Bí quyết vệ sinh và thay thế lọc không khí trên xe ô tô

Lọc không khí trên xe ô tô có vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa bụi bẩn xâm nhập vào hệ thống nhiên liệu, dầu nhớt, hệ thống làm mát (điều hòa) và buồng đốt động cơ. Đảm bảo vệ sinh và thay thế định kỳ các bộ lọc trên xe ô tô là điều cần thiết để duy trì hiệu suất và sự ổn định của xe.

• Cách bảo quản sơn xe ô tô để giữ cho nó luôn mới và đẹp
• Cách bảo quản bề mặt ngoại thất của xe ô tô tốt nhất
• Cách xử lý vấn đề ôxy hóa trên đèn pha xe ô tô

Lọc không khí sẽ làm cho bụi bẩn nằm trong lỗ thông khí của lọc, giảm lưu lượng không khí cung cấp cho động cơ. Mặc dù bụi không gây ra hiện tượng 'nằm đường' trên đường đi, nhưng chúng ảnh hưởng đến hiệu suất, độ bền và thoải mái. Trong thời gian dài, bụi, cặn và các vật liệu khác sẽ giảm công suất của động cơ, tăng tiêu thụ nhiên liệu, gây nhiệt động cơ và tạo ra muội than trong buồng đốt và đầu bugi. Ngoài ra, lọc không khí kém chất lượng hoặc hỏng có thể làm cho bụi bẩn xâm nhập vào và bám vào cảm biến lưu lượng không khí, làm cho hoạt động của động cơ không ổn định.

Các bộ lọc cần được thay thế định kỳ trên xe ô tô

1. Lọc không khí động cơ (Bộ lọc không khí)

Lọc không khí động cơ (Air filter) thường được đặt trong khoang động cơ dưới nắp cốp, chúng có vai trò lọc bụi bẩn từ không khí trước khi nó được đưa vào buồng đốt động cơ. Sau một thời gian sử dụng, bụi bẩn và ẩm thấp sẽ bám vào bộ lọc, làm tắc nghẽn lỗ thông khí. Nếu không được làm sạch hoặc thay thế định kỳ, điều này có thể gây ra giảm lượng không khí vào động cơ, làm thay đổi tỉ lệ hỗn hợp nhiên liệu và không khí, giảm công suất, tăng nhiệt độ động cơ và tạo ra muội than trong buồng đốt.

Theo khuyến nghị của nhà sản xuất, người dùng xe hơi cần thực hiện việc vệ sinh định kỳ hệ thống lọc không khí động cơ sau mỗi 5.000 km di chuyển và thay mới lọc sau mỗi 20.000 km. Đối với các loại xe cũ, đặc biệt là các loại xe thường xuyên hoạt động trong môi trường nhiều bụi bẩn, việc vệ sinh lọc sau mỗi 3.000 - 4.000 km và thay mới sau mỗi 15.000 km là điều cần thiết.

Nên kiểm tra định kỳ tình trạng của hệ thống lọc không khí. Nếu phát hiện lọc bị hỏng, ẩm… cần thay thế ngay lập tức bằng lọc mới.

2. Lọc không khí hệ thống điều hòa (Lọc Cabin)

Lọc không khí hệ thống điều hòa, hay còn gọi là lọc Cabin, có nhiệm vụ quan trọng trong việc lọc không khí, ngăn chặn bụi bẩn, dị vật từ bên ngoài, thậm chí cả từ khoang động cơ vào nội thất xe. Đặc biệt đối với các loại xe sedan, khi hệ thống điều hòa hoạt động, bụi bẩn bám vào màng lọc làm giảm lượng không khí vào buồng lái, gây ra sự cản trở và ảnh hưởng đến hiệu suất làm mát của hệ thống điều hòa.

Ngoài ra, bụi bẩn và môi trường ẩm thấp tạo điều kiện cho vi khuẩn, nấm mốc và côn trùng phát triển, gây ra mùi hôi trong khoang nội thất xe, ảnh hưởng đến sức khỏe của người lái và hành khách. Nhiều kỹ thuật viên thường phát hiện ra xác côn trùng, phân chuột, nấm mốc, gián khi thay thế lọc.

Đối với phần này, người lái xe cần chú ý kiểm tra và vệ sinh sau mỗi 5.000 km sử dụng xe và thay mới sau mỗi 20.000 km. Nếu cảm nhận rằng lượng không khí đi qua hệ thống làm mát giảm, hoặc hệ thống quạt gió phát ra tiếng ồn, cần kiểm tra và thay thế lọc không khí điều hòa ngay.

3. Lọc dầu động cơ (Bộ lọc dầu)

Thường được người sử dụng xe ô tô gọi là “cốc lọc dầu”, phần này có cấu trúc nhỏ gọn nhưng đóng vai trò quan trọng trong việc lọc sạch cặn bẩn, tạp chất trong dầu nhớt, đảm bảo sự bôi trơn cho các chi tiết bên trong động cơ.

Khác biệt với lọc gió, hệ thống lọc dầu động cơ không thể được vệ sinh mà cần phải được thay mới định kỳ sau một thời gian sử dụng. Hầu hết các hướng dẫn sử dụng trên các mẫu xe ô tô khuyến khích người sử dụng kiểm tra mức dầu động cơ và thay mới lọc dầu sau mỗi 10.000 km. Để không bỏ qua việc này, một số người có kinh nghiệm thường thay “cốc lọc dầu” sau 2 lần thay dầu nhớt động cơ. Trong trường hợp lọc dầu hỏng, nên thay mới để không ảnh hưởng đến quá trình bôi trơn động cơ.

Trên một số mẫu xe, “cốc lọc dầu” thường được đặt dưới gầm động cơ, do đó việc lắp đặt cần được chú ý để không gây ra rò rỉ. Ngoài ra, nên chọn lựa các bộ lọc dầu chính hãng như Wunder Oil Filter, Denso, Bosch... để đảm bảo chất lượng và nắm vững các thông tin kỹ thuật của động cơ để lựa chọn bộ lọc dầu phù hợp.

4. Lọc nhiên liệu (Bộ lọc xăng)

Lọc nhiên liệu, hay còn gọi là lọc xăng, lọc dầu diesel... được làm từ giấy tiêu chuẩn, hỗn hợp xen-lu-lô, sợi tổng hợp và sợi thủy tinh. Trên một số mẫu xe, phần này thường đặt ở dưới gầm xe, gần động cơ hoặc trong bình nhiên liệu. Xăng, dầu diesel từ bình nhiên liệu khi được bơm vào xe sẽ đi qua bộ lọc nhiên liệu trước khi vào động cơ để đốt cháy.

Trong quá trình sử dụng, nếu bị bám cặn bẩn hoặc hỏng hóc sẽ làm cho bộ lọc nhiên liệu bị tắc nghẽn, dòng nhiên liệu đến hệ thống phun nhiên liệu hoặc vòi phun bị chặn lại, gây ra khó khởi động, động cơ bị giật cục và không ổn định trong quá trình vận hành.

 Với chất lượng xăng dầu hiện nay, đặc biệt là tại Việt Nam, người sử dụng cần chú ý đưa xe đến trung tâm bảo dưỡng ô tô để kiểm tra và vệ sinh bộ lọc nhiên liệu định kỳ. Sau khoảng 40.000 km sử dụng, nên thay mới bộ lọc nhiên liệu.

Tác dụng của lọc gió trên xe ô tô là gì?

Bên cạnh lọc nhiên liệu (xăng, dầu), lọc gió cũng là một bộ phận quan trọng trên xe ô tô ảnh hưởng đến hiệu suất và tiêu hao nhiên liệu của động cơ. Đầu tiên, cần phải phân biệt rõ, trên xe ô tô có 2 loại lọc gió khác nhau bao gồm lọc gió động cơ buồng đốt và lọc gió máy lạnh.

1. Lọc gió cho động cơ, buồng đốt

Lọc gió động cơ có nhiệm vụ lọc không khí và ngăn bụi bẩn vào động cơ. Khi sử dụng xe trong thời gian dài, lọc gió bị bẩn do các hạt bụi lấp đầy lỗ thông khí của lọc, làm giảm lưu lượng không khí vào động cơ gây sai lệch tỉ lệ hòa khí (nhiên liệu và không khí) làm giảm công suất, nhiệt độ cao và gây ra muội than trong buồng đốt, ảnh hưởng đến hệ thống đánh lửa, ở đây là trực tiếp là bugi.

Ngoài ra, nếu lọc gió kém chất lượng, quá hạn hoặc bị rách sẽ làm cho bụi bẩn đi qua nhiều hơn và bám vào đầu cảm biến lưu lượng khí nạp. Điều này làm giảm độ nhạy, gây ra sai số làm cho lượng nhiên liệu cung cấp không chính xác dẫn đến động cơ hoạt động không ổn định.

• Khi nào cần thay lọc gió động cơ?

Đối với xe mới, theo khuyến nghị của các hãng và theo quy trình bảo dưỡng, lọc gió động cơ cần được vệ sinh sau mỗi 5.000 km và thay mới sau mỗi 20.000 km. Tuy nhiên, nếu bạn sử dụng xe cũ, đã qua sử dụng thì thời điểm thay lọc có thể sớm hơn và phụ thuộc vào điều kiện hoạt động của xe.

Ví dụ, bạn có thể kiểm tra vệ sinh sau mỗi 3.000 km hoặc mỗi tháng một lần (tuỳ theo điều kiện nào đến trước) và thay mới ở thời điểm 15.000km tính từ khi thay lọc mới. Tuy nhiên, nếu động cơ có dấu hiệu giảm công suất, tiêu hao nhiên liệu nhiều hơn bình thường và khi kiểm tra lọc gió thấy có dấu hiệu rách, bị ẩm, bụi đóng thành mảng khó vệ sinh thì đó là lúc nên thay lọc gió.

• Cách thay hoặc vệ sinh lọc gió động cơ ô tô

- Tùy vào dòng xe và loại lọc gió động cơ bạn đang sử dụng, hãy mua một chiếc lọc gió tương tự. Bạn có thể hỏi các tiệm phụ tùng bằng cách cung cấp thông tin về dòng xe, đời xe của mình. Nếu không tự tin, hãy nhờ một người có kinh nghiệm hơn giúp đỡ.

- Mở nắp ca pô ra. Nếu xe bạn mới vận hành thì bạn cần phải để nghỉ một thời gian rồi mới mở ra để tránh bị bỏng.

- Bộ lọc không khí thường nằm ở vị trí dễ nhìn thấy, phía trên động cơ. Ở xe cũ, các bộ phận này thường được ẩn bên dưới các miếng che bằng nhựa hoặc kim loại. Ở các xe hiện đại hơn, các hệ thống phun xăng điện tử thường có một bộ lọc gió hình vuông hoặc hình chữ nhật, nằm ở gần trung tâm, giữa lưới tản nhiệt và động cơ.

- Tháo hết ốc hoặc tai gài, nới lỏng các chốt hay khớp để lấy nắp che lọc gió ra. Làm từng bước một với mỗi khớp nối và không nên quá mạnh tay để tránh làm hỏng chúng. Sau đó hãy cất nắp ở vị trí dễ thấy và an toàn để bạn không vô tình đè lên nó.

- Lấy lọc gió ra khỏi hộp. Đó chính là bộ phận có hình vuông hoặc chữ nhật, được làm bằng vải cotton, giấy hoặc nỉ, được bọc bên ngoài bằng một lớp nhựa. Sau đó hãy kiểm tra mức độ bẩn của các lớp lọc.

- Lúc này, bạn sử dụng máy xịt khí để thổi bụi ở các khe lọc ra ngoài, hãy tránh xịt với áp suất quá cao để không làm rách màng lọc. Chú ý không giặt bộ lọc bằng nước, và tránh các vật nhọn có thể làm thủng màng lọc. Nếu lọc gió quá bẩn đến mức không thể làm sạch bằng cách thông thường như xịt và hút bụi. Hãy dũng cảm thay một lọc mới để đảm bảo không khí sạch cho động cơ.

- Sử dụng khăn lau sạch các bụi bẩn còn sót trước khi lắp lọc trở lại vị trí cũ. Và lắp bộ lọc lại đúng vị trí ban đầu đã lấy ra, hãy đảm bảo rằng các mép lọc gió đã khớp với các đường viền cao su. Sau khi lọc gió đã được đặt vào trong hộp, hãy lắp nắp của nó lại và tuần tự chốt lại bằng các mối nối/khớp mà ta đã mở ra.

- Kiểm tra cuối cùng bằng cách khởi động máy động cơ với ga nhỏ và sử dụng tay để kiểm tra cổ gió xem có không khí hút vào hay không, tránh trường hợp bị ngạt.

2. Lọc gió máy lạnh, điều hòa cabin

Lọc gió máy lạnh ô tô hay còn được gọi là lọc gió cabin, loại lọc này có tác dụng lọc các bụi bẩn trong không khí trước khi được hút vào hệ thống làm lạnh của xe. Ngoài ra, lọc gió dàn lạnh này còn có chức năng lọc một số khí ô nhiễm, loại cao cấp hơn có thể khử các mùi hay lọc tạp chất.

Lọc gió điều hòa xe ô tô mang lại sự tiện nghi cho người sử dụng, do đó sau một thời gian sử dụng lượng cặn bẩn mà nó lọc sẽ giảm đi nhiều và gây ra nhiều mùi ẩm mốc gây khó chịu lên tới 6 lần so với bình thường và có hại cho sức khỏe của người đi xe.

Sau một thời gian sử dụng, lọc gió máy lạnh xe hơi sẽ bị bẩn ít nhiều tùy thuộc vào thời tiết, do đó sẽ làm giảm lưu lượng hút gió từ ngoài vào làm cho khả năng làm mát của xe chậm hơn bình thường dù tốc độ quạt gió ở tốc độ cao.

• Khi nên thay lọc gió máy lạnh ô tô?

Thời điểm thay lọc gió phụ thuộc vào từng dòng xe, theo điều kiện khí hậu hoặc số km đi được tính từ lần thay gần nhất. Cũng có thể dựa vào khuyến cáo trong sách hướng dẫn sử dụng. Nên thay lọc gió vào thời điểm bắt đầu vào mùa hè hoặc thay sớm hơn khuyến cáo với những nơi có môi trường hoạt động nhiều khói bụi.

Theo tiêu chuẩn bảo dưỡng định kỳ của một số hãng xe nổi tiếng thì lọc gió điều hòa ô tô sẽ được thay sau 20.000 km. Nếu với điều kiện thời tiết khắc nghiệt nhiều bụi bẩn, nóng ẩm liên tục thì thời gian thay thế sẽ sớm hơn.

Các hãng xe khuyến cáo nên sử dụng sản phẩm chính hãng. Ở Việt Nam, mùa hè là thời điểm tốt nhất để thay lọc gió cabin và khoảng cách 10.000 km được xem là tiêu chuẩn.

• Vệ sinh và thay lọc gió máy lạnh ô tô

- Tùy theo từng dòng xe mà chúng ta có thể tìm thấy vị trí của lọc gió máy lạnh ô tô. Có 2 vị trí chính là ở phía trước khoang động cơ bên phụ hoặc ở phía trước 2 bên taplo. Khi đã xác định được vị trí này, hãy mở cốp và tháo chốt các cố định cốp che lọc gió ra.

- Với các dòng xe thông thường, trước tiên bạn tháo hộp đồ ở cốp phía bên phải của xe. Tháo nắp nhựa hộp hình chữ nhật chứa lọc gió ra, thông thường có hai kiểu khóa nắp hộp, một loại dùng tai gài và một loại dùng ốc. Nhẹ nhàng nhấc nắp lọc lên và rút nhẹ tấm lọc ra ngoài. Bạn nên tháo gỡ đúng cách để tránh làm hỏng các chốt khóa.

- Để vệ sinh điều hòa xe ô tô, bạn có thể sử dụng vòi xịt khí nén hoặc giũ nhẹ lọc gió bằng dung dịch vệ sinh. Tránh để vật sắc nhọn làm thủng lớp lưới lọc, màng lọc của máy lạnh. Nếu lọc gió quá bẩn, hãy thay thế chúng ngay vì chi phí cho lọc gió máy lạnh không cao.

- Sau khi vệ sinh sạch, bạn vẩy nhẹ cho khô tấm lọc, sau đó lắp vào vị trí ban đầu và đóng nắp hộp lọc gió. Trước khi lắp tấm lọc, hãy lau bụi bẩn trong hộp lọc gió một cách nhẹ nhàng.

- Xịt dung dịch vệ sinh ống gió điều hòa sau khi hệ thống máy lạnh đã khô ráo. Sau khi xịt, hãy khởi động lại chế độ sưởi với công suất gió tối đa để hoàn tất việc vệ sinh lọc gió.

Theo kinh nghiệm, bạn nên xịt một lớp khử mùi vào lọc gió của điều hòa xe ô tô trước khi lắp lại để hạn chế mùi hôi khó chịu trên xe. Hoặc sau khi vệ sinh lọc gió, bạn cũng có thể phun dung dịch vệ sinh và khử khuẩn theo cách đã mô tả.

• Vệ sinh bình ngưng (dàn nóng)

Dàn nóng và quạt gió đón nhận các luồng gió từ bên ngoài, nên cũng bị bám bụi bẩn. Vệ sinh sạch các nan nhỏ của dàn nóng và kiểm tra nước làm mát của nó.

Vệ sinh dàn nóng bằng nước sạch hoặc hóa chất chuyên dụng. Dùng áp lực vừa phải để làm sạch, tránh làm biến dạng bề mặt giàn nóng và hỏng hệ thống điện của xe.

Liệu có thể giặt lọc gió trên xe ô tô không?

Lọc gió trên xe ô tô được làm bằng giấy xếp chéo để lọc bụi. Khi gió đi qua lớp giấy này, các hạt bụi sẽ bị vướng lại, không đi vào động cơ hay bộ chế hòa khí.

Không thể giặt lọc gió trên xe ô tô như bạn làm với khẩu trang hàng ngày. Giặt có thể làm hỏng cấu trúc của lọc gió và khiến nó bị bở ra. Điều này có thể gây ra sự hỏng hóc khi sử dụng.

Hậu quả của việc sử dụng lọc gió động cơ bẩn là gì?

- Công suất động cơ giảm: Lượng gió lưu thông vào động cơ giảm, khiến hiệu suất đốt cháy yếu đi và tiêu thụ nhiên liệu tăng.

- Xe hao xăng và nóng máy: Vì công suất giảm, người lái cần tăng ga lớn hơn để duy trì tốc độ, khiến xe tiêu tốn nhiều nhiên liệu hơn và dễ nóng máy.

- Bụi và muội than gây ra kích nổ động cơ và làm đầu bugi bẩn, gây giật và rung xe.