1. Đồng hồ cơ hoạt động như thế nào?
Đồng hồ cơ Handwinding
Đồng hồ cơ Handwinding với cơ chế vận hành như sau: khi xoay núm chỉnh giờ để cuộn dây tóc, dây tóc sẽ hấp thụ năng lượng. Khi đó, những tàu bánh răng chuyển năng lượng ra bộ thoát. Lúc này, bộ thoát sẽ phân bố năng lượng cho bánh xe cân bằng.
Bánh xe cân bằng sử dụng năng lượng được điều chỉnh để dao động qua lại với một tốc độ không đổi. Sau một số lượng nhịp nhất định, bánh răng điều khiển mặt số chuyển động, chuyển hóa năng lượng tới kim đồng hồ. Kim đồng hồ sẽ xoay.
Đồng hồ cơ lên dây cót tay là loại đồng hồ được sáng tạo ra kể từ thế kỉ XVI
Đồng hồ cơ tự động
Đồng hồ cơ tự động hoạt động chủ yếu nhờ sự cử động của cổ tay khiến rotor quay, hoặc việc xoay núm chỉnh giờ cũng có thể làm dây cót hấp thụ năng lượng. Sau đó, chuỗi bánh răng chuyển năng lượng ra bộ thoát. Bộ thoát phân phối năng lượng cho bánh xe cân bằng.
Tương tự như đồng hồ cơ Handwinding, bánh xe cân bằng sẽ sử dụng năng lượng được điều chỉnh để dao động qua lại với tốc độ không đổi. Với số lượng nhịp đập nhất định, bánh răng điều khiển mặt số chuyển động, chuyển hóa năng lượng tới kim đồng hồ, nhờ đó, kim đồng hồ xoay.
Cỗ máy lên cót tự động (Automatic) lần đầu xuất hiện vào thế kỷ XX
2. Nguyên nhân gây ra tình trạng đồng hồ cơ hết hoạt động?
Hết năng lượng trong bộ trữ cót
Nguyên nhân hết năng lượng trong bộ trữ cót cũng phụ thuộc vào loại đồng hồ cơ. Cụ thể:
- Đồng hồ tự lên năng lượng thủ công (quay núm vặn): Cần quay núm vặn khoảng 20 lần mỗi ngày để nạp năng lượng cho đồng hồ.
- Đồng hồ tự lên năng lượng tự động (tự tạo ra năng lượng khi đeo và cử động cổ tay hàng ngày): Đeo đồng hồ thường xuyên, ít nhất 8 tiếng mỗi ngày để duy trì năng lượng cho đồng hồ.
- Đồng hồ kết hợp cả hai phương thức: Đeo đồng hồ thường xuyên hoặc sử dụng chế độ lên dây cót mỗi ngày để nạp năng lượng.
Sau khi đầy năng lượng theo cách trên, đồng hồ có thể duy trì được khoảng 36 - 40 giờ tùy loại. Sau thời gian này, đồng hồ cần phải nạp lại năng lượng mới. Nếu không, đồng hồ sẽ dừng hoạt động ngay lập tức.
Đồng hồ cơ tự lên năng lượng tự động bị ngừng hoạt động do hết năng lượng trữ cót
Đồng hồ bị ảnh hưởng bởi từ trường
Tác động từ trường là một nguyên nhân ít được chú ý. Tiếp xúc với các thiết bị điện tử hoặc từ trường có thể làm cho đồng hồ chạy sai tốc độ. Từ trường từ các thiết bị như tủ lạnh, máy giặt, lò vi sóng,... có thể làm xoắn dây cót đồng hồ, gây sự cố ngưng hoạt động nếu tác động quá mạnh.
Đồng hồ cơ bị ảnh hưởng bởi từ trường
Thiếu bảo dưỡng, không làm sạch dầu định kỳ
Thiếu bảo dưỡng, không lau dầu đều đặn là nguyên nhân dẫn đến việc đồng hồ cơ ngừng hoạt động. Lớp dầu bôi trơn giúp máy cơ đồng hồ hoạt động trơn tru hơn, nếu không lau dầu kịp thời có thể khiến đồng hồ chạy chậm hoặc đứng. Việc sử dụng đồng hồ lâu ngày mà không tra dầu cũng có thể khiến máy cơ đồng hồ bị chết do bị oxy hóa và dầu bên trong khô đi.
Đồng hồ cơ tự nhiên không chạy, có thể do không lau dầu định kỳ
Hỏng bộ máy bên trong
Bộ máy dây cót của đồng hồ tạo ra năng lượng và truyền cho bánh răng. Bộ thoái và bộ điều khiển giúp bánh răng duy trì tốc độ ổn định, đảm bảo các kim của đồng hồ hoạt động đúng tốc độ được đặt ra.
Rơi vỡ có thể làm hỏng bộ máy của đồng hồ cơ và gây chết máy
3. Cách sửa đồng hồ cơ bị chết
Đồng hồ cơ Handwinding
Để sử dụng lại đồng hồ đã đứng/chết, bạn có thể thực hiện các bước sau: giữ nguyên núm chỉnh giờ ở vị trí ban đầu (không kéo núm ra), sau đó vặn núm theo chiều kim đồng hồ khoảng 10 đến 15 lần. Việc này sẽ căng dây cót đồng hồ và đồng hồ sẽ hoạt động trở lại như bình thường. Thực hiện thao tác này mỗi ngày để tránh đồng hồ bị đứng/chết.
Lau dầu định kỳ để tránh tình trạng đồng hồ cơ chạy không đều
Đồng hồ cơ automatic
Để đảm bảo đồng hồ automatic hoạt động chính xác và bền bỉ, bạn cần đeo nó ít nhất 8 tiếng mỗi ngày để nó có đủ năng lượng. Ngoài ra, nếu đồng hồ của bạn có tính năng lên dây thủ công, bạn có thể vặn núm để lên dây như đồng hồ cót bằng tay đã được đề cập ở trên. Điều này giúp giữ cho dây cót luôn căng và đồng hồ automatic luôn hoạt động chính xác.
Nạp đủ năng lượng để đồng hồ hoạt động chính xác
4. Lưu ý để khắc phục tình trạng đồng hồ cơ bị chết
- Đảm bảo đồng hồ của bạn được lau dầu và bảo dưỡng đúng cách theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
- Đeo đồng hồ thường xuyên nhất có thể. Với đồng hồ Automatic, nên thường xuyên đeo đồng hồ, ít nhất 8 giờ mỗi ngày để có đủ năng lượng.
- Khi đi bơi hoặc tắm hơi, không nên đeo đồng hồ.
- Lên dây cót mỗi tuần một lần để đảm bảo đồng hồ cơ của bạn luôn chạy đúng giờ.
- Tốt nhất là vào ban đêm, nếu không đeo đồng hồ, bạn nên đặt mặt đồng hồ úp xuống trên một tấm vải mịn để dây cót giữ năng lượng lâu hơn.
Đeo đồng hồ thường xuyên nhất có thể
Bài viết trên này đã hướng dẫn bạn 'Cách khắc phục đồng hồ cơ bị chết chỉ trong vài bước đơn giản'. Hẹn gặp lại bạn trong các bài viết tiếp theo!