Bạc xỉu - hòa quyện ba nền văn hóa Hoa – Việt – Pháp, một biểu tượng độc đáo của Sài Gòn từng ngàn xưa. Lịch sử cafe bạc xỉu sâu đậm, bắt nguồn từ cộng đồng người Hoa tại Sài Gòn.
Cộng đồng người Hoa Sài Gòn, tiên phong trong kinh doanh quán cafe và đồ ăn sáng như hủ tiếu, xíu mại, bánh bao, đã góp phần lan tỏa cafe đến với giới bình dân đầu tiên tại Sài Gòn.

Bí quyết thưởng thức cafe bạc xỉu số 1
Cách thức ban đầu của cafe Sài Gòn được gọi là “cà phé”. Ngày nay, khi bước vào một quán nước, bạn sẽ nghe từ “phé nại” (cafe có sữa). Đối với tôi, để thưởng thức hương vị đích thực của cafe bạc xỉu kiểu Sài Gòn xưa, không gì bằng việc đến các quán cafe vợt “kho” cafe sử dụng ấm đất.
Cốt gốm ấm đất màu da lươn sản xuất tại làng gốm Bình Dương.
Ở Sài Gòn, chỉ còn một vài địa điểm duy trì phong cách pha cafe bằng vợt và ấm đất. Quán cà phê ông Thanh trên đường Tân Phước (quận 11, gần chợ Thiếc) và quán cafe Cheo Leo ở hẻm 109 Nguyễn Thiện Thuật (quận 3) là những nơi được biết đến nhiều nhất.
Chiếc ấm đất màu da lươn từng thời rất phổ biến trong việc sắc thuốc Bắc. Xuất xứ từ các làng gốm nổi tiếng tại Việt Nam, đặc biệt là làng gốm Lái Thiêu thuộc tỉnh Bình Dương từng rất nổi tiếng.

Cách uống cafe bạc xỉu 2
Việc pha cafe bằng vợt tại quán cafe Cheo Leo.
Thú vị, người Hoa ở Sài Gòn xưa đã nghĩ ra phương pháp 'kho' cafe bằng siêu đất này. Khi đã kho, họ sử dụng siêu đất để giữ nhiệt cafe trên lò than củi.
Nếu nước pha cafe theo phong cách phương Tây thường ở trên dưới 95 độ, thì nước pha cafe vợt ở nhiệt độ gần 100 độ. Hương vị cafe do đó có mùi khen khét đặc trưng, pha lẫn mùi khói than và cách giữ nhiệt trên lò than tạo ra hương vị riêng biệt, khác hoàn toàn so với cafe phin hay phễu Tây.
Các tầng lớp trung lưu ở Sài Gòn xưa, người nghiền cafe, thường ngồi đợi giọt cafe phin trong những quán sang trọng. Người dân thường phải ngồi chờ một ly cafe pha bằng vợt, có hương vị khen khét và đậm đà.

Cách uống cafe bạc xỉu 3
Ở những quán nước trong Chợ Lớn thời 1970s, không ai có thể nhìn thấy phin pha cafe. Dân lao động không có thời gian để đếm từng giọt thời gian rơi xuống cốc.
Từ những quán cafe vợt, cafe bạc xỉu và cafe sữa đặc mới xuất hiện. Sữa tươi được xem là hàng cao cấp hơn và ít phổ biến ở chỗ bình dân. Sữa đặc Ông Thọ hay Con Chim (thương hiệu của Nestle) đã trở nên phổ biến vì giá rẻ và dễ bảo quản.
Trong ký ức của người Sài Gòn xưa, cafe bạc xỉu thường là lựa chọn cho trẻ em khi theo cha vào quán. Trẻ nhỏ không thể uống cafe đen như cha mình, nhưng hương vị cafe quá quyến rũ. Khi phụ nữ bắt đầu ghé quán cafe, cafe bạc xỉu trở thành "cầu nối" đưa họ đến cafe sữa, hoặc đơn giản chỉ là thức uống thơm vị cafe gần gũi hơn với người đồng hành.
Ngày nay, cafe bạc xỉu vẫn là lựa chọn tuyệt vời cho trẻ em muốn thử uống cà phê, hoặc phụ nữ không ưa vị đắng của cafe rang mạnh. Nhiều nơi bán cafe bạc xỉu đá không đúng cách, tỉ lệ cafe bạc xỉu ít, sữa nhiều, chỉ khi uống nóng mới thấy hương thơm quyến rũ của cafe. Riêng cafe sữa đậm đặc hơn cafe bạc xỉu, thích hợp uống nóng hoặc đá.

Cách uống cafe bạc xỉu 4
Người dân Sài Gòn chấp nhận và lựa chọn những nét tốt của nhiều nền văn hóa, tạo ra sản phẩm phù hợp với đất nước này. Cafe bạc xỉu, cafe sữa đá "made in Saigon" có sức cuốn hút trong và ngoài nước, trên phạm vi toàn cầu. Vì cafe latte của Ý cũng chỉ là cà phê pha chung với sữa tươi thôi.
Việc pha cafe bạc xỉu ngon lại không dễ dàng như nhiều người nghĩ. Mình thường phải đến các quán cafe vợt để thưởng thức một ly cafe bạc xỉu chất lượng. Những người pha chế tại quán này đã có hơn nửa thập kỷ kinh nghiệm, không cần công cụ đong đếm mà vẫn tạo ra một ly cafe bạc xỉu với hương vị cân bằng, kết hợp vị đắng của cafe, vị ngọt béo của sữa đặc và hương thơm của lò than củi, khiến ta gợi nhớ về ký ức tươi đẹp ở quê hương.
Nếu có cơ hội, bạn hãy thử chấm miếng giò cháo quẩy hoặc bánh tiêu vào ly cafe bạc xỉu theo kiểu của người Sài Gòn xưa, bạn sẽ cảm nhận món ăn này thật ngon miệng và hấp dẫn.

Cách uống cafe bạc xỉu 5
Món thức uống này có nhiều tên gọi khác nhau như “bạc xỉu” hoặc “bạc tẩy xỉu phé” (sữa nóng kết hợp chút cafe). Người Hoa khi đến quán ông Thanh gần chợ Thiếc thường gọi là “pạc xỉu” hay “phé nại”. Cho dù có tên gọi nào đi chăng nữa, bản chất của thức uống này vẫn là nhiều sữa và ít cafe.
Cách pha cafe bạc xỉu đúng chuẩn và ngon miệng.
1. Cách pha cafe bạc xỉu đá thơm ngon đến ngất ngây.
Hãy chuẩn bị khoảng 30g bột cafe nguyên chất. Sau đó, ủ cafe bằng 10ml nước sôi cho đến khi cafe được thấm đều, rót thêm khoảng 100ml nước sôi vào phin và chờ đợi cho đến khi lọc hết nước.

Cách uống cafe bạc xỉu
2. Cách pha cafe bạc xỉu nóng ngon đến mê say.

cách uống cafe bạc xỉu 6
Pha chế cafe bạc xỉu nóng cũng như cách pha cafe bạc xỉu đá.
3. Cách làm cafe bạc xỉu cốt dừa mới lạ và thú vị.

cách uống cafe bạc xỉu đúng cách
Pha chế cafe bạc xỉu cốt dừa giống như cách pha cafe bạc xỉu đá và bạc xỉu nóng.
Có thể thấy, cách uống cafe bạc xỉu đã được cải tiến và thay đổi nhiều để phù hợp với nhu cầu sống hiện đại. Tuy vậy, bạc xỉu vẫn được coi như biểu tượng của Sài Gòn, đã được duy trì và phát triển mạnh mẽ cho đến ngày nay. Người uống cafe bạc xỉu dường như đang tìm kiếm một khoảnh khắc yên bình, nhớ về những thứ cũ kỹ đầy quý giá.

cách uống cafe bạc xỉu 7
Hơn nữa, để ghi nhớ kỷ niệm ấy và thưởng thức hương vị đích thực của cafe bạc xỉu - hương vị di sản của Sài Gòn, bạn cần lựa chọn nguyên liệu cafe tinh túy tại NEOCafe đấy!
Đây là bài viết giúp bạn khám phá thêm về cafe bạc xỉu tại Quán Cafe. Đừng chần chừ nữa, hãy sắm nguyên liệu và bắt đầu pha ngay một ly cafe bạc xỉu thơm ngon đi!
Tác giả: Hy's Chung's Dương's
Từ khoá: Bạn đã biết cách uống bạc xỉu đúng cách chưa?