Công phu là một loại võ thuật cổ truyền của Trung Quốc. Nếu bạn có đam mê với môn võ này nhưng không có võ đường gần nhà, không đủ tiền để học hoặc lịch trình công việc quá bận rộn, bạn hoàn toàn có thể tự học tại nhà. Miễn là bạn có đủ quyết tâm và nghị lực, mọi thứ đều có thể thực hiện được. Việc học võ không hề dễ dàng, nhưng đó là một hành trình đáng giá.
Các bước
Bắt đầu học võ

Chuẩn bị không gian tập luyện trong nhà. Bạn sẽ cần phải thực hiện nhiều động tác nhảy, đá, đấm, và quan trọng là có thể làm hỏng mọi thứ (bên trái, bên phải hoặc phía sau), vì vậy hãy dành một khu vực riêng trong nhà để tập võ. Diện tích ít nhất cần là 9 mét vuông.
- Nếu nhà bạn không có không gian trống, hãy dọn dẹp một góc phòng và di chuyển các vật dụng để tránh gây hỏng hoặc đề phòng chấn thương khi va chạm vô tình.

Chuẩn bị bao đấm. Dụng cụ này có thể không cần thiết ban đầu nhưng sau này bạn cũng cần có. Ban đầu, bạn chỉ cần thực hiện các động tác trong không khí, nhưng sau này bạn sẽ cần sử dụng bao đấm.
- Bạn có thể treo bao đấm trên trần nhà (nếu không gian cho phép) hoặc mua bao đấm đứng tại hầu hết các cửa hàng dụng cụ thể thao.

Tìm tài liệu hướng dẫn. Đơn giản nói, cách tốt nhất để học võ là tìm một thầy, còn được gọi là 'sư phụ'. Tuy nhiên, nếu bạn có lòng kiên nhẫn và sự cố gắng, bạn có thể tự học võ. Mua một số đĩa DVD, xem video trực tuyến hoặc tìm kiếm tài liệu trên các trang web của trường võ. Nhiều trang web cung cấp các đoạn video ngắn để bạn có thể hiểu về chương trình học võ và học được một số động tác cơ bản.
- Thực tế là bạn nên tìm nhiều nguồn thông tin khác nhau. Có nhiều phong cách võ khác nhau và bạn cần chắc chắn rằng bạn đang học phong cách bạn yêu thích nhất. Hơn nữa, không phải ai cũng là chuyên gia mặc dù họ có thể tuyên bố như vậy. Tìm hiểu thông tin từ nhiều nguồn sẽ giúp bạn biết liệu bạn đang đi đúng hướng hay không.

Bắt đầu với một phạm vi tập trung cụ thể. Khi nói đến công phu, có rất nhiều thứ để học - nếu bạn cố gắng học tất cả, bạn sẽ cảm thấy quá tải. Khi mới bắt đầu, hãy tập trung vào một số phạm vi cụ thể. Sau khi đã học một số động tác cơ bản, bạn có thể quyết định liệu bạn muốn tập trung vào nhảy, đá, hay đấm?
- Điều này sẽ giúp bạn dễ dàng lên kế hoạch học võ. Ví dụ, vào các thứ hai, thứ tư và thứ sáu, bạn có thể tập trung vào việc học các động tác đứng tấn và nhảy. Vào thứ ba và thứ năm, bạn có thể tập trung vào các kỹ năng của trung tâm, chẳng hạn như giữ thăng bằng và độ dẻo.
Luyện tập các kỹ năng cơ bản

Tập giữ thăng bằng và tăng cường độ dẻo. Để duy trì các động tác đứng tấn trong công phu, bạn phải giữ thăng bằng tốt. Làm thế nào để cải thiện kỹ năng này? Tập yoga. Có vẻ như không cần thiết và bạn có thể cảm thấy rằng mình không đang tập võ thực sự, nhưng thực ra, đây là nền tảng để bạn trở thành một võ sĩ giỏi trong tương lai.
- Về độ dẻo, mỗi buổi tập nên bắt đầu với việc khởi động và giãn cơ. Bạn có thể khởi động bằng cách chạy nhẹ, nhảy dây và đẩy. Sau đó, bạn nên giãn cơ. Điều này không chỉ giúp bạn tránh chấn thương mà còn tăng cường độ dẻo, giúp cú đá cao hơn và cơ thể linh hoạt hơn.

Tập thành thạo một số thế đứng tấn. Tư duy cơ bản của công phu nằm ở các thế đứng tấn. Không thể thực hiện đúng các động tác nếu đứng tấn không chính xác. Mặc dù ba thế đứng tấn đầu tiên này không được sử dụng trong đấu đối kháng, chúng vẫn là phần quan trọng của võ thuật Trung Quốc. Dưới đây là một số thế đứng tấn mà bạn có thể luyện tập:
- Thế đứng kỵ mã. Gập đầu gối khoảng 30 độ, mở rộng hai chân hơn vai và nắm chặt hai bàn tay ở hai bên, lòng bàn tay hướng lên trên. Giữ thẳng lưng như đang cưỡi ngựa.
- Thế đứng dài phía trước. Gập đầu gối và đưa chân trái về phía sau, giống như bạn đang đứng chung chân. Sau đó, giơ nắm tay phải ra trước và giữ nắm tay trái trước ngực. Đổi chân bằng cách đưa chân trái ra phía trước. Trong quá trình đổi chân, bạn cũng đổi vị trí của hai bàn tay đấm.
- Thế đứng chân mèo. Thu chân phải về phía sau một chút và tựa lên chân đó. Nâng chân trái lên và chỉ chạm ngón chân xuống mặt đất. Nắm hai bàn tay như đang bảo vệ mặt khi đấu võ. Khi có ai đó tiến về phía bạn, chân trước có thể đá lên để tự vệ.
- Thế đứng chiến đấu. Nếu bạn muốn học võ đối kháng, bạn cần học thế đứng chiến đấu. Cơ bản, nó tương tự như thế đứng trong quyền anh - đặt một chân trước một chút so với chân kia, nắm hai bàn tay để bảo vệ mặt, thả lỏng đầu gối.

Tập đấm. Khi đề cập đến đấm, hãy nhớ rằng hầu hết sức mạnh của cú đấm đến từ hông. Như cách mà quyền anh thực hiện, công phu sử dụng các động tác như đấm thẳng, đấm móc và đấm góc. Dưới đây là ba động tác này.
- Đấm thẳng. Trong thế đứng chiến đấu, đặt chân trái trước chân phải, gập đầu gối, xoay hông về phía đối thủ và tung cú đấm trái, sau đó đấm bằng tay phải. Khi tung cú đấm phải, bạn cũng phải xoay hông phải.
- Đấm móc ngang. Ngược lại với điều mà bạn thường nghĩ, hãy bắt đầu nhẹ nhàng với cú móc ngang. Trong thế đứng chiến đấu, đặt chân phải phía sau, nắm bàn tay phải, xoay hông phải và tung mạnh cú đấm về bên trái để tạo hình móc. Nhớ rằng sức mạnh của cú đấm xuất phát từ hông.
- Đấm móc lên. Trong thế đứng chiến đấu, hạ thấp nắm đấm và đưa ra đòn hướng lên trên, giống như bạn đang nhằm vào cằm của đối thủ đứng phía trước. Với mỗi cú đấm móc lên, bạn luôn phải xoay hông nhẹ vì đây là nơi tạo ra sức mạnh của cú đấm.

Tập phòng thủ. Cách phòng thủ phụ thuộc vào vị trí bạn đang bảo vệ. Nhưng bạn luôn bắt đầu từ thế đứng chiến đấu khi có người tấn công. Trong tư thế này, bạn có thể bảo vệ mặt và vô hiệu hóa cuộc tấn công của đối thủ.
- Đối với các cú đấm thẳng và móc, phản ứng tương tự như trong quyền anh. Bất kể đối thủ tấn công từ đâu, hãy gập tay phía bên để chặn cú đấm của họ. Bạn có thể sử dụng tay còn lại để tấn công họ.
- Đối với cú đá và đánh chỏ, bạn sử dụng cả hai tay. Gập hai tay để bảo vệ mặt, xoay hông về phía tấn công. Thế này sẽ bảo vệ mặt mà không làm cho tay của bạn chạm vào mặt khi nhận lực đánh, cũng như làm tổn thương đối thủ hơn.

Tăng sức mạnh cho cú đá. Đá là một trong những kỹ năng hấp dẫn nhất của công phu và cũng là một trong những kỹ năng dễ tiến bộ nhất. Dưới đây là ba loại đá cơ bản để bạn bắt đầu.
- Đá bước. Đứng trước bao đấm, bước chân trái về phía trước một bước, sau đó sử dụng mặt bên trong của chân đá vào phía bên của bao. Sau đó, chuyển sang phía khác.
- Đá đạp chân. Đứng trước bao đấm, bước chân trái lên một bước và đưa chân phải ra phía trước, gập đầu gối. Sau đó, hãy tạo ra một cú đạp mạnh vào bao, hất nó văng xa.
- Đá ngang. Trong tư thế chiến đấu, đặt chân trái phía trước chân phải. Chuyển trọng lượng cơ thể vào chân trái, bung chân phải lên cao trong không trung và sử dụng mặt bên của chân để đá vào bao đấm tại độ cao ngang vai. Cố gắng thu chân lại nhưng vẫn giữ thăng bằng trên chân sau.

Tập đánh trong không trung và đấm với bao đấm. Khi mới bắt đầu, hãy thực hiện các động tác trong không trung. Sau khi thực hiện chúng một cách ổn định, bạn có thể chuyển sang tập với bao đấm. Khi cảm thấy mệt mỏi, bạn có thể nghỉ một lúc hoặc thay đổi động tác tập.
- Khi bạn cảm thấy tự tin, hãy tìm một người để tập trung. Nghĩa là hai người sẽ tập đấm đá với nhau trong khi mặc trang bị bảo hộ, hoặc nếu bạn có một tấm đỡ để một người đeo trên tay và người kia tập đấm đá.
Khám phá những động tác cổ điển

Động tác con hổ. Đây là một động tác đáng sợ, chỉ nhằm khiến đối thủ kinh hãi – bạn sẽ không bao giờ nảy mắt khỏi họ. Cách thực hiện như sau:
- Vào thế đứng tấn chân kỵ mã nhưng mở rộng hai chân ra hơn và gập đầu gối sâu hơn một chút.
- Đưa thẳng cổ tay ra nhưng bàn tay tạo thành hình vuốt như móng vuốt. Bạn sẽ sử dụng bàn tay này để chọc vào đối thủ.
- Thoát ra khỏi thế ngồi xổm và tung một cú đá tống ngang vào bụng đối thủ.

Động tác con hổ rừng. Với động tác này, bạn sẽ uốn cong cơ thể và nhấc đầu lên khi tấn công, trông giống như con hổ rừng. Cách thực hiện như sau:
- Mở rộng hai chân, chân phải đặt sau chân trái, đặt trọng lượng cơ thể lên chân sau. Gập nhẹ đầu gối.
- Đưa bàn tay ra thẳng cứ như bạn muốn xuyên thấu đối thủ. Giơ bàn tay phải ra trước mặt.
- Chặn đối thủ bằng cách nắm lấy cánh tay họ và tung một cú đá dậm chân.

Tấn công kiểu con báo dũng cảm. Đây là một động tác trực tiếp hơn – bạn sẽ có cơ hội thoát ra nếu cần.
- Vào tư thế chiến đấu mở rộng chân, tựa lên chân sau.
- Khi chuẩn bị tấn công, chuyển trọng lượng cơ thể về phía trước, uốn cong ngón tay và đánh đối thủ bằng lòng bàn tay và phần nhô ra của ngón tay thay vì dùng nắm đấm. Tuy nhiên, bạn phải thực hiện động tác này cẩn thận để tránh bị tổn thương.

Động tác con chim sáo. Đây là một động tác rất thụ động. Với động tác con chim sáo, bạn sẽ đợi đối thủ tiến tới gần mình. Cách thực hiện như sau:
- Vào thế đứng tấn chân mèo nhưng hai chân sát vào nhau. Tư thế này giúp 'giấu' bàn chân của bạn.
- Dựng hai cánh tay lên để làm đối thủ mất tập trung.
- Khi họ tiến đến, bạn giơ chân trước lên (lúc này chân trước chỉ chạm mặt đất ở các ngón chân) và thực hiện cú đá yêu thích của bạn.

Vồ như hổ tài ba. Động tác này diễn ra nhanh chóng, mạnh mẽ và mang lại hiệu quả tuyệt vời. Dưới đây là cách thực hiện:
- Vào tư thế chiến đấu nhưng mở rộng hai chân hơn, cơ bản gần như là tư thế ngồi xổm.
- Đưa hai bàn tay ra phía trước vai và tạo hình móng vuốt, lòng bàn tay hướng ra ngoài.
- Kết hợp hai tay tấn công liên tục, sau đó tung cú đá tống ngang ở tầm cổ họng đối thủ.
Triết lý của võ thuật

Khám phá hai trường phái chính của võ thuật. Trong những ngày không tập võ, bạn nên đọc các tài liệu cổ điển về võ thuật và chiến đấu, như Tôn Vũ, Lý Tiểu Long, Lâm Thế Vinh. Họ sẽ giáo dục bạn về hai trường phái võ thuật:
- Thiếu Lâm. Đây là trường phái võ thuật cổ xưa nhất. Loại võ này nổi tiếng với các động tác và cách luyện tập “hướng ra ngoài”, giúp cơ bắp, dây chằng và gân dẻo dai. Đó là điều mà đa số mọi người thường liên tưởng đến với võ thuật.
- Võ Đang. Trường phái này mới hơn và khám phá khái niệm ban đầu về võ thuật. Phái Võ Đang thiên về các động tác và cách luyện tập “hướng vào bên trong”, giúp tăng cường và điều phối khí hay sinh lực. Môn võ này chú trọng vào khả năng tập trung, thiền và nội công.

Liên kết các động tác với thế giới động vật. Bạn có thể hiểu sâu hơn về các động tác nếu liên kết chúng với các loài vật, vì thực tế, đó chính là nguồn gốc của môn võ thuật này. Cách này sẽ giúp bạn có cách tư duy phù hợp và khai thác năng lượng tiềm ẩn.
- Một câu chuyện kể rằng có một người đàn ông từ New Zealand, ông ta đào một cái hố sâu 1m và tập nhảy vào và ra khỏi hố. Cái hố dần sâu hơn theo thời gian và cuối cùng ông trở thành một con chuột túi giống như người. Bạn không chỉ nghĩ về động vật khi chiến đấu, mà cả lúc tập luyện.

Thiền. Các chiến binh samurai Nhật Bản sử dụng phương pháp thiền để nâng cao kỹ năng chiến đấu. Họ tin rằng (và đúng là vậy) thiền giúp họ có suy nghĩ sắc bén và nhận biết cách tấn công phù hợp. Thiền mang lại sự tĩnh lặng tinh thần và giảm tốc độ mọi thứ trong tầm nhìn của bạn. Điều này vẫn đúng cho đến ngày nay. Thiền 15 phút mỗi ngày có thể giúp bạn tìm thấy sự cân bằng và sức mạnh nội tâm.
- Hãy tưởng tượng một tai nạn giao thông đang diễn ra, lúc đó mọi thứ dường như diễn ra chậm hơn. Đây chính là trạng thái thiền, một trạng thái tĩnh lặng mà có thể hữu ích trong chiến đấu, vì mọi thứ diễn ra chậm hơn nên bạn có phản ứng nhanh hơn.

Tập luyện, tập luyện và tiếp tục tập luyện! Điều duy nhất để thấu hiểu tâm trí của một võ sĩ là không ngừng luyện tập. Dù có thể bạn cảm thấy lạc quan lúc tập một mình, và có vẻ như phương pháp này không có thể giúp bạn tiến bộ. Nhưng nếu bạn tập luyện mỗi ngày, kết hợp với thiền và việc đọc các tài liệu về võ thuật, thói quen này sẽ trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của bạn.
- Luyện tập không trung, tập với bao đấm và cùng với bạn bè. Tìm kiếm những thách thức mới khi trình độ của bạn ngày càng cao hơn.
- Luôn tự điều chỉnh khi phát hiện ra lỗi. Xem lại tài liệu để đảm bảo bạn đang thực hiện kỹ thuật đúng, nếu không thì những gì bạn học sẽ không thực sự là võ công.
Lời khuyên quý báu
- Khi chiến đấu, hãy cố gắng sử dụng chân và tay một cách cân đối. Tận dụng tối đa sức mạnh tiềm ẩn của cả chân lẫn tay.
- Thực hiện lại từng động tác lặp đi lặp lại để tâm trí và cơ thể phối hợp hoạt động một cách nhịp nhàng, giúp động tác trở nên nhanh chóng và chính xác.
- Cố gắng tìm sách hướng dẫn chi tiết từng bước về các động tác khác nhau.
- Chọn mua dụng cụ tập luyện chất lượng nhất.
- Nhớ một nguyên tắc vàng. Không dừng lại cho đến khi bạn hiểu đúng, và tập luyện cho đến khi không còn sai lầm nào nữa.
- Đừng bị ràng buộc bởi các tư thế cứng nhắc và các động tác lặp đi lặp lại. Hãy kết hợp chúng và thể hiện tính sáng tạo.
Cảnh báo quan trọng
- Không tham gia vào các cuộc đấu vật với người khác sau khi học võ công. Hãy chỉ sử dụng võ công để tự bảo vệ bản thân.
- Tránh xa việc tự phô trương. Nếu mục đích chính của việc học võ công là để khoe khoang trước người khác thì tốt hơn hết là bạn không nên học.
- Luôn cẩn thận khi tham gia vào bất kỳ bài tập nào. Hãy luôn nhận thức rõ các nguy cơ và rủi ro trước khi bắt đầu.