Bí Quyết Tạo Trang Wiki

Đặt Mục Tiêu Cho Trang Wiki Của Bạn. Việc hiểu rõ mục đích của trang wiki sẽ giúp bạn chọn đúng phần mềm và máy chủ. Wiki có thể là cá nhân, mở cộng đồng, hoặc có mục đích khác nhau. Bạn có thể sử dụng wiki để theo dõi mục tiêu cá nhân, tạo tài liệu hướng dẫn sản phẩm, hợp tác trong dự án, hoặc thảo luận về sở thích của bạn, và nhiều hơn nữa.

• Wiki phát huy hiệu quả nhất khi có sự đa dạng trong nội dung, thu hút nhiều người đóng góp và biên tập. Nếu bạn muốn xây dựng một trang wiki phổ biến, hãy tập trung vào việc phát triển nội dung đa dạng.
• Ví dụ, tạo ra một trang wiki về một công ty game và tất cả các trò chơi của họ sẽ hấp dẫn hơn là chỉ viết về một trò chơi cụ thể của họ.

Quyết Định Tự Tạo Máy Chủ Hay Sử Dụng Dịch Vụ Lưu Trữ Wiki. Nếu bạn muốn kiểm soát cao hơn và tự quản lý trang wiki, hoặc bạn muốn trang wiki của mình hoạt động mạnh mẽ hơn, bạn nên tự tạo máy chủ riêng. Nhưng nếu bạn không có kinh nghiệm kỹ thuật, hãy dùng dịch vụ lưu trữ wiki để xây dựng và vận hành trang wiki một cách dễ dàng hơn, mặc dù bạn sẽ không có quyền kiểm soát cao như vậy.

• Nếu bạn dự định rằng trang wiki sẽ thu hút nhiều lượt truy cập và có nhiều nội dung, việc tự tạo máy chủ có thể gặp một số hạn chế. Việc di chuyển nội dung từ dịch vụ lưu trữ sang máy chủ của bạn sau này cũng sẽ trở nên khó khăn.
• Sử dụng dịch vụ lưu trữ wiki có nghĩa là địa chỉ của trang wiki sẽ có tên của dịch vụ đó. Ví dụ, nếu bạn sử dụng Wikia, địa chỉ của trang wiki sẽ là yourwiki.wikia.com. Nếu bạn tự tạo máy chủ cho trang wiki của mình, bạn có thể mua một tên miền riêng và tạo địa chỉ wiki như sau: yourwiki.com.
• Chi phí tự lưu trữ trang wiki của bạn có thể cao hoặc thấp tùy thuộc vào máy chủ bạn chọn. Hãy chắc chắn bạn tìm được một máy chủ có thời gian hoạt động ổn định và dịch vụ hỗ trợ chất lượng. Hãy tìm hiểu thêm về cách chọn máy chủ riêng trong các bài viết tương tự.

Chọn Gói Phần Mềm. Dù bạn sử dụng dịch vụ lưu trữ wiki hay có máy chủ riêng, bạn sẽ cần phải chọn một gói phần mềm phù hợp. Hầu hết các dịch vụ lưu trữ wiki sẽ cung cấp phần mềm mà họ hỗ trợ, nhưng nếu bạn có máy chủ riêng, hãy lựa chọn gói phần mềm phù hợp nhất với bạn. Sử dụng những dịch vụ như WikiMatrix để so sánh các tính năng kỹ thuật của các gói phần mềm.

• MediaWiki – Là phần mềm wiki phổ biến nhất và được sử dụng bởi nhiều trang web lớn như Mytour, Wikipedia, và nhiều trang wiki khác. Nhiều dịch vụ lưu trữ wiki cũng sử dụng MediaWiki.
• TikiWiki – Là phần mềm wiki phổ biến thứ hai, được sử dụng bởi nhiều trang web và dịch vụ lưu trữ wiki. TikiWiki có nhiều plugin mạnh mẽ, cho phép bạn mở rộng tính năng như diễn đàn, thư viện ảnh, lịch, vv.
• UserPress – Là một plugin wiki cho WordPress, cung cấp đầy đủ tính năng của một trang wiki nhưng dễ sử dụng hơn nhiều.
• DokuWiki – Là một phần mềm wiki nhỏ gọn nhưng ngày càng trở nên phổ biến, đặc biệt trong các doanh nghiệp. Nó được thiết kế để sử dụng cho các nhóm làm việc và có nhiều tầng truy cập.

Chọn dịch vụ lưu trữ wiki. Hãy xem xét kỹ lưỡng trước khi quyết định sử dụng dịch vụ lưu trữ cho trang wiki mới của bạn. Dù có nhiều sự lựa chọn trên thị trường, từ miễn phí đến trả phí, nhớ rằng việc sử dụng dịch vụ này sẽ giúp bạn dễ dàng khởi tạo và vận hành trang wiki. Hãy nhớ rằng việc chuyển đổi sang một dịch vụ lưu trữ khác có thể gặp phải nhiều khó khăn. Có một số dịch vụ lưu trữ phổ biến như sau:

Tạo trang wiki của bạn. Quy trình tạo trang wiki có thể thay đổi tùy theo từng trang web, tuy nhiên, thường thì bạn chỉ cần tạo tên người dùng và nhấp chuột vào nút 'Tạo Wiki' trên trang chính của dịch vụ lưu trữ wiki. Một số dịch vụ yêu cầu bạn điền thông tin để xác nhận, trong khi những dịch vụ khác chỉ cần tên và một số thông tin cơ bản.

Tùy chỉnh trang wiki mới. Hầu hết các dịch vụ lưu trữ wiki cung cấp nhiều tùy chọn tùy chỉnh, bao gồm các mẫu (templates) và hình ảnh sẵn có. Hãy tìm một mẫu phù hợp hoặc tải lên các hình ảnh để tạo nên một trang wiki đồng nhất.

Tải phần mềm wiki lên máy chủ của bạn. Nếu bạn quyết định tự tạo máy chủ để lưu trữ trang wiki, bạn cần cài đặt phần mềm wiki lên máy chủ. Một số máy chủ có sẵn phần mềm wiki để cài đặt, tuy nhiên có thể không phù hợp với nhu cầu của bạn. Xem thêm hướng dẫn cài đặt MediaWiki hoặc TikiWiki.

Tạo cơ sở dữ liệu (database). MediaWiki hỗ trợ MySQL và SQLite. Nếu sử dụng SQLite, chỉ cần đặt tên cho cơ sở dữ liệu. Nếu sử dụng MySQL, cài đặt chương trình và tạo cơ sở dữ liệu mới với các lệnh sau:

create database wikidb;

grant index, create, select, insert, update, delete, alter, lock tables on wikidb.* to 'username'@'localhost' identified by 'password';

• Thay username và password bằng tên và mật khẩu bạn muốn sử dụng.
• localhost có thể giữ nguyên là 'localhost' trừ khi cơ sở dữ liệu ở máy chủ khác. Trong trường hợp đó, sửa localhost thành địa chỉ máy chủ của cơ sở dữ liệu.
• Xem thêm hướng dẫn tạo cơ sở dữ liệu trên MySQL.

Chạy ngôn ngữ cài đặt (installer script) từ trình duyệt. Sau khi tải và tạo cơ sở dữ liệu, truy cập index.php trên máy chủ để chạy ngôn ngữ cài đặt. Mediawiki sẽ kiểm tra cấu hình và yêu cầu bạn nhập thông tin về trang wiki:

• Tên trang Wiki – Hiển thị trong siêu dữ liệu và trên trang web.
• E-mail liên hệ - Địa chỉ email quản trị.
• Ngôn ngữ - Chọn ngôn ngữ giao diện.
• Bản quyền và Giấy phép - Chọn giấy phép, ví dụ như Giấy phép Tài liệu Tự do GNU.
• Tên và mật khẩu quản trị - Tài khoản quản trị đầu tiên để hạn chế người dùng.
• Máy chủ lưu trữ cơ sở dữ liệu - Nơi lưu trữ cơ sở dữ liệu.
• Tên và mật khẩu cơ sở dữ liệu - Thông tin truy cập cơ sở dữ liệu.

Tùy chỉnh trang wiki của bạn. Sau khi tạo và chạy trang wiki, thay đổi hình thức và logo để phù hợp với người dùng.

Điều chỉnh quyền cho phép. Thay đổi quyền cho phép truy cập và biên tập nội dung trang wiki theo nhu cầu. Điều này quan trọng trong các thiết lập web kinh doanh khi muốn phát triển mạng lưới cộng tác viên.

Bắt đầu viết nội dung. Trang wiki của bạn đã sẵn sàng để bắt đầu viết nội dung! Hãy tạo ra các bài viết hấp dẫn để thu hút người đọc và cộng tác viên. Nhớ rằng việc viết nội dung là quan trọng nhất để phát triển trang wiki của bạn. Hãy tận dụng cơ hội này để tạo ra một cộng đồng trên trang web của bạn!

Tạo danh mục. Danh mục giúp tổ chức nội dung của trang wiki một cách rõ ràng. Bạn có thể tạo các danh mục chính như 'Tổ chức' hoặc 'Trợ giúp' và phân loại bài viết dựa trên chúng. Hãy tận dụng tính linh hoạt của các danh mục để tổ chức trang wiki của bạn một cách hiệu quả.

Viết tài liệu hướng dẫn và chính sách. Tài liệu này sẽ hướng dẫn cách viết bài và quy định cho cộng đồng cùng tham gia vào trang wiki của bạn. Hãy linh hoạt và thân thiện khi đặt ra các quy định để thu hút sự tham gia từ mọi người.

Học cú pháp wiki cơ bản. Việc hiểu và sử dụng cú pháp wiki cơ bản giúp bạn tạo ra các bài viết một cách linh hoạt và chuyên nghiệp. Đừng ngần ngại thử nghiệm và sáng tạo trong việc sử dụng cú pháp này.

Sử dụng mẫu và phong cách từ các trang wiki khác. Hãy học hỏi từ các trang wiki thành công và áp dụng những phong cách, mẫu mã phù hợp với trang của bạn. Tuy nhiên, hãy nhớ là không phải tất cả các quy tắc của Wikipedia cũng phù hợp với trang của bạn.

Theo dõi trang web của bạn. Một trong những điều quan trọng nhất khi quản lý một trang wiki là theo dõi hoạt động trên trang. Điều này giúp bạn duy trì sự sắp xếp và chất lượng của nội dung, đồng thời phát hiện và khắc phục sự can thiệp không mong muốn nhanh chóng.

Khuyến khích sự tích cực từ cộng đồng. Động viên và tạo điều kiện cho các thành viên tích cực trong cộng đồng của bạn tham gia viết bài và quản lý trang web. Sự tích cực của họ sẽ giúp trang wiki phát triển mạnh mẽ hơn.

Phổ biến trang wiki của bạn. Hãy tận dụng các kênh quảng bá như mạng xã hội, diễn đàn, và blog để thông báo về trang web của bạn và thu hút người đọc mới.

Mở rộng phạm vi của trang web. Nâng cao trải nghiệm người dùng bằng cách thêm các tính năng mới như diễn đàn, phòng trò chuyện, lịch, v.v… Điều này giúp trang wiki của bạn trở thành một trung tâm hoạt động trực tuyến sôi động.

Hưởng thụ thành quả của công việc! Tận hưởng thành quả của công sức bạn đã đầu tư vào việc xây dựng và phát triển trang wiki của mình. Chia sẻ niềm vui với cộng đồng và tiếp tục tạo ra những nội dung hấp dẫn và ý nghĩa.

• Nếu bạn đã thành thạo PHP và một chút Javascript, hãy tận dụng kiến thức đó để tạo ra các tính năng động trên trang wiki của bạn.
• Khi bạn hiểu biết về HTML, CSS, và thậm chí là Javascript, hãy thử nghiệm việc tạo hoặc cập nhật giao diện cho trang wiki của bạn.
• Một trang wiki cần phải dễ sử dụng. Mọi trang trên wiki của bạn đều nên đứng độc lập, không cần phải phụ thuộc vào trang khác để hiểu và biên tập. Hãy lấy Bách Khoa Toàn Thư làm ví dụ, mỗi bài viết có thể đứng độc lập. So với Wikibooks, trang web này có ít tính độc lập hơn vì nó liên kết đến nhiều trang wiki khác.

• Cẩn thận với nguy cơ bị xóa nội dung mà bạn đã dành nhiều công sức để tạo ra trên trang wiki. Hãy luôn sao lưu thông tin nếu có thể để đề phòng tình huống này xảy ra.
• Hãy hỗ trợ cộng tác viên viết bài và giữ gìn tinh thần lịch sự trong quản lý trang web của bạn.
• Nắm rõ các quy định của dịch vụ lưu trữ wiki để tránh xung đột hoặc vi phạm quy định.
• Tránh đăng tải thông tin vi phạm bản quyền để tránh rủi ro pháp lý.
• Đừng sử dụng trang wiki cho mục đích không đạo đức.
• Tôn trọng và tuân thủ các quy định để tránh lừa đảo và vi phạm pháp luật.

• Cách tạo một wiki thành công
• Bắt đầu và Vận hành một Trang web Wiki