Biển hát lúc hoàng hôn

Biển hát lúc hoàng hôn là một tác phẩm âm nhạc lãng mạn của nhạc sĩ Hồng Đăng, được viết vào khoảng năm 1979. Ca khúc này đã trở thành một phần quan trọng trong nhiều bộ phim và chương trình về biển đảo của Việt Nam, đồng thời được công chúng Việt Nam yêu thích như một tác phẩm ca ngợi vẻ đẹp của biển đảo quốc gia. 'Biển hát lúc hoàng hôn' cũng là một trong những bài hát nổi bật của Hồng Đăng, bên cạnh 'Hoa sữa', 'Quà tháng năm dâng Bác'.

Câu chuyện sáng tác

Hồng Đăng bắt đầu cảm hứng viết một bài hát về biển từ năm 1978. Ông muốn dùng âm nhạc để gửi gắm thông điệp rằng 'mỗi người nên tự tìm con đường đúng đắn cho mình để hướng tới cuộc sống tươi đẹp hơn.' Theo nhạc sĩ, biển luôn là hình ảnh sâu sắc trong quá trình sáng tác của ông.

Quá trình sáng tác

Nhạc sĩ Hồng Đăng chia sẻ rằng ông đã sáng tác ca khúc này trong một chuyến đi thực tế kéo dài dọc theo các bờ biển từ Quảng Ninh đến Cà Mau vào những năm 1979-1980. Ông cho biết 'Biển hát lúc hoàng hôn' được hoàn thành chỉ trong vòng 20 phút. Theo Hồng Đăng, bài hát phản ánh tâm tư của một nghệ sĩ, thể hiện sự xúc động trước vẻ đẹp của biển đảo Việt Nam. Đặc biệt, ông đã lồng ghép trong ca khúc triết lý về mối liên hệ giữa biển và con người cũng như dân tộc Việt Nam.

Nội dung chính

'Biển hát lúc hoàng hôn' gợi cảm giác lạc quan và tình yêu sâu sắc của người Việt đối với biển đảo quê hương. Ca khúc này không chỉ ca ngợi tình yêu đối với quê hương mà còn tôn vinh vẻ đẹp của đất nước bên bờ biển Đông.

Âm nhạc và giai điệu

Giai điệu của 'Biển hát lúc hoàng hôn' được viết theo nhịp
₈, được cấu trúc để mô phỏng âm thanh của sóng biển. Tiết tấu của bài hát kết hợp các nốt móc đơn và móc kép nhằm tạo ra hình ảnh âm nhạc “dạt dào, thiết tha”. Toàn bộ lời bài hát được miêu tả là rất “sát” và “đắt giá”.

Phần mở đầu của bài hát được mô tả như một 'lời thì thầm đầy khát vọng'. Đến phần hai, âm nhạc chuyển mình với một mô hình mới, kết hợp các nhóm tiết tấu đơn chấm dôi, móc kép và móc đơn tạo ra một hình ảnh âm nhạc 'ấn tượng'. Phần kết của bài hát được hoàn thiện bằng cách nhắc lại câu cuối của phần hai, với hình tượng âm nhạc được miêu tả là 'lời kết bình yên, nhẹ nhàng'.

Ca sĩ thể hiện xuất sắc

• Ca sĩ thể hiện thành công ca khúc này là nữ ca sĩ nhạc nhẹ nổi tiếng của thập niên 90, Thu Phương.

Đón nhận của công chúng

Khi hoàn thành ca khúc, Hồng Đăng kỳ vọng rằng bài hát sẽ nhanh chóng chiếm được cảm tình của khán giả vì đây là một tác phẩm ông rất yêu thích. Tuy nhiên, phải mất hơn 10 năm sau khi sáng tác, 'Biển hát chiều nay' mới thực sự được yêu mến trên toàn quốc. Hồng Đăng đã nhận được nhiều cuộc gọi từ khán giả, nói rằng “Biển hát chiều nay” là một ca khúc đầy cảm xúc.

Dù không được sinh ra từ một bộ phim, nhưng “Biển hát chiều nay” đã trở thành nhạc nền cho nhiều bộ phim và chương trình truyền hình về biển đảo. Ca khúc này được coi như một bản trường ca về biển, được khai thác và sử dụng rộng rãi, từ các bộ phim cho đến các chương trình liên quan đến biển. Hồng Đăng được nhận xét như một nhạc sĩ viết về biển với phong cách lãng mạn và ngọt ngào.

Theo báo Nhân Dân, 'Biển hát chiều nay' không chỉ là một tác phẩm nổi bật trong sự nghiệp của Hồng Đăng mà còn là biểu tượng quan trọng trong nền âm nhạc Việt Nam về chủ đề biển đảo. Ca khúc được sử dụng nhiều trong bối cảnh tranh chấp biển Đông và được xem như một biểu tượng tôn vinh vẻ đẹp của Việt Nam. Nhà báo Hồ Quang Lợi nhận định đây là tác phẩm nghệ thuật 'đạt đến giá trị tư tưởng cao cả', trong khi nhạc sĩ Nguyễn Thụy Kha khẳng định ca khúc mang triết lý nhân loại và thông điệp 'nhân loại nên bỏ qua đau thương để hướng tới tương lai'.

Hồng Đăng xem đây là một trong những ca khúc thành công nhất của mình về đề tài biển, với sự thể hiện của nhiều thế hệ ca sĩ như Tuyết Thanh, Cẩm Vân, Ngọc Bích, Lê Dung... Nghệ sĩ Ưu tú Minh Thu là một trong những người thể hiện xuất sắc ca khúc này, và Hồng Đăng đã nhận xét rằng bài hát rất phù hợp với giọng của Minh Thu. Minh Thu cảm thấy giai điệu ca khúc mang lại cảm giác 'tự hào, hạnh phúc, và làm dịu đi những căng thẳng trong cuộc sống'. Năm 2014, ca sĩ Mỹ Tâm cũng biểu diễn ca khúc này tại sân vận động Hàng Đẫy, mặc dù cô đã hát sai lời và gửi lời xin lỗi đến nhạc sĩ trước hàng chục nghìn khán giả.

Nguồn tài liệu

• Lê Văn Toàn (2006). Âm nhạc Việt Nam tác giả tác phẩm (Tập II). Hà Nội: Viện Âm nhạc. OCLC 1223293284.

Các liên kết bên ngoài

• Biển hát chiều nay. Đời sống nghệ thuật. Truyền hình Nhân Dân. Xem bản gốc đã được lưu trữ vào ngày 10 tháng 8 năm 2022.