Các yếu tố ảnh hưởng đến tâm lý chung của nhà đầu tư
Đầu tiên, do nhà đầu tư bị ảnh hưởng bởi tư duy đám đông. Họ thường mua theo người khác khi thấy họ mua và bán khi thấy họ bán. Thông tin từ mạng xã hội khiến họ nghi ngờ thị trường bị can thiệp, và họ luôn tìm kiếm đỉnh và đáy của thị trường. Điều này thường không phù hợp với nhà đầu tư chuyên nghiệp.
Thực tế cho thấy, nhà đầu tư thành công không quan tâm quá nhiều đến hành động của người khác. Họ tập trung vào nguyên tắc cơ bản của thị trường, và coi những biến động nhỏ là nhiễu loạn tâm lý chứ không phải thông tin chính xác.
Nguyên nhân tiếp theo là sự thiếu kiến thức và kỹ năng chuyên môn trong đầu tư. Một số nhà đầu tư coi thị trường chứng khoán như sòng bạc và tự tin vào sự ảo tưởng về bản thân. Họ coi thường những nhà đầu tư có kinh nghiệm.
Cuối cùng, khi cố gắng dự đoán thị trường, không nên áp dụng các công thức thô sơ và có xác suất thấp mà mình tự nghĩ ra từ các quan sát hay đọc được.
Cần có các giải pháp để khắc phục vấn đề này.
Không phải mọi tin tức đều chính xác, uy tín và phản ánh đúng tình hình thị trường. Cần lựa chọn thông tin kỹ càng và có sự nghi ngờ đối với các thông tin tích cực hay tiêu cực khi chỉ số thị trường tăng hoặc giảm.
Hãy tuân thủ xu hướng thị trường và không chống lại nó. Cần xác định rõ xu hướng tăng, giảm hoặc đi ngang để đưa ra các quyết định chính xác. Khi đã nhận diện được xu hướng chính của thị trường, các biến động nhỏ sẽ không làm ảnh hưởng tâm lý.
Nên tham khảo thông tin một cách khôn ngoan. Không phải mọi tin tức đều chính xác, uy tín và phản ánh đúng tình hình thị trường. Cần lựa chọn thông tin, nghi ngờ đối với các thông tin tích cực, tiêu cực hay chỉ số thị trường tăng hoặc giảm.
Quản lý rủi ro hiệu quả là điều cần thiết khi phân tích và đánh giá thị trường chứng khoán. Tuân thủ các chiến lược quản lý rủi ro là rất quan trọng.
Biểu đồ tâm lý của nhà đầu tư khi tham gia vào chứng khoán
Mô tả chi tiết các tình trạng tâm lý của nhà đầu tư trong thị trường chứng khoán.
Nghi ngờ: Do những đau thương từ trước, cảm giác nghi ngờ khi chỉ số tăng có thể chỉ là một cạm bẫy, rồi sẽ giảm xuống ngay sau đó.
Hi vọng: Cuối cùng khi quay lại và nhận ra rằng thị trường diễn ra theo chu kỳ. Chúng ta nhanh chóng làm quen với thị trường và bắt đầu tìm kiếm cơ hội tiếp theo cho bản thân.
Lạc quan: Khi nhà đầu tư bắt đầu tham gia thị trường chứng khoán và mua cổ phiếu. Chúng ta tin tưởng vào một tương lai tích cực, điều này làm tâm hồn nhà đầu tư thêm phấn khởi.
Niềm tin: Sau khi thu được lợi nhuận từ số cổ phiếu, chúng ta tin rằng sẽ tiếp tục có thêm lợi nhuận như mong đợi. Nhà đầu tư càng đổ thêm tiền vào chứng khoán hoặc nhen nhóm ý định đầu tư nhiều hơn.
Cảm xúc: Đây là lúc bắt đầu cho rằng mình là nhà đầu tư thông minh, luôn cho rằng mình sở hữu những mánh khoé và ý tưởng đầu tư độc đáo.
Hưng phấn – Thỏa mãn: Khi mọi quyết định đầu tư đều mang lại lợi nhuận nhanh chóng và dễ dàng, nhà đầu tư thường quên đi rủi ro tiềm ẩn và luôn mong muốn giao dịch nào cũng lãi. Tuy nhiên, lúc này mức độ rủi ro trên thị trường là cao nhất.
Nỗi lo âu: Ngay từ đầu, hướng đi của thị trường trái ngược với sự quyết định chủ quan của nhà đầu tư. Họ có xu hướng coi mình là nhà đầu tư dài hạn, không để ý đến các cổ phiếu chưa bán, tin rằng mọi thứ sẽ ổn và sẽ phục hồi như ban đầu.
Từ bỏ: Thị trường tiếp tục đi xuống, nhưng chúng ta lại không biết phản ứng thế nào, sau đó bắt đầu từ chối lựa chọn những cổ phiếu không tốt.
Sợ hãi: Thị trường càng ngày càng khó lường, chúng ta bắt đầu tin rằng những cổ phiếu mà mình đang nắm giữ sẽ không còn hữu ích và không mang lại lợi nhuận.
Tuyệt vọng: Nhà đầu tư bối rối không biết phải làm gì tiếp theo, cố gắng tìm kiếm ý tưởng đầu tư để cứu vãn tình hình, chỉ mong có thể thu hồi vốn.
Hoảng sợ: Hết ý tưởng đầu tư, nhà đầu tư tổn thất lớn và bắt đầu cắt lỗ toàn bộ.
Xem xét lại danh mục đầu tư: Bắt đầu tin rằng các khoản đầu tư hiện tại sẽ không bao giờ tăng giá và quyết định bán hết cổ phiếu để tránh tổn thất trong tương lai.
Phẫn nộ: Cảm thấy tức giận, nhà đầu tư đổ lỗi cho mọi thứ như Uỷ ban, thị trường chứng khoán…
Bế tắc: Cho rằng bản thân đã thất bại nặng nề khi bắt đầu tham gia thị trường chứng khoán. Lúc này, không muốn mua bán cổ phiếu nữa. Tuy nhiên, ngược lại, đây là thời điểm lý tưởng nhất để mua vào.
Mất đi lòng tin: Quyết định rằng sẽ không bao giờ đầu tư chứng khoán nữa và dành thời gian để tự hỏi và hiểu rõ hơn về bản thân.