Bình luận về ý thơ: Nhớ câu kiến ngãi bất vi - Làm người thế ấy cũng phi anh hùng

Đề bài: Bình luận ý thơ sau: Nhớ câu kiến ngãi bất vi - Làm người thế ấy cũng phi anh hùng

3 mẫu văn Bình luận về ý thơ: Nhớ câu kiến ngãi bất vi - Làm người thế ấy cũng phi anh hùng

Mẫu số 1: Bình luận ý thơ sau: Nhớ câu kiến ngãi bất vi - Làm người thế ấy cũng phi anh hùng

Nguyễn Đình Chiểu, một danh nhân văn hóa, tô điểm cho văn nghệ Việt Nam thế kỉ XIX. Trong tác phẩm Lục Vân Tiên, ông tôn vinh những giá trị cao đẹp của cuộc sống, thể hiện sự đẹp nhân đạo và tinh thần anh hùng. Bằng câu thơ, ông khắc họa những nét tốt đẹp, làm người thế ấy không chỉ làm việc theo trường phái anh hùng mà còn đồng lòng với lòng dũng cảm và nhân ái.

'Nam nhi vượt thời, nữ nhi hòa mình
Trong hạnh phúc tận, tình trau mình'.

Lục Vân Tiên, biểu tượng anh hùng của nhà thơ yêu nước Nguyễn Đình Chiểu, được mô tả với những tình tiết hào hùng và cảm động về nhân văn. Chiến công anh dũng của Lục Vân Tiên trong cuộc chiến loạn là biểu tượng của lòng dũng cảm trong một thời đại rối ren.

Sau khi đánh bại kẻ thù Phong Lai và giải thoát Kiều Nguyệt Nga, Lục Vân Tiên thể hiện sự cao thượng và hào hiệp. Đối mặt với người đẹp lo lắng về sự 'báo sức thù công,' anh hùng cười và trả lời:

'Nhớ câu kiến nghĩa bất vi,
Làm người thế ấy cũng phi anh hùng'.

'Kiến nghĩa bất vi' ám chỉ việc chỉ nói mà không làm. 'Phi anh hùng' là không xứng đáng là anh hùng. Hai dòng thơ thể hiện triết lý sống: Chỉ biết lý thuyết mà không hành động, con người trở nên vô giá trị, thậm chí là tầm thường. Từ bản thân phủ nhận để khẳng định tinh thần nghĩa hiệp, hành động vì nhân nghĩa; coi trách nhiệm và hành động là giá trị cao quý.

Người anh hùng là người hiểu và thực hiện nhân nghĩa, luôn đấu tranh vì sự công bằng và bảo vệ nhân dân. Anh hùng phải sẵn lòng hy sinh cho việc nghĩa, coi đó là lẽ sống cao quý và không ngần ngại đổ mồ hôi, công sức để mang lại hạnh phúc cho cộng đồng.

Hai dòng thơ: 'Nhớ câu kiến nghĩa bất vi / Làm người thế ấy cũng phi anh hùng' truyền đạt quan điểm tích cực về vai trò của anh hùng.

Nhân nghĩa là tư tưởng cơ bản của nhân dân. Anh hùng thật sự chỉ được tôn trọng khi họ là người nhân nghĩa, luôn hành động vì lợi ích cộng đồng.

Đối đầu với bất lương và hung tàn, chỉ những người có lòng dũng cảm và quyết tâm, sẵn sàng hy sinh vì nhân nghĩa mới xứng đáng là anh hùng. 'Xả thân, thủ nghĩa' là triết lý sống của những tráng sĩ kiên cường.

Quan điểm về anh hùng của Nguyễn Đình Chiểu rất gần gũi với tinh thần nhân dân. Lục Vân Tiên, khi xuống núi về Kinh ứng thí, bất ngờ gặp băng cướp, chàng liền nói với dân chúng lo sợ:

'Tôi sẽ ra sức bảo vệ, giúp đỡ mọi người thoát khỏi nguy hiểm này'.

Chàng đã 'tự làm gậy', tỏ ra oan trái với tên tướng cướp Phong Lai:

'Dám thực hiện những hành động hung ác, không xứng đáng làm người. Chớ quên hồn hại dân là thói quen đen tối'.

Sau đó, Lục Vân Tiên đã 'hùng chiêu quật phá' để tiêu diệt đám cướp, thực hiện đúng tinh thần anh hùng nghĩa hiệp.

Anh hùng nghĩa hiệp không quan tâm đến danh lợi, họ coi thường vụ lợi trăm bề. Họ tôn trọng nghĩa và coi trọng tình bạn, tình anh em hữu nghị. Lời thề chung thủy là quan trọng nhất đối với họ. Tình huynh đệ sâu sắc, lòng sư phụ cao cả, tình bằng hữu rộng lớn, đều là nghĩa nặng nghìn cân, không có gì có thể lật đổ được.

Tổng kết, quan điểm về anh hùng của Nguyễn Đình Chiểu, như thể hiện trong truyện Lục Vân Tiên, rất cao quý và tuyệt vời. Anh hùng là người đồng lòng với nhân nghĩa, nơi mà trung, hiếu, tiết, hạnh là những phẩm chất quan trọng. Trong xã hội hỗn loạn, ông đã tôn vinh anh hùng nhân nghĩa, là minh chứng cho tâm hồn cao cả của ông. Đúng như Bảo Định Giang đã khen ngợi: 'Nguyễn Đình Chiểu mặc dù mù lòa, nhưng tâm hồn ông tỏa sáng như sao bắc đẩu.'

Câu thơ của Nguyễn Đình Chiểu rút gọn từ câu ngạn ngữ triều Nguyễn: 'Kiến ngãi bất vi dũng giả'. Ý là, người dũng cảm không chỉ nói mà không làm. Người dũng cảm không sợ khó khăn, coi nhẹ cái chết, sẵn sàng cứu giúp và bảo vệ người khác. Với thanh gươm nghĩa hiệp, họ sống theo nguyên tắc: 'Nhìn thấy việc nghĩa, nhất định phải đưa ra bảo vệ, hỗ trợ.' Các anh hùng của xưa thường dùng thanh gươm của mình để trừng trị bọn quan lại hung ác, chống lại sự tham nhũng và ác độc... Họ hành động dựa trên lời châm ngôn:

'Tiếng gọi của anh hùng đã vang lên.
Ngay giữa con đường, dù thấy bất công, hãy tha thứ'.

Quan điểm về anh hùng trong lòng nhân dân Việt Nam vô cùng sâu sắc. Tính cách hùng mạnh và lòng dũng cảm trải rộng là đặc điểm của đấng nam nhi, của người anh hùng:

'Làm con trai để trở thành người đàn ông xứng đáng,
Phú Xuân đã trải qua bao thách thức. Đồng Nai cũng từng là nhân vật của những trận đánh kịch tính'.

Quan niệm về anh hùng mang đậm dấu ấn của thời đại. Mỗi giai đoạn lịch sử lại hình thành một hình ảnh anh hùng lý tưởng. Trong hơn 1000 năm lịch sử xây dựng và bảo vệ đất nước, dân tộc Việt Nam đã chứng minh bằng những bức tranh anh hùng rạng ngời. Trần Quốc Tuấn một thời ví von: 'Chẳng sợ tức giận, thịt quân thù ta phải nát, da tái, gan ươm. Dù làm xiệc trăm lần, dù xác ngựa phủ trắng cỏ, ta cũng vẫn hạnh phúc'. Nguyễn Trãi định hình người anh hùng là người có lòng nhân nghĩa, tài trí và lòng gan dạ, biết thể hiện tình yêu và hận thù mạnh mẽ:

'Loại bỏ độc hại, loại bỏ tham lam, loại bỏ bạo ngược,
Có lòng nhân ái, có trí tuệ, có tinh thần anh hùng'.

Nguyễn Công Trứ, danh sĩ văn võ toàn tài, sống trong nửa đầu thế kỉ XIX, được biết đến với nhiều vị trí uy tín như Thủ khoa, Tam tán, Tổng đốc Đông... đã sáng tác nhiều bài thơ về 'tâm nam nhi', 'tâm anh hùng' với ngôn ngữ hùng hồn và tinh thần kiêu hãnh:

'Đã lấy danh tiếng làm của cải
Không cần phải nói nhiều với núi sông'.

'Cũng có những lúc mây cuồn cuộn, sóng vỗ mạnh mẽ,
Anh hùng quyết định chiến đấu giữa bão táp.
Chỉ những khó khăn, thách thức cao nguyên núi sâu sông dài,
Mới tạo nên những đấng anh hùng đích thực'.

Các quan niệm về anh hùng và lý tưởng anh hùng của tiền nhân đã sâu sắc kết hợp với bối cảnh lịch sử và thời đại. Tổ tiên, ông cha của chúng ta đã tôn vinh lý tưởng anh hùng, những hình ảnh hùng vĩ đóng góp xây dựng đất nước, hy sinh vì nhân dân, và theo đuổi nhân nghĩa. Đây là di sản quý báu của dân tộc chúng ta.

Trong thế kỷ qua, nhân dân Việt Nam đã tiến hành hai cuộc chiến tranh kháng cự to lớn, chiến thắng quân thực dân Pháp và quân đế quốc Mỹ. Đã có vô số anh hùng nổi lên, chúng ta thực sự 'gặp gỡ anh hùng'. Chiến sĩ đang nắm súng bảo vệ Tổ quốc đều mang theo tinh thần 'Vì dân, vì nước', hoàn thành mọi nhiệm vụ, vượt qua mọi khó khăn, chiến thắng mọi kẻ thù. Trong quá khứ, 'Giặc đến nhà, đàn bà cũng chiến đấu', và ngày nay, người phụ nữ Việt Nam có tầm vóc hiện đại: 'Anh hùng, kiên cường, trung hậu, đảm đang'.

Thông qua nhân vật Lục Vân Tiên, Nguyễn Đình Chiểu tôn vinh lý tưởng anh hùng với tinh thần nhân nghĩa và cao quý:

'Nhớ câu kiến nghĩa bất vi,
Làm người thế ấy cũng phi anh hùng'.

Trong tâm hồn của hàng triệu người Việt Nam suốt hơn thế kỷ qua, hình ảnh của Lục Vân Tiên hiện lên như một biểu tượng được nhiều người ngưỡng mộ:

'Vân Tiên đầu đội chiếc kim khôi,
Tay cầm thanh bạc, trên ngựa ô ngựa sõi'.

Nguyễn Đình Chiểu, suốt cuộc đời, sử dụng văn thơ như một vũ khí để bảo vệ đạo đức, đạo lý và đóng góp vào cuộc chiến vì nước và dân:

'Chở đầy đạo thuyền không khẳm,
Đâm mấy kẻ gian bút chẳng chìm'.

Quan điểm về anh hùng của Nguyễn Đình Chiểu đã chặt chẽ với đạo lý làm người, hướng về nhân dân. Đó là bài học sâu sắc nhất mà ta có thể hiểu. Trong thời đại mới với 'sự công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước', chúng ta cần khai phóng trí tuệ Việt Nam để tạo nên động lực mới cho sức mạnh Việt Nam, chủ nghĩa anh hùng của Việt Nam.

Ngoài ra, để củng cố kiến thức Ngữ Văn lớp 9, các em cần tìm hiểu thêm về những bài soạn như 'Soạn bài Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự' hay phần 'Tưởng tượng 20 năm sau, vào một ngày hè, em về thăm lại trường cũ. Hãy viết thu cho một bạn học hồi ấy kể lại buổi thăm trường đầy xúc động đó.'

Bài mẫu số 2: Bình luận ý thơ sau: Nhớ câu kiến ngãi bất vi - Làm người thế ấy cũng phi anh hùng

Trong suốt hơn một thế kỷ, 'Truyện Lục Vân Tiên' đã thu hút nhiều người yêu thích vì những nhân vật sống và hành động dựa trên một phương châm cao quý, được tác giả thể hiện qua câu thơ:

Ghi nhớ những người kiến nghĩa bất vi, làm người thế ấy cũng làm anh hùng.

Đầu tiên, hãy thấu hiểu ý nghĩa sâu sắc của câu thơ. Bản chất của nó là nhận thức rằng việc nghĩa phải được chứng minh thông qua hành động để trở thành anh hùng.

Tư duy này thể hiện sự cao thượng, yêu cầu hành động vì nghĩa một cách vô điều kiện. Đó là sự đồng lòng với lý tưởng, không sợ khó khăn và không mong đợi sự đền đáp. Cao thượng vì nó mang lại lợi ích cho cộng đồng, bảo vệ công lý và giúp đỡ những người yếu đuối.

Rõ ràng, những nhân vật lý tưởng trong tác phẩm của Nguyễn Đình Chiểu là cao quý. Lục Vân Tiên không ngần ngại xông vào nguy hiểm để giúp đỡ người bị bắt cóc. Hành động của chàng thể hiện tinh thần xả thân vì nghĩa, không đòi hỏi sự đền đáp. Tâm hồn cao cả được thể hiện qua những hành động của các nhân vật như Hớn Minh, Vương Tử Trực và Kiều Nguyệt Nga.

Trong lịch sử Việt Nam, nhiều tấm gương hùng cường đã hiện thực hóa lý tưởng vì nghĩa. Trước thách thức của thực dân Pháp, nhiều sĩ phu đã đứng lên chống giặc với tinh thần anh hùng. Dù biết rằng thất bại là điều không tránh khỏi, họ vẫn không ngần ngại. Vì sao? Bởi vì bảo vệ đất nước và bảo vệ quê hương khỏi sự xâm lăng là trách nhiệm của mọi công dân. Tinh thần này được thể hiện mạnh mẽ như lời của anh hùng Nguyễn Trung Trực: 'Người Tây chỉ khi nhổ hết cỏ ở Nam, người Nam mới hết đánh Tây'.

Lối sống 'vì việc nghĩa', 'sẵn sàng làm việc nghĩa' vẫn là lối sống đáng khen ngợi trong thời đại hiện nay. Điều cần nhấn mạnh là cần phải xác định rõ ý nghĩa của việc nghĩa, nó phải phản ánh chính nghĩa của thời đại, mang lại lợi ích cho đất nước và nhân dân. Lê Văn Tám và Bế Văn Đàn là những ví dụ minh chứng cho tinh thần xả thân vì nghĩa.

Ngày nay, trong cuộc sống hàng ngày, có những người bình thường nhưng vẫn có tinh thần anh hùng. Những người đó có thể là anh xích lô, dân phòng, đánh cướp để bảo vệ cộng đồng. Có những người dám đứng lên tố cáo tội ác và lấp lỗ châu mai để bảo vệ công lý. Họ chính là những Lục Vân Tiên của thời đại hiện đại.

Sống cao thượng, sống anh hùng luôn là lối sống hấp dẫn với thế hệ trẻ. Không cần phải chờ đến khi trở thành anh hùng mới bắt đầu sống theo lối sống anh hùng. Có những việc nghĩa rất nhỏ như đồng lòng, chia sẻ, tham gia công tác xã hội, tất cả đều có thể trở thành những hành động cao cả.

Dân tộc Việt Nam đặc trưng bởi lòng nhân nghĩa. Mặc dù không ai trở thành anh hùng, nhưng lối sống anh hùng, sẵn sàng đóng góp cho việc nghĩa, là đặc điểm chung của đa số nhân dân. Điều này đã trở thành phẩm chất đạo đức truyền thống của người Việt Nam.

Bài mẫu số 3: Bình luận ý thơ sau: Nhớ câu kiến ngãi bất vi - Làm người thế ấy cũng phi anh hùng

Nguyễn Đình Chiểu, ngôi sao sáng của văn học Việt Nam, đã gắn liền tác phẩm của mình với nhân dân và những giá trị nghĩa. Câu kiến ngãi bất vi làm người thế ấy cũng phi anh hùng trong thơ ông mang đến giá trị sâu sắc cho tác phẩm.

Câu thơ của Nguyễn Đình Chiểu không chỉ giáo dục về trách nhiệm và nghĩa vụ, mà còn đặt ra tiêu chí cho con người xứng đáng làm anh hùng. Nó ảnh hưởng mạnh mẽ đến giá trị và tư cách của con người trong xã hội. Những lời này để lại những giá trị lớn lao cho con người, kéo dài qua nhiều thế hệ.

Anh hùng dân tộc cần hành động xứng đáng với danh tiếng và nhiệm vụ. Nguyễn Đình Chiểu thấu hiểu sự đau đớn khi những người mạnh mẽ không bảo vệ dân chúng khỏi cảm giác đau khổ. Ông tìm kiếm cảm hứng trong tình yêu thương, đời sống hướng về dân tộc, để cuộc sống của mọi người trở nên ấm no và hạnh phúc.

Những câu thơ giá trị của Nguyễn Đình Chiểu đánh thức tinh thần sống đúng đắn và mang lại hạnh phúc. Chúng ta học được từ những lời khuyên có ý nghĩa cao lớn, dành cho người anh hùng xưa và còn tác động đến ngày nay. Mỗi người đều có trách nhiệm đối với đất nước và cần đóng góp cho dân tộc, tạo ra cuộc sống hòa bình và hạnh phúc cho mọi người.

Anh hùng dân tộc cần ưu tiên lợi ích của dân chúng, như Lục Vân Tiên, người trượng nghĩa và hy sinh vì dân tộc. Hình ảnh này góp phần vào việc xây dựng giá trị và đẹp đẽ. Nguyễn Đình Chiểu tạo ra những hình ảnh này để thức tỉnh ý thức và trách nhiệm của mọi người đối với dân tộc.

Người anh hùng không lo cho dân chúng không xứng đáng với danh tiếng. Nguyễn Đình Chiểu chỉ trích những người có quyền lực nhưng không thực hiện nhiệm vụ của mình. Câu 'làm người thế ấy cũng phi anh hùng' đánh thức ý thức và trách nhiệm của mỗi người đối với dân tộc. Thức tỉnh được những ý thức này là quan trọng để mỗi người có thể đóng góp vào xã hội.

Nhận thức nỗi đau của dân chúng là con đường của anh hùng. Nguyễn Đình Chiểu vinh danh những con người vô danh nhưng cao cả. Đồng thời chỉ trích những người chỉ giữ danh vọng mà không làm lợi ích cho cộng đồng. Ông thấu hiểu giá trị của trượng nghĩa và tình yêu thương dành cho dân tộc.

Những câu thơ của Nguyễn Đình Chiểu mang lại giá trị to lớn, kêu gọi người giữ trọng trách quan trọng phải hành động xứng đáng. Anh hùng phải thực hiện nhiệm vụ một cách trách nhiệm, đặt lợi ích của dân chúng lên hàng đầu. Điều này không chỉ quan trọng ngày nay mà còn là cần thiết từ xa xưa.

Nguyễn Đình Chiểu tố cáo những người không đóng góp cho dân tộc, nhưng đồng thời giáo dục những anh hùng cần phải hiểu trách nhiệm và vai trò của mình. Những người trượng nghĩa sẽ được vinh danh và khai sáng.

Chương trình học Ngữ Văn 9 tập trung vào phân tích tám câu thơ cuối trong đoạn trích Kiều ở lầu Ngưng Bích, là một nội dung quan trọng để học sinh trau dồi kiến thức.