Buzz
Nội dung chính
- Các câu tục ngữ và ca dao về thiên nhiên và lao động thường phản ánh tri thức thực tiễn và kinh nghiệm quý báu của cộng đồng. Những bài học này, dù dựa trên quan sát và trải nghiệm thực tế, cũng cần được bổ sung bằng kiến thức khoa học và công nghệ để thúc đẩy sự tiến bộ và phát triển bền vững trong quản lý tài nguyên và sản xuất. Kết hợp truyền thống với hiện đại sẽ tạo nền tảng vững chắc cho sự tiến bộ trong các lĩnh vực này.
- Tục ngữ về con người và xã hội thường chứa đựng những triết lý sâu sắc về cuộc sống, tôn vinh những phẩm chất tốt đẹp và đưa ra những lời khuyên quý giá về lối sống. Những câu tục ngữ này không chỉ là những lời nhắc nhở mà còn là hướng dẫn cho cách tư duy và hành xử đúng đắn, nhấn mạnh giá trị con người và những phẩm chất cần có trong cuộc sống.
Chuẩn bị
(trang 12, sách giáo khoa Ngữ văn 7 tập 2)
Hướng dẫn giải:
Đọc qua văn bản và tìm thêm các câu tục ngữ có chủ đề tương tự.
Giải đáp chi tiết:
Các câu tục ngữ có chủ đề và nội dung tương tự:
* Cơn mưa đông vừa đến, vừa chạy tới.
* Cơn mưa tây vừa cày xong, vừa ăn.
* Ếch kêu ộp ộp, ao đầy nước.
* Nắng nhanh thì trời mau nắng, mưa vắng thì trời mưa.
* Gió nam thổi, xuân đến, hè sang.
* Mưa tháng Ba giúp hoa đất nở.
* Mưa tháng Tư làm đất hư hại.
* Vùng mây thì có gió, mây đỏ thì có mưa.
* Nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống.
* Trăng quầng báo hiệu hạn hán, trăng tán dự đoán mưa.
* Nuôi lợn ăn cơm nằm, nuôi tằm ăn cơm đứng.
Hiểu và giải thích
Câu 1 (trang 12, SGK Ngữ văn 7 tập 2)
Các câu tục ngữ ở đây có điểm gì tương đồng với những câu đã học trước đó?
Hướng dẫn giải:
Xem lại văn bản trang 8 để tổng hợp chủ đề.
Phân tích chi tiết:
Các câu tục ngữ trong bài này cùng với những câu đã học trước đây đều xoay quanh các chủ đề thiên nhiên, lao động và con người. Những câu tục ngữ này đều mang thông điệp sâu sắc về mối liên hệ giữa thiên nhiên, lao động và con người, cụ thể là:
- Đề cao mối liên kết với thiên nhiên
- Kết nối với lao động và sự cố gắng
- Tôn vinh các phẩm chất của con người
Câu hỏi cuối bài 1
Câu 1 (trang 12, SGK Ngữ văn 7 tập 2)
Các câu tục ngữ trong văn bản có thể được phân chia thành bao nhiêu nhóm? Những nhóm đó là gì?
Hướng dẫn giải quyết:
Xem xét kỹ lưỡng nội dung trong sách giáo khoa.
Chi tiết lời giải:
Các câu tục ngữ trong văn bản có thể được phân loại thành 3 nhóm:
- Tục ngữ về thiên nhiên: 1, 3
- Tục ngữ về lao động: 2, 4
- Tục ngữ về con người và xã hội: 5, 6, 7, 8.
Câu hỏi cuối bài 2
Câu 2 (trang 12, SGK Ngữ văn 7 tập 2)
Hãy trình bày quan điểm của bạn về các câu tục ngữ đã nêu.
Phương pháp giải:
Xem xét kỹ lưỡng văn bản trong SGK.
Lời giải chi tiết:
1. Mây đỏ như ráng mỡ gà, nếu có nhà thì hãy giữ gìn.
Những hiện tượng tự nhiên như mây đỏ hoặc cam vào bình minh hay hoàng hôn có thể dự đoán thời tiết xấu sắp tới, thường là dấu hiệu của mưa to, gió mạnh hoặc bão. Nhiều người tin rằng sự thay đổi màu sắc của mây có thể báo trước những điều này.
2. Thời điểm là vàng, thục thì quý.
Thời điểm gieo trồng và chăm sóc cây trồng là rất quan trọng trong nông nghiệp. Lựa chọn thời gian hợp lý cho các công việc như gieo hạt, chăm sóc cây và thu hoạch giúp tăng năng suất và chất lượng mùa màng.
3. Cầu vồng phía đông, bão gió phía tây, sẽ có mưa to hoặc bão.
Đây là một dấu hiệu dự đoán thời tiết. Khi thấy cầu vồng xuất hiện ở phía đông hoặc phía tây, có khả năng cao là sắp có mưa lớn và gió mạnh.
4. Tôm ra ngoài vào chạng vạng, cá tìm kiếm thức ăn vào rạng sáng.
Những quy tắc này phản ánh trí tuệ dân gian trong việc săn bắt tôm cá, dựa trên việc quan sát hành vi của chúng trong tự nhiên. Để bắt tôm hiệu quả, nên ra ngoài vào gần chập tối, còn bắt cá thì là lúc bình minh sáng sớm.
5. Sạch sẽ trong lúc thiếu thốn, thơm tho trong lúc rách rưới.
Câu này nhấn mạnh sự quan trọng của việc giữ gìn phẩm hạnh và sự chân thành ngay cả trong hoàn cảnh khó khăn. Khi thiếu thốn tài nguyên và sống trong điều kiện khó khăn, việc duy trì phẩm cách và lòng nhân ái vẫn được coi trọng.
6. Chết trong sạch còn hơn sống bẩn thỉu.
Câu này thể hiện quyết tâm bảo vệ danh dự và phẩm giá cá nhân, ngay cả khi phải đối mặt với sự mất mát hoặc hy sinh. Sự chọn lựa giữa sự trong sạch và sống không danh dự là một quyết định quan trọng.
7. Có công mài sắt, có ngày nên kim.
Sự chăm chỉ và kiên trì thường mang lại kết quả tốt đẹp. Dù công việc có khó khăn đến đâu, nếu chúng ta dồn tâm huyết và nỗ lực vào nó, khả năng thành công sẽ cao hơn.
8. Ăn quả nhớ kẻ trồng cây.
Khi được hưởng thành quả, hãy nhớ đến người đã tạo ra nó và biết ơn những người đã giúp đỡ mình.
Câu hỏi cuối bài 3
Câu 3 (trang 12, SGK Ngữ văn 7 tập 2)
Những câu tục ngữ trong văn bản có tác động như thế nào đến cuộc sống thực tiễn của con người?
Hướng dẫn giải:
Nghiên cứu kỹ lưỡng nội dung trong sách giáo khoa.
Giải thích chi tiết:
Các câu tục ngữ không chỉ phản ánh các nguyên tắc truyền thống mà còn là những chỉ dẫn, bài học quý báu được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Đối với những người nông dân chân chất, chúng chứa đựng nhiều ý nghĩa sâu sắc và thực tiễn, ứng dụng trong đời sống và công việc hàng ngày.
Lời dạy của tổ tiên không chỉ là các quy tắc, mà còn là sự hiểu biết về tầm quan trọng của việc tôn trọng thiên nhiên, kiên nhẫn và chăm chỉ. Chúng không chỉ truyền đạt kinh nghiệm mà còn chia sẻ tri thức thực tiễn, giúp mọi người vượt qua khó khăn trong cuộc sống hàng ngày. Những tri thức này không chỉ sống mãi mà còn góp phần quan trọng vào sự phát triển và bền vững của nền nông nghiệp và xã hội.
Câu hỏi cuối bài 4
Câu 4 (trang 12, SGK Ngữ văn 7 tập 2)
Theo em, tại sao tục ngữ lại được coi là kho tàng trí tuệ của nhân dân?
Hướng dẫn giải:
Xem kỹ nội dung trong sách giáo khoa.
Giải thích chi tiết:
- Các câu tục ngữ liên quan đến thiên nhiên và lao động chứa đựng tri thức cổ xưa và kinh nghiệm quý báu của tổ tiên trong việc quan sát và áp dụng kiến thức về thời tiết vào nông nghiệp. Chúng là bài học giá trị, thể hiện trí tuệ của người lao động, giúp dự đoán và ứng phó với thời tiết để giảm thiểu thiệt hại và nâng cao hiệu quả công việc.
- Các tục ngữ về con người và xã hội thường nhấn mạnh và tôn vinh giá trị nhân phẩm, đưa ra nhận xét và lời khuyên về những phẩm chất và lối sống cần có. Chúng giúp nhận biết các dấu hiệu tự nhiên như biến đổi môi trường, gió, mây, và hành vi động vật để dự đoán thời tiết, từ đó điều chỉnh kế hoạch sản xuất nông nghiệp cho hiệu quả tốt nhất.
Câu hỏi cuối cùng của bài 5
Câu 5 (trang 12, SGK Ngữ văn 7 tập 2)
Hãy cho một ví dụ về câu tục ngữ mà bạn cảm thấy có giá trị trong cuộc sống cá nhân của mình.
Hướng dẫn giải:
Áp dụng kinh nghiệm cá nhân để trả lời.
Giải thích chi tiết:
Câu tục ngữ 'Có công mài sắt, có ngày nên kim' là nguồn động viên lớn giúp bạn vượt qua những thời điểm khó khăn và thiếu động lực. Thực sự, câu tục ngữ này truyền tải một thông điệp mạnh mẽ về sự kiên trì, cố gắng và hy vọng vào tương lai.
Khi bạn cảm thấy nản chí hoặc mất hứng, việc nhớ đến câu tục ngữ này sẽ giúp bạn tập trung vào công việc và mục tiêu của mình. Nó như một lời nhắc nhở rằng không nên từ bỏ, mà cần tiếp tục nỗ lực và làm việc chăm chỉ. Câu tục ngữ này nhấn mạnh rằng mọi công sức bạn bỏ ra cuối cùng sẽ được đền đáp, dù không ngay lập tức nhưng cuối cùng, bạn sẽ đạt được thành công.
Bài học từ câu tục ngữ này là sự kiên trì và không từ bỏ, vì thành quả tốt đẹp sẽ đến với những người kiên trì và cố gắng. Đây là động lực để bạn tiếp tục bước đi và hy vọng vào một tương lai tươi sáng hơn, với niềm tin rằng mọi nỗ lực của bạn sẽ được đền đáp trong tương lai.
Đây là bài viết của Luật Mytour, hy vọng thông tin trong bài viết đã mang đến sự hữu ích cho bạn đọc. Luật Mytour xin chân thành cảm ơn!
