Bị tiêu chảy phải làm sao? 6 biện pháp trị tiêu chảy tại nhà có hiệu quả

Tiêu chảy là tình trạng phân lỏng, thường xuyên và có nước hơn bình thường khi đi đại tiện. Vậy khi gặp phải tiêu chảy, cần làm gì, ăn gì và điều trị tại nhà ra sao?

Các vấn đề về tiêu hóa thường làm phiền cho cả người lớn lẫn trẻ em. Cơn đau bụng kéo dài, tiếng động từ bụng và phân lỏng thường là dấu hiệu của bệnh tiêu chảy. Hãy khám phá cùng Mytour về bệnh tiêu chảy và 6 cách điều trị tại nhà hiệu quả nhé!

Tiêu chảy là gì? Nguyên nhân và triệu chứng

Khái niệm tiêu chảy là gì?

Theo định nghĩa của Bộ Y Tế, tiêu chảy được xác định là việc đi đại tiện ở dạng phân lỏng từ 3 lần trở lên trong một ngày. Thống kê từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ cho thấy, tiêu chảy là nguyên nhân gây tử vong ở trẻ em dưới 5 tuổi đứng thứ hai sau cúm.

Một số yếu tố khác cũng giúp xác định liệu bạn có bị mắc bệnh tiêu chảy hay không:

• Tính chất của phân thay đổi về độ đặc, lượng dịch và tính chất.
• Màu sắc và đặc điểm của phân thường biến đổi, có thể có dấu hiệu của máu, bọt, hoặc nước nhiều.
• Tần suất đi ngoài tăng đột ngột.

Hơn nữa, bệnh tiêu chảy thường được phân loại thành 4 cấp độ:

• Tiêu chảy cấp: Thường xảy ra ở trẻ từ 4 - 7 tuổi với số lần đi ngoài nhiều hơn 3 lần trong 24 giờ và kéo dài ít nhất 1 tuần.
• Tiêu chảy mãn tính: Kéo dài hơn 2 tuần và có thể gây nguy hiểm đối với người có hệ miễn dịch suy yếu.
• Tiêu chảy thẩm thấu: Mức độ bệnh sẽ thay đổi từ nhẹ đến nặng dựa trên khối lượng phân từ 250 ml - 1 lít mỗi ngày.
• Tiêu chảy do rò rỉ: Xảy ra khi có lượng men tiêu hóa, dung dịch và các chất điện giải vượt quá khả năng hấp thụ của đại tràng. Việc ngừng ăn không giải quyết được tình trạng này, cần phải tham khảo ý kiến của bác sĩ ngay lập tức.

Nguyên nhân

Theo thống kê từ trung tâm kiểm soát và phòng chống dịch bệnh ở Hoa Kỳ, Rotavirus - virus phát sinh do việc tiêu thụ thực phẩm và nước không an toàn - là nguyên nhân chính gây tiêu chảy cấp và dẫn đến việc nhập viện của trẻ nhỏ.

Ngoài ra, còn có một số nguyên nhân phổ biến khác gây ra bệnh tiêu chảy như:

• Ngộ độc thực phẩm: Thức ăn đã hết hạn, ôi thiu hoặc chế biến không đảm bảo vệ sinh là nguyên nhân chính gây ra ngộ độc thực phẩm. Bệnh nhân có thể trải qua đau bụng dữ dội, đi ngoài liên tục, buồn nôn, nôn mửa và sốt cao,...
• Nhiễm khuẩn đường ruột: Nguyên nhân chủ yếu là do các loại vi khuẩn, vi sinh vật gây bệnh và ký sinh trùng có hại trong thức ăn hoặc nước uống bên ngoài. Những thực phẩm này thường chứa vi khuẩn Salmonella, Clostridium,… dẫn đến viêm ruột và ngộ độc nghiêm trọng.
• Bên cạnh đó, việc vệ sinh môi trường kém cũng có thể làm lây lan vi khuẩn có hại và gây ra tiêu chảy nhiễm trùng.
• Rối loạn vi sinh đường ruột: Do sử dụng quá nhiều kháng sinh không cân nhắc làm ảnh hưởng đến vi khuẩn có ích. Điều này gây ra sự mất cân bằng trong hệ vi sinh vật đường ruột, tăng động ruột và giảm khả năng hấp thu chất dinh dưỡng,...
• Hội chứng ruột kích thích: Bệnh phát sinh do thay đổi thói quen ăn uống, tiêu thụ thức ăn lạ hoặc sử dụng một số loại thuốc điều trị bệnh. Điều này khiến cho động ruột co thắt và kéo dài, dẫn đến thức ăn và nước đi qua ruột quá nhanh, gây ra tiêu chảy.
• Khả năng hấp thụ đường kém: Cơ thể không thể hấp thụ được các loại đường như: lactose, glucose-galactose, fructose từ các loại trái cây và thực phẩm khác. Điều này dẫn đến tình trạng tiêu chảy kéo dài và gây nguy hiểm cho cơ thể.

Dấu hiệu

Tiêu chảy là một bệnh phổ biến mà nhiều người thường mắc phải, vì vậy có thể dễ dàng nhầm lẫn khi nhận biết các triệu chứng của bệnh. Do đó, người bệnh cần lưu ý kỹ những dấu hiệu sau đây:

• Đi ngoài liên tục từ 3 lần trở lên trong ngày. Ban đầu phân sẽ lỏng nhưng sau đó trở thành nước trong suốt.
• Buồn nôn và có thể nôn ra thức ăn, thường là nước có màu vàng nhạt.
• Bụng luôn căng trướng, cơ thể mệt mỏi kèm theo các biểu hiện từ mất nước nhẹ đến nặng. Một số dấu hiệu cho thấy cơ thể mất nước bao gồm da khô, mất độ đàn hồi, cảm giác khát nước, huyết áp thấp, không tiểu tiện, cảm giác lạnh ở chân tay,...

6 phương pháp điều trị tiêu chảy hiệu quả tại nhà

Bạn có thể xử lý tiêu chảy hiệu quả tại nhà bằng cách sau:

Nghỉ ngơi: Tình trạng tiêu chảy có thể được giảm bớt bằng cách nghỉ ngơi và duy trì sự thoải mái. Khi cảm thấy co thắt, bạn có thể đặt một cái ấm hoặc chai nước ấm lên bụng.

Sử dụng búp hoặc lá ổi non: Các chất có trong búp hoặc lá ổi có thể giúp làm săn chắc niêm mạc ruột và ngăn chặn tình trạng phân lỏng. Để chuẩn bị lá ổi để điều trị tiêu chảy, hãy rửa sạch lá và đun chúng trong nước khoảng 30 phút. Khi nước sôi, bạn thêm một ít muối và lọc nước ra để uống.

Sử dụng lá mơ và nụ sim: Theo Đông y, lá mơ có vị đắng, chát, tính mát và có tác dụng tiêu viêm, sát khuẩn. Để chuẩn bị lá mơ và nụ sim để điều trị tiêu chảy, bạn chỉ cần thái nhỏ hai nguyên liệu này và đun sôi trong nước để lọc nước uống.

Chế biến thuốc từ ngải cứu: Ngải cứu có vị đắng, tính ấm, mùi thơm có tác dụng kháng khuẩn, chống viêm và tiêu trừ một số loại khuẩn có hại. Bạn chỉ cần sắc ngải cứu tươi, hoa ngải cứu khô, gừng, trần bì và nhục đầu khấu vào nước sôi rồi chia thành 3 phần để uống.

Sử dụng quả nhót xanh: Quả nhót có vị chua, chát và tính bình thích hợp để cầm tiêu chảy. Bạn nấu quả nhót xanh cùng với rễ cây nhót và rễ cây mơ, sau đó chắt ra để lấy nước uống.

Chế biến nước gạo rang: Nước gạo rang có thể điều trị hiệu quả các vấn đề rối loạn tiêu hóa như tiêu chảy, đau bụng, làm sạch và khử trùng đường ruột. Bạn rang gạo với một ít muối trong chảo cho đến khi chuyển màu vàng đều. Sau đó, thêm nước vào và nấu sôi, lọc ra để lấy nước uống.

Ăn uống phù hợp khi bị tiêu chảy

Ăn gì khi bị tiêu chảy?

Để bổ sung dinh dưỡng khi mắc tiêu chảy, bác sĩ thường khuyến nghị chế độ ăn BRAT. Đó là viết tắt của 4 thực phẩm chính: chuối, gạo, sốt táo và bánh mì nướng.

• Chuối: Chuối giúp cải thiện tiêu chảy bởi hàm lượng kali giúp cân bằng chất điện giải trong cơ thể.
• Gạo: Gạo có tính bình, dễ tiêu hóa và ngăn chặn tiêu chảy.
• Sốt táo: Sốt táo dễ tiêu hóa và giảm tần suất đi ngoài.
• Bánh mì nướng: Bánh mì nướng cung cấp tinh bột và carbohydrate giúp giảm tiêu chảy.

Bên cạnh đó, bạn có thể sử dụng sữa chua để cải thiện tiêu chảy. Sữa chua chứa khuẩn probiotic giúp ổn định hệ tiêu hóa.

Nên uống đủ nước, đặc biệt là nước có chứa khoáng chất và điện giải như nước dừa, nước canh, nước điện giải và nước bù khoáng.

Người mắc tiêu chảy không nên ăn gì?

Thực phẩm giàu chất xơ: Mặc dù chất xơ thường có lợi cho cơ thể từ hạt, rau cải và trái cây, nhưng việc tiêu thụ chúng có thể kích thích tiêu chảy nghiêm trọng hơn.

Rượu, bia, và caffeine: Những loại thức uống này là thuốc lợi tiểu và có thể làm mất nước, gây mệt mỏi và đòi hỏi nhập viện.

Chất ngọt nhân tạo: Chúng thường được sử dụng để làm dịu hệ tiêu hóa, nhưng không phù hợp khi bị tiêu chảy.

Thực phẩm ôi thiu: Hãy tránh thực phẩm không vệ sinh và thức ăn chiên, cay cũng như các loại đồ uống như kem, bơ, sữa và phô mai.

Trên đây là một số phương pháp điều trị tiêu chảy hiệu quả tại nhà được chia sẻ. Mong rằng bạn sẽ thành công khi áp dụng một trong những cách trên và sớm hồi phục sức khỏe!

Chọn mua các loại giấy vệ sinh tại Mytour để sử dụng ngay nhé: