Biến Mac thành 'thiên đường gaming': Tầm nhìn cuối cùng của Steve Jobs đã dần thành hiện thực

Với chip Apple tự thiết kế, các máy Mac cuối cùng đã có thể so sánh với PC, tuy nhiên vẫn cần một sự đẩy mạnh.

Vào ngày 21 tháng 7 năm 1999, Steve Jobs đứng trên sân khấu của sự kiện Macworld Expo New York và tuyên bố về một video game sẽ ảnh hưởng đến toàn bộ ngành công nghiệp trò chơi và đưa Apple trở thành một gã khổng lồ trong ngành này.

Một nửa lời hứa đó hóa ra là sự thật. Tựa game bắn súng góc nhìn thứ nhất mà Jobs tiết lộ đã làm thay đổi lịch sử ngành công nghiệp game - nhưng không phải đối với Apple. Thay vào đó, Microsoft đã mua lại nhà phát triển trò chơi một năm sau đó, giành lấy tựa game cho sự ra mắt của Xbox đầu tiên vào năm 2001.

Trò chơi mà Microsoft “đánh cắp” từ Jobs và Apple có tên Halo: Combat Evolved, và nhà phát triển là Bungie, studio game tiên phong cho Mac. Phần còn lại của dòng game này kể từ đó gắn liền với Microsoft và Apple gần như rút lui khỏi ngành game máy tính.

Việc “chịu thua” trong lĩnh vực chơi game trong nhiều thập kỷ không phải là điều Apple muốn chấp nhận. Đó chắc chắn là một điều thất vọng đối với người dùng Mac cả mới và cũ, những người phải mua một PC Windows hoặc console riêng để chơi các game AAA. Nhưng vào năm 2023, làn gió đổi chiều đã đến.

Với việc sử dụng phần cứng tự thiết kế, Mac cuối cùng đã có thể đứng ngang hàng với một số PC hàng đầu, nhờ vào sự cải tiến liên tục của chip tự thiết kế của Apple để nâng cao hiệu suất và tối ưu hóa phần mềm cho trải nghiệm chơi game tốt hơn. Apple rõ ràng không muốn lặp lại lịch sử như trước.

Gordon Keppel, giám đốc tiếp thị sản phẩm Mac, chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn với trang Inverse: “Chúng tôi có những tính năng đặc biệt trên máy Mac mà bạn không thể tìm thấy trên bất kỳ hệ thống nào khác, như màn hình và hệ thống loa của chúng tôi. Khi tôi sử dụng một hệ thống hoạt động hiệu quả, nó thực sự tuyệt vời, âm thanh tuyệt hảo và không quá nóng - đó là một trải nghiệm chơi game tuyệt vời!”

Phần cứng không còn là một điểm yếu nữa

Mối quan hệ của Apple với việc chơi game trên máy tính bắt đầu từ năm 1984.

Năm đó, chiếc Macintosh đầu tiên được ra mắt, đồng thời là lần đầu tiên máy tính để bàn được trang bị sẵn chuột để điều khiển giao diện đồ họa người dùng theo cách hoàn toàn mới. Steve Jobs không phát minh ra chuột (đó là Douglas Engelbart) và Apple không phải là công ty đầu tiên kết hợp chuột với máy tính cá nhân (Xerox). Nhưng Macintosh là thiết bị làm cho chuột trở thành một phần không thể thiếu và không thể tách rời khỏi máy tính để bàn và game.

Trò chơi video vào thời điểm đó không phải là mới. Tuy nhiên, sự xuất hiện của chuột đã tạo ra một cách mới để điều khiển chúng. Ban đầu, trò chơi chỉ đơn giản là trỏ và nhấp chuột. Nhưng cuối cùng, khả năng xoay góc nhìn với sự hỗ trợ của chuột đã được phát triển cho các máy Mac (và PC sau này). Nếu không có Macintosh và việc đưa chuột vào máy tính cá nhân, các trò chơi máy tính hiện đại - nơi bạn thường điều khiển góc nhìn trong trò chơi bằng chuột - có thể không tồn tại như chúng ta biết. Bungie sẽ không tạo ra Marathon, tựa game bắn súng góc nhìn thứ nhất đầu tiên hỗ trợ chế độ xoay góc nhìn bằng chuột và sẽ không bao giờ có cơ hội chấp nhận tấm séc khổng lồ mà Bill Gates chi trả cho Halo.

Các trò chơi PC hiện đại - được điều khiển bằng bàn phím và chuột - đã được chặt chẽ liên kết với Mac. Tuy nhiên, thực tế là phần cứng của Mac đã làm khó khăn cho các nhà phát triển trong những năm 1990 và đầu những năm 2000, khi họ cố gắng tạo ra các trò chơi 3D tiên tiến và chi tiết hơn.

Máy tính của Apple đơn giản không đủ sức đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của các nhà phát triển về việc phát triển các trò chơi 3D tiên tiến và chi tiết hơn. Việc phát triển trò chơi cho PC có CPU Intel có vẻ hợp lý hơn, vì nó đang ngày càng tăng hiệu suất. Tuy nhiên, đến năm 2023, Apple lại có sự quan tâm đặc biệt đến việc chơi game trên Mac, điều mà họ không thể thể hiện trong suốt 25 năm qua.

“Silicon của Apple đã thay đổi tất cả điều đó,” Keppel nói. “Bây giờ, mọi Mac dùng Apple silichơi chơi xổ sốu có thể chơi các trò chơi AAA một cách tuyệt vời. Apple silicon đã cải thiện đáng kể về đồ họa với M1, M2 và bây giờ là M3.”

Leland Martin, giám đốc tiếp thị phần mềm của Apple, nói: “Nếu bạn nhìn vào dòng máy Mac chỉ vài năm trước, đó là dòng sản phẩm hỗn hợp giữa GPU tích hợp và GPU rời. Điều này có thể khiến việc phát triển trò chơi phức tạp hơn. Nhưng bây giờ, chúng tôi đã hoàn toàn loại bỏ điều đó bằng silicon của Apple, tạo ra một nền tảng chơi game thống nhất trên iPhone, iPad và Mac. Sau khi trò chơi được thiết kế cho một nền tảng, việc đưa trò chơi đó sang hai nền tảng còn lại là một quá trình đơn giản. Chúng tôi đã thấy điều này xảy ra với các trò chơi như Resident Evil Village, được phát hành trên Mac trước, sau đó là iPhone và iPad.”

Cách tiếp cận nền tảng phần cứng thống nhất này tương tự như những gì trên console như PlayStation 5 hoặc Xbox Series S/X.

“Chơi game là một phần cơ bản trong thiết kế chip của Apple,” Doug Brooks, cũng là thành viên của nhóm tiếp thị sản phẩm Mac, cho biết. “Trước khi có một con chip, khả năng chơi game đã được tích hợp từ những giai đoạn lập kế hoạch ban đầu và sau đó là trong suốt quá trình phát triển.”

Khi Apple giới thiệu chip M3 tại sự kiện “Scary Fast” vào tháng 10, họ đã công bố một số tính năng phần cứng đáng chú ý như ray tracing và mesh shading được tăng tốc phần cứng, giúp trò chơi trông thực tế hơn với ánh sáng thời gian thực và các mô hình chi tiết hơn. Nhưng tính năng ít được nhắc đến nhưng có thể làm sáng tỏ trò chơi trên máy Mac chạy chip M3 và các máy tính Apple trong tương lai thực sự, đó là Dynamic Caching.

Dynamic Caching là một cách để cung cấp lượng bộ nhớ chính xác cho GPU, Brooks cho biết rằng nó mang lại “hiệu suất nâng cao” tổng thể trong trò chơi. Trong khi kiến trúc GPU truyền thống cần ước tính một lượng bộ nhớ nhất định - thường là nhiều hơn mức cần thiết - thì Brooks cho biết Dynamic Caching cho phép chip M3 phân bổ bộ nhớ hiệu quả hơn cho các tác vụ khác.

Giống như console, Brooks nói rằng tất cả đều phục vụ cho trải nghiệm khi người dùng bắt đầu chơi game. Theo nhiều người dùng, các trò chơi 3D như Lies of P và Resident Evil 4 chạy tốt trên pin MacBook Pro giống như khi cắm nguồn; điều tương tự không thể xảy ra với các laptop gaming thông thường vì chúng thường giảm hiệu suất khi sử dụng pin.

Người dùng Mac có thể tùy ý cài đặt trò chơi giống như trên PC mà không cần quan tâm nhiều đến điều này. Điều tuyệt vời nhất là các nhà phát triển không cần phải làm gì thêm để có được lợi ích của Dynamic Caching vì nó được tích hợp ngay trong chip.

Và mặc dù việc sử dụng bộ nhớ hợp nhất trên Apple không mới - nó đã là một thành phần quan trọng của chip Silicon Apple từ khi M1 ra đời - Keppel cũng nhấn mạnh rằng đây là 'nền tảng' cho trải nghiệm chơi game trên Mac. 'Khả năng hoạt động của GPU và CPU trên cùng một nhóm bộ nhớ mà không cần sao chép dữ liệu, không có độ trễ, đó là một tính năng rất lớn, rất lớn. Điều này tạo ra sự khác biệt rõ rệt so với PC.'

macOS được tối ưu hóa cho trải nghiệm chơi game

Phần cứng của Mac không phải là lĩnh vực duy nhất mà Apple đã cải tiến để làm cho trải nghiệm chơi game trên máy tính của họ hấp dẫn hơn. Công ty đã đưa ra hai thông báo quan trọng tại Hội nghị Nhà phát triển Toàn cầu (WWDC), giúp thúc đẩy tham vọng game của họ theo đúng hướng.

Đầu tiên là Bộ công cụ chuyển đổi trò chơi (Game Porting Toolkit), một bộ chuyển đổi cho phép các nhà phát triển dễ dàng cài đặt và chạy các trò chơi Windows của họ trên Mac mà không cần phải viết lại bất kỳ mã nào. Mặc dù các nhà phát triển vẫn cần tối ưu hóa trò chơi của họ, nhưng công cụ này giúp đơn giản hóa và tăng tốc thời gian phát triển. Công cụ này lý thuyết sẽ giúp mang mọi trò chơi lên Mac, bất kể trò chạy trên engine nào, Unity hay Unreal.

Một phần mềm quan trọng khác được công bố tại WWDC - hiện có sẵn trong macOS Sonoma - là Chế độ Chơi game (Game Mode). Khi trò chơi được mở rộng ra toàn màn hình, Chế độ Chơi game sẽ tự động tối ưu hóa CPU và GPU, ưu tiên hiệu suất cho trò chơi. Apple cũng cho biết rằng Chế độ Chơi game cũng giúp giảm độ trễ cho các thiết bị Bluetooth.

Chức năng của Chế độ Chơi game có thể hơi hạn chế so với các chế độ tương tự trên PC Windows và thậm chí trên một số điện thoại và máy tính bảng, nhưng đây là một bước khởi đầu tốt cho thấy Apple đang quan tâm đến trải nghiệm game, không chỉ là việc cung cấp chip.

Thành công hay thất bại vì thư viện game

Cuối cùng, người dùng chỉ quan tâm đến việc trò chơi mà họ muốn có sẵn trên nền tảng mà họ chọn.

Apple tin rằng việc mở rộng thư viện game trên Mac sẽ xảy ra trong tương lai gần. Với phần cứng mạnh mẽ và các công cụ cần thiết cho các nhà phát triển, việc tối ưu hóa phần mềm trên macOS đang diễn ra, thậm chí có khả năng chơi trên nhiều thiết bị Apple. Có vẻ như tất cả các yếu tố cần thiết để thay đổi thế giới game đang nằm trong tầm tay của Apple.

Apple hy vọng rằng khi số lượng máy Mac sử dụng chip Apple Silicon (và các thiết bị iOS có cùng kiến trúc) đủ lớn, các nhà xuất bản sẽ không thể bỏ qua cơ hội này.

Một trò chơi có thể đem lại thành công lớn cho Apple là GTA VI. Dự kiến ​​ra mắt trên PS5 và Xbox Series S/X vào năm 2025, và có thể sẽ có phiên bản PC sau đó khoảng 1,5 đến 2 năm, như đã xảy ra với GTA V. Hy vọng rằng phiên bản Mac sẽ được phát hành đồng thời hoặc sau đó vào khoảng năm 2027. Hơn một thập kỷ kể từ khi phát hành, GTA V vẫn chưa có trên macOS.

Nếu vào cuối những năm 2020, GTA VI vẫn không có trên Mac, đó sẽ là một điều vô cùng bất lợi.

Không có đảm bảo rằng những nỗ lực của Apple sẽ đem lại thành công trong lĩnh vực game. Chúng ta không thể biết trước được tương lai. Việc máy Mac trở thành “thiên đường gaming” có thể xảy ra trong tương lai gần, hoặc có thể mất nhiều năm, thậm chí không bao giờ xảy ra. Tuy nhiên, ít nhất chúng ta đã biết Apple đang cố gắng thâm nhập vào lĩnh vực game và họ sẽ tiếp tục cải thiện và ổn định những gì mình làm, chậm chạp nhưng chắc chắn.