“Biến thể của cô đơn” là tác phẩm nói về việc mất kết nối với chính bản thân. Đây là thời đại mà chúng ta sống quá vội vã, bị chi phối bởi nhiều thứ, từ đó mất đi khả năng hiểu về tâm hồn của mình.
“Cô đơn buộc con người thực hiện cuộc tìm kiếm sự đồng điệu thông qua công nghệ và các mối quan hệ thoáng qua. Nhưng rồi, một ngày nào đó, chúng ta nhận ra rằng đó chỉ là một liều thuốc an thần, một cố gắng để làm dịu đi cảm giác trống rỗng trong lòng. Biến thể của cô đơn là hành trình tìm lại linh hồn của những con người giữa thời đại công nghệ. Một số đã thành công. Nhưng cũng có những người vẫn đang chạy theo những mối kết nối mà thực sự không tồn tại trên thế giới này”. Nhà văn trẻ Yang Phan đã khởi đầu tập truyện mới nhất của mình với những suy tư này.
Những con người cô đơn trong thời đại công nghệ
Khi Trí Tuệ Nhân Tạo (AI) trở thành tâm điểm chú ý, ảnh hưởng của nó không chỉ đối với lĩnh vực khoa học và kinh tế mà còn lan rộng đến văn học. Công nghệ - điều mà đã hứa hẹn kết nối chúng ta với thế giới, lại dường như đang làm chúng ta mất kết nối với những điều quan trọng nhất đối với một “con người”. Vấn đề này đã được nhiều lần đặt ra bởi các ngành khoa học xã hội, và văn học cũng không phải là ngoại lệ.
Biến thể của cô đơn là những suy tư của Yang Phan về cách mà con người đấu tranh để thoát khỏi sự cô đơn, nhưng nhầm lẫn rằng công nghệ / AI là giải pháp, và mất nhiều thời gian mới nhận ra rằng sự chữa lành thực sự đến từ bên trong bản thân.
Tập truyện bao gồm 5 câu chuyện ngắn độc lập nhưng vẫn liên kết với nhau, tạo thành một chuỗi phim qua từng câu chữ, nói về những người cô đơn trong thời đại công nghệ.
Mở đầu tập truyện là sự kiện một con robot phát hiện ra một bản thảo văn còn sót lại sau khi con người đã bị robot tiêu diệt từ lâu, và con người chỉ còn tồn tại trong môn học 'nhân loại học' chứ không còn sống. Bản thảo này ghi lại nhiều câu chuyện hay tự sự của con người trong những ngày cuối cùng của loài người - mỗi câu chuyện ngắn đều là một 'biến thể của cô đơn'.
Mỗi nhân vật trong tập truyện được tác giả tường thuật một cách công phu: Một người phụ nữ bất ngờ mất giọng nói khi gặp một hiện tượng lạ, và cô chỉ có thể trò chuyện với trí tuệ nhân tạo. Một doanh nhân phát hiện mình yêu một con rô bốt. Hoặc một người chồng lưu trữ ký ức của mình trong một chiếc USB. Và khi nó được mở ra, những bí mật tối tăm về hôn nhân bắt đầu được tiết lộ...
Những nhân vật này đều đấu tranh và tìm kiếm trong bóng tối bên trong. Họ rơi vào bi kịch hoặc tuyệt vọng, nhưng cuối cùng, họ luôn tìm thấy lối ra.
Biến thể của cô đơn là câu chuyện của sự lo lắng và hi vọng, của việc mất đi và tìm lại chính mình, của nỗ lực để thực sự sống - thực sự làm con người trong một tương lai công nghệ.
Có lẽ những suy tư này của Yang Phan không còn mới mẻ, chúng đã tồn tại từ thời kỳ đầu của robot và trí tuệ nhân tạo. Nhưng dưới sự phát triển nhanh chóng và sửng sốt của công nghệ, vấn đề này trở nên ngày càng cấp thiết hơn.
Và có lẽ việc các bạn trẻ liên tục đặt ra câu hỏi, tìm kiếm câu trả lời trong văn học và mọi lĩnh vực khác, là một dấu hiệu đáng mừng. Điều này cho thấy con người chúng ta luôn không ngừng tự phản đối và tự tỉnh táo, để bảo tồn phần “người” trong bản thân mình và mài giũa để phần “người” đó ngày càng tỏa sáng.
Biến thể của cô đơn theo Yang Phan, như tác giả mô tả, có “cấu trúc như một bộ phim series được phát sóng trên Netflix”. Từng câu chuyện - từng “biến thể” dường như không liên kết nhau nhưng lại được nối kết một cách khéo léo, với những sự thay đổi đột phá ẩn chứa trong mỗi đoạn văn, dẫn đến một phát hiện đầy ngạc nhiên ở cuối cùng. Lối viết linh hoạt, cách kể chuyện đa dạng, biến đổi qua từng “biến thể” giúp mô tả sự đa dạng của cảm xúc cô đơn và của con người.
Khía cạnh tâm lý cũng được Yang Phan mô tả sâu sắc. Những trạng thái tinh thần như nỗi đau của sự mất mát, sự vô nghĩa và sự phản kháng trước thời cuộc, sự lạnh lùng của cảm xúc... được mô tả tỉ mỉ và rất chân thành. Đó là những điều không xa lạ với con người, và chắc chắn lời văn cô đọng, sâu sắc của Yang Phan sẽ tìm được sự đồng cảm từ nhiều độc giả.
Ngoài ra, tác giả trẻ này cũng cố gắng chạm đến những vấn đề triết học lớn như sự sống trong cái chết, con người là một phần của tự nhiên, và những gì tạo nên một cuộc sống ý nghĩa. Đây là những khám phá vĩ đại trong văn chương và nhiều ngành khoa học xã hội, và những giọng điệu mới góp phần vào cuộc thảo luận này đều đáng được tôn trọng.