Bình Ngô đại cáo - Trải nghiệm và Cảm nhận

I. Phân tích Cảm nhận về Bình Ngô đại cáo

1. Khám phá mở đầu
- Tổng quan về tác phẩm Bình Ngô đại cáo
- Chia sẻ cảm xúc và suy nghĩ chung về tác phẩm

2. Hành trình chính

a) Sự hiểu biết về phần đầu tác phẩm: Nguyễn Trãi đề cập đến luận đề chính về nhân nghĩa, tư tưởng nhân nghĩa
- Chi tiết về mệnh đề tư tưởng nhân nghĩa: 
+ 'Đặt lòng nhân nghĩa ở chỗ bình yên dân': Bảo vệ cuộc sống của nhân dân, để họ sống trong hòa bình, hạnh phúc, và yên bình trong công việc làm ăn 
+ 'Sử dụng quyền lực trước khi trừ bạo': Xuất phát từ kinh thư, bậc quân vương cần phải loại bỏ tham tàn bạo ngược, loại bỏ hại cho nhân dân
=> Quan điểm tiến bộ và mới mẻ: Nhân nghĩa đồng nghĩa với yêu nước, thương dân, và tình yêu hòa bình
- Xác nhận về sự tự lập chủ quyền của Đại Việt qua năm yếu tố: Có văn hiến lâu dài, có lãnh thổ riêng, có phong tục tập quán riêng, có truyền thống lịch sử riêng, và có chủ quyền riêng.

b) Cảm nhận về phần thứ hai tác phẩm: Bản cáo trạng về tội ác của giặc Minh
 Tác giả đứng ở góc độ của dân tộc, đặt mình vào tư duy nhân nghĩa để buộc tội sự tàn bạo của kẻ thù
- Buộc tội mưu cướp nước của giặc Minh: Tận dụng 'phù Trần diệt Hồ', 'nhân', 'thừa cơ' 
- Nghĩa vụ ác độc của kẻ thù:
+ Hành động diệt chủng tàn bạo: 'Nướng dân đen... hầm tai vạ'
+ Tàn phá môi trường sống: 'nặng thuế khóa... đầm núi', 'tàn hại... cây cỏ'
+ Xem nhân dân như công cụ để phục dịch, vơ vét sản vật: 'Người bị ép... mò ngọc'; 'Kẻ... tìm vàng'
=> Giặc Minh đã triệt tiêu hoàn toàn đường sống của nhân dân và tội ác của chúng không thể tha thứ 'Ai bảo thần nhân chịu được'
- Nghệ thuật đặc biệt trong khổ thơ:
+ Sử dụng nghệ thuật tương phản, đối lập giữa nhân dân với kẻ thù: Nhân dân nát bươm góa bụa, lao động vất vả còn quân thù 'Thằng há miệng... chưa chán'.
+ Sử dụng hình ảnh mô tả, gợi cảm 'trúc Nam Sơn', 'nước Đông Hải' - những điều vô tận của tự nhiên để miêu tả tội ác của giặc
+ Giọng văn khiêm tốn khi diễn đạt, đau lòng khi đánh giá tội ác của kẻ thù.

c) Đánh giá về phần thơ miêu tả hành trình chinh phạt của quân Lam Sơn chống giặc
* Khởi đầu cuộc khởi nghĩa:
- Quân địch:
+ Lực lượng đông đảo
+ 'hung đồ ngang dọc', thỏa sức tác oai, phô trương thanh thế
- Quân ta:
+ Lực lượng ít ỏi, yếu đuối
+ Thiếu người tài trợ, 'Tuấn kiệt... lá mùa thu', thiếu binh sĩ, thiếu nguồn lương thực
+ Điều duy nhất có là lòng yêu nước, lòng căm thù giặc ngoại sâu sắc 'Tấm lòng cứu nước... phía tả'
=> Buổi khởi đầu chống thù của quân Lam Sơn vô cùng khó khăn, đầy gian khổ, nhưng chúng ta thể hiện tinh thần kiên cường, bất khuất, đoàn kết 'nhân dân bốn bể một nhà'...
* Tầm quan trọng của lãnh đạo Lê Lợi:
- Lý tưởng cao quý
- Tình thù sâu sắc
- Quyết tâm mạnh mẽ, coi trọng nhân tài, đánh giá vai trò của nhân dân
- Khả năng thu phục tâm hồn người khác, tài chiến lược hơn người
* Giai đoạn phản công dữ dội và giành chiến thắng huy hoàng:
- Tiến công vào những điểm quan trọng khác nhau để chiếm lấy các vị trí chiến lược: Tây Kinh, Đông Đô, Ninh Kiều, Tốt Động...
- Kết quả của những trận đánh:
+ Quân ta: Càng chiến đấu càng phấn khích, từng bước giành chiến thắng ở các trận chiến, thắng lợi này đưa ta ngày càng gần đến mục tiêu
+ Quân địch: Liên tiếp thất bại phải bỏ chạy, 'thây chất đầy nội', 'kẻ bêu đầu, kẻ bỏ mạng...', quân sĩ tan tác, tinh thần sụt sùi, dù nỗ lực phản công cầu sự giúp đỡ nhưng bị chúng ta đánh bại đầy tơi bời...
- Nghệ thuật thơ trong đoạn này: 
+ Nghệ thuật mô tả giàu chất anh hùng ca
+ Sử dụng hình ảnh để biểu đạt sự hùng vĩ, rộng lớn của thiên nhiên
+ Sử dụng nhiều động từ, tính từ 
+ Câu văn dài ngắn linh hoạt, nhịp điệu nhanh chậm rõ ràng.

d) Nhận định về đoạn kết của tác phẩm: Tuyên bố chiến thắng và khẳng định sức mạnh của chính nghĩa
- Bối cảnh trở nên êm đềm khi tuyên bố chiến thắng, khẳng định nền độc lập của dân tộc: 'Xã tắc từ đây vững bền... đổi mới'
- Niềm tin vào một tương lai tươi sáng: Đất nước bước vào kỷ nguyên mới
- Bài học lịch sử: Để bảo vệ đất nước lâu dài, cần phải coi trọng dân chúng như là gốc; đặt tư tưởng nhân nghĩa lên hàng đầu, tuân theo 'thiên mệnh'; nhớ mãi công lao của cha ông đã hy sinh vì Tổ quốc...

3. Tổng kết
- Khẳng định lại giá trị của toàn bộ tác phẩm trong văn học dân tộc
- Chia sẻ suy nghĩ, cảm xúc cá nhân. 
 

II. Bản văn mẫu Đánh giá bài thơ Bình Ngô đại cáo

Bình Ngô đại cáo, tác phẩm kiệt xuất của tri thức Việt, trở thành biểu tượng văn hóa ghi chép về lòng yêu nước và chiến đấu vì tự do. Nguyễn Trãi, bằng bút lực tài tình, đã vẽ nên bức tranh hùng tráng về lòng dũng cảm và lòng yêu nước của nhân dân Việt Nam.

Cả bài đại cáo được chia thành bốn phần, mỗi phần đều đậm chất tình yêu quê hương. Nguyễn Trãi không chỉ làm rõ tư tưởng nhân nghĩa mà còn nhấn mạnh sức mạnh của lòng tự cường dân tộc. Bức tranh hào hùng và kiêu hãnh về độc lập của dân tộc đã được khắc sâu qua từng dòng chữ.

Phần đầu tiên của đại cáo mở đầu bằng luận điểm vững chắc về sự tồn tại lâu dài của độc lập dân tộc. Nguyễn Trãi tận dụng mọi chi tiết và dẫn chứng cụ thể để minh họa ý tưởng nhân nghĩa và giữ gìn bản sắc văn hóa. Điểm đặc biệt nằm ở tầm nhìn sâu sắc và tri thức sáng tạo.

>> Thưởng thức toàn bộ nội dung Bình Ngô đại cáo tại đây.