Bạn có thể cảm thấy bồn chồn và căng thẳng khi phải đứng trước đám đông, dù đó là lớp học, công ty hay sự kiện quan trọng. Một bài phát biểu được soạn sẵn một cách hiệu quả sẽ giúp bạn tự tin hơn rất nhiều. Hãy tập trung vào việc lập dàn ý kỹ lưỡng và chú ý đến từng chi tiết, từ đó bạn sẽ viết được một bài phát biểu cung cấp thông tin, thuyết phục, truyền cảm hứng hoặc giúp vui cho khán giả! Hãy dành nhiều thời gian để soạn bài phát biểu và thực hành nhiều lần để đạt kết quả tốt nhất.
Các bước
Soạn bài phát biểu một cách hiệu quả

Nghiên cứu kỹ về đề tài. Nếu bạn đang chuẩn bị một bài thuyết trình để cung cấp thông tin hoặc thuyết phục, đừng quên nghiên cứu kỹ lưỡng! Điều này sẽ tạo độ tin cậy cho bài thuyết trình của bạn và giúp các lập luận của bạn thuyết phục hơn rất nhiều. Hãy tìm kiếm các nguồn tài liệu học thuật như sách, tạp chí khoa học, bài báo và trang web chính phủ để có được thông tin và hỗ trợ cho các lập luận của bạn.
- Nếu bạn đang viết bài phát biểu cho lớp học, đừng ngần ngại hỏi giáo viên về yêu cầu cụ thể về số lượng và nguồn tài liệu được chấp nhận.

Tổ chức Ý Tưởng và Lập Dàn Ý: Sắp xếp ý tưởng và nghiên cứu của bạn thành một cấu trúc dàn ý để kiểm tra tính logic và trọn vẹn trước khi bạn bắt đầu viết bản thảo. Một bài phát biểu thường gồm một phần giới thiệu, 5 ý chính với các bằng chứng cụ thể, và một kết luận. Sử dụng dàn ý có đánh số hoặc chỉ liệt kê các ý cần trình bày.
- Nếu bạn đang soạn bài phát biểu để cung cấp thông tin hoặc thuyết phục, hãy tổ chức nó theo cấu trúc vấn đề - giải pháp. Bắt đầu bằng việc phác thảo một vấn đề, sau đó đề xuất giải pháp trong phần cuối của bài phát biểu.
Lưu Ý: Hãy nhớ rằng bạn luôn có thể điều chỉnh lại dàn ý sau này hoặc trong quá trình viết bản thảo. Ở bước này, bạn có thể ghi chép mọi thông tin có thể và sau đó xem xét việc rút gọn lại sau này.

Chọn Câu Mở Đầu Ấn Tượng: Câu khai mạc của bài phát biểu có thể quyết định việc khán giả có tiếp tục lắng nghe hay không. Tùy thuộc vào đề tài và mục đích của bài phát biểu, bạn có thể bắt đầu bằng một điều hóm hỉnh hoặc cảm động, gây sốc hoặc sử dụng dấu chấm hỏi để kích thích sự tò mò của khán giả.
- Ví dụ, nếu bạn muốn truyền cảm hứng về việc giảm cân, bạn có thể bắt đầu với câu chuyện cá nhân như: “Cách đây năm năm, tôi chẳng thể dùng cầu thang mà không phải dừng lại giữa chừng để thở.”
- Nếu muốn thuyết phục khán giả về việc giảm sử dụng nhiên liệu hoá thạch, bạn có thể bắt đầu bằng câu như: “Xe chạy xăng là một trong những thủ phạm chính gây ra biến đổi khí hậu, đe dọa hành tinh của chúng ta.”

Kết Nối Chủ Đề với Vấn Đề Rộng Lớn Hơn: Tùy thuộc vào chủ đề, khán giả có thể không nhận ra mối liên hệ mà nó có với cuộc sống hàng ngày của họ. Điều này đặc biệt quan trọng nếu chủ đề của bạn dường như không liên quan đến đối tượng nghe và khó gây sự chú ý. Hãy xem xét về mối quan hệ giữa chủ đề của bạn và bối cảnh lớn hơn. Tại sao đề tài này lại quan trọng với mọi người?
- Ví dụ, nếu bạn đang thuyết trình về việc gây quỹ cho nghiên cứu về bệnh Alzheimer, bạn nên cung cấp thông tin về tần suất và tác động của căn bệnh này đối với cộng đồng. Bạn có thể kết thúc phần giới thiệu bằng cách sử dụng thống kê cụ thể và một câu chuyện.
Lưu Ý: Phần giới thiệu nên được viết ngắn gọn, chỉ một đoạn hoặc một trang giấy đơn để không mất quá nhiều thời gian trước khi chuyển sang phần chính của bài phát biểu.

Tổ chức Ý Chính Theo Trình Tự Logic: Sau khi giới thiệu chủ đề và cung cấp bối cảnh, bạn nên đi vào các lập luận. Diễn giải mỗi ý và cung cấp thêm thông tin, bằng chứng, sự kiện và con số thống kê để hỗ trợ các lập luận. Dành khoảng một đoạn cho mỗi ý.
- Ví dụ, trong bài phát biểu kêu gọi chấm dứt thử nghiệm mỹ phẩm trên động vật, bạn có thể bắt đầu bằng việc lập luận rằng thử nghiệm trên động vật là tàn nhẫn, sau đó giải thích rằng điều này là không cần thiết, và kết thúc bằng cách đề xuất các giải pháp thay thế khả thi.

Giới Thiệu Chủ Đề Mới và Tóm Tắt Nội Dung: Một cách khác để giúp khán giả hiểu rõ các lập luận của bạn là nêu ra một hoặc hai câu khái quát trước khi chuyển sang một chủ đề mới, và sau đó tóm tắt lại nội dung đó trong một hoặc hai câu. Sử dụng từ ngữ đơn giản và dễ hiểu trong phần giới thiệu và tóm tắt để khán giả có thể hiểu rõ các ý chính của bạn.
- Ví dụ, nếu bạn sắp trình bày về khái niệm đau nhức cơ bắp trì hoãn khởi phát (DOMS), hãy giải thích ngắn gọn khái niệm này là gì, sau đó mô tả chi tiết và sự liên quan của nó với luận điểm của bạn, và kết thúc bằng một phần tóm tắt về ý chính bạn muốn trình bày.

Sử Dụng Các Từ Nối để Liên Kết Ý: Các từ nối giúp bài phát biểu của bạn trôi chảy hơn và giúp khán giả nhận ra sự liên kết giữa các ý. Kiểm tra để đảm bảo bài phát biểu của bạn bao gồm các từ nối. Một số từ và cụm từ nối có thể kể đến là:
- Vậy thì
- Tiếp theo
- Trước khi
- Sau khi
- Đầu tiên
- Thứ hai
- Trong thời điểm đó
- Tuần kế tiếp

Kết Thúc Bằng Lời Kêu Gọi Hành Động: Khi bạn sắp kết thúc bài phát biểu, khán giả có thể sẵn lòng hành động. Khuyến khích họ tham gia và đóng góp ý kiến về vấn đề bạn vừa trình bày bằng cách gợi ý cách họ có thể làm điều đó. Đây là cơ hội tuyệt vời để chia sẻ thông tin và hướng dẫn họ tham gia.
- Ví dụ, nếu bạn vừa thuyết trình về ảnh hưởng của biến đổi khí hậu đối với số lượng gấu bắc cực, hãy kết thúc bằng cách cung cấp thông tin về các tổ chức bảo vệ môi trường và số lượng gấu bắc cực.
- Nếu bạn chia sẻ câu chuyện về việc giảm cân để truyền động lực cho khán giả, hãy gợi ý những việc họ có thể thực hiện để bắt đầu hành trình giảm cân và chia sẻ các nguồn thông tin hữu ích.
Tạo Sự Hấp Dẫn Cho Bài Phát Biểu

Sử dụng từ ngắn gọn và đơn giản. Câu văn rõ ràng và đơn giản sẽ làm cho bài phát biểu dễ hiểu hơn. Hãy tránh sử dụng những từ phức tạp khi chúng không cần thiết. Chỉ dùng từ ngữ phức tạp khi không còn cách nào khác để truyền đạt ý tưởng của bạn.

Ưu tiên sử dụng danh từ hơn đại từ. Sử dụng danh từ sẽ giúp bài phát biểu trở nên rõ ràng hơn so với việc lạm dụng đại từ. Hãy chọn các danh từ cụ thể mỗi khi có thể và tránh sử dụng quá nhiều đại từ.

Lặp lại từ hoặc cụm từ trong bài phát biểu. Sự lặp lại có thể là một biện pháp hiệu quả để nhấn mạnh điểm của bạn và thu hút sự chú ý của khán giả. Hãy sử dụng sự lặp lại một cách thông minh và linh hoạt.

Hạn chế số liệu thống kê và trích dẫn. Quá nhiều số liệu và trích dẫn có thể làm cho bài phát biểu trở nên nhàm chán và làm mất sự tập trung của khán giả. Hãy chọn những con số và trích dẫn có ý nghĩa nhất cho ý bạn muốn truyền đạt.

Điều chỉnh giọng điệu phù hợp. Lựa chọn từ ngữ và cách trình bày phù hợp sẽ tạo ra một giọng điệu phù hợp cho bài phát biểu của bạn. Hãy lựa chọn giọng điệu thích hợp với nội dung và mục đích của bạn.

Sử dụng các phương tiện trực quan nếu cần thiết. Một bài thuyết trình không nhất thiết phải có slide PowerPoint, nhưng nếu có thể, bạn nên sử dụng để giúp khán giả dễ dàng hiểu nội dung. Bạn cũng có thể sử dụng slide để hỗ trợ việc trình bày ý chính của mình bằng hình ảnh, biểu đồ và trích dẫn.

Tập luyện và nhận phản hồi để cải thiện. Sau khi viết bài phát biểu, hãy luyện tập bằng cách đọc lại nhiều lần để phát hiện và cải thiện những điểm yếu. Nếu thời gian phát biểu có giới hạn, bạn cũng cần canh thời gian khi luyện tập để đảm bảo không vượt quá thời gian cho phép.
Lời khuyên: Thực hành trước bạn bè và gia đình để nhận phản hồi trước khi phát biểu chính thức.