Buzz
Thiếu “khả năng chống đỡ” trước áp lực, nhiều người trẻ lựa chọn cách tránh không mong muốn. Điều này đáng phải lên án hay là đáng để cảm thông?
Gần đây, lan truyền trên các tờ báo với tiêu đề “cô học sinh lớp 9 đã qua đời sau khi rơi từ tầng 26 chung cư ở Hà Nội”; “một cô học sinh lớp 8 ở Bắc Ninh đã chọn cái chết bằng cách treo cổ tại nhà”, “nam học sinh có tên L.N.N.M (Sinh năm 2006) học tại trường THPT chuyên Hà Nội – Amsterdam. Theo những dòng chữ cuối cùng nam học sinh để lại, cậu đã phải chịu nhiều áp lực từ việc học tập cũng như không nhận được sự động viên, sự cảm thông đúng mực từ phía bố mẹ. Nhiều lần cậu đã phải học tới tận 3 -4 giờ sáng. Trước áp lực học hành đó, cậu đã quyết định mà nhảy lầu tự tử”...
Theo thống kê của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, vào năm 2022, có khoảng 20.000 thanh niên Việt Nam tự tử. Đây là một con số đáng lo ngại, cho thấy áp lực cuộc sống đang đẩy người trẻ Việt Nam vào trạng thái tuyệt vọng và bế tắc. Ngoài ra, theo một nghiên cứu của Trung tâm Nghiên cứu Tâm lý - Xã hội, Đại học Quốc gia Hà Nội năm 2022, tỷ lệ người trẻ Việt Nam có ý định tự tử là 12,5%. Đây là một tỷ lệ khá cao, cho thấy nhiều người trẻ đang phải đối mặt với những khó khăn và áp lực tâm lý.
Nguyên nhân dẫn đến tình trạng người trẻ Việt Nam chịu áp lực ít và chọn cách tránh xa như vậy là từ đâu?
Đầu tiên có thể kể đến đó là áp lực từ gia đình. Áp lực từ gia đình là một trong những vấn đề đau đầu của người trẻ Việt Nam hiện nay. Áp lực này có thể đến từ nhiều phía, nhưng phổ biến nhất là từ sự kỳ vọng của cha mẹ. Nhiều cha mẹ đặt kỳ vọng quá cao lên con cái, khiến con cái cảm thấy áp lực phải thành công và đạt được những thành tích cao. Điều này có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng, như căng thẳng, trầm cảm, thậm chí là tự tử.
Một số minh chứng cụ thể về sức ép từ phía gia đình đối với người trẻ Việt Nam có thể đề cập đến việc bố mẹ ép buộc con cái học thêm, học quá tải, học không đúng khả năng. Đây thực sự là một trong những áp lực phổ biến nhất mà người trẻ Việt Nam phải đối mặt.
Khá nhiều phụ huynh cho rằng để thành công trong học tập và cuộc sống, con cái cần phải học thêm nhiều, khiến cho họ phải dành quá nhiều thời gian cho việc học, từ đó bỏ lỡ những hoạt động khác và dẫn đến cảm giác mệt mỏi, căng thẳng. Hay thậm chí là khi bố mẹ so sánh con cái với bạn bè, người thân. Việc so sánh con cái với người khác có thể làm cho con cái cảm thấy tự ti và thấp hèn. Khi bố mẹ luôn so sánh con cái với những người thành công hơn, con cái sẽ cảm thấy chưa đủ tốt và không thể đạt được những thành công như người khác, điều này dẫn đến những suy nghĩ tiêu cực và ảnh hưởng đến tâm lý của con. Ngoài ra, cũng có khá nhiều phụ huynh không tôn trọng sở thích và ước mơ của con cái.
Khá nhiều phụ huynh chỉ muốn con cái học và thành công theo ý của mình, mà không quan tâm đến sở thích và ước mơ của con cái, khiến cho con cái cảm thấy bị gò bó và không có quyền tự do lựa chọn. Phụ huynh kiểm soát quá nhiều cuộc sống của con cái sẽ khiến con cái cảm thấy ngột ngạt và mất tự do, dẫn đến những mâu thuẫn giữa cha mẹ và con, đồng thời cản trở sự phát triển của con. Sức ép từ phía gia đình có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng đối với người trẻ. Stress, trầm cảm, thậm chí là tự tử là những hậu quả có thể xảy ra khi người trẻ phải chịu quá nhiều áp lực từ gia đình.
Bên cạnh những áp lực từ gia đình, người trẻ hiện nay còn phải đối mặt với những áp lực từ xã hội. Xã hội hiện đại đang ngày càng cạnh tranh, khiến người trẻ rơi vào tình trạng áp lực đồng trang lứa, cảm thấy áp lực về thành công, phải theo kịp xu hướng và đạt được những thành công nhất định cùng với đó là áp lực về ngoại hình - xã hội hiện đại ngày càng đề cao vẻ đẹp ngoại hình, khiến người trẻ cảm thấy áp lực phải có ngoại hình hoàn hảo khiến họ phải dành nhiều thời gian và tiền bạc cho việc làm đẹp, từ đó ảnh hưởng đến sức khỏe và tài chính.
Bên cạnh đó người trẻ cũng phải đối mặt với áp lực từ các mối quan hệ phức tạp khiến người trẻ cảm thấy áp lực phải duy trì các mối quan hệ này, từ đó ảnh hưởng đến tâm lý và sức khỏe và còn nhiều áp lực từ các vấn đề xã hội khác. Xã hội Việt Nam hiện nay đang đối mặt với nhiều vấn đề, như: ô nhiễm môi trường, tham nhũng, bất công xã hội,... Điều này cũng là một yếu tố khiến người trẻ cảm thấy áp lực và bất an về tương lai.
Ngoài những áp lực gián tiếp từ gia đình và xã hội thì bản thân mỗi người trẻ cũng thiếu những kỹ năng như kỹ năng giải quyết vấn đề hiệu quả, khiến họ dễ bị stress khi gặp khó khăn hoặc thiếu sự hỗ trợ từ gia đình và xã hội khi gặp áp lực, khiến họ cảm thấy cô đơn và lạc lõng.
Vậy khi người trẻ chọn tự tử để thoát khỏi áp lực và nỗi buồn họ đang phải đối mặt như đã đề cập trên, liệu điều đó có xứng đáng bị lên án hay là cần được cảm thông?
Đây thực sự là một câu hỏi không dễ để trả lời, bởi nó có thể phụ thuộc vào quan điểm của từng người. Tuy nhiên, theo tôi, việc người trẻ chọn tự tử để giải thoát khỏi áp lực và nỗi buồn là một hành động đáng được cảm thông hơn là bị lên án.
Tại sao tôi lại nói như vậy?
Chúng ta cần đặt mình vào vị trí của người trẻ để hiểu được những khó khăn và áp lực mà họ phải đối mặt. Áp lực từ học tập, công việc, gia đình, xã hội,... có thể khiến người trẻ cảm thấy tuyệt vọng và không thể nào vượt qua, dẫn đến những suy nghĩ tiêu cực. Trong những thời điểm như vậy, họ có thể không còn sáng suốt để suy nghĩ thấu đáo về hậu quả của hành động của mình.
Tuy nhiên, chúng ta cần phải lên án hành động tự tử vì nó là một hành động tiêu cực, gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho bản thân, gia đình và xã hội. Người tự tử sẽ để lại nỗi đau và sự mất mát cho những người thân yêu của họ. Ngoài ra, tự tử cũng là một hành động gây ra tổn thất về kinh tế và xã hội.
Nếu đã đọc đến đây, có lẽ mọi người sẽ nghĩ rằng tôi đang đổ lỗi cho gia đình, nhà trường và xã hội. Nhưng không, tất cả đều là nạn nhân.
Hành động tự tử đặt ra một vấn đề nghiêm trọng, có thể đưa đến cái chết của người trẻ. Khi một người trẻ tự tử, điều đó gây ra một bi kịch cho cả gia đình và xã hội. Tuy nhiên, không nên trách móc bất kỳ ai trong tình huống này, vì tất cả đều là nạn nhân. Người trẻ tự tử là nạn nhân của bệnh tâm thần. Nhiều trường hợp tự tử của người trẻ liên quan đến các vấn đề sức khỏe tâm thần như trầm cảm, rối loạn lưỡng cực, rối loạn ăn uống hoặc rối loạn nhân cách. Những vấn đề này có thể khiến người trẻ cảm thấy tuyệt vọng và mất hy vọng vào cuộc sống. Người trẻ tự tử cũng là nạn nhân của áp lực xã hội.
Ngày nay, người trẻ đối mặt với nhiều áp lực từ gia đình, trường học và xã hội. Những áp lực này có thể khiến người trẻ cảm thấy căng thẳng, lo lắng và không có khả năng đối phó. Cha mẹ của những người trẻ tự tử cũng là nạn nhân. Cha mẹ của những người trẻ tự tử thường cảm thấy tội lỗi, hối hận và đau khổ. Họ có thể tự đổ lỗi cho mình vì không thể ngăn chặn con mình tự tử. Xã hội cũng là nạn nhân của tự tử ở người.
Tự tử ở người trẻ là một vấn đề xã hội nghiêm trọng, là dấu hiệu cho thấy xã hội không cung cấp đủ sự hỗ trợ cho người trẻ. Do đó, khi một người trẻ tự tử, không nên trách móc bất kỳ ai. Tất cả đều là nạn nhân. Thay vào đó, cần phải hiểu nguyên nhân dẫn đến tự tử ở người trẻ và có biện pháp can thiệp kịp thời để ngăn chặn những trường hợp tương tự xảy ra.
Để giúp người trẻ Việt Nam nâng cao khả năng chịu áp lực và giảm tình trạng tìm cách giải thoát không mong muốn, cần sự phối hợp của nhiều bên bao gồm gia đình, nhà trường và xã hội.
Người ảnh hưởng trực tiếp và sâu sắc nhất đến người trẻ là gia đình.
Bất kể làm cha hay làm mẹ, ai cũng mong muốn tốt cho con cái mình. Chỉ là đôi khi họ không thực hiện đúng cách. Để giúp con cái phát triển tốt hơn, cha mẹ cần tạo môi trường gia đình ấm áp, yêu thương và quan trọng hơn, giúp con trẻ cảm thấy được yêu thương và quan tâm. Đây là nền tảng quan trọng giúp trẻ có tâm lý vững vàng, tự tin đối mặt với áp lực.
Ngoài ra, cha mẹ cần tôn trọng sở thích và ước mơ của con trẻ, không đặt ra những kỳ vọng quá cao và không ép buộc trẻ theo đuổi những gì mà cha mẹ muốn. Thay vào đó, hãy giúp trẻ khám phá những điều mà chúng đam mê và lắng nghe, chia sẻ với con trẻ về những khó khăn mà chúng đang gặp phải.
Gia đình đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển toàn diện của người trẻ về cả thể chất và tinh thần. Khi được yêu thương, quan tâm và thấu hiểu từ gia đình, người trẻ có sức mạnh để vượt qua khó khăn và áp lực trong cuộc sống. Bên cạnh gia đình, nhà trường cũng nên tăng cường giáo dục kỹ năng sống cho học sinh, giúp họ biết cách đối phó với áp lực và căng thẳng, tạo môi trường học lành mạnh, giúp học sinh phát triển toàn diện về cả thể chất và tinh thần.
Cùng với toàn xã hội, chúng ta cần tăng cường nhận thức về sức khỏe tâm thần, giúp mọi người hiểu được tầm quan trọng của việc chăm sóc sức khỏe tâm thần và tạo ra môi trường sống lành mạnh, giúp người trẻ phát triển và hòa nhập với cộng đồng. Mỗi thành viên trong gia đình, nhà trường và xã hội cần đóng góp để tạo ra một môi trường sống lành mạnh, giúp người trẻ phát triển toàn diện về cả thể chất và tinh thần, từ đó giảm thiểu tình trạng tự tử ở người trẻ.
Và cuối cùng, chính bản thân mỗi người trẻ cần tự chăm sóc mình. Áp lực, nỗi buồn và căng thẳng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất và tinh thần của chúng ta. Nếu bạn đang gặp phải những vấn đề này, hãy chậm lại và tìm hiểu các cách giảm căng thẳng dưới đây:
Vẫn còn nhiều cách khác để giúp chúng ta giải tỏa căng thẳng, mệt mỏi, áp lực và muộn phiền, tuy nhiên mình chỉ tóm tắt lại một số mẹo cụ thể đã áp dụng và thấy hiệu quả như sau:
Tự tử là một khái niệm mà chúng ta không còn xa lạ. Dường như đó là một điều kinh khủng mà chúng ta hiếm khi nghĩ đến hoặc gặp phải. Thế nhưng, đó lại là một vấn đề đang lặng lẽ diễn ra và có dấu hiệu gia tăng.
Theo thống kê, tự tử là nguyên nhân thứ hai gây tử vong trong nhóm tuổi từ 15 - 29 trên toàn cầu, chỉ sau tai nạn giao thông, theo nghiên cứu gần đây nhất của Tổ chức Y tế Thế giới WHO. Ở Việt Nam, vấn đề này dần không còn bị lãng quên.
Đầu tiên, chúng ta cần học cách kiểm soát suy nghĩ của mình. Khi chúng ta cảm thấy áp lực, buồn bã hoặc căng thẳng, thường chúng ta tập trung vào những suy nghĩ tiêu cực, điều này khiến cho tình trạng cảm xúc của chúng ta trở nên tồi tệ hơn. Thay vào đó, chúng ta nên tập trung vào những điều tích cực trong cuộc sống.
Chúng ta cũng có thể thử viết nhật ký để giải tỏa những suy nghĩ và cảm xúc của mình hoặc chia sẻ câu chuyện của mình với người thân, bạn bè. Dù không chắc họ sẽ đưa ra lời khuyên, nhưng chắc chắn rằng việc nói ra và có người lắng nghe sẽ giúp bạn cảm thấy thoải mái hơn là giữ trong lòng.
Thứ hai, tập thể dục thường xuyên là một cách tuyệt vời để giảm căng thẳng và cải thiện tâm trạng. Khi tập thể dục, cơ thể sản sinh ra hormone endorphin, giúp cải thiện tâm trạng và giảm đau. Vì vậy, hãy cố gắng tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày.
Thứ ba, thực hiện các hoạt động thư giãn như thiền, yoga, nghe nhạc, đọc sách,... có thể giúp chúng ta giảm căng thẳng và cảm thấy bình tĩnh hơn. Hãy tìm một hoạt động thư giãn mà bạn thích và dành thời gian hàng ngày để thực hiện nó.
Thứ tư, mở rộng mối quan hệ xã hội cũng có thể giúp chúng ta cảm thấy được yêu thương và hỗ trợ. Vì vậy, hãy dành thời gian cho những người thân yêu và tham gia vào các hoạt động nhóm.
Cuối cùng, nếu áp lực, nỗi buồn, và căng thẳng trở nên quá nặng nề và ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày, bạn nên tìm kiếm sự hỗ trợ chuyên nghiệp từ bác sĩ tâm lý hoặc chuyên gia tâm thần.
Đừng cố gắng đảm nhận quá nhiều nhiệm vụ cùng một lúc. Hãy học cách từ chối những yêu cầu không cần thiết.
Hãy dành thời gian hàng ngày để làm những việc mà bạn thích như đọc sách, thể dục,...
Dành thời gian hàng ngày để suy nghĩ về những điều bạn biết ơn. Điều này sẽ giúp bạn tập trung vào những điều tích cực trong cuộc sống.
Nếu đã thử mọi cách mà tình trạng của bạn vẫn không cải thiện hoặc trở nên nghiêm trọng hơn, đừng ngần ngại tìm sự giúp đỡ từ gia đình, bạn bè hoặc các chuyên gia.
