Biên soạn bài về ca dao liên quan đến lao động sản xuất trang 168 trong sách giáo khoa Tiếng Việt 5 tập 1

Nội dung

Câu 1

Tìm những hình ảnh diễn đạt nỗi vất vả, lo lắng của người nông dân trong công việc sản xuất.

Phương pháp giải:

- Về nỗi vất vả: Đọc đoạn ca dao thứ nhất.

- Về sự lo lắng: Đọc đoạn ca dao thứ ba.

Lời giải chi tiết:

Có những hình ảnh như:

- Nỗi vất vả: Mồ hôi chảy như mưa khi cày đồng vào buổi trưa; mỗi hạt gạo tạo ra 'dẻo thơm một hạt, đắng cay muôn phần'.

- Sự lo lắng: Đắm chìm trong việc trông nom cho mọi thứ; trông trời, trông đất, trông mây, trông mưa, trông nắng, trông ngày, trông đêm, trông chân cứng đá mềm, trông trời yên, biển lặng.

Câu 2

Những câu nào thể hiện tinh thần lạc quan của người nông dân?

Phương pháp giải:

Đọc đoạn ca dao thứ hai.

Lời giải chi tiết:

    Công việc không quản trọng thời gian,

Hôm nay làm việc, ngày mai có thức ăn, 

Câu 3

Tìm những câu phản ánh mỗi ý dưới đây:

a. Khuyên nông dân nên chăm chỉ làm ruộng

b. Thể hiện quyết tâm và nghị lực lao động, sản xuất

c. Nhắc nhở mọi người biết ơn công lao của người làm ra hạt gạo

Phương pháp giải:

a. Tìm trong đoạn ca dao thứ hai.

b. Tìm trong đoạn ca dao thứ ba.

c. Tìm trong đoạn ca dao thứ nhất.

Lời giải chi tiết:

a. Đừng để ruộng đất hoang vu,

Mỗi tấc đất được cày, tấc vàng được gặt.

b. Trông nom để chân cứng đi,

Trời yên, biển lặng mới đủ bình yên trong lòng.

c. Mang đến bát cơm ấm no,

Dẻo thơm một hạt, đắng cay muôn vị!

Thơ ca dân gian

 THƠ CA DAO VỀ LAO ĐỘNG SẢN XUẤT

     Cày đồng giữa buổi trưa nắng

Mồ hôi rơi như mưa, ruộng cày bừa           

        Ai ơi, mang bát cơm đầy

Một hạt dẻo thơm, đắng cay ngọt bùi!

                     *

      Mưa nắng, đất cạn đều chờ 
Một nơi khát khao, nơi sâu bừa. 
      Công việc không quản bao lâu 
Hôm nay chật chội, ngày mai đầy ắp 
       Đừng để ruộng đất hoang trống 
Bao nhiêu cày, bấy nhiêu thành công.

                        *

      Người ta cày ruộng cho nên 
Tôi cày ruộng, lòng cũng lo toan 
      Trông trời, trông đất, trông mây 
Trông mưa, trông nắng, trông ngày đêm 
      Chân cứng, lòng yên, biển lặng 
Mỗi việc làm, hạnh phúc chốn lòng.