Bình luận về khổ đầu bài Mùa xuân nhỏ bé

Đề bài: Bình luận về khổ đầu bài Mùa xuân nhỏ bé

Bình luận về khổ đầu bài Mùa xuân nhỏ bé

I. Bình luận về khổ đầu bài Mùa xuân nhỏ bé

1. Giới thiệu

- Mùa xuân luôn là nguồn cảm hứng bất tận của thi ca
- Từ nguồn cảm hứng đó, Thanh Hải đã sáng tác những câu thơ tình cảm, tạo nên bức tranh mùa xuân tươi vui trong 'Mùa xuân nhỏ bé'.
 

2. Nội dung chính

* Ngữ cảnh sáng tạo: tháng 11 năm 1980, khi tác giả đối mặt với bệnh tình nặng, đang chiến đấu vì sự sống từng ngày trên giường bệnh.

* Phân tích chi tiết:

- Hai câu đầu thơ:
+ Động từ 'mọc' đặt lên đầu sự tràn đầy năng lượng và sự ngạc nhiên của nhà thơ trước cảnh vật
+ 'bông hoa tím biếc': một bông hoa xuất hiện với màu tím hòa quyện với sắc xanh, trở thành linh hồn của bức tranh mùa xuân.
→ Sự xuất hiện của bông hoa đã làm cho bức tranh trở nên rực rỡ màu sắc, hương thơm - một không gian đậm chất Huế.

- 2 dòng thơ tiếp theo:
+ Sự cảm thụ từ từng âm thanh 'Ơi' và câu hỏi 'Hót chi' tạo nên một không khí tâm linh, gần gũi với văn hóa Huế.
+ Tiếng chim vang lên không gian rộng lớn, vừa mở ra không gian mênh mông vừa làm tôn lên vẻ cao quý của đất trời.
→ Không chỉ màu sắc, âm thanh cũng làm nên không gian mùa xuân.

- 2 câu kết thúc:
+ 'Giọt long lanh' có thể là giọt sương, giọt mưa, giọt nắng, hay cả âm thanh của tiếng chim đã dừng lại thành hình dáng, hình khối? Bất kể cách hiểu nào, đều thể hiện sự tinh tế của nhà thơ.
+ Hành động 'đưa tay... hứng' là biểu hiện của sự kính trọng của nhà thơ dành cho thiên nhiên, vũ trụ.

→ Sau tất cả, sau sự tươi vui của màu sắc và âm thanh, nhà thơ đã truyền đạt tình cảm yêu mến và sự trân trọng đặc biệt của mình đối với mùa xuân.

* Tổng kết và đánh giá:

+ Đặt bức tranh thơ vào bối cảnh sự ra đời của nó, chúng ta càng hiểu rõ hơn lòng khao khát sống mạnh mẽ của nhà thơ.
+ Thông qua những hình ảnh tự nhiên, gần gũi, Thanh Hải đã tạo nên một bức tranh mùa xuân vô cùng tươi vui và sống động.
 

3. Kết luận

Bài thơ đã mang đến màu sắc mới cho bức tranh sắc thu của thơ ca Việt Nam

II. Bài văn mẫu Bình luận về khổ đầu bài Mùa xuân nhỏ bé
 

1. Bình luận về khổ đầu bài Mùa xuân nhỏ bé, mẫu số 1 (Tiêu chuẩn)

Nguyễn Du đã viết về mùa xuân như thế này:

'Cỏ non xanh ngút đến chân trời
Cành lê trắng điểm vài bông hoa'

Thật tuyệt vời đến bao nhiêu! Mùa xuân – thời điểm mở đầu cho sự sống mới của vạn vật, của những điều tốt lành và may mắn. Mùa xuân là thời khắc khiến trái tim của những nhà thơ như bừng tỉnh niềm cảm hứng bất tận. Có lẽ chính điều này đã đẩy nhà thơ Thanh Hải, trong những ngày cuối cuộc đời, sáng tác một bức tranh tuyệt vời về mùa xuân, đặc biệt là khổ thơ đầu tiên, nơi ông mô tả vẻ đẹp của mùa xuân tự nhiên với những nét vẽ tinh tế nhất:

'Nẩy lên giữa dòng sông xanh Một bông hoa tím thắm Chim hót chiền chiện kia Ngân nga mà trời vang Từng giọt long lanh rơi Tay ta nhanh chóng hứng lại'

Tác phẩm thơ Mùa xuân nho nhỏ ra đời do bàn tay tài năng của nhà thơ Thanh Hải vào tháng 11 năm 1980, lúc ông đang phải nằm nghỉ dưỡng vì bệnh.  Dù không thể ra ngoài, giữa lạnh buốt của mùa đông, nhưng bên trong tâm can ông, hình ảnh của mùa xuân, mùa xuân tại xứ Huế - quê hương yêu thương của ông, bừng sáng. Hình ảnh mùa xuân và âm thanh của nó như làm cho tâm hồn ông rung động trong bản tình ca quyến rũ, đồng thời truyền cảm hứng để ông sáng tác nên tác phẩm bất tử. Bài thơ chứa đựng đầy tình yêu thiên nhiên, tình yêu cuộc sống, tình yêu quê hương, đất nước của Thanh Hải, và hơn thế nữa, nó còn chứa đựng khát vọng dâng hiến tận cùng cho cuộc sống, cho đất nước một cách mãnh liệt.

Mùa xuân nhỏ bé mở đầu với hình ảnh mùa xuân trong tưởng tượng của nhà thơ - một mùa xuân tuyệt vời. Một mùa xuân được tạo ra từ không gian rộng lớn với hoa, dòng sông, những chú chim và bầu trời bao la.

Và bức tranh xuân đó thật sự ấn tượng khi ngay từ dòng đầu tiên, chúng ta đã chứng kiến hình ảnh của một bông hoa.

Nảy lên giữa dòng sông xanh Bông hoa tím biếc huyền bí

Top những Bình giảng khổ thơ đầu bài Mùa xuân nho nhỏ tuyệt nhất

Chỉ một bông hoa, báo hiệu mùa xuân, nàng xuân nhẹ nhàng gõ cửa. Bông hoa ấy nở giữa dòng sông xanh mát, lưng lửng trôi. Màu tím, đặc trưng của Huế, tỏa sáng bên dòng sông Hương thơ mộng. Báo hiệu mùa xuân gần kề, nhưng làm xao xuyến lòng người. Động từ 'mọc' đặt lên đầu câu tạo sự bất ngờ, một bông hoa trỗi dậy từ dòng sông, làm cho mùa xuân đến bất ngờ và khó quên.

Dòng sông trong thơ Thanh Hải, có lẽ là dòng sông Hương, uốn lượn trong màu xanh thắm, trải dài mênh mông, yên bình trước mắt chúng ta.

Chỉ với hai câu thơ, không gian đầy màu sắc, rực rỡ! Sắc xanh và tím hòa quyện, ánh sáng trong nắng sớm như làn da của người con gái Huế. Mùa xuân đến bất ngờ, nhẹ nhàng, đột ngột, không cần báo trước. Thanh Hải, như là người yêu mến Huế, để lại mỗi từ ngữ trong thơ mang một sắc Huế đặc trưng, không thể pha trộn được.

Hai câu thơ tiếp theo, Thanh Hải không chỉ sử dụng màu sắc và hình ảnh của đóa hoa để miêu tả mùa xuân, mà ông còn thêm vào bức tranh âm thanh bằng tiếng chim ngân.

Tiếng chim reo lên trong không trung, tinh tế và êm dịu, vang vọng giữa bầu trời rộng lớn. Tiếng hót của chúng như là một lời kêu gọi mùa xuân về. Thanh Hải chọn loài chim chiền chiện làm báo hiệu của mùa xuân, loài chim quen thuộc với tất cả chúng ta. Tiếng hót của chúng như là một bản nhạc đồng quê, vang lên trong trái tim mỗi người.

Ngoài ra, ông còn triệu hồi âm thanh của những chú chim đó, một cuộc gọi mà nghe sao mà quen thuộc, thân thuộc, và đáng yêu như là một lời gọi đến với con người:

Cuộc gọi thánh thiện của chiền chiện

Chiền chiện hót, làn điệu mê hoặc gọi mùa xuân đến. Tuy nhiên, nhưng nhà thơ như là muốn truy cứu chúng, trách rằng: 'Hót chi mà vang trời'. Tiếng hót ngân nga khắp bầu trời làm nhà thơ cảm thấy phải đứng dậy, bước ra khỏi không gian tự nhiên để ngắm nhìn mùa xuân đang tràn ngập trong tâm hồn. Chữ 'chi' tạo nên âm điệu của xứ Huế, của một con người con của đất Huế đong đầy tình cảm.

Kết thúc khổ thơ, hai câu cuối như hòa mình trong tinh khôi mùa xuân. Với tất cả tình yêu thương đối với thiên nhiên, sự sống, và mùa xuân, Thanh Hải thể hiện sự tương tác của mình trong hai câu chữ cuối:

'Những giọt sáng long lanh rơi xuống, Tay tôi vươn lên, hứng giữ lấy'.

'Những giọt sáng long lanh' ở đây là những giọt mùa xuân, giọt mật của thiên nhiên rơi trong ánh nắng sớm. Và như thế, như một phản xạ tự nhiên, nhà thơ với độ tao nhã và đáng yêu, đưa tay 'hứng' những giọt mật đó. Sự chuyển đổi tuyệt vời này mang lại cho chúng ta cảm giác rằng mùa xuân không chỉ là một khái niệm vô hình, mà là một thực thể, một vật hữu hình mà chúng ta có thể chạm vào, cảm nhận và thưởng thức.

Hành động 'hứng' mùa xuân của nhà thơ thể hiện sự say mê của người yêu thiên nhiên, muốn trải nghiệm mùa xuân ngay từ những khoảnh khắc đầu tiên. Trong trí tưởng tượng của ông, tâm hồn ông bay bổng cùng làn gió xuân tươi mát.

Bức tranh mùa xuân tự nhiên được Thanh Hải vẽ nên bằng tình yêu và gần gũi với mùa xuân. Đối với ông, mùa xuân là điều gì đó thân thuộc, gần gũi, giản dị nhất trên quê hương yêu quý. Ông khao khát được đứng dậy, bước ra khỏi giường bệnh để tận hưởng không khí mùa xuân và những hương thơm tươi mới bên ngoài.

Bài thơ ngắn năm chữ, với âm nhạc nhẹ nhàng, như một khúc hát dịu dàng của xứ Huế, đã giúp chúng ta hiểu sâu hơn về cảm xúc của nhà thơ trước vẻ đẹp của thiên nhiên. Thanh Hải tinh tế sử dụng hình ảnh trong trẻo và nghệ thuật ẩn dụ để tạo nên ấn tượng sâu sắc cho người đọc.

Khúc thơ đầu tiên của bài Mùa xuân nho nhỏ là lời của trái tim nhà thơ Thanh Hải hòa mình trong mùa xuân. Đó không chỉ là vẻ đẹp của xứ Huế, nơi ông thấu hiểu qua sông Hương êm đềm và tiếng hót của những chú chim chiền chiện, mà còn là sự tri ân đặc biệt dành cho thiên nhiên và quê hương thân yêu của mình trong những ngày cuối đời.

2. Bình giảng khổ thơ đầu bài Mùa xuân nho nhỏ ngắn gọn, mẫu số 2 (Chuẩn)

Huế - thành phố bình dị, tráng lệ, nơi tình cảm con người và vẻ đẹp tự nhiên hòa quyện. Thành phố hữu tình này đã trở thành nguồn cảm hứng cho vô số tâm hồn nghệ sĩ, biểu tượng cho vẻ đẹp truyền thống và tâm huyết của những người con yêu quê hương. Bài thơ 'Mùa xuân nho nhỏ' của Thanh Hải, viết vào những năm cuối đời với sự tận tâm và đam mê, là một trong những tác phẩm xuất sắc nhất. Khúc thơ đầu tiên mang đến cho người đọc bức tranh tươi sáng của mùa xuân trên đất Huế thanh bình, tràn ngập sức sống:

'Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Ôi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng'

Huế nổi tiếng với dòng sông Hương, như là một người con gái dịu dàng, trữ tình. Dòng sông Hương, trong thơ, trở nên đặc biệt khi mang trên mình bóng hoa tím biếc. Sự kết hợp giữa màu xanh của dòng nước và màu tím của bông hoa tạo nên bức tranh hài hòa. Bông hoa ấy, giữa dòng sông sâu, tỏa ngát hương thơm, kiêu hãnh. Chính như vậy, bông hoa ấy có thể là biểu tượng cho những con người mạnh mẽ giữa cuộc sống khó khăn. Huế, xứ sở của những tài năng văn chương và lãnh đạo xuất sắc.

Và mùa xuân ở Huế không chỉ có vẻ đẹp mà còn chứa đựng âm thanh của hàng ngàn vật thể sống. Đó là tiếng hót của nàng chiền chiện chào đón mùa xuân:

'Ơi! con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời'

Bình giảng về khổ thơ đầu trong bài Mùa xuân nho nhỏ mô tả một bức tranh thiên nhiên tràn đầy sức sống.

Tiếng 'ơi!' hòa mình trong âm nhạc thân quen, như là lời kêu gọi, lời mời chào tới nàng chim. Khác với cánh én của thơ Nguyễn Du, Thanh Hải chọn chiền chiện với tiếng hót làm điểm nhấn cho mùa xuân. Tiếng hót lan tỏa, làm rung động cả tâm hồn của người đọc, một phần không thể thiếu trong bức tranh mùa xuân của Thanh Hải. Những chi tiết nhỏ như bông hoa, dòng sông, và tiếng hót chim hòa quyện tạo nên một mùa xuân tươi vui, đầy sức sống.

Người thi sĩ muốn giữ lại tất cả những cảm xúc ấy, thốt lên:

' Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng'

Những giọt hạnh phúc, sức sống xuân dồi dào, giọt sương long lanh buổi bình minh, những khoảnh khắc diệu kỳ được tác giả tận hưởng đều được nâng niu. Bàn tay nhẹ nhàng đưa vào để ôm trọn những khoảnh khắc tuyệt vời, như một lời tri ân đối với vẻ đẹp của mùa xuân.

Bốn câu thơ nhẹ nhàng của nghệ sĩ Thanh Hải mang đến biểu tượng của tình yêu và lòng tự hào quê hương. Hồn thơ diệu kỳ là nơi hòa quyện tình thương, làm cho con người ta trở nên nhạy cảm hơn với vẻ đẹp bình dị của Huế. Chúng ta nhận ra rằng sự yêu thương và đóng góp cho quê hương, cho đất nước, là điều kiện cần để ta hiểu rõ hơn về bản thân mình.

Bài giảng về khổ thơ Mùa Xuân Nho Nhỏ, mục 3, đặt ra vấn đề về cảm xúc vô tận mà mùa xuân mang lại cho nghệ sĩ. Thanh Hải đã sử dụng nét vẽ sinh động để mô tả vẻ đẹp tự nhiên, giản dị của mùa xuân:

'Nằm giữa dòng sông biếc ngát,
Một đóa hoa tím thắm.
Chim hót líu lo bên trời,
Âm nhạc vang mãi không ngớt.
Những giọt sáng lấp lánh rơi,
Tay ta nâng lên hứng lấy.'

Mùa xuân luôn là nguồn cảm hứng không ngừng cho thơ ca. Với những dòng thơ tuyệt vời này, Thanh Hải đã mô tả hình ảnh mùa xuân một cách sống động, tạo nên một bức tranh tuyệt vời về vẻ đẹp của tự nhiên.

Bài thơ chợt hiện lên trong những ngày cuối thu năm 1980, khi mà tác giả đối mặt với những cơn đau khó chịu. Điều đặc biệt là mặc dù thơ được viết về mùa xuân, nhưng lúc ấy trời đã bắt đầu chuyển sang mùa đông. Tất cả tình cảm và hy vọng sống của nhà thơ đều được gửi gắm trong bài thơ, bởi vì xuân là thời điểm của sự sống, của những cây cỏ bắt đầu nảy mầm.

Khung cảnh xuân được tác giả mô tả qua bức tranh thơ đặc sắc. Từ 'mọc' ở đầu câu thơ làm ta cảm nhận được sự mạnh mẽ, sức sống đang trỗi dậy của mùa xuân. Điều đặc biệt là sự xuất hiện sau đó của 'bông hoa tím biếc'. Màu tím, một gam màu đặc trưng của xứ Huế, nở rộ giữa dòng sông mát lành của vùng đất này. Bông hoa tím không chỉ hiện diện một cách duyên dáng mà còn là linh hồn tạo nên vẻ đẹp tự nhiên, tươi mới.

Xuân về, đất trời Huế không chỉ rực rỡ bởi màu sắc và hương thơm của hoa, mà còn bởi âm thanh nhẹ nhàng, tinh tế:

'Chim ca vang bên tai
Ngân nga hòa bầu trời'

Bài giảng về khổ thơ đầu tiên của tác phẩm 'Mùa xuân nhỏ bé' - Mẫu văn được chọn lọc

Với việc sử dụng từ cảm thán 'Ôi' và câu hỏi 'Hót chi', Thanh Hải đã tạo ra một không khí gần gũi, đậm chất Huế trong bài thơ. Ngôn từ mang lại cảm giác nhẹ nhàng, tình cảm còn âm thanh mang đến sự trong trẻo, tươi vui. Cả không gian yên bình bỗng trở nên sống động với tiếng ca của những chú chim trên bầu trời. Tiếng hót không chỉ làm cho không gian mở ra mà còn mang lại cảm giác cao vút, tràn ngập trên trời và đất. Như vậy, mùa xuân hiện hữu trong tâm hồn nhà thơ với đủ các cảm xúc từ ngạc nhiên đến phấn khích, hạnh phúc.

Trước bức tranh thiên nhiên tuyệt vời, tác giả đã biểu đạt những cảm xúc sâu sắc của mình:

'Những giọt nước lấp lánh rơi
Tay tôi nâng lên, tận hưởng'

Chạm vào tâm hồn của nhà thơ, từng cảm xúc trỗi dậy như làn sóng nhẹ. 'Những hạt sáng lung linh' khiến tâm trạng độc giả dậy sóng. Liệu Thanh Hải có muốn gợi nhớ đến giọt sương, giọt nắng, hay giọt mưa? Hay đó là âm thanh của tiếng chim, đã hóa thành hình ảnh, hiện hữu trong tâm trí? Dù diễn đạt theo cách nào, chúng ta đều cảm nhận được sự tinh tế trong miêu tả, cũng như tình cảm mà Thanh Hải dành cho mùa xuân. Từ cảm xúc, chuyển thành hành động, cử chỉ 'vươn tay... hứng' rõ ràng là sự kính trọng của nhà thơ dành cho thiên nhiên, đất trời. Sau niềm vui trong bức tranh, tác giả tỏ ra tận trọn tình yêu và sự trân trọng của mình.

Làm mới bức tranh thơ trong bối cảnh mà Thanh Hải đang trải qua, khi phải đấu tranh từng ngày để giữ lại sự sống. Chỉ từ đó, ta mới nhận ra khao khát sống, khát khao hoà mình với thiên nhiên đến cùng cực. Thông qua những hình ảnh đơn giản, quen thuộc và những nét chấm phá nhỏ, nhà thơ đã tạo nên một bức tranh toát lên hương sắc xuân Huế, toàn bộ bằng tình yêu chan chứa.

Có thể nói, chỉ cần đọc đoạn đầu của 'Mùa xuân nho nhỏ', ta có thể thấy bài thơ đã làm phong phú thêm sắc thu trong thơ ca Việt Nam.

"""""-KẾT"""""---

Đồng hành cùng bài Bình luận về khổ thơ đầu của Mùa xuân nho nhỏ, các bạn có thể tham khảo thêm một số bài học khác như: Đánh giá về khổ đầu của Mùa xuân nho nhỏ, Phân tích chi tiết bài thơ Mùa xuân nho nhỏ, Cảm nhận và suy ngẫm về bài thơ Mùa xuân nho nhỏ, Hiểu sâu hơn về tình yêu thiên nhiên qua góc nhìn của nhà thơ trong Mùa xuân nho nhỏ.